اصطلاحات و مدخل ها
-
عبدالله بن عمیر کلبی
1016 شخصیتها
-
عبدالله بن قیس
1784 شخصیتها
«عبدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبدالله بن مسلم بن عقیل
1827 شخصیتها«عبدالله بن مسلم بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که بعد از شهادت پدرش مسلم
- عبدالله بن یقطر
1612 شخصیتها«عبدالله بن یقطر» نام یکی از اصحاب امام حسین(ع) و به نقلی برادر رضاعی حضرتشان است که در جریان نهضت عاشورا نقش نامهرسانی آن حضرت را بر عهد
- عبرت
1640 سرفصلهای قرآنییکی از واژههای کلیدی قرآن کریم جهت پندآموزی و تفکر و عبید الله بن قیس
1682 شخصیتها«عبیدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبید الله بن یزید بن ثبیط
1382 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبیدالله بن عبدالله بن جعفر
1293 شخصیتها- عثمان بن عفان
6547 شخصیتهاعثمان بن عفّان بن أبى العاص بن أميّة بن عبد شمس بن عبد مناف، از مادری به نام «أروی دختر کریز»، شش سال پس از حملهی ابرهه به مکه(عام الفیل) به دنیا آمد. وی دو کنیه داشت. «ابو عمرو» و «ابو عبدالله».
- عثمان بن علی بن ابی طالب
2017 شخصیتها«عثمان بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه أم البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا اس
- عجب(خودپسندی، خودبینی)
5977 سرفصلهای قرآنی«عُجْب» به معنای منیّت، خود بزرگبینی و نوعی کمال را در خود مشاهده کردن میباشد، چه اینکه این صفت کمال در او باشد، یا نباشد، و چه اینکه آن صفت در حقیقت کمال باشد، یا نباشد.
فرق عُجب با ت
- عجله ، شتابزدگی ، عاجله
5808 سرفصلهای قرآنیعجله یا شتابزدگی از رفتارهایی است که - جز برخی موارد خاص - به عنوان یک ویژگی منفی برای انسانها به شمار میآید و در آیات و روایات و نیز در دانش اخلاق اسلامی این موضوع مورد بررسی و گفتگو قرار گرفته
- عدل ، عدالت، عدول
8806 سرفصلهای قرآنیبرای «عدالت» از ریشهی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونهای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...
واژه
- عذاب ، شکنجه ، مجازات ، کیفر
36034 سرفصلهای قرآنی«عذاب» واژهای است که در قرآن کریم به تعداد بسیار تکرار شده است.
لغتشناسان «عذاب» را چنین معنا کردهاند: «العَذابُ: هو الإيجاع الشّديد»؛ عذاب، مجازات دردناک و شدید (شکنجه) را گویند. «العَذ
- عرش
6907 سرفصلهای قرآنی«عرش» که جمع آن «عروش» است، در اصل به معنای چیزی است که سقف داشته باشد. برخی از مشتقات ریشه «عرش» که در قرآن کریم وجود دارد نیز در همین معنا مورد استفاده قرار گرفته است(مانند آیه 259 سوره بقره). ن
- عرف
1508 اصطلاحات فقهی - اصولیعُرف دارای معانی گوناگونی میباشد، مانند:
الف) امر پسندیده،
ب) معرفت و شناسایی.
ج) عادات موجود در یک جامعه.
عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ
- عرفان ، عارف
4816 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
1796 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1512 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عزرائیل
2968 سرفصلهای قرآنیحضرت عزرائیل(ملک الموت) یکی از چهار فرشتهی مقرب الهی است. عزرائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه قبض روح و مرگ موجودات را بر عهده دارند. نام دیگر این فرشته، «ملک الموت» و یا «فرشته مرگ» است. قرآن در
- عزم
3283 سرفصلهای قرآنی«عزم» در لغت، به معناى «تصميم قطعی و محكم» است. و گاه به هر چيز محكم نيز «عزم» گفته میشود. در فرهنگ قرآن کریم، «عزم» به معناى تصميم محكمی است که انسان برای بهتر انجامدادن كارهاى خود باید با چنین
- عشق
4803 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- عصمت
15109 سرفصلهای قرآنی«عصمت» از ریشه لغوی «عصم» به معنای نگهداریکردن و محافظت است، چنانچه خدا خطاب به پیامبرش میفرماید: (والله یعصمک من الناس: خدا در مقابل مردم، نگهبان توست).
