جستجوی پیشرفته
بازدید
1170
آخرین بروزرسانی: 1402/05/12
مغالطه
توضیحات

«مغالطه»، قیاسی است که به دلیل وجود برخی ویژگی‌هایی که در مقدمات آن وجود دارد، نتیجه درست و قابل پذیرشی را به دنبال نخواهد داشت:

  1. به لحاظ «صوری» درست نباشد؛ بدین ‌بیان که شکل قیاس به دلیل اختلال در شرایط معتبر در آن، نتیجه‌بخش نباشد. این اختلال؛ گاهی به لحاظ کمّی، گاهی کیفی و گاهی نیز به لحاظ جهت قضایای به کار رفته در قیاس است.
  2. به لحاظ «مادّی» درست نباشد؛ به این معنا که؛ یا نتیجه عین مقدمات باشد، یا این‌که کاذب ولی شبیه نتیجه‌ی صادق باشد؛ مثل این‌که کسی به نقش روی دیوار اشاره نماید و بگوید: «این اسب است و اسب شیهه می‌کشد، پس این شیهه می‌کشد». و یا این‌که به لحاظ معنوی باطل باشد، مثلاً در قضیه‌ی موجبه، موضوع محقق نباشد، یا این‌که بین وجود ذهنی و خارجی خلط نماید.

البته در مواردی نیز ممکن است قیاس هم به لحاظ صورت و هم به لحاظ ماده باطل باشد. پس «مغالطه»، قیاسی است که به سبب وجود خطا در صورت یا ماده یا هر دو، منتج نیست و به لحاظ هر یک از این موارد، دارای اقسام گوناگونی خواهد بود.

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها