Baxanların
28943
İnternetə qoyma tarixi: 2011/09/12
Saytın kodu fa1110 Arxiv kodu 16631
Sualın xülasəsi
İslamın oğlan-qız arasında sağlam rabitə ilə əlaqədar hökmü nədir?
Sual
İslamın oğlan-qız arasında sağlam rabitə bərqərar etməklə əlaqədar (əl qarşı tərəfə dəyməzsə) hökmü nədir?
Qısa cavab

İslam nəzərindən qadınla kişi bir-birini təkmil edən iki varlıqdır. Mehriban Allah da onları bir-biri üçün xəlq etmişdir. Qadınla kişinin bir-birinə qarşılıqlı ehtiyaclarından biri cinsi ehtiyacın təmin olunmasıdır. Amma bu ehtiyacın təmin olunması müqəddəs İslam şəriətinın buyurduğu qayda-qanunlar və göstərişlər çərçivəsində olmalıdır ki, tərəflərin iffət və paklıq gövhərinə heç bir xəsarət dəyməsin.

Müqəddəs İslam şəriəti nəzərindən evlənməzdən qabaq qızla oğlan arasındakı hər növ əlaqə və rabitə – istər birbaşa olsun, istərsə də müəyyən vasitələrlə – (cinsi) ləzzət məqsədi ilə olsa, yaxud fitnəyə və ya günaha düşmək qorxusu (ehtimalı) olsa, caiz deyildir və işkalı vardır. Amma iş-peşə, elm və təhsillə bağlı əlaqəyə (adi münasibətlərə) gəldikdə isə, əgər fəsada və ya fitnəyə səbəb olmazsa və onda şəriət qayda-qanunlarına riayət olunsa, işkalı yoxdur.

Ətreaflı cavab

İslam nəzərindən qadınla kişi bir-birini təkmil edən iki varlıqdır. Mehriban Allah da bunları bir-biri üçün xəlq etmişdir. Qurani-kərimdə buyurulur: “Onun (Allahın) qüdrət nişanələrindən biri də budur ki, sizin üçün öz növünüzdən olan həyat yoldaşları qərar verdi ki, onların vasitəsi ilə (ruhi və mənəvi) aramlıq tapasınız; və sizin aranızda mehribanlıq və dostluq qərar verdi...”[1]

Qadınla kişinin bir-birinə olan qarşılıqlı ehtiyaclarından biri cinsi ehtiyacın təmin olunmasıdır. Amma bu ehtiyacın təmin olunması İslamın buyurduğu qayda-qanunlar və göstərişlər çərçivəsində olmalıdır ki, tərəflərin iffət və paklıq gövhərinə heç bir xəsarət dəyməsin.

İslam dini qadınla kişinin bu ehtiyacının təmin olunması üçün icdivac – evlənmə (daimi və müvəqqəti) qanununu şəri hökm olaraq təyin etmiş və buyurmuşdur ki, hər növ cinsi əlaqə – istər aşiqanə söhbətlər, istər toxunmaq, istərsə də nəvaziş və s. evlənmə əqdindən (nikahdan) sonra olmalıdır. Hətta nişanlı olan və yaxın vaxtlarda evlənməyi qərara alan oğlan və qız belə nikah əqdi oxunmazdan qabaq bir-birindən heç bir cinsi ləzzət ala, biri digərindən istifadə edə bilməzlər – hətta bu istifadələr aşiqanə söhbətlər və əl verib görüşmək kimi olsa belə.

Hər bir halda İslam nəzərindən qadınla kişinin bu kimi ehtiyaclarının təmin olması mütləq müqəddəs şəriətin təyin etdiyi qayda-qanunlar çərçivəsində olmalıdır. Müvəqqəti evlənmə bu həll yollarından biridir. Amma onun müxtəlif şərtləri vardır və riayət olunmalıdır. O şərtlərdən biri də qızın ata-anasının icazəsidir (sair şərtlər əməliyyə risalələrində qeyd olunmuşdur).[2]

Hazırkı mərcəyi-təqlidlərin əksəriyyəti bakirə qızla nikah əqdini (istər müvəqqəti, istərsə də daimi) atanın icazəsi; ata olmadıqda isə ata tərəfindən olan babanın icazəsi ilə şərtləndirirlər.[3] Amma əgər qız bakirə olmazsa, yaxud atası və ata tərəfdən olan babası həyatda olmazsa (ölmüş olsa) icazəyə ehtiyac duyulmur.[4]

Amma “insan müxalif cinslə (qız oğlanla, oğlan da qızla) adi ünsiyyətdə olmaq istəsə, bu işə icazə verilirmi?” sualına gəldikdə isə, bu barədə mərcəyi-təqlidlərə verilən sualların cavablarına diqqət yetirməklə onun cavabını araşdırırıq:

Sual 1. Naməhrəm qadınla kişinin bir-biri ilə danışığında birbaşa danışıqla uzaq məsafələrdən olan danışıq arasında fərq vardırmı?

