قیس بن مسهر اسدی[1] صیداوی،[2] از اصحاب و یاران امام حسین(ع) بود[3] که چندین بار وظیفه رساندن نامه به حضرتشان و نیز بردن نامه و پیغام ایشان به دیگران را بر عهده گرفته و هنگام بردن یکی از این نامهها بود که اسیر دشمن شد و در نهایت به شهادت رسید:
وقتی امام حسین(ع) از شهادت قیس آگاه شد، اشک از دیدگانش جاری شد و آیهی «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ» را تلاوت نمود. سپس دعا نمود که خداى پر مهر، بهشت پرطراوت و پرنعمت را پاداشى براى او قرار دهد.[12]
بر این اساس، قیس از شهدایی است که قبل از شهادت امام حسین(ع) و در مکانی غیر از سرزمین کربلا به شهادت رسید.[13]
در زیارتنامه شهدا در روز عاشورا اینگونه از وی تجلیل شده است: «السَّلَامُ عَلَى قَیسِ بْنِ مُسْهِرٍ الصَّیدَاوِی».[14]
[1]. ابن نما حلی، جعفر بن محمد، مثیر الأحزان، ص 25، قم، مدرسه امام مهدی عج، چاپ سوم، 1406ق.
[2]. همان.
[3]. شیخ طوسی، محمد بن حسن، الابواب(رجال طوسی)، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 104، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ سوم، 1427ق.
[4]. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 1، ص 172، قم، رضی، چاپ اول، 1375ش.
[5]. ابو مخنف، وقعة الطف، ص 96، قم، جامعه مدرسین، چاپ سوم، 1417 ق.
[6]. همان، ص 97.
[7]. همان.
[8]. همان، ص 99.
[9]. روضة الواعظین، ج 1، ص 177.
[10]. سید بن طاوس، اللهوف فی قتلی الطفوف، ترجمه، فهرى زنجانی، سید احمد، ص 75 – 77، تهران، جهان، چاپ اول، 1348ش؛ «اولین شهید در راه حرکت امام حسین(ع) به کوفه»، 49137.
[11]. شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج 2، ص 71، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق.
[12]. مثیر الأحزان، ص 44.
[13]. «شهدای قیام عاشورا»، 28614.
[14]. ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، محقق، مصحح، قیومی اصفهانی، جواد، ص 493، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1419ق.