گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:فصاحت و بلاغت)
-
چرا در آیه‌ی دوم سوره‌ی مؤمنون، کلمه‌ی «صلاة» به صورت مفرد آمده؛ اما در آیه‌ی نهم که نسبتا مشابه با آن است به صورت جمع «صلوات» ذکر شده است؟
2111 1400/05/20 تفسیرخدای متعال یکی از سوره‌های قران به نام سوره‌ی مؤمنون را با اعلام رستگاری افراد باایمان اغاز کرد ، [ 1 ] و سپس به تعیین مصادیق و بیان ویژگی‌های چنین افرادی می‌پردازد که از شرور و عذاب نجات یافته‌اند. د
-
چرا در آیه ی 23 سوره فجر، دو بار واژه‌ی «یومئذ» تکرار شده است؟!
2092 1400/04/13 قرآنو جی یومئذ بجهنم یومئذ یتذکر الانسان و انى له الذکرى ؛ [ 1 ] و در ان‌روز جهنم را حاضر می‌کنند ! ارى در ان‌روز انسان متذکر خواهد شد ، اما چه فایده ؟ ! همان‌گونه که در پرسش امده ، چینش این ایه به گ
-
در آیه‌ی «وَ قَطَّعْناهُمُ اثْنَتَیْ عَشْرَةَ أَسْباطاً» از لحاظ ادبیات عرب آیا نباید به جای کلمات «أسباطا» و «اثنتی» از کلمات «سبطا» و «اثنی» استفاده می‌شد؟
3145 1399/07/08 صرف و نحوابتدا باید به این نکته توجه داشت که قران کریم مقدم بر قوانین ادبیات عرب است. به عبارت دیگر ، قبل از نزول این کتاب مقدس ، ادبیات عرب به صورت قواعد منسجم و مندرج در کتاب‌ها نبود. تنها بعد از نزول قران ب
-
آیا استفاده از واژه «ولادت» برای معصومان(ع) صحیح نبوده و به جای آن باید از واژه «ظهور» استفاده کرد؟!
6217 1398/05/28 لغت شناسیابتدا باید گفت که واژه ولادت از ریشه ولد به معنای خروج فرزند از شکم و رحم مادر است. [ 1 ] هم‌چنین کلمه ظهور از ریشه ظهر به معنای اشکار شدن چیز مخفی و مطلع شدن از ان است. [ 2 ] بر این اساس و با توجه
-
چرا در مناجات شعبانیه، عبارات «یدنیه منک» و «یقرّبه منک» مورد استفاده قرار گرفته است، با آنکه با توجه به معنا باید گفته می‌شد: «یدنیه إلیک» و «یقرّبه إلیک»؟!
4160 1398/04/04 لغت شناسیدر زبان عربی ، به طور معمول ، هر فعل ، یک یا چند حرف جر ویژه خود را دارد که در عبارت پردازی ها تنها از ان حروف استفاده می شود [ 1 ] که برای اگاهی دقیق از انها باید کتاب های لغتی که شیوه گفتاری مردم عر
-
قرآن کریم در بیان عذاب الهی گاه از مشتقات ریشه «رمی(تیرباران)» و گاه از مشتقات ریشه «مطر(باران)» استفاده میکند. تفاوت معنایی این دو ریشه در چیست؟
3785 1398/02/20 لغت شناسیهمان گونه که در پرسش امده ، در ایه 4 سوره فیل می خوانیم: ترمیهم بحجاره من سجیل که معنای واژه رمی به معنای پرتاب کردن و دور انداختن سنگ و یا تیر [ 1 ] و یا هر چیزی است که به اندازه کف دست و یا بزرگ تر
-
اصطلاح «جناس» در دانش بلاغت به چه معنا است و انواع آنرا بیان کنید؟
6582 1397/12/19 لغت شناسیواژه جناس از ریشه جنس [ 1 ] در اصطلاح علم بلاغت ، به شباهت ظاهری دو کلمه ، اطلاق می شود. [ 2 ] در کنار هم امدن دو لفظ مشابه چه در شعر و چه در نثر بر زیبایی و شیوایی سخن می افزاید و از این رو جناس ، جز
-
معنای «مدح شبیه به ذم» و «ذم شبیه به مدح» چیست؟
7737 1397/12/05 فصاحت و بلاغتیکی از ارایه های ادبی کلام و زیبا سازی سخن ، تاکید المدح بما یشبه الذم و تاکید الذم بما یشبه المدح ؛ [ 1 ] است که به معنای بهتر ستایش کردن یک فرد با استفاده از چیزی که شبیه نکوهش است و نکوهش شدید با
-
«استعاره» چیست و چه اقسامی دارد و فرق آن با «تشبیه» چیست؟
40046 1397/02/09 فصاحت و بلاغتاستعاره در لغت از ریشه عور به معناى درخواست عاریه دادن چیزی است. [ 1 ] و در اصطلاح علم بلاغت ، به کار بردن لفظى است در غیر معناى حقیقی اش به جهت علاقه ، پیوند و مشابهتى که بین معناى حقیقی و معنای مجاز
-
حضرت خضر(ع) نوجوانی را قبل از وقوع جنایت کشت، پس چرا امام علی(ع) با آنکه می‌دانست که ابن ملجم قاتل ایشان است، از کشتن او خودداری کرده و آنرا قصاص قبل از جنایت دانست؟!
