گنجینه پاسخ ها(طبقه بندی موضوعی:صرف و نحو)
-
تفاوت مای موصوله و مای مصدریه را به صورت واضح بیان کنید.
19055 1399/04/09 صرف و نحوکلمهی ما در زبان عربی انواع و معانی متفاوت و مختلفی دارد که در نتیجه هرکدامشان اثار متعدد و مختص به خود را خواهند داشت که در یک دستهبندی کلی میتوان انرا به دو نوع اسمی و حرفی تقسیم کرد. الف مای اس
-
واژههای قرآنی «حناجر»، «تراقی» و «حلقوم» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
4718 1399/02/25 صرف و نحودر ارتباط با پرسش مطرحشده ، با استفاده از کتب لغوی معنای واژههای یاد شده را ذکر میکنیم: حنجره: در تعریف و توضیح واژه حنجره که جمع ان حناجر است ، عبارات مختلفی به کار برده شده است. برخی انرا راس غ
-
چرا در صدها آیه از آیات قرآن، خداوند با فعل امر «قُل»، پیامبرش را مورد خطاب قرار میدهد و از او میخواهد تا پیامش را به مخاطبان برساند. آیا اگر چنین خطاب و تأکیدی نبود، این امکان وجود داشت که پیامبر اسلام(ص) از ابلاغ پیام خدا خودداری کند؟!
5752 1399/02/17 تفسیردر برخی ایات قران ، خدای متعال پیامبرش را با عبارت قل مورد خطاب قرار داده است. به کار بردن این نوع ادبیات ، جدای از اینکه میتواند نوعی تفنن در عبارت و شیوهای بلاغی برای بیان مطالب این کتاب اسمانی
-
در آیات فراوانی گفته شده است که کشتیها در دریا(فی البحر) حرکت میکنند، اما در آیهای بیان شده که عرش خدا بر روی آب(علی الماء) است. آیا استفاده از دو حرف متفاوت «علی» و «فی»، تفاوتی در معنای آن ایجاد میکند؟
3410 1399/01/23 تفسیراستفاده از حروف در زبانهای مختلف ، تابع قوانین ادبی همان زبان است ؛ لذا نباید انتظار داشت که همان حروفی که مثلا در زبان فارسی به عنوان حرف واسطه و ربط میان کلمات استفاده میشود ، معادل دقیق همان حرف
-
عبارت «من ذا الذی» که در قرآن و کلمات عربی کاربرد فراوانی دارد، معنایش چیست و از لحاظ ادبیات عرب چه وضعیتی دارد؟
13302 1399/01/18 تفسیرعبارت من ذا الذی... ، [ 1 ] در ایات مختلف قران به کار گرفته شده است. من در این عبارت ، اسمی است که نقش نحوی مبتدا را داشته و محلا ! مرفوع است. ذا نیز اسم اشاره و نقش نحوی ان خبر بوده و ان نیز محلا
-
چرا در تمام قرآن، از عبارت «تجری من تحتها الانهار» استفاده شده و تنها در یک آیه، حرف جر «مِن» وجود ندارد؟
7298 1398/10/07 تفسیردر ایات متعددی از قران ، پاداش کسانی که عمل صالح انجام میدهند را باغهایی در بهشت معرفی میکند که نهرهایی در زیر درختان ان جریان دارد [ 1 ] : 1. و بشر الذین امنوا و عملوا الصالحات ان لهم جنات تجری من
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
7755 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر میرسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی
-
رسم تام و رسم ناقص در علم منطق چه نوع تعریفی است؟
10899 1398/07/14 منطقالف رسم تام تعریفى است که از جنس قریب و عرض خاص تشکیل شود ؛ مانند تعریف انسان به: حیوان ضاحک ، یا حیوان کاتب ، یا حیوان متمدن . و مانند تعریف مثلث به: شکلى که مجموع زوایاى ان مساوى دو قائمه باشد . اب
-
«قضیه شرطیه منفصله» چیست و «منفصله حقیقیه»، «مانعة الجمع» و «مانعة الخلو» چه تفاوتی با هم دارند؟
33688 1398/07/11 منطقهرگاه حکم در قضیه شرطیه به انفصال باشد ، به انکه یک قضیهای که دائر مدار نفی و اثبات است ، در واقع مرکب از دو قضیه شرطیه باشد ، انرا قضیه شرطیه منفصله میخوانند ؛ مانند قضیه این عدد یا زوج است یا فر
-
جهل بسیط چه تفاوتی با جهل مرکب دارد؟
27976 1398/07/10 منطقجهل و نادانی ، در مقابل علم و دانستن قرار میگیرد که به دو زیر مجموعه جهل بسیط و جهل مرکب تقسیم میشود. الف جهل بسیط بدین معنا است که انسان چیزى را نداند ، اما متوجه این جهل و نادانى خودش باشد ، مانن
-
در آیاتی از قرآن کریم، علامتی تجویدی به شکل «لوزی» مشاهده میشود. معنای این علامت چیست؟
27117 1398/05/12 صرف و نحوعلامت تجویدی لوزی در قران ، برای اگاهی دادن به قاری قران بوده ، تا به او تذکر داده شود که شیوه خواندن کلمهای که این لوزی در کنارش قرار دارد ، با قواعد کلی تجوید ان نوع از قرائت ، متفاوت است. این علام
-
چرا قرآن برای بیان وقایع روز قیامت، گاه از فعلهای ماضی(گذشته) استفاده میکند؟
9883 1398/04/30 تفسیردر ادبیات عرب - و نیز برخی زبانهای دیگر - با اینکه فعل ماضی به صورت پیشفرض بر انجام فعل در زمان گذشته دلالت دارد ، اما در شرایط خاصی از حالت پیشفرض خود خارج شده و نشانگر زمان اینده خواهد بود ، که
-
چرا در مناجات شعبانیه، عبارات «یدنیه منک» و «یقرّبه منک» مورد استفاده قرار گرفته است، با آنکه با توجه به معنا باید گفته میشد: «یدنیه إلیک» و «یقرّبه إلیک»؟!
5056 1398/04/04 لغت شناسیدر زبان عربی ، به طور معمول ، هر فعل ، یک یا چند حرف جر ویژه خود را دارد که در عبارتپردازیها تنها از ان حروف استفاده میشود [ 1 ] که برای اگاهی دقیق از انها باید کتابهای لغتی که شیوه گفتاری مردم عر
-
چرا در متون اسلامی برای نشان دادن جهت چپ و راست از حرف جر «مِن» و برای اشاره به چهار جهت دیگر از حرف جر «عَن» استفاده میشود؟
4967 1398/04/01 لغت شناسیزبان عربی ؛ مانند زبان های دیگر ، دارای قواعد و قوانینی است که برخی از انها در رشته های مختلف ادبیات ؛ نظیر صرف ، نحو و بلاغت جمع اوری شده است. اما بیشتر انچه که در این کتب امده ، قواعدی کلی است که مع
-
در مورد نقش نحوی عبارت قرآنی «... و المقیمینَ الصلاةَ و ...» در آیه 162 سوره نساء توضیح دهید و اینکه چرا اِعراب آن با قبل و بعدش هماهنگ نیست؟
7679 1398/03/23 تفسیردر پاسخ ابتدا باید به این نکته توجه داشت که در زبان عربی ، این تنها فعل نیست که دارای فاعل و مفعول می باشد ، بلکه برخی اسم های مشتق نیز با داشتن برخی شرایط ، می توانند مانند فعل ، در اسم های دیگر عمل
-
انواع «قصر» چیست و اصطلاح «قصر قلب» به چه معنا است؟
13500 1398/03/21 تفسیرعبارت قصر القلب ، یک اصطلاح در علم بلاغت است که به معنای محصور کردن و منحصر کردن به صورت عکس تصور مخاطب است. برای قصر یا همان حصر ، تقسیمات مختلفی ارائه شده است. از جهتی ، به حقیقی و غیر حقیقی اضافی
-
در آیه 31 سوره فصلت، دو بار عبارت «فیها» وجود دارد. آیا ضمیر موجود در هر دو به آخرت برمیگردد، یا آنکه یکی از ضمایر به دنیا و دیگری به آخرت برگشت میکند؟
4869 1398/02/30 قرآنخداوند متعال در قران بشارت های متعددی به صابران داده است. [ 1 ] ایه 31 سوره فصلت نیز یکی از این ایات است: نحن اولیاؤکم فی الحیاه الدنیا و فی الاخره و لکم فیها ما تشتهی انفسکم و لکم فیها ما تدعون ؛ م
