جستجوی پیشرفته
بازدید
10611
آخرین بروزرسانی: 1391/02/03
 
کد سایت fa20889 کد بایگانی 16591 نمایه ابزار طبیعی و صناعی در بحث ارتباط روح و بدن
طبقه بندی موضوعی Philosophy of Gnosis|روح و نفس
اصطلاحات نفس ، روح
گروه بندی اصطلاحات سرفصل‌های قرآنی
خلاصه پرسش
فرق بین ابزار طبیعی و صناعی در بحث ابزار بودن بدن برای روح چیست؟
پرسش
در بحث ترکیب انسان از روح و بدن، گفته می‏شود که بدن ابزار روح است، امّا ابزار طبیعی، نه ابزار صناعی. فرق بین ابزار طبیعی و صناعی چیست؟
پاسخ اجمالی

اصطلاح طبیعی و صناعی در فلسفه در مقام مقایسه بین موجودات طبیعی و صنعتی به کار می رود؛ مثلاً بدن انسان یک جسم طبیعی است و تخت یک جسم صناعی است و ترکیب بدن از اجزای خود ترکیبی است طبیعی، ولی ترکیب تخت از اجزای خود (قطعات چوب و میخ و ...) ترکیبی است صناعی. همین طور ابزار بودن بدن برای روح به نحو طبیعی است، نه صناعی. برای توضیح بیشتر در مود تفاوت موجود بین این دو به پاسخ تفصیلی مراجعه کنید.

پاسخ تفصیلی

اصطلاح طبیعی و صناعی در فلسفه در مقام مقایسه بین موجودات طبیعی و صنعتی به کار می رود؛ مثلاً بدن انسان یک جسم طبیعی است و تخت یک جسم صناعی. ترکیب بدن از اجزای خود ترکیبی است طبیعی، ولی ترکیب تخت از اجزای خود (قطعات چوب و میخ و ...)  ترکیبی است صناعی.[1] بدیهی است که خواص و کیفیاتی که در ترکیب طبیعی بین اجزای یک جسم وجود دارد، با خواص و کیفیاتِ موجود در ترکیبات صنعتی متفاوت است. این همان تفاوت موجود بین طبیعت و تکنولوژی است.

حال در مورد روح و بدن نیز گفته می شود که بدن ابزار روح است، اما ابزار طبیعی و نه ابزار صناعی (صنعتی).[2] برای مثال در اجسام صناعی مثلاً در یک کامپیوتر صفحه کلید ابزاری است برای انتقال نوشته ها، ولی یک ابزار صناعی است نه طبیعی، یا چکشی که ابزاری است در دست نجار. ولی ابزار بودن بدن نسبت به روح به نحو طبیعی است؛ یعنی بدن تحت تدبیر روح مثل یک ابزار صنعتی نیست، بلکه ارتباط روح با بدن و ابزار بودن بدن برای روح برخاسته از فطرت و طبیعتی است که تحت قوانینی الاهی عمل می کند که قابل مقایسه با قوانین صنعتی نیست. از جمله این که نوعی وحدت کلی بین روح و بدن برقرار است، به طوری که بدن هر کسی مرتبه نازله روح و روان او است، ولی در ابزار های صناعی چنین وحدتی بین ابزار و بکار برنده آن نیست.

اصل تفاوت بین موجودات طبیعی و ساخته های صنعتی و تکنولوژیکی بسیار قابل تأمل است. برای نمونه یکی از خواص اجسام طبیعی ارتباط این اجسام با نظم کلی جهان است؛ چرا که کل خلقت بر فطرت واحدی آفریده شده و از قانونی ازلی طبعیت می کند، ولی اجسام صنعتی هرچند در ماده اولیه خود همان اجسام طبیعی است، اما در ترکیب خود تابع قواعدی محدود و تعریف شده و شناخته شده است. از همین روی شناخت اجسام و ترکیبات صنعتی و خواص و عملکرد آن به سادگی امکان پذیر است؛ چون توسط خود انسان تعریف شده، حال آن که شناخت موجودات طبیعی به طوری که به شناختی نهایی بتوان رسید، بسیار مشکل است؛ مثلاً خود حقیقت ماده هنوز جزو مجهولات علمی است هرچند به ظاهر برای حواس انسان امری بدیهی است. بگذریم از این که اشیای صنعتی هم از مواد اولیه طبیعی ساخته می شود و صرفاً ترکیبی است خاص از موجودات طبیعی که توسط انسان مدیریت شده است.



[1]  مجمع البحوث الاسلامی، شرح المصطلحات الفلسفیة، ص 423. مجمع البحوث الاسلامیه. بی جا، بی تا.

[2]«اعلم انّ الآلة تقال على ضربین ضرب صناعیّ و ضرب طبیعیّ. فالصناعیّ مثل آلة النجّار فانّها مباینة لذاتها و هذه تسمّى اداة. و اما الطبیعی فمثل البدن و النفس اللذین یترکّب منهما الانسان لواحد و یتمّ حدّه بهما»، مقالات فلسفیه لمشاهیر المسلیمن و النصاری، ص 91، دار العرب.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    752767 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    730578 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    643171 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    642745 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    638897 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    576498 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    576483 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    558719 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    558638 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    544459 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...