6921 1396/11/16 تفسیران ولی خدا که نامش را خضر اعلام کرده اند و مدتی را با حضرت موسی ع سپری کرد ، در این مدت همراهی - مانند دیگر پیامبران و اولیا - مامور به ابلاغ و اجرای تکالیف تشریعی نبود ، بلکه ماموریت ایشان ، اجرای بر
-
اصطلاح «ایهام» در دانش بدیع به چه معنا است؟ آیا این صنعت در قرآن کریم نیز مورد استفاده قرار گرفته است؟ اگر آری، چند نمونه ذکر نمایید.
6848 1395/11/26 فصاحت و بلاغتارایه ایهام یا توریه از پر کاربردترین صنعت ها در دانش بدیع است. ایهام به وهم و گمان افکندن یا توریه پوشانیدن و در پرده سخن گفتن از روش هایی است که سخن گفتن را جذاب و شیرین می نماید ؛ بدین سان که در کل
-
معنا و کارکرد «إن» شرطیه، چیست؟ اگر این حرف به فعل ماضی متصل شود، آیا معنایش متفاوت با زمانی خواهد بود که اتصال آن با فعل مضارع برقرار شود؟
25060 1395/10/08 صرف و نحویکى از کلمات پرکاربرد در زبان عرب ، کلمه حرفی ان مى باشد که یکی از معانی ان [ 1 ] شرطیت است. [ 2 ] ان شرطیه داراى دو عمل است: الف. عمل معنوى: یعنی مشروط کردن وجود جزا بر وجود شرط. [ 3 ] باید دان
-
«وَ السَّمَاء وَ مَا بَنَاهَا» سوگند به آسمان و آن‌کس که او را آفرید! مگر فرد دیگری غیر از پروردگار، سازنده آسمان‌ها بود که خدا به او سوگند یاد میکند؟!
6864 1395/08/03 تفسیرخداوند در این ایه شریفه به دو چیز ؛ یعنی فعل خود و ذات خود سوگند یاد فرموده است: [ 1 ] و السما و ما بناها ؛ [ 2 ] و قسم به اسمان و کسى که اسمان را بنا کرده است . چنین سوگندی اشتباه نیست ؛ زیرا متکلم
-
در آیه 124 سوره مبارکه بقره که در ارتباط با آزمون حضرت ابراهیم(ع) است، چه نکات بلاغی به کار رفته است؟
7559 1395/07/13 تفسیردر این ایه شریفه می خوانیم: و اذ ابتلى ابراهیم ربه بکلمات فاتمهن قال انی جاعلک للناس اماما قال و من ذریتی قال لا ینال عهدی الظالمین ؛ [ 1 ] [ به خاطر اورید ] هنگامى که خداوند ، ابراهیم را با وسایل گ
-
آیات 79 تا 82 سوره کهف چگونه از هدف رفتارهای خضر(ع) که مورد اعتراض موسی(ع) قرار گرفته بود، پرده بر می‌دارد؟
17837 1395/04/09 تفسیرخداوند در قران کریم هنگامی که داستان ملاقات و همراهی حضرت موسی و خضر ع را مطرح می کند ، بیان می دارد که در ان همراهی سه کار عجیب سوراخ کردن کشتی ، کشتن نوجوان و تعمیر دیوار - از جناب خضر سرزده است که
-
چرا قرآن در اعلام مدت زمان رسالت 950 ساله حضرت نوح(ع) فرمود: 1000 سال جز 50 سال؟!
