«انحطاط» در لغت به معنای «پست‌شدن»، «پستی» و به «پستی گراییدن»، آمده است.[1]

انحطاط در حقیقت همان سقوط اخلاقی و سقوط از مقام و جایگاه انسانى است که در برابر کرامت انسانی قرار می‌گیرد. همان کرامتی که یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های حقیقت انسان به شمار می‌رود، و به همین دلیل خداوند به فرشتگان امر فرمود تا در مقابل انسان به خاک بیفتند.

 امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه الهی سیاسی خود که حاصل اندیشه‌های ناب ایشان در تمامی سال‌های زندگی‌شان است، چنین می‌نگارند:

 اگرچه در قرآن به ضرب المثل معروف «از تو حرکت و از خدا برکت»، تصریح نشده است؛ اما در عین حال می‌توان این معنا و این توصیه‌ی اخلاقی را از چندین آیه در فرازهای مختلف قرآنی برداشت کرد؛ مانند:

ماه رمضان در قرآن

خداوند متعال، در قرآن کریم درباره ماه رمضان می‌فرماید: "ماه رمضان است ماهی كه در آن براى راهنمايى مردم و بيان راه روشن هدایت و جدا ساختن حق از باطل، قرآن نازل شده است. پس هر كس كه اين ماه را دريابد، بايد كه در آن روزه بدارد. و هر كس كه بیمار يا در سفر باشد، به همان تعداد از روزهاى ديگر. خدا براى شما خواستار آسايش است نه سختى و تا آن شمار را كامل سازيد. و خدا را بدان سبب كه راهنماييتان كرده است به بزرگى ياد كنيد و سپاس گوييد.[1]

امام مهدی(عج) در سال 255 قمری در سامراء متولد شد. نام پدر آن‌حضرت، امام حسن عسکری(ع) و نام مادرش نرجس، یا حکیمه(دختر یشوعا، پسر قیصر روم که مادرش از اولاد حواریّون و نسبش به شمعون وصیّ حضرت عیسی می‌رسد) بود.[1]

دموکراسی شیوه‌ای است برای اداره جامعه، و احترام به رأی اکثریت و آزادی‌های فردی و مدنی و... از ویژگی‌های بارز آن است. اگرچه تلازمی بین اکثریت و حقانیت نیست، اما اکثریت می‌تواند فعلیت‌بخش باشد، یا با مقبولیت خود زمینه‌‌ساز تحقق حکومتی گردد. از دیدگاه اسلام، تا مردم و اکثریت، حکومتی را نپذیرند عملا زمینه‌‌های تحقق حکومت فراهم نیست.

از دیدگاه اسلام مردم حق تعیین سرنوشت خود را دارند و در پرتو حکومت اسلامی از آزادی‌‌های فردی و اجتماعی بهره می‌برند. البته اسلام بعضی از مولفه‌‌های دموکراسی به مفهوم غربی آن‌را نمی‌پذیرد.

پدر ام البنین‌ ابوالمجْل‌ حزّام‌ بن‌ خالد، از قبیله‌ی بنی‌کلاب بود.[1] برخی از علمای معاصر نام مادرش‌ را ثمامه‌ دختر سهیل‌ بن‌ عامر بن‌ مالک ‌ذکر کرده‌اند.[2] در مورد تاریخ ولادت حضرت ام ‏البنین(س) اطلاعی در دست نیست و تاریخ‌نگاران سال ولادت او را ثبت نکرده‌اند.

حضرت امّ البنین، مادر حضرت عباس(ع) بود که پس از شهادت حضرت فاطمه(س) به همسرى حضرت علی(ع) درآمد.[3] نام ام البنین «فاطمه بنت حزام»، بود.[4] وی بانویی با شرافت، از خانواده‌اى ريشه‌دار و دلاور و نسبت به فرزندان حضرت زهرا(س) نيز بسيار مهربان بود. ثمره‌ی ازدواج امام على(ع) با او چهار پسر بود، به نام‌هاى: عباس، جعفر، عبداللّه و عثمان،[5] كه هر چهار فرزندش روز عاشورا در ركاب سيد الشهدا به شهادت رسيدند.[6]

امّ البنين، پس از شهادت فرزندانش، همه روزه به بقیع می‌رفت و به ياد فرزندان شهيدش مرثيه‌های بسیار سوزناکی می‌خواند و مردم مدینه نيز به ندبه و نوحه او گوش فرا می‌دادند، تا جایی که مروان بن حکم - این دشمن اهل‌بیت- نیز به نوحه‌خوانی او حاضر شده و می‌گریست.[7]

ام البنين در مدينه از دنیا رفت و در قبرستان بقيع به خاک سپرده شد. اما از سال و چگونگی وفات ام البنین، در منابع دسته اول روایی و تاریخی چیزی ذکر نشده است. البته برخی متأخران با استناد به منابعی سال وفات وی را روز سیزدهم جمادی الثانی سال 64 هجری قمری نوشته‌اند،[8] اما با توجه به این‌که منابع مورد استناد توسط نویسندگان یکی دو قرن اخیر، در دسترس نبوده و نیز قابلیت چندانی برای استناد تاریخی ندارند از ردّ و یا تأیید آن معذوریم.