در اصطلاح روایی و کلامی، منظور از
- عطر ، بوی خوش
2293 سرفصلهای قرآنی- عفت ، عفیف
3699 سرفصلهای قرآنی«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن است.
- عفو (گذشت، بخشش)
6665 سرفصلهای قرآنیعفو و گذشت در فرهنگ دینی، گاه در ارتباط با تعامل افراد جامعه با یکدیگر بوده که گذشت مردم از اشتباهات دیگران از اساسیترین اصول دین اسلام، و از اوصاف پسندیده در حوزه اخلاق اسلامی میباشد. و گاه این
- عقبة بن الصلت
1352 شخصیتهادر گزارشی تاریخی از شهیدی به نام عقبة بن صلت یاد شده که در کنار امام حسین(ع) به
- عقل (اندیشه)
16314 سرفصلهای قرآنی«عقل» و «اندیشه» در اصل همان خودآگاهی انسان است که ویژه انسانها بوده و حیوانات در عین داشتن شعور، فاقد عنصری به نام «من» و آگاهی از خود هستند. به بیان دیگر، عقل آن نور آگاهی است که به تمامی ارکان
- علت و معلول، برهان علیت
7218 اصطلاحات فلسفیكهنترین مسئلهی فلسفه، مسئلهی «علّت و معلول» است. دو مفهوم علت و معلول از معقولات ثانی فلسفی است که بیانگر نحوهی وجود است. «علّیت»
- علل الشرایع
1590 کتابهاکتاب «علل الشرائع» تألیف ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى معروف به «شیخ صدوق»(381 ق) بوده که با هدف گردآوری آن دسته از روایاتى از رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) به نگارش درآمده که در ارتب
- علم ، دانش بشری
- علم حصولی
1800 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
2432 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، « علی اصغر ، عبد الله الرضیع
6020 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، کودک شیرخوار امام حسین(ع) از همسری به نام رباب بود. در برخی منابع کهن شیعی و اهل سنت نام این کودک عبدالله ذکر شد
- علی بن الحسین ، علی اکبر
3289 شخصیتهاامام حسین (ع) دو یا چند فرزند پسر به نام علی داشت که یکی از آنها که از همسری به نام لیلا بود به نام علی اکبر(ع) شناخته میشود. برخی گزارشها علی اکبر(ع) را بزرگتر از
پرسش های اتفاقی
-
1. آیا منزلی که انسان در آن زندگی نمیکند خمس دارد؟ 2. آیا وکیل شرعی میتواند از سهم امام(ع) برای خرید منزل به کسی کمک کند؟ 3. آیا میتوان خمس را به وکیل مرجع تقلید پرداخت کرد؟ 4. خمس کتاب چگونه است؟
13963 آنچه خمس بدان تعلق می گیرد 1391/09/021. اگر خانه تا سر سال خمسی مورد استفاده شخصی نباشد، مشمول خمس میگردد و الا خمس ندارد. 2. موارد، مختلف است و در این باره باید به دفتر مرجع تقلید خود، مراجعه کرد. 3. اگر احراز شود وی از مرجع تقلیدتان وکالت ...
-
چرا کلید بهشت، نماز است؟
27511 بیشتر بدانیم 1390/09/21هدف آفرینش انسان برای بندگی و معرفت خدای متعال است و در سایه پرستش خداوند است که انسان به کمال و مقام قرب الاهی می رسد. نماز، بهترین صورت اظهار عبودیت و بندگی خالق ...
-
علت نام گذاری امام رضا (ع) به ضامن آهو چیست؟
125066 Laws and Jurisprudence 1390/11/03یکی از القاب مشهور امام رضا(ع) ضامن آهو است. این داستان آنگونه که در میان مردم مشهور است، در منابع شیعی موجود نیست، اما شبیه به این نقل که در میان عامۀ مردم مطرح است، در معجزات منسوب به رسول خدا(ص)، امام سجاد(ع) و ...