17082 1394/10/03 تفسیرقران کریم در زمینه مدت رسالت حضرت نوح ع می‌فرماید: و لقد ارسلنا نوحا الى قومه فلبث فیهم الف سنه الا خمسین عاما فاخذهم الطوفان و هم ظالمون ؛ و ما نوح را به سوى قومش فرستادیم و او را در میان انان هزار
-
در فراز قرآنی «قَالَتَا أَتَیْنَا طَائِعِینَ» با وجود آنکه فعلش مثنای مؤنث است(قالتا)، چرا حال مرتبط با آن به صورت جمع مذکر(طائعین) آمده است؟
21919 1394/08/23 تفسیرخداوند در ایه 11 سوره فصلت می فرماید: ثم استوى الى السما و هی دخان فقال لها و للارض ائتیا طوعا او کرها قالتا اتینا طائعین . [ 1 ] در این ایه ، خداوند اسمان و زمین را مورد خطاب قرار داده و با عبارت ائت
-
مراد از «مشاکله» در اصطلاح «علم بیان» چیست؟
13956 1394/03/06 فصاحت و بلاغتهر انسانی برای رساندن معانی مورد نظر خود و القای ان به مخاطب ، ناچار باید از الفاظ استفاده نماید. بنابراین درست به کار بردن الفاظ و چگونگی کنار هم قرار دادن ، و انتخاب نوع لفظ نسبت به مخاطبان مختلف ،
-
تفاوت میان «موعظه» و «نصیحت» چیست؟
17090 1394/01/03 تفسیر1. موعظه و نصیحت تا حدودی با هم مترادفند ، در روایت امده است: الموعظه نصیحه شافیه ؛ [ 1 ] موعظه ، نصیحتی شفا دهنده است. موعظه در این روایت ؛ یعنى: بیان کردن چیزهایى که دل شنونده را نرم کند ؛ مانند: بی
-
چرا در مواردی لزوم اطاعت مسلمانان از خدا و پیامبر(ص) با تکرار افعالی مانند «أطیعوا» اعلام شده و گاه این افعال به صورت مستقل برای حضرتشان تکرار نشده است؟
10211 1393/12/21 تفسیراطاعت از پیامبر اسلام ( ص ) در کنار اطاعت از خدای متعال ، از جمله دستورات قران کریم است و به تصریح این کتاب مقدس ، هر کسی که از پیامبر ( ص ) اطاعت کند ، در واقع از خدا اطاعت کرده است. [ 1 ] با این و
-
کنایه چیست؟ و چند قسم است؟
41166 1393/06/27 علوم قرآنیکنایه در اصطلاح علم بلاغت عبارت است از: لفظی که معنای غیر حقیقی ان مورد نظر باشد ، ولی به دلیل این که قرینه ای ندارد تا از اراده معنای حقیقی جلوگیری کند ، جایز است معنای حقیقی ان نیز اراده شود. کنایه
-
لطفاً به همراه تعریف فصاحت و بلاغت، نمونه‌هایی از رعایت این قوانین را در قرآن نشان دهید.
43663 1392/08/21 علوم قرآنیوقتی در علوم تخصصی ، صحبت از تعریف اصطلاحات به میان می اید ، بدون تردید با تعریف های مختلفی از دیدگاه اندیشمندان و متخصصان ان علوم روبرو هستیم. فن بلاغت و علوم پیرامون ان نیز که در میان اندیشمندان عرب
-
تفاوت تصور و تصدیق در علم نحو با تصور و تصدیق در علم منطق و علم بلاغت چیست؟
23455 1392/04/12 کلیاتتصور و تصدیق دو اصطلاح منطقی اند که اولی به معنای حضور صورت شی بدون حکم نزد عقل ، و دومی به معنای حضور صورت شی نزد عقل همراه با حکم است. اما در علم نحو و بلاغت اصطلاح جداگانه در خصوص این دو وجود ندارد
-
چرا در آیه 32 سوره انعام کلمه لعب، مقدّم بر کلمه لهو شده است، ولی در سوره عنکبوت آیه 64 کلمه لهو مقدم بر کلمه لعب شده است؟
37666 1390/12/21 تفسیرکلمه لعب و لهو در کنار یکدیگر ، در شش سوره قران امده که در چهار مورد کلمه لعب مقدم بر لهو ذکر شده و در دو جای دیگر کلمه لهو مقدم بر لعب امده است. این دو لغت به شدت از نطر معنایی نزدیک یکدیگر هستند ، ب
-
آیا تکرار آیات و مطالب در قرآن، دلیل عدم انسجام آیه های آن نیست؟
18295 1388/08/18 تفسیرهدف از داستان هاى قران رشد و تکامل انسان ها است ، هدف نور و روشنایى در جان ها است و کنترل هوس هاى سرکش ، بالاخره هدف مبارزه با ظلم و ستم و انحراف است. دلایل و نکات پراکندگی موضوعات در قران عبا
