![](https://www.islamquest.net/components/com_islamquest/template/islamquest/images/loading.gif)
Please Wait
Baxanların
4880
4880
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/25
Sualın xülasəsi
Quran-Kərimdə və rəvayətlərdə acizlər haqqında nümunələr varmı? Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Sual
Quran-Kərim və rəvayətlərdə aciz və acizlər haqqında nümunələr var. Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Qısa cavab
Quran ayələrindən müstəzəf kəlməsi öz oxşar kəlmələri ilə istifadə olunub və əksər yerlərdə "zəiflənmişlər və ya aciz mənasındadır. Bu sözün özünün çoxlu mənaları vardır. O cümlədən, əqidədə acizlik, maddi acizlik, cismi acizlik, əqli acizlik və s.. Acizliyin başqa mənası acizlik halına gətirilmişdir. Yəni, bu cür insanlar əslində əql və əqidə cəhətdən qüdrətlidirlər amma, dünya imperalizmi və istemarçılar vasitəsi ilə əl qolları və imkanları bağlanmış ictimai cəhətdən elə vəziyyət gətirilib çıxarılmışdır ki, müxalifət etməyə heç bir qüdrətləri qalmamışdır. Bu son iki məna rəvayətlərdə də qeyd olunmuşdur.
Ətreaflı cavab
İslam maarifi və təlimlərində iki termin "acizlik" və "təkəbbürçülük" xüsusi mənalarda istifadə olunmuşdur. İstikbar (təkəbbürçülük) və istizaf (acizlik) hər iki kəlmə arəb kəlməsi olub, sözün kökü məsdər olaraq istifal vəznindədir. İstikbar haqqında Quranda gələn mövzuları 23068-ci sualın cavabında tanış ola bilərsiniz.
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
..وَلَوْ تَرَى اِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلَا اَنتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ[3]
"(Ya Rəsulum!) Kaş sən o zalımları (haqq-hesab üçün) Rəbbinin hüzurunda saxlanılıb bir-birinə söz qaytardıqları (bir-birini təqsirləndirib məzəmmət etdikləri) və acizlərin (dünyada) özlərini yuxarı tutanlara (tabe olanların öz rəislərinə): "Əgər siz olmasaydınız, biz mütləq mö’min olardıq!" - dedikləri zaman görəydin."
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
وَاذْکُرُواْ اِذْ اَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الاَرْضِ[5]
"(Ey mühacirlər!) Xatırlayın ki, bir zaman siz yer üzündə (Məkkədə) az idiniz; zəif (aciz) sayılırdınız!"
Bu və buna oxşar
Bu və buna oxşar
"Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır."
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
"Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və varislər edək."
Bu və buna oxşar ayələr
Bu və buna oxşar ayələr
وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ
Mövzui təbəqələşdirmə
Təsadüfi suallar
-
Bəxtin mənası nədir? Bəxt və tale deyilən bir anlamın olması həqiqətdirmi?
26670 Qədim kəlam 2011/05/09Bəxt, tale və şans ədəb və şer cümlələri olmasına baxmayaraq insanlar arasında daha çox istifadə olunur. Bu sözlər iki mənada işlənə bilər. 1). Səbəbsiz bir şeyin baş verməsi. Bu məna fəlsəfə elmi baxımında qəbul olunmur. Çünki fəlsəfə elmi hər bir hekayənin, hadisənin, olayın baş verməsində ondan öncə səbəbin ...
-
İslam dininin sülh və barışıq və ya döyüş və narahatlıq dini olmasını açıqlayın.
12662 Təzə kəlam 2011/06/21İslam dini barışıq, sülh və əmin- amanlıq dini olmasını təsdiq edərək buyurur: "Ey iman gətirənlər! Hamınız sülhə və barışığa tərəf gəlin. Şeytanın addımlarından uzaq olun. Oizin açıq aşkar düşməninizdir".Amma bunu da diqqət yetirmək lazımdır ki, bəziləri şeytanın yolunu gedərək özü zülm etməklə bərabər başqalarını da bu yola ...
-
İt və donuzun nəcis olması barəsindəki hədisi bəyan edin.
8544 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/07/28İt və donuzun nəcis olması barəsində imamlardan (əleyhimus-salam) çoxlu rəvayət nəql olunmuşdur. Bu rəvayətlər iki qisimdir: bəzi rəvayətlərdə “nəcisdir” kəlməsi aşkar deyilmiş, bəzilərində isə aşkar deyilməmişdir, amma mülazimədən (bir şeyin hökmünün deyilməsindən başqa bir şeyin hökmünün də məlum olması) it ...