-
«فی هذه الساعة و فی کل ساعة» در دعای سلامتی امام مهدی(عج) متعلق به «کن لولیک» است و یا «صلواتک»؟
7461 1398/02/18 صرف و نحودعای معروفی که برای سلامتی امام مهدی عج خوانده می شود ، به عبارت های مختلف نقل شده است که در اکثر انها جمله صلواتک علیه و على ابائه وجود نداشته ، بلکه به این صورت اغاز می شود: اللهم کن لولیک فلان بن
-
چه تفاوتی بین دو کلمه «بلی» و «نعم» وجود دارد؟
10377 1398/01/25 لغت شناسیبا این که ظاهرا دو واژه بلی و نعم در معنا شبیه به هم هستند و هر دو معنای اثبات دارند ، اما کاربرد انها با هم متفاوت است ؛ در جایی که جمله ای منفی مطرح شده ، و در پاسخ بخواهیم ان جمله منفی را نادرست شم
-
عبارات «قبل» و «من قبل» در قرآن کریم، چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
6717 1398/01/06 لغت شناسیدر عبارت هایی ؛ مانند من قبل یا من تحت ، با قرائنی نظیر فعل موجود در جمله و انچه این ظرف و جار و مجرور ، متعلق به ان می شود ، گاه در ایاتی مانند قالوا هذا الذی رزقنا من قبل [ 1 ] ، [ 2 ] و و الذین من
-
اصطلاح «جناس» در دانش بلاغت به چه معنا است و انواع آنرا بیان کنید؟
8083 1397/12/19 لغت شناسیواژه جناس از ریشه جنس [ 1 ] در اصطلاح علم بلاغت ، به شباهت ظاهری دو کلمه ، اطلاق می شود. [ 2 ] در کنار هم امدن دو لفظ مشابه چه در شعر و چه در نثر بر زیبایی و شیوایی سخن می افزاید و از این رو جناس ، جز
-
در زبان و ادبیات عرب چند نوع همزه وجود دارد؟ همزه وصل و همزه قطع معنایشان چیست؟
9971 1397/12/12 صرف و نحودر زبان و ادبیات عرب ، دو نوع همزه وجود دارد. همزه قطع و همزه وصل . همزه قطع همزهای است که همیشه به هنگام تلفظ کلمه ، خوانده میشود ، بر خلاف همزه وصل که اگر در وسط جمله باشد ، هنگام تلفظ کلمه خوانده
-
واژههایی که از ریشه «سحق» در قرآن وجود دارند، چه تفاوتی با ریشه «لعن» دارند؟
5778 1397/11/03 لغت شناسیمعنای ریشه ای ماده لعن به معنای دوری از خیر و عطوفت ، و نسبت به خدا ، به معنای دوری از رحمت و لطف او است. [ 1 ] اما معنای ریشه ای سحق ، خارج کردن اشیا از حالت و جریان طبیعی ان است. بنابر این سحقا و
-
تفاوت واژههای «فقر»، «عیله» و «املاق» در چیست؟
4530 1397/11/02 صرف و نحوبا این که این کلمات ، معنای نسبتا مترادف و نزدیک به هم دارند و تمام انها به معنای نداری و نیازمندی است ، ولی در ریشه این کلمات ، تفاوت هایی بین این سه واژه دیده می شود. به عبارت دیگر ، اگرچه هر سه واژ
-
«علو»، «تعالی» و «استعلاء» چه تفاوتی با هم دارند؟
9425 1397/10/30 --- مشابه ---اصل ماده علو به معنای بالا و والا بودن است ؛ چه در امور مادی و چه در امور معنوی. [ 1 ] علا یعلو ماضی و مضارع ثلاثی مجرد از این ریشه هستند که معنایش ان است که برتر و والا شد و یا می شود. عالی اسم ف
-
«ابدال» در دانش صرف به چه معنا است و به عنوان نمونه، چرا در واژه «تکلان» که از ریشه «وکل» است، تاء جایگزین واو شده است؟
14737 1397/10/02 لغت شناسییکی از مسائل ادبیات زبان عربی که در علم صرف مورد بحث قرار می گیرد ، مسئله ابدال است. ابدال به معنای تبدیل یک حرف به حرف دیگر است. البته این مسئله اختصاص به زبان عربی نداشته و در زبان فارسی نیز وجود دا
