advanced Search
KAGUA
6408
Tarehe ya kuingizwa: 2012/10/23
Summary Maswali
Niyə müsəlman bir kişi əhli kitab qadını ilə daimi evlənə bilməz amma müvəqqəti evlənə bilər?
SWALI
Müsəlman bir kişinin əhli kitab qadını ilə daimi evlənə bilməməsinə lakin müvəqqəti evlənməsinə icazənin olmasına sübut nədir?
MUKHTASARI WA JAWABU
Kitab əhli qadınları ilə müsəlman kişilərin daimi evliliyi barədə fəqihlərin baxışı müxtəlifdir. Bu ixtilafın səbəbi bu sahədə olan müxtəlif rəvayətlərdən irəli gəlir. Belə nəzərə çarpır ki, bəzi hədislərdə bu evliliyə icazə verlməməsinin hikməti müsəlman kişilərin kafir qadınların əxlaq və xasiyyətlərinin və həmçinin inanclarının təsir altına düşməsinin qarşısını almaqdır. Bu təsir daimi evlilikdə daha çox ehtimal olunur. Hər halda bu evliliyi qadağan edən fəqihlərə baxdıqda, görürük ki, onlarda bu məsələdə ehtiyat ediblər. O mərcənin təqlidçiləri edə bilərlər bu mövzuda evliliyə icazə verən müctehid və mərcəyə müraciə edərək, bu məsələdə ondan təqlid etsinlər.
 
JAWABU KWA UFAFANUZI
Daimi evliliyin müvəqqəti evliliklə hökm və mövqe nöqteyi nəzərindən ixtilafları var. Müvəqqəti evlilikdə əsas mənfəət hər iki tərəf üçün şəhvəti control etməkdir. Amma daimi evlilik qeyd olunan məsələlərdən əlavə, ailə qurmaq, rəsmi yaşayış və nəsli artıraraq, davam etdirmək üçündür. Bu səbəbə daha çox üstünlüyə malikdir. İslam dini ailənin roluna diqqət edərək, xüsusən övlad tərbiyəsində ananın əhəmiyyətinə vararaq, və həmçinin ailənin inkişafı və sabitliyini nəzərə alaraq, müsəlman kişilərdən mümkün qədər əhli kitab qadınları ilə daimi evliliyi tərk etməyi istəyir. Bununla yanaşı qeyd edilən xüsusiyyətlərə görə daimi evliliyin məqamı müvəqqəti evlilikdən üstündür, ona görədə daimiliyi müsəlman və mömin qadınlara xass edir. Çünki müsəlmanın məqamı qeyri müsəlmandan üstündür. Müsəlman qadını olan və qalan yerdə qeyri müsəlman qadınla daimi evlilik bəyənilməyən bir işdir.
Əlbəttə bəzi fətvalara diqqət yetirsək, bu nəticəyə gəlik ki, əhli kitab qadınlarla daimi evliliyin bəyənilməməsi bəzi mərcələrin nəzərində haramlıq həddinə çatmayıb, və insan edə bilər (şəraitə uyğun olaraq) onlarla daimi evlilik yapsın.
Hər halda müsəlman kişilərin əhli kitab qadınlarla daimi evliliyi barədə böyük təqlid mərcələrinin hökmləri belədir:
  1. Bəziləri ehtiyat vacibə əsasən onu cayil bilməyiblər. (Haram sayıblar)[1].
  2. Bəziləri deyirlər ehtiyat müstəhəbbə əsasən onlarla daimi evlilik olmaz[2].
  3. Bəziləridə bu evliliyə icazə veriblər. amma müsəlman qadınla evlənmək imkanı olduğu təqdirdə, bu evlilik məkruhdur. Bəlkə bu şəkildə ehtiyat tərk edilməyə (və əhli kitab qadınları ilə evlənilməsin)[3].
Fəqihlərin bu növ ixtilaflı hökmlərinin səbəbi, bu sahədə müxtəlif növ rəvayətlərin olmasıdır. Bəzi hədislərdən əhli kitab qadınları ilə evlənməyin caizliyi və digərlərindən belə evliliyə icazə verilməməsi istifadə olunur. Nümunə üçün aşağıdakı bir neçə hədisə diqqət edin:
  1. Əbdullah bin Sənan deyir: Atam İmam Sadiq (ə) dan yəhudi və xristian qadınla evlənmək barədə soruşdu və mən eşidirdim O həzrət belə buyurdu: O ikisi ilə evlənmək mənə daha xoşdur nasibi bir qadınla evlənməkdən. Həmçinin buyurdu: Mən xoşlamıram müsəlman bir kişi yəhudi və ya xristian bir qadınla evlənsin, çünki qorxuram övladı yəhudi və ya xristian olsun[4].
Başqa bir hədisdə belə gəlib:
  1. Müəviyə bin Vəhəb İmam Sadiq (ə) dan soruşdu: Mömin kişi Xristian və Yəhudi qadını ilə evlənə bilərmi? İmam buyurdu: Əgər müsəlman qadın varsa, onun xristian və yəhudi qadını ilə nə işi var? Dedim axı onu sevir. Buyurdu: Əgər belə bir iş görərsə (evlənərsə) onu donuz əti yeməkdən və şərab içməkdən çəkindirsin. Amma bunu bil ki, onun dindarlığında naqislik var ki, əhli kitabdan olan qadınla evlənməyə razıdır[5].
  2. İmam Baqir (ə) başqa bir hədisdə buyurdular: Müsəlman şəxsə layiq deyil, müsəlman qadın və ya kəniz qala-qala xristian və yəhudi qadını ilə evlənsin[6].
Nəticədə belə çıxır ki, Məsum İmamların (ə) əhli kitab ilə daimi evlənmədən çəkindirməsinin səbəbi İslamda övlad tərbiyəsi və ailə qurulmasına və xüsusən daimi evliliyə verilən əhəmiyyətdir. Bununla yanaşı Əhli kitab öz inancları səbəbi ilə müsəlmanların bəzi hökmlərini, o cümlədən şərab içmək və donuz əti yemək kimi, riayət etmirlər. Ona görə də çünki müsəlman kişi onunla daimi evliliyə imza atırsa, bu səbəbdən problemlə üzləşərlər.
 

