Ətraflı axtarış
Baxanların
10596
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/09
Sualın xülasəsi
“Əraf” surəsinin külli məzmunu və onu qiraət etməyin fəziləti nədir?
Sual
“Əraf “surəsinin külli məzmunu və onu qiraət etməyin fəziləti nədir?
Qısa cavab

Əraf” surəsi Məkkədə nazil olmuşdur[1] və 206 ayədən ibarətdir. Rəvayət və təfsir mənbələrində bu surənin məzmun və qiraətinin fəziləti barəsində müəyyən mətləblər nəql olunmuşdur. Suala diqqət yetirməklə bu mövzunu iki bölmədə təqdim edirik:

a) “Əraf” surəsinin fəziləti[2]

“Əraf” surəsini oxumaq üçün çoxlu fəzilət bəyan olunmuşdur ki, onların çoxu axirətlə əlaqədardır:

1. Əziz islam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih) buyurur: “Hər kəs “Əraf” surəsini oxusa, Allah onunla Şeytanın arasında maneə qərar verər və qiyamət günü  Adəm (əleyhis-salam) onun şəfaətçisi olar.”[3]

2. İmam Sadiq (əleyhis-salam) buyurur: “Hər kəs hər ayda “Əraf” surəsini oxusa, qiyamət günü qorxusu və qəm-qüssəsi olmayanların cərgəsində olar. Əgər onu hər cümə oxusa, qiyamət günü hesab-kitabı olmayanların cərgəsində olar.”[4]

3. O həzrət yenə buyurur: “Bu surədə möhkəm ayələr vardır. Onun qiraətini və ona əməl etməyi tərk etməyin! Çünki qiyamət günü (bu surə) onu qiraət edənlərin lehinə şəhadət verəcəkdir.”[5]

Diqqət yetirmək lazımdır ki, bütövlükdə Quranın, yaxud onun müəyyən surə və ayələrinin tilavəti üçün nəql olunan mühüm savab, fəzilət və mükafatlar bu mənaya deyildir ki, insan onları yalnız vird (zikr) surətində oxusun və dildə tələffüzlə kifayətlənsin; əksinə, Quranı oxumaq onu başa düşmək üçün, başa düşmək də fikirləşmək üçün, fikirləşmək isə ona əməl etmək üçündür.[6]

b) “Əraf” surəsinin bəhslərinə qısa baxış

Bu surədə:

1. Bu surənin 46-48-ci ayələrində “Əraf” səhabələrindən söz açılır, surə məhz buna görə “Əraf” adlandırılmışdır;[7]

2. Allah və məad ilə əlaqədar məsələlərə qısa, eyni zamanda dolğun işarələr vardır;[8]

3. İnsanın şəxsiyyətini dirçəltmək üçün Adəmin xilqətini mühüm şəkildə şərh edir;[9]

4. Allah-taalanın hidayət yolunda Adəm övladlarından aldığı əhd-peymana işarə vardır;[10]

5. Tövhid, haqq-ədalət, təqva və pəhrizkarlıq yolundan azanların məğlubiyyətlərini göstərmək və həqiqi möminlərin qələbələrini bəyan etmək üçün əvvəlki qövmlərin və keçmiş peyğəmbərlərin, o cümlədən Nuh, Lut və Şüeybin (əleyhimus-salam) həyatını və onların başına gələn əhvalatları bəyan edir, Bəni-israilin qarşılaşdığı hadisələri ətraflı şəkildə irəli çəkir və həzrət Musa (əleyhis-salam)-ın Fironla mübarizəsi ilə sona çatır.[11]

6. Sonda bir daha Allah və məad məsələsinə qayıdır, bu yolla bəhslərini təkmil edir.[12]

 

 

 


[1] Məkkədə nazil olan surələrə “Məkki surələr”, Mədinədə nazil olan surələrə isə “Mədəni surələr” deyilir. Bu ikisinin hüdudlarının təyini ilə əlaqədar müxtəlif nəzəriyyələr vardır, lakin onların arasında üç nəzəriyyə məşhurdur:

a) Məkki surələr və ya ayələr Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in Məkkədən Mədinəyə hicrətindən qabaq, Mədəni surə və ayələr isə hicrətdən sonra nazil olanlardır – hətta Məkkədə nazil olsa, yaxud Peyğəmbərin Mədinədə olmadığı səfərlərdə nazil olsa belə;

b) Məkki surə və ayələr Məkkədə nazil olanlardır, hətta hicrətdən sonra nazil olsa belə; Mədəni surə və ayələr də Mədinədə nazil olanlardır. Buna əsasən, səfərdə nazil olan surə və ayələr nə Məkki, nə də Mədəni surələr deyildir;

v) Məkki surə və ayələr Məkkə əhalisinə xitabən, Mədəni surə və ayələr isə Mədinə əhalisinə xitabən nazil olanlardır. Bax: Hələbi, Əli Əsğər, “Quran elmləri ilə tanışlıq”, səh. 108 və 109, “Əsatir”, nəşri, Tehran, 4-cü çap, 1374-cü şəmsi il; Süyuti, Cəlaləddin, “Əl-itqan fi ülumil-Quran”, 1-ci cild, səh. 81-84, “Darul-kitabil-ərəbi”, Beyrut, 2-ci çap, 1421-ci qəməri il

[3] Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, “Məcməul-bəyan fi təfsiril-Quran”, Məhəmməd Cavad Bəlağinin müqəddiməsi ilə: 4-cü cild, səh. 608, “Nasir Xosrov” nəşriyyatı, Tehran, 3-cü çap 1372-ci şəmsi il

