این حروف که به آنها حروف ابجد
[1] و هجاء گفته میشود؛ میتوانند کُدها و نشانهایی برای برخی حقایق و معارف الهی باشند که در برخی روایات بدان پرداخته شده است که در ذیل نمونههایی از این روایات ارائه خواهد شد:
پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «الف؛ اشاره به آلاء و نعمتهاى الهی است و حرفى از نامهاى خداوند است».
[2] همچنین امام علی(ع) در تفسیر «الف» فرمود: «الف؛ یعنی اللَّه، معبود به حقّى نیست جز او که زنده کننده و برپا دارنده و نگهدارنده همه موجودات است».
[3]
امام علی(ع) در سخنانی درباره حروف صاد، قاف، کاف و نون میفرماید:
«صاد؛ یعنى خدای تعالی در نوید و وعیدش در وادار ساختن مردم بر گذر از پُل صراط و بازداشت ستمگران در بازپرسى راستگو است».
[4]
«قاف؛ قرآن است که گردآورى و نگهدارى آن از دستبرد حوادث بر عهده خدا است».
[5] همچنین آنحضرت در حدیث دیگری فرمود: «ق؛ یعنی خدا بر تمامى آفریدگانش قادر و توانا است».
[6]
«کاف؛ کافى و بینیازکننده، خداوند است».
[7] در حدیث دیگری فرمود: «کاف؛ یعنی خدا بینیازکنندهاى است که همتایى برایش نیست، نه زائیده شده و نه زائیده است».
[8]
«نون؛ یعنی عطاى خداوند به مؤمنان و کیفر دادن به کافران».
[9] و در سخنی دیگر چنین تفسیر فرمود: «نون؛ نور و روشنى آسمانها و زمین است که شمّهاى از فروغ عرش با عظمت او میباشد».
[10]
[2]. «أَمَّا الْأَلِفُ فَآلَاءُ اللَّهِ حَرْفٌ مِنْ أَسْمَائِه»؛ شیخ صدوق، الخصال، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج 1، ص 331، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1362ش.
[3]. «أَمَّا الْأَلِفُ فَاللَّهُ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ»؛ شیخ صدوق، معانی الاخبار، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ص 44، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ اول، 1403ق؛ طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی، سید احمد، ج 1، ص 470، کتابفروشی مرتضوی، تهران، چاپ سوم، 1375ش.
[4]. «فَالصَّادُ مِنْ صَادِقِ الْوَعْدِ فِی حَمْلِ النَّاسِ عَلَى الصِّرَاطِ وَ حَبْسِ الظَّالِمِینَ عِنْدَ الْمِرْصَاد»؛ معانی الأخبار، ص 43.
[5]. «و الْقَافُ قُرْآنٌ عَلَى اللَّهِ جَمْعُهُ وَ قُرْآنُه»؛ معانی الأخبار، ص 43.
[6]. «وَ أَمَّا الْقَافُ فَقَادِرٌ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِه»؛ معانی الأخبار، ص 45؛ مجمع البحرین، ج 1، ص 471.
[7]. «فَالْکَافُ مِنَ الْکَافِی»؛ معانی الأخبار، ص 43.
[8]. «أَمَّا الْکَافُ فَالْکَافِی الَّذِی لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ وَ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ»؛ معانی الأخبار، ص 45؛ مجمع البحرین، ج 1، ص 471.
[9]. «وَ النُّونُ نَوَالُ اللَّهِ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ نَکَالُهُ بِالْکَافِرِین»؛ معانی الأخبار، ص 44.
[10]. «وَ أَمَّا النُّونُ فَ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مِنْ نُورِ عَرْشِهِ»؛ معانی الأخبار، ص 45؛ مجمع البحرین، ج 1، ص 471.