اگر خریدار نمیداند که فروشنده، اشتباه کرده یا نه؟ چیزی بر عهدهاش نیست، ولی اگر بداند اشتباه کرده، باید تفاوت قیمت را به فروشنده برگرداند و اگر امکان دسترسی به وی نیست، آن مقدار را از طرف صاحبش صدقه دهد.
ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
[1]
حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):
با علم به اینکه فروشنده اشتباه کرده و جنس را کمتر از قیمت واقعی آن فروخته، در صورت عدم امکان دسترسی به صاحبش، تفاوت قیمت جنس اصلی و غیر اصلی، از طرف صاحبش به فقیر صدقه داده میشود و بنا بر احتیاط در صدقه دادن، از حاکم شرع اجازه گرفته شود.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):
وظیفهاى ندارد.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
اگر عرفاً اصل جنس متفاوت باشد نه خصوصیات و اوصافش، معامله باطل است، در غیر اینصورت خریدار وظیفه خاصی ندارد و تصرفش در جنس مذکور، مانعی ندارد.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):
در صورت یأس از یافتن او مبلغ اضافه را به نیت صاحبش به فقیر صدقه دهید و احتیاط آن است که فقیر سید نباشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
باید تفاوت آن را از طرف او به نیازمندان دهد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):
اگر فروشنده از آن بی اطلاع بوده و به قیمت کمتر فروخته است، در فرض سؤال مابه التفاوت را از طرف صاحبش به فقیر بدهند.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):
پس از نا امیدی از یافتن فروشنده، میتوانید آن مال را تملک کنید و وجه آن را از طرف صاحب مال، صدقه دهید؛ هر چند اگر صاحب مال پیدا شود و مال خود را از شما مطالبه کند و یا به صدقه راضی نشود، باید آن مال ـ اگر هنوز وجود دارد ـ یا مبلغ آن را به وی برگردانید.
لینک به سایت استفتائات
[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام:
خامنهای، سیستانی، شبیری زنجانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.