[1]. ابن سعد کاتب واقدی، محمد بن سعد‏، الطبقات الكبرى، ج ‏3، ص 14، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، 1418ق.

[2]. سماوی، محمد بن طاهر، إبصار العين في أنصار الحسين(ع)‏، ص 56، قم، دانشگاه شهيد محلاتى‏، چاپ اول، 1419ق.‏

[3]. بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الاشراف، ج ‏2، ص 192، دار الفکر، چاپ اول، 1417ق؛ سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 168، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق؛ امین، ‏سید حسن، مستدرکات ‏اعیان ‏الشیعة، ج ‏1، ص 326، بیروت، دار التعارف للمطبوعات‏، 1403ق. 

[4]. ابن عنبه‏ حسنى‏، سید احمد بن على‏، عمدة الطالب في أنساب آل أبى طالب‏، ص 327، قم، انصاريان، ‏1417ق‏؛ عاملى‏، سيد محسن امين، لواعج الأشجان في مقتل الحسين(ع)‏، ص 136، بیروت، دار الأمير للثقافة و العلوم‏، چاپ اول،  1996م‏.

[5]. أنساب الأشراف، ج ‏2، ص 192؛ الطبقات الکبری‏، ج ‏3، ص 14.

[6]. الطبقات الکبری‏، ج ‏3، ص 14؛ شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏1، ص 354، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ لواعج الأشجان، ص 136. 

[7]. ابوالفرج اصفهانى،‏ على بن حسين‏، مقاتل الطالبيين‏، ص 90، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا؛ مجلسی، محمدباقر، جلاء العيون‏، ص 678، قم، سرور، چاپ نهم، 1382ش؛ لواعج الأشجان، ص 139.

[8]. برخی در فضای مجازی چنین نگاشته‌اند: در کتاب کنز المطالب نوشته شده به تاریخ 1321 هجری قمری نوشته علّامه سیّد محمّد باقر قره­باقی همدانی در باب سال و روز وفات حضرت ام البنین به نقل از کتاب اختیارات طی حدیثی از اعمش آمده است: «روز سیزدهم جمادی الثّانی که مصادف با جمعه بود بر امام زین العابدین وارد شدم. ناگهان فضل بن عبّاس(ع) وارد شد و در حالی که گریه می‌کرد، گفت: جدّه‌ام ام البنین از دنیا رفت. شما را به خدا ببینید چطور این روزگار فریب‌کار، خاندان کساء را در یک ماه دوبار عزادار کرد».

مرحوم قره باقی می‌نویسد: پس از چندی از خبر دیگری مندرج در حاشیه کتاب وقایع الشّهور و الایام تألیف بیرجندی اطلاع یافتم که به نقل از اعمش نوشته شده است: «در سیزدهم جمادی الثّانی و در سال 64 هـ.ق ام البنین وفات یافت و در قبرستان بقیع به قول مشهور دفن گردید».

پیرامون شخصیت وجودی و مقام معنوی فاطمۀ زهرا (س) بسی کتاب‌ها نگاشته شده و سخن‌های فراوانی بیان شده است، اما اگر هزاران برابر آن نیز از قلمرو ذهن و اندیشۀ بشر به درآید و صورت گفتار یا نوشتار پذیرد، باز قطره‌ای باشد از اقیانوس بی‌کرانۀ فضیلت‌های حضرتش. در آسمان معرفت حضرت زهرا(س)، برترین اندیشه‌های بشری، حیران و تیز پروازترین عقل‌ها، سرگردان‌اند. برای دست‌یابی به ساحل دریای معرفت آن بانوی بزرگ باید به سراغ قرآن کریم و احادیث معصومان(ع) رفت.

حضرت عیسی(ع) از بزرگ‌ترین پیامبران الهی است. نام این بزرگوار در ردیف چهار پیامبر اولوالعزم دیگر قرار دارد. او خلقتی شبیه به آفرینش حضرت آدم(ع) دارد؛ به این معنا که خداوند او را بدون این‌که پدری داشته باشد، از مادرش، مریم عذراء(س) که دختری پاک‌دامن بود، به دنیا آورد.[1]

حضرت زینب(س) دختر امام علی(ع)[1] و حضرت زهرا(س)[2] است.[3] تاریخ دقیق تولد حضرت زینب(س) مشخص نیست، اما آنچه که مسلم است، این است که ایشان در زمان حیات پیامبر(ص) به دنیا آمد و آن‌حضرت را درک کرده بود.[4] البته برخی از نویسندگان معاصر با توجه به قرائنی تولد ایشان را در سال پنجم هجرت دانسته و از برخی نقل می‌کنند که این تولد در روز پنج جمادی‌الاولی بود،[5] اما مستند قابل اتکایی برای این گزارش‌ها نیافتیم.