-
چگونه انسان میتواند محبوب خداوند واقع شود؟
50292 عرفان و اخلاق 1386/10/25"محبت" از ریشۀ "حب" به معنای دوستی است. محبت خداوند به بندگان به معنای متفاهم عرفی نیست؛ زیرا لازمۀ این معنای عرفی انفعال نفسانی است که خداوند از آن پاک و منزه است، بلکه حب خداوند به بندگان، ناشی از حب او به ذات خویش است. خداوند افعال ...
-
آیا میشود کسی به مقام هدایت باطنی برسد هرچند که امام معصوم نباشد؟
11153 اسلام و ایمان 1392/10/17امام معصوم(ع) علاوه بر هدایت تشریعی، عهدهدار هدایت باطنی (تکوینی) دیگران نیز میباشد.[1] علامه طباطبایی(ره) در تعریف امام میگوید: «امام کسى است که به واسطه امر ملکوتى- که همراه اوست- مردم را هدایت میکند. امامت بر حسب باطنى، نوع ولایتى است در اعمال مردم، ...
-
من دختری ساکن اروپا و یتیم هستم که با جوانی عراقی ازدواج کردم. ابتدا فکر میکردم فردی مذهبی است، ولی بعدها فهمیدم که گفتار و کردارش هردو نشانگر بیدین بودن اوست و اخلاق نیکی هم نسبت به من نداشت. به همین دلیل در اروپا تقاضای طلاق دادم و آنجا از ...
13521 طلاق 1393/11/13اگر زوج غائب است و یا بین زن و شوهر اختلاف شدیدی وجود دارد و شوهر راضى به طلاق نیست و از طرفی ادامه این زندگى موجب عسر و حرج است و زن نمىتواند این شرائط را تحمل نماید، مىتواند خود و یا وکیلی که با مشکلات زندگی ...
-
آیا میتوان در مؤسسات خیریهٔ بین المللی که بودجه آن از جانب کشورهایی چون آمریکا تهیه میشود مشغول به کار شد؟
6078 تعامل با غیر مسلمانان و نهادهای غیر اسلامی 1393/02/20اگر کار در این مؤسسات مفسدهای از جمله تقویت کفر و استکبار، نداشته باشد، اشکالی ندارد. ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی): فى نفسه اشکال ندارد. حضرت آیت الله العظمی مکارم ...
-
«خرطوم» در قرآن به چه معنا است؟ و آیه «سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ» در صدد بیان چیست؟
416 تفسیر 1402/12/23واژه «خرطوم» تنها یکبار در قرآن و در آیه 16 سوره قلم آمده است:«سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ»؛[1]به زودى که بر بینیاش داغ میگذاریم.در دانش لغت، خرطوم به معنای بینى بوده و بیشتر در مورد بینى فیل مورد استفاده قرار میگیرد و معمولا هنگامی در مورد بینی انسان به ...
-
معنای دقیق «برکت» چیست و از منظر دنیایی و مادی چه مکانیزمی دارد؟
31462 بیشتر بدانید 1394/11/21به نظر میرسد برکت مراحل یا اقسامی دارد که بخشی از آن ساده و قابل فهم بوده، امّا بخشی دیگر – دست کم با ابزار و نگاههای مادی - قابل درک و فهم نیست. 1. آنچه قابل درک است، نمونههای فراوانی دارد مانند آنچه ما در زندگی روزمره ...
-
به دلایل متعدد آیه سوم سوره مائده (الیوم اکملت لکم دینکم) نمی تواند در ارتباط با حادثه غدیر باشد! نظر شما در این باره چیست؟
87497 تفسیر 1390/08/221. ولایت امیر المؤمنین (ع) بارها در جمع های محدود و به صورت غیر رسمی بیان شده بود، اما اعلام رسمی و گسترده آن در روز غدیر بوده که به همین دلیل روز اکمال دین نام گرفته است. 2. در زمان ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884001 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
752668 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
730408 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643057 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
642570 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
638822 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576463 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
576400 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558659 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558604 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- عبدالله بن یقطر