جستجوی پیشرفته
بازدید
12415
آخرین بروزرسانی: 1394/01/22
خلاصه پرسش
آیا مشروعیت حقوق مالکیت فکری، مانند: حق تألیف و حق اختراع مورد پذیرش شماست؟ آیا تعدی و تجاوز به چنین حقوقی ضمان آور بوده و موجب تعزیر خواهد بود؟
پرسش
سلامٌ علیکم و رحمه ا... و برکاته. در صورت امکان پاسخ را به همراه ادله و با توضیحی مختصر مرقوم فرمایید:
الف) آیا مشروعیت «حقوق مالکیت فکری» مانند حق تألیف و حق اختراع مورد پذیرش معظم له می باشد؟
ب) آیا تعّدی و تجاوز به حقوقِ فکری، «ضمان آور» است؟ (به طور مثال اگر شخصی کتابی را بدون اذن مؤلف تکثیر نمود، ضامن است؟
ج) آیا «تعزیر» می تواند به عنوان یکی از مجازات های تجاوز به حقوقِ مؤلفین قرار گیرد؟ با تشکر
پاسخ اجمالی

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در پاسخ به این سؤال که: آیا چاپ کتاب بدون اجازه صاحب آن و با وجود عبارت «حقوق چاپ براى مؤلف محفوظ است»، جایز است؟ فرموده اند: احوط این است که حقوق مؤلف و ناشر با کسب اجازه از آنان براى تجدید چاپ، رعایت شود.

 

همچنین در خصوص گرفتن فتوکپی و زیراکس از اوراق و کتابها (بدون اجازه صاحب آن) فرموده اند: احوط این است که شخص بدون اجازه صاحب آن اوراق و کتابها، مبادرت به تصویر بردارى نکند[1].

 

دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

 

به طور کلی مشروعیت مالکیت معنوی که بر آن آثار خاصی مرتب می کنند و حتی در بعض موارد از دیگران سلب حق می نمایند و دیگران را از تقلید و تکثیر آن ممنوع می سازند در نزد حقیر ثابت نیست.

 

گفته شد که مالکیت معنوی شرعاً ثابت نیست لذا بر عدم رعایت آن مجازاتی مترتب نیست.

 

اما همان گونه که مرقوم فرموده اید؛ سؤالات مذکور را از حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) استفتاء نمودیم که پاسخ معظم له به این شرح است:

 

الف) حقوق مالکیت فکری مسلمان جزء حقوق مشروع است.

 

ب) این گونه حقوق باید از سوی افراد مراعات شوند و تعدی به آن جایز نیست و اگر خسارتی بر صاحب حق وارد شود، باید جبران گردد و اگر، به طور مثال، کتاب شخصی بدون اذن وی تکثیر گردد یا باید از او اذن گرفته شود یا حق وی –حق تألیف– بر طبق عرف به وی پرداخت گردد.

 

ج) حاکم شرع می تواند برای هر امر خلاف شرع، مجازات تعزیری تعیین کند. با این وصف، حکومت اسلامی می تواند برای تجاوز به حقوق فکری مسلمان مجازات تعزیری تعیین نماید.

 

برای آگاهی بیشتر به نمایه های زیر مراجعه شود:

 

1. نمایه: حق کپی رایت، سؤال شماره 2540 (سایت: 2675) .

 

2. نمایه: حق معنوی نقل روایت، سؤال شماره 5083 (سایت: 5887) .

 

3. نمایه: رعایت حق کپی رایت و کسب درآمد از این راه، سؤال شماره 5553 (سایت: 5809) .

 

 

[1]   . توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج‏2، صص، 1009 – 1008،استفتاءات مقام معظم رهبری.

