همان
گونه که در پرسش آمده، در آیه 4 سوره فیل می
خوانیم: «تَرْمیهِمْ بِحِجارَةٍ مِنْ سِجِّیل» که معنای واژه «رمی» به معنای پرتاب کردن و دور انداختن سنگ و یا تیر
[1] و یا هر چیزی است که به اندازه کف دست و یا بزرگ
تر از آن باشد.
[2]
اما واژه «مطر» به معنای آبی است که از ابر گرفته می
شود
[3] که در قرآن کریم، هرگاه از باب افعال مورد استفاده قرار گرفته باشد برای عذاب به کار می
رود.
[4] مانند آیات: «وَ أَمْطَرْنا عَلَیْهِمْ مَطَراً فَانْظُرْ کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ».
[5] و «فَأَمْطِرْ عَلَیْنا حِجارَةً مِنَ السَّماءِ».
[6]
در بیان تفاوت این دو واژه باید گفت:
1. استعمال مشتقات ریشه «مطر» تنها در زمانی است که چیزی از آسمان به سمت زمین، فرو فرستاده شود؛ برخلاف مشتقات ریشه «رمی» که اعم از این معنا است.
[7]
2. ماده «مطر» فقط شامل مواردی می
شود که تعداد زیادی از یک چیز فرو فرستاده شود؛
[8] اما «رمی» شامل پرتاب تنها یک شیء نیز می
شود.
بر این اساس، در جایی که از ماده «رمی» استفاده شده است، می
توان این
گونه ترجمه کرد که آنان را با سنگ مورد هدف قرار دادیم و آن
جایی که از ریشه «مطر» استفاده شده معنایش آن خواهد بود که بارانی از سنگ
را بر سر آنها فرود آوردیم.
[1]. ابن درید، محمد بن حسن،
جمهرة اللغة، ج 2، ص 805، بیروت، دار العلم للملایین، چاپ اول، 1988م.
[2]. فراهیدی، خلیل بن احمد،
کتاب العین، محقق، مصحح، مخزومى، مهدى، سامرائى، ابراهیم، ج 8، ص 293، قم، هجرت، چاپ دوم، 1410ق؛ ر. ک: مصطفوی، حسن،
التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج 4، ص 238، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360ش.
[3].
کتاب العین، ج 7، ص 425.
[4]. راغب اصفهانی، حسین بن محمد،
المفردات فی الفاظ القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 770، دمشق، بیروت، دارالقلم، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق.
[8]. شیبانى، اسحاق بن مرار،
کتاب الجیم، محقق، مصحح، ابیارى، ابراهیم، ج 2، ص 5، قاهره، الهیئه العامه لشئون المطابع الامیریه، چاپ اول، 1975م.