-
Namaz və Allaha qəlbən bağlılıq
9330 Əməli əxlaq 2011/01/04Namaz iki hissədən ibarətdir. Birinci hissə onun zahiri əməlləridir ki, bütün namaz qılanlar onu yerinə yetirirlər. Məsələn: Üzü qibləyə durmaq, paltarın pak olması, dəstəmazlı olmaq və s. bu və digər əməllər namazın şərii hökümlər baxımından düzlüyünə əsas səbəbdir. Belə ki, əgər ilkin mərhələdə bunları yerinə yetirməsək namazımız şərii ...
-
Qurani- kərimdə müsəlman hansı mənanı daşıyır?
24879 Təfsir 2011/05/30Quran terminində, müsəlman Allahın göstərişləri bərabərində tam şəkildə təslim olmaq və hər növ şərik qoşmaqdan kənar olub Allahın birliyini qəbul edib Allahdan başqasını pərəstiş etməmək deməkdir. Buna görə ki, Qurani- kərim həzrət İbrahimi () müsəlman tanıtdırır.Allah yanında həqiqi din İslam dinidir " ان ...
-
Ümumiyyətlə mələklər İmamların nurundan yaranıblar və aya onların vəzifəsi İmam Hüseynə ağlamaqdır?
6906 Qədim kəlam 2011/12/251. Mələklərin nurdan xəlq olması hədislərdə nəql olunub və şiə və əhli sünnə mənbələrində şəkk olunmayan bir hökmdür. Bəzi şiə rəvayətlərində mövcudatın məxsusən mələklərin Peyğəmbərin (s), İmamların (ə) nuru və başqa nurlardan xəlq olunmasına işarə olunubdur. Həmçinin əhli sünnə mənbələri arasında rəvayətlər vardır ki, birinci xəlifənin və... Peyğəmbərin ...
-
İstehsan nədir? Və nə üçün Əhli- beyt fiqhində qəbul olunmur?
6147 مبانی فقهی و اصولی 2012/10/13Bu Əhli- beyt məzhəbinə vurulmuş bir töhmətdir və deyirlər: Yalnız Əhli- beyt və şiə məzhəbidir ki, istehsanın əksinə və onun dəlil olduğunu qəbul etmirlər; çünki sünnü məzhəbində olan dörd firqənin rəhbərləri də bu əqidədə olmuş və bizimlə bir fikirdədirlər ki, istehsan (höccət) dəlil deyil və heç bir ...
-
Aramlığın (ruhi asayiş) həqiqəti nədir və ona nail olmağın yolları hansıdır?
7667 Əməli əxlaq 2012/06/23Həyatda ruhi asayiş və xatircəmlik mənasına olan aramlıq islam dinində bəyənilən, xoşagələn və təriflənən bir həqiqətdir. Ona nail olmaq üçün çoxlu yollar bəyan olunmuşdur. İslam mənbələrində ruhi asayişə çatmağın amillərindən bəziləri bunlardır: Allahı yad etmək, hüsnü-zənn, özünə etimad etmək, uzun-uzadı və əlçatmaz arzulardan uzaq olmaq, evlənib ailə ...
-
Әҝәр Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) ҹанишини әввәлдән мәлум идисә, онда нәјә ҝөрә Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) ҹанишинлији Исламын илк әввәлиндә, дәвәтә мүсбәт ҹаваб вермәк мәсәләси илә бирҝә ортаја гојулмушдур?
6765 Qədim kəlam 2010/04/22Шиә етигадына ҝөрә имамәт Аллаһ-таала тәрәфиндән тәјин олунмасына бахмајараг, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) тәрәфиндән исә елан олунмуш бир мәнсәбдир. Чүнки, Имам, исмәт мәгамына малик олмалыдыр вә бу мәгама, јәни, исмәт, вилајәт мәгамын јалныз, Аллаһ вә Пејғәмбәри кимин лајиг олдуғу ...
-
Вилајәти фәгиһин васитә илә сечилмәси гајдасында дөвр ирады гаршыја чыхыр. Буну неҹә һәлл етмәк олар?
7193 Nizamlar (Qurluşlar) 2010/02/06Һазырда Иран Ислам Республикасында вилајәти фәгиһи сечән мүтәхәссисләр (хубраган) мәҹлисини мүһафизләр шурасы тәсдиг едир. Инди бела бир шүбһә јараныр ки “әҝәр мүһафизләр шурасыны рәһбәр тәсдиг едирсә, мүһафизләр шурасынын үзвүләри вилајәти-фәгиһи сечән мүтәхәссисләри тәсдиг едирсә, вә онлар да рәһбәрлији сечирсә, бу мәсәлә гејри-мүмүкүн олан ...
Ən çox baxılanlar
-
Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
163186 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
-
Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
155872 Əməli əxlaq 2011/06/28Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
-
Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
118027 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
-
Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
110217 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
100216 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
91659 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
-
Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
53608 Hədis elmləri 2014/05/20Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
-
Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
46167 Əməli əxlaq 2012/09/10"Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
-
Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
44050 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
-
Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
43294 Təfsir 2011/11/03Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...