Bütün mərcəyi-təqlidlər: “Xeyr, hökmdə heç bir fərqi yoxdur və hər iki halda əgər ləzzət qəsdi ilə olsa və harama düşmək qorxusu olsa, işkalı vardır.”[5]

Sual 2. Müxalif cinslə (qız oğlanla, oğlan da qızla) internetdə, çatda danışmağın və adi söhbətlərin edilməsinin hökmü nədir?

Cavab: Bütün mərcəyi-təqlidlər: “Fitnə və günaha düşmək qorxusu (ehtimalı) varsa caiz deyildir.”[6]

Sual 3. Kişinin naməhrəm qadına və qadının naməhrəm kişiyə salam verməsi caizdirmi?

Cavab: “Əgər ləzzət qəsdi olmazsa və ya harama düşmək qorxusu (ehtimalı) olmazsa işkalı yoxdur.”[7]

Sual 4. Naməhrəmlə zarafat etməyin hökmü nədir?

Cavab: Bütün mərcəyi-təqlidlər: “Əgər (cinsi) ləzzət qəsdi ilə olsa və ya günaha düşəcəyindən qorxsa (buna ehtimal versə), caiz deyildir.”[8]

Sual 5. Qonaqlıqda, iş yerində, həmkarlıqda qızla oğlanın səmimi (dostluq) əlaqəsinin işkalı varmı?

Cavab: Bütün mərcəyi-təqlidlər: “Qızla oğlan arasında dostluq caiz deyildir. Çünki onların arasında günaha düşmək qorxusu (ehtimalı) vardır. Amma işlə əlaqədar rabitəsinə gəldikdə isə, əgər fəsada səbəb olmasa və onda şəriət meyarlarına riayət olunsa, işkalı yoxdur.”[9]

Sual 6. Naməhrəmlə məktublaşmaq və e-mail vasitəsi ilə şəhvət yaradan məsələləri irəli çəkməyin hökmü nədir?

Cavab: Bütün mərcəyi-təqlidlər: “Fitnəyə səbəb olan və fəsada şərait yaradan məsələləri irəli çəkməyin işkalı vardır.”[10]

Yuxarıda irəli çəkilən məsələlərin məcmusundan aydın olur ki, qızla oğlanın nikahdan əvvəl hər növ əlaqəsi – istər bu əlaqə birbaşa olsun, istərsə də birbaşa olmasın – əgər (cinsi) ləzzət məqsədi ilə olsa və ya fitnə qorxusu (ehtimalı) olsa və ya onda günaha düşmək qorxusu (ehtimalı) olsa caiz deyil və işkalı vardır.

Amma sənət və iş yerindəki, elm və təhsil mərkəzindəki münasibətlərinə gəldikdə isə, əgər fitnəyə və fəsada səbəb olmasa və o yerlərdə şəriət meyarlarına riayət olunsa, işkalı yoxdur.[11]



[1] “Rum” surəsi, ayə: 22

[2] “Tovzihul-məsaile mərace”, 2-ci cild, səh. 449-460; “Təhrirul-vəsilə”, 2-ci cild, səh. 701-707, 734-736

[3] Bu ibarənin zahiri mənası budur ki, bu həm təklifi, həm də vəzi şərtdir. Yəni atasının icazəsi olmadan bakirə qızın nikahı həm haramdır, həm də batildir.

[4] Əlavə məlumat üçün bax: Görünüşlər: 627, 667, 717,767 və 754

[5] İmam Xomeyni, “İstiftaat”, 3-cü cild, sual 52; Ayətullah Behcət, “Tovzihul-məsail”, 1936-cı məsələ; Ayətullah Məkarim, “İstiftaat”, 1-ci cild, səh. 819; Ayətullah Təbrizi, “İstiftaat”, 1622-ci sual, Ayətullah Safi, “Camiul-əhkam”, 2-ci cild, səh. 1673; Ayətullah Nuri, “İstiftaat”, 2-ci cild, səh. 656; Ayətullah Fazil Lənkərani, “Camiul-məsail”, 1-ci cild, səh. 1718; Ayətullah Xamenei, “Əcvibətul-istiftaat”, sual 1145; “Urvətul-vusqa”, 2-ci cild, nikah bölməsi, məsələ 3; Sistani, sistani.org (internet), sual 19 və 20; və Ayətullah Vəhid Xorasaninin dəftərxanası.

[6] Sistani, sistani.org (internet), Təbrizi, tabrizi.org (internet), bütün mərcəyi-təqlidlərin dəftərxanası

[7] “Urvətul-vusqa”, 2-ci cild, nikah bölməsi, məsələ 39 və 41

[8] Yenə orada, məsələ 31 və 39; Ayətullah Fazil Lənkərani, “Camiul-məsail”, 1-ci cild, sual 1720 və Ayətullah Xamenei, “İstiftaat”, sual 782

[9] Ayətullah Xamenei, “İstiftaat”, sual 779, 651 və bütün mərcəyi-təqlidlərin dəftərxanası

[10] İmam Xomeyni, “İstiftaat”, 3-cü cild, səh. 3, müxtəlif suallar, sual 127 və bütün mərcəyi-təqlidlərin dəftərxanası

[11] “Risaleyi daneşcui”, 16-cı dəftər, səh. 191-195

Başqa dillərdə Q tərcümələr