[1] - Ayate izam: Xumeyni, Fazil Lənkərani, Məkarim, Behcət, Ayətullah Sistani: (Ehtiyat lazıma əsasən onlarla daimi evlilik və əqdə girməsin), baxın: Mərcələrin tövzihul məsaili, (Əlməhşiyy), cild 2, səh 468, 7851 saylı göstəricidən iqtibas.
[2] - Ayate izam: Xoyi və təbrizi, Vəhid Xorasani, Baxın: Mərcələrin tövzihul məsaili, (Vəhid), cild 2, səh 497, İmam Baqir (ə) mədrəsəsi, Qum, Doqquzuncu çap, 1428 hicri qəməri tarixi ilə.
[3] - Ayate izam: Gülpayqani, Safi, Nuri Həmədani, Şübeyri Zəncani, Baxın: Mərcələrin tövzihul məsaili (Əlməhşiyy), cild 2, səh 468
[4] - Şeyx Hürr Ameli, Vəsailuş-şiə, cild 20, səh 534, bab 1, hədis 5, Müəssiseyi Alul beyt (ə), Qum, ilk çap, 1409 hicri Qəməri tarixi ilə, Bu rəvayətin müvəqqəti evliliyə aid olduğu ehtimal edilmir. Çünki, nikah və evliliyin aşkar nümunəsi daimi evlilikdir. Bir qurup müəlliflər: Əhli beyt (ə) fiqhi jurnalı, cild 47, səh 4, Müəssiseyi dairətul maarife fiqhe İslami, Qum, ilk çap, tarixsiz.
[5] - Vəsailuş-şiə, cild 20, səh 536, bab 2, hədis 1
[6] - Vəsailuş-şiə, cild 20, səh 536, bab 2, hədis 2 və 3
TARJAMA YA JAWABU KATIKA LUGHA NYENGINE
MAONI
Idadi ya maoni 0
Tafadhali ingiza thamani
mfano : Yourname@YourDomane.ext
Tafadhali ingiza thamani
<< Niburute.
Tafadhali ingiza kiasi sahihi ya usalama Kanuni

MASWALI KIHOLELA

YALIYOSOMWA ZAIDI