-
چرا در آیات قرآن کریم برای ارجاع به کلمه «انعام»، گاهی ضمیر مذکّر و در موارد دیگر، ضمیر مؤنث به کار گرفته میشود؟
8329 1397/05/25 تفسیردر ارتباط با این پرسش باید گفت ؛ به عنوان نمونه در دو ایه و ان لکم فی الانعام لعبره نسقیکم مما فی بطونه [ 1 ] و و ان لکم فی الانعام لعبره نسقیکم مما فی بطونها ، [ 2 ] ضمیری در دو عبارت بطونه و بطونها
-
امیرالمؤمنین علی(ع) پیرامون تعریف اسم و فعل و حرف چه فرموده است؟
7394 1397/05/18 حدیث1. در مورد پرسش مطرح شده نقل شده است که ؛ وقتی ابو الاسود دوئلى پیش امیرالمؤمنین علی ع امد ، ان حضرت کاغذی را به او داد که در ان چنین نوشته بودند: بسم الله الرحمن الرحیم ، کلام سه قسم است: اسم و فعل و
-
باب تفعیل از ریشه صدق(تصدیق، مصدّق، صدّق)، آیا متعدی بنفسه است و یا باید با حروف جرّ متعدی شود؟
6625 1397/04/12 صرف و نحوواژه صدق از ریشه صدق ، به باب تفعیل رفته و متعدی بنفسه [ 1 ] شده است. بنابر این ، مفعول این فعل طبیعتا در ایاتی چون و صدق المرسلین [ 2 ] باید بدون حرف جر و به صورت منصوب اورده شود ؛ اما ایاتی نظیر و ص
-
در آیه 8 سوره مبارکه ملک، ضمیر موجود در «خزنتها» به چه چیزی برمیگردد؟ آیا ممکن است به فوج برگردد؟
5966 1397/03/22 تفسیرخدای متعال در قران کریم و در توصیف حالات جهنم می فرماید: تکاد تمیز من الغیظ کلما القی فیها فوج سالهم خزنتها ا لم یاتکم نذیر ؛ [ 1 ] نزدیک است که از شدت خشم متلاشى شود هرگاه گروهى در ان افکنده شوند نگ
-
تعداد و ویژگیهای «افعال مقاربه» را بیان کنید؟
16700 1397/02/31 صرف و نحوافعال مقاربه - در علم نحو - نامی است برای دستهای از افعال که دلالت بر نزدیکی وقوع رخداد دارند. البته نامگذاری تمام این افعال به افعال مقاربه از باب تغلیب است ؛ زیرا فقط برخی از انها دلالت بر نزدیکی
-
تعداد و ویژگیهای «افعال قلوب» را بیان کنید؟
24684 1397/02/28 صرف و نحویکی از نواسخ مبتدا و خبر که سبب تغییر معنایی و اعرابی انها می شوند ، افعال قلوب می باشد. دلیل نامگذاری این افعال به افعال قلوب این است که معنای انها قائم به قلب تغییر است ؛ یعنی این افعال با تغییر و ا
-
مراد از «تنافر»، «غرابت» و «مخالفت قیاس لغوی» در علم فصاحت و بلاغت چیست؟
13312 1397/02/26 صرف و نحوعلم بلاغت به سه بخش معانی ، بیان و بدیع تقسیم می گردد. یکی از مواردی که در بخش معانی مورد بررسی قرار می گیرد ، فصاحت کلمه است. کلمه فصیح کلمه ای است که دارای تنافر ، غرابت و مخالفت با قیاس لغوی نبا
-
راه تشخیص اسم جامد از اسم مشتق چیست؟
27300 1397/02/25 صرف و نحودر دانش صرف ، اسم مشتق چنین تعریف شده است: اسمی که دلالت بر یک حدث معنایی قائم به غیر به همراه صاحب ان حدث داشته باشد ، و از فعل گرفته شده باشد . اسم جامد نیز این گونه تعریف می شود: اسمی که بر ذات یا
-
چرا خداوند در قرآن برای خودش از ضمیر مذکر استفاده کرده است؟
67170 1389/04/28 صرف و نحوعلت اینکه خداوند در قران کریم از ضمیر مذکر برای خودش استفاده نموده ، این است که قران به زبان عربی نازل شده است ، و استفاده از ضمیر مذکر برای خداوند متعال مطابق قواعد و ادبیات زبان عربی است ؛ چون خداو