در منابع تاریخی گزارش شده است شعیا بن امصیا،
[1](اموص)،
[2] (راموص)،
[3] یکی از پیامبران الهی
[4] از نسل حضرت سلیمان(ع) بود
[5] که در بیت المقدس زندگی میکرد.
[6] یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیمه ماه رجب است که از او به عنوان یکی از پیامبران الهی یاد میکند و بر او درود میفرستد: «اللَّهُمَ صَلِّ عَلَى هَابِیلَ وَ شَیْثٍ وَ إِدْرِیسَ ... و شَعْیَا ...».
[7] همچنین روایت است که امام رضا(ع) در مناظره با «رأس الجالوت»، از شعیا(ع) به عنوان پیامبر یاد میکند و سخن او را برای اثبات حقانیت پیامبر اسلام(ص) شاهد قرار میدهد. و آنها نیز کلام امام(ع) را قبول میکنند.
[8] شعیای نبی بعد از حضرت یونس
[9] و دانیال
[10] و قبل از حضرت زکریا و یحیی(ع) زندگی میکرد.
[11] رسالت شعیا تبلیغ دین موسی(ع) بود و
بنی اسرائیل را به دین ایشان دعوت میکرد
.[12] و بعد از تخریب بیت المقدس، شعیا(ع) آنرا بازسازی کرد.
[13] علت کشته شدن شعیا در مورد علت کشته شدن شعیای نبی دو نقل وجود دارد.
1. با مردن «حزقیا» پادشاه زمان شعیا
[14] بنی اسرائیل در زمین فساد کردند، اما شعیا(ع) آنها را از اینکار منع کرد. آنها نیز قصد کشتن او را کردند؛ لذا شعیا(ع) فرار کرد و در میان درختى مخفی شد، اما ابلیس جای او را به
بنیاسرائیل نشان داد و آنها او را در درخت به دو نیم تقسیم کردند.
[15] از اینرو گفته شده است که فساد بنیاسرائیل که در قرآن به آن اشاره شده است،
[16] مربوط به کشته شدن شعیا(ع) است.
[17] 2. به دلیل بشارت دادن حضرت شعیا(ع) به پیامبری حضرت عیسی(ع) و حضرت محمد(ص)، قوم شعیا(ع) او را هفتاد روز در بیت المقدس گردانیدند و سپس افرادی او را به قتل رساندند.
[18]
[1]. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر،
البدایة و النهایة، ج 2، ص 32، بیروت، دار الفکر، 1407ق.
[2]. مقدسی، مطهر بن طاهر،
البدء و التاریخ، ج 3، ص 113، مکتبة الثقافة الدینیة، بور سعید، بیتا.
[3]. مستوفی قزوینی، حمد الله بن ابی بکر بن احمد،
تاریخ گزیده، تحقیق: نوایی، عبد الحسین، ص 50، تهران، امیر کبیر، چاپ سوم، 1364ش.
[4]. ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد،
دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون)، تحقیق خلیل شحادة، ج 2، ص 121، بیروت، دار الفکر، چاپ دوم، 1408ق؛
البدء و التاریخ، ج 3، ص 5.
[7]. شیخ طوسی، محمد بن حسن،
مصباح المتهجد و سلاح المتعبّد، ج 2، ص 809، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، چاپ اول، 1411ق.
[8]. شیخ صدوق،
عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 1، ص 165، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق
.
[9]. ابن جوزی، عبد الرحمن بن علی،
المنتظم، محقق، عطا، محمد عبد القادر، عطا، مصطفی عبد القادر، ج 1، ص 397، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1412ق.
[10].
البدء و التاریخ، ج 3، ص 114.
[11].
البدایة و النهایة، ج 2، ص 32.
[12]. طبری، أبو جعفر محمد بن جریر،
تاریخ الامم و الملوک(تاریخ طبری)، تحقیق، ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 1، ص 532، بیروت، دار التراث، چاپ دوم، 1387ق.
[13]. یاقوت حموی، شهاب الدین ابو عبد الله،
معجم البلدان، ج 5، ص 167، دار صادر، بیروت، چاپ دوم، 1995م.
[14].
البدایة و النهایة، ج 2، ص 32.
[15].
البدء و التاریخ، ج 3، ص 113.
[17]. طبرسی، فضل بن حسن،
مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی، محمد جواد، ج 6، ص 614، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.
[18].
تاریخ گزیده، ص 51.