 
ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • فرق امام و خلیفه چیست؟
    43808 امام شناسی 1387/02/02
    اگر چه به نظر برخی از دانشمندان اهل‌سنت، تفاوتی بین امام و خلیفه وجود ندارد و هر دوی اینها به یک معنا که همان نیابت از صاحب شریعت در حفظ دین و سیاست دنیا باشد، معنا شده است، امّا به طور خلاصه باید گفت؛ مقام امامت چنان‌که از ...
  • چرا باید نماز را به زبان عربی بخوانیم؟
    88599 نماز 1385/11/24
    برای روشن شدن پاسخ، ابتدا باید منظور از سؤال روشن شود، اگر منظور این است که به جای عربی زبان دیگری جایگزین شود، این سؤال برای افراد بی‌گانۀ از آن زبان نیز مطرح است! و اگر منظور این است که چرا باید نماز را فقط به زبان عربی ...
  • تأثیر خدا در زندگی انسان ها چگونه است؟
    20730 انسان و خدا 1391/10/26
    تاثیر خدا در کل عالم خلقت همچنین در زندگی انسان ها خارج از حکمت الاهی نیست و اراده خدا از مسیر همین سنت های الاهی در عالم هستی جاری شده است ضمن این که در هر آنی اراده فعال خداوند در همه این قوانین ...
  • قضات زمان امام علی(ع) چه کسانی بودند؟
    12067 تاریخ 1393/07/09
    حکومت امام علی(ع) شامل منطقه پهناوری بود که ظاهراً فرماندار منصوب در هر منطقه، قاضی آن‌جا را نیز تعیین می‌کرد. این فراز از عهدنامه مالک اشتر، تأیید کننده این موضوع است؛ امام علی(ع) می‌فرماید: «براى قضاوت میان مردم، فردى را برگزین که در پیشگاه تو و دیدگاه مردم؛ ...
  • آیا خواندن صد رکعت نماز در شب و روز دوشنبه و نیز روزه‌داشتن آن‌روز، موجب بخشیده‌شدن تمام نمازهای قضا خواهد شد؟!
    977 حدیث 1402/09/01
    کفعمی در کتاب المصباح به نقل از امام علی(ع) آورده است، اگر کسی برخی از نمازهایش را نخوانده باشد و مقدار آن‌را نداند و از این‌که نمازهایش فوت شده است، پشیمان است، شب دوشنبه پنجاه رکعت نماز بخواند و در رکعت دوم هر نماز سلام دهد. در هر ...
  • صفات قاری قرآن از نظر امام صادق (ع) چیست؟
    17627 علوم قرآنی 1390/11/20
    امام جعفر صادق (ع) صفات و ویژگی هایی را برای قاری قرآن بیان کرده اند از جمله: ولایت اهل بیت(ع) را داشته باشد، قرآن را صحیح بخواند ، از قرآن تأثیر پذیری داشته باشد، هنگام قرائت با وضوء و طهارت باشد ، اهل صداقت و راستی باشد و از تملق و ...
  • در ابتدای اسلام، سرویس‌های بهداشتی چگونه ساخته شده و چه نام داشتند؟
    19076 حدیث 1397/07/30
    در گذشته، مکانی که در آن قضای حاجت می‌شد، با نام‌هایی؛ مانند «الخلأ»، «الغائط»، «المخرج»، «الکنیف»، «المتوضأ»، «الحظیرة» و ... شناخته می‌شد و به چاه فاضلاب، «البالوعه» می‌گفتند. اگر چه در روایات به صورت صریح از کیفیت ساختمان سرویس‌های‌ بهداشتی‌‌ نامی به میان نیامده است، اما با توجه ...
  • آیا به اموا ل باقی مانده از میت که از راه هدیه و ارث و جهیزیه به او رسیده است، خمس تعلق می گیرد؟
    12873 Laws and Jurisprudence 1387/11/09
    اگر مادر شما منبع در آمدی داشته و از طریق آن ثروتی به دست آورده به آن خمس تعلق می گیرد و بخشی از اموال باقی مانده او که از این راه بدست آمده اگر شما می دانید که ایشان خمسش را نپرداخته است بر شما لازم است ...
  • استفاده از گوشواره برای مردان چگونه است؟
    48020 Philosophy of Religion and Law 1386/11/23
    هرچند همه احکام بر اساس مصالح و مفاسد است؛ و هر حکمی دارای فلسفه و علتی است؛ ولی بیان و کشف علت تمام جزئیات احکام، کار بسیار مشکلی است؛ نهایت اینکه بتوان ضوابط کلی برای احکام بیان نمود؛ که البته کلیت در اینجا به معنای اکثری است که قابل استثناست. ضابطه ...
  • چرا عده ای به مبارزه با عرفان و عارف پرداخته اند و به احادیث نیز استناد می کنند؟
    16602 Theoretical 1387/08/11
    عرفانیعنی شناخت ویژه‏اى که از راه شهود درونى و یافت ‏باطنى حاصل مى‏گردد. و چون چنین شناختی متوقف بر تمرین ‏ها و ریاضت‏ هاى خاصى است، روش‏هاى عملى یا آیین سیر و سلوک را نیز "عرفان‏" نامیده اند. عارف حقیقى کسى است که با اجراى برنامه‏هاى عملى خاصى به معرفت‏ ...

پربازدیدترین ها