جستجوی پیشرفته
بازدید
31968
آخرین بروزرسانی: 1398/02/29
خلاصه پرسش
مراد از «جسم اثیری» در متون فلسفی و عرفانی چیست؟
پرسش
جسم اثیری چیست؟
پاسخ اجمالی
«اثیر» بر گرفته از واژه «اِثر» یا «اِتر» یونانی، به معنای کره آتش بالاتر از کره هوا، فلک الدنیا و فلک الافلاک است؛ و به معنای ماده  سیال، رقیق و بیوزن، قابل قبض و بسط، که فضا را پر کرده و در همه ٔ اجسام نافذ است، نیز به کار میرود.[1]همچنین اثیر به صورت مجاز به معنای روح، روان و آسمان؛ و اثیری به معنای روحی، روانی و آسمانی به کار رفته است.[2] برخی نیز اثیر را اینگونه معنا کردند: عنصر آسمانی، اتر، اثیر، جسم قابل ارتجاعی که فضا و حتی فواصل میان ذرات اجسام را پر کرده و وسیله انتقال روشنایی و گرما میشود، و امروزه به مایع سبکی نیز میگویند که از تقطیر الکل و جوهر گوگرد به دست میآید و برای بیهوش کردن اشخاص به کار میرود.[3]
به نظر میرسد یک اصطلاح مستقر و معنای دقیقاً مشخّصی در مورد واژه اثیر وجود ندارد؛ و شاید به همین جهت کلمات و سخنان اندیشمندان مقداری مشوش است؛ لغویین بیشتر اثیر را به کره آتش معنا کردهاند؛ بر این اساس اثیر همان آتش از عناصر اربعه است.
توضیح اینکه بر اساس فیزیک قدیم، کره زمین از چهار عنصر اصلی خاک، آب، هوا و آتش تشکیل شده است که نحوه چینش آن از پایین به بالا به همین ترتیب است؛ یعنی از خاک شروع میشود تا کره آتش پایان مییابد،[4] در حالیکه در بسیاری از کتاب‌‌های فلسفی قدیم «اثیر» به عنوان عنصر زمینی محسوب نمیشد، بلکه عنصری بود برای عالم بالاتر از کره زمین که از آن به عنصر خامس نیز تعبیر می‌‌آوردند با ویژگی متفاوت از عناصر اربعه.[5] اما امروزه غالباً «اثیری» و «جسم اثیری» به معنایی به کار میرود که تقریباً همان چیزی است که در طب قدیم به عنوان بدن برزخی گفته میشد، یا همان چیزی که در منابع دینی به عنوان جسم برزخی مطرح است؛ یعنی جسمی که دارای شکل مادی است، ولی جرم ندارد.[6]
برای نمونه و بدون آنکه در این نوشتار مختصر در صدد اثبات یا نفی تمام آنچه در این مورد ذکر شده باشیم، چند متن متناسب و مرتبط را نقل میکنیم: 
1. کالبد اَثیری اصطلاحی در عرفان جدید است که به اولین یا زیرینترین لایه از «میدان انرژی انسانی» یا هاله پیرامون انسان اطلاق میگردد. گفته میشود که این لایه در ارتباط مستقیم با بدن فیزیکی است و به عنوان نگهدارنده‌ی جسم و پیونددهنده‌ی آن با بدنهای «سطح بالاتر» عمل میکند.[7]
2. یکی از شگفتیهای خلقت موجودات، بویژه در نسل بشر، تنپوش یا جسم اثیری، یا قالب مثالی وی است که دارای حالت و اعمال و مشخصات بسیاری میباشد و نقش عمدهای در تکامل زندگی موجودات ایفا مینماید.
برخی از مشخصات جسم اثیری و تنپوش در نسل بشر به شرح زیر است:
الف) نظر به اینکه روح عنصری است لطیف، سیال و الهی، نمیتواند در جسم مادی خشن و سخت به طور مستقیم قرار گیرد؛ لذا روح وارد تنپوش میشود و تنپوش است که رابط اتصال روح با بدن میگردد.
ب) تنپوش مانند غلافی تمام بدن را در بر گرفته و به تمامی سلولها از هر نظر اثر مستقیم میگذارد.
ج) روح و تنپوش پس از جدا شدن از بدن فرد زنده، تظاهراتی را انجام میدهند. مثلاً گاهی اتفاق میافتد فردی را همزمان در دو محل جداگانه میتوان دید که به آن زوجی بودن یا همزاد یا فانتوم گفته میشود. پس از مرگ هم مسلّماً این نوع تظاهرات را روح و تنپوش کاملتر انجام میدهند.
د) تمام ملکات اخلاقی و شخصیتی فرد در تنپوش وی جمع است و این تنپوش کاملاً تابع قدرت روحی است [8].
 
 

[1]. ر. ک: فرهنگ دهخدا.
[2]. ر. ک: فرهنگ عمید.
[3]. ر. ک:  www.almaany.
[4]. «بدانکه حقّ سبحانه و  تعالى اوّل چیزى که در عالم اجسام بیافرید، مادّه بود که آنرا به اصطلاح حکما «هیولى» خوانند، و از آنجا چهار طبع پدید کرد، و آن آب است و خاک و باد و آتش». شیخ اشراق، مجموعه مصنفات، ج 4، ص 671، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ دوم، 1375ش.
[5]. «و أما أرسطوطالیس فانه یرى أن الإله الأعلى مفارق للصور، یحوى کرة الکل، التی هى جسم أثیر، و هى العنصر الخامس الذی نسمیه الأعظم، و هو مقسوم بالأکر. و هذه الأکر أما بالطبع فهى متصلة متحدة، و أما بالعقل و الفکر فانها منفصلة. و إن کل واحدا من هذه الأکر حی مرکب من نفس و جسم؛ فالجسم منها هو الأثیر. فتحرکه حرکة دوریة. و أما النفس فانها نطق عقل غیر متحرک، و هى علة الحرکة بالفعل». ارسطو، فى النفس، ص 114، بیروت، دارالقلم.
[6]. ر. ک: 2024 .
[7]. ر. ک:  https://fa.wikipedia.
[8]. ر. ک:  . ir-spirits.blogsky
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    752761 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    730568 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    643167 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    642735 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    638889 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    576493 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    576481 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    558716 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    558637 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    544449 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...