[4] Şeyx Səduq, Məhəmməd ibni Əli, “Səvabul-ə’mal və iqabul-ə’mal”, səh. 106, “Şərif Rəzi” nəşriyyatı, Qum, 2-ci çap, 1406-cı qəməri il

[5] Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, “Məcməul-bəyan fi təfsiril-Quran”, tərcümə və təhqiq: Riza Setudə, 9-cu cild, səh. 41, “Fərahani”, nəşriyyatı, 1-ci çap, Tehran, 1360-cı şəmsi il

[6] Məkarim Şirazi, Nasir, “Təfsiri-nümunə”, 1-ci cild, səh. 59 və 60, "Darul-kutubil-islamiyyə", Tehran,  1-ci çap, 1374-cü şəmsi il

[7] Qürəşi, Seyid Əli Əkbər, “Təfsiru Əhsənil-hədis”, 3-cü cild, səh. 357, “Besət” qurumu, Tehran, 3-cü çap 1377-ci şəmsi il

[8] “Təfsiri-nümunə”, 6-cı cild, səh. 75

[9] Yenə orada

[10] Təbatəbai, Seyid Məhəmməd Hüseyn, “Əl-mizan fi təfsiril-Quran”, 8-ci cild, səh. 6, “İslami nəşriyyat”ın dəftərxanası, Qum, 5-ci çap, 1417-ci qəməri il

[11] Qiraəti, Möhsün, “Nur”, təfsiri, 4-cü cild, səh. 15, “Qurandan dərslər” mədəni-maarif mərkəzi, Tehran, 11-ci çap, 1383-cü şəmsi il

[12] Qiraəti, Möhsün, “Nur”, təfsiri, 4-cü cild, səh. 15, “Qurandan dərslər” mədəni-maarif mərkəzi, Tehran, 11-ci çap, 1383-cü şəmsi il

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Müasir insanın problemlərinin həlli üçün münasib olan mənəvi dəyərlər hansılardır?
    7415 قابلیت های عرفان 2012/09/24
    Həqiqi səadətə çatmaq üçün insanın təkamül hərəkətini bir neçə istiqamətdə bəyan etmək olar: 1. İnsanın Allahla əlaqəsi; 2. İnsanın özü ilə əlaqəsi; 3. İnsanın sair insanlarla əlaqəsi. Bunların hər birinin özünə məxsus xüsusiyyətləri olduğuna görə özünə məxsus həddi-hüdudu da ...
  • Xal qoymaq haramdır?
    6497 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin (damət bərəkatuh) cavabı belədir: Əgər bədən üçün zərəri olmaya, onun şəkilləri qəbahətli (eyibli) olmaya və xal qoyan şəxsin şəxsiyyətinin süstlüyünə səbəb olmaya, maneəsi yoxdur. Bu sualın ətraflı cavabı yoxdur. ...
  • Һәгиги дин (јәни, Аллаһ јанында лөвһи мәһфузда олан дин) чохлуг тәшкил едирми?
    8447 Din fəlsəfəsi 2009/06/18
    Нәгливәәглидәлилләринсанынҹөвһәринин(затынын) мүштәрәколмасыны тәсдигедир. Шүбһәсиз, дин өзлүјүндә һәмин ҹөвһәрә дә нәзәр
  • Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) инсанларын иман ҝәтирмәләри мүгабилиндә мәсулијјәти
    6704 Qədim kəlam 2010/06/22
    Гуран, истәр ибтидаи, истәрсә дә мүдафиә ҹиһадыны инсанларын һаггынын мүдафиәси сајыр вә бу һагларын ән мүһүм нөвләриндән бири төвһиддир. Инсанын фитрәтинин ән дәјәрли ҹәһәти төвһиддир вә Ислам белә бир һаггы горујуб мүдафиә етмәкдән өтрү ҹиһада иҹазә вермишдир. Әмр бе мәруф (јахшы ишләрә дәвәт) вә нәһј әз ...
  • İnsi- şeytan nədir?
    10590 Qədim kəlam 2011/01/02
    "Şeytan" sözü lüğətdə, fitnəkar, hərifləyən, yoldan çıxaran və haqdan boyun qaçıran mənasında olub, ümumilik daşıyan ismlərdəndir. Yəni, Qurani- kərim və başqa ədəbiyyatlarda "şeytan" sözü xüsusi bir varlıqdan xəbər vermir. Əksinə, insana və digər (heyvana) yaranmışlara da şeytan demək olur. HəmçininQurani- kərimdə şərr və fitnəkar insanlar barəsində "şeytan" sözündən istifadə olunmuşdur. ...
  • İslamın elmi mirasında “islami tibb” adlı müstəqil bir elm vardırmı? Yeni tibb elmi ilə rəvayətlərdə (təbabətə dair) mövcud olan tövsiyələr arasında ziddiyyət yaranan zaman çıxış yolu nədir?
    9617 Qədim kəlam 2012/06/23
    Allah-taala peyğəmbərlərin göndərilməsinin əsas hədəfini insanların mənəvi və ruhi saflaşdırılması, onlara din və hikmətin öyrədilməsi kimi bəyan edir. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu əleyhi və alih) özünün besətdən olan hədəfini “bəşər cəmiyyətlərində gözəl əxlaqların təkmilləşdirməsi” kimi elan edir. Hal-hazırda bəşər elmlərinin, o cümlədən təbabət, sənaye və s. sayı-hesabı yoxdur. ...
  • Hansı səbəbə görə “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” cümləsini “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən qabaq deyirik?
    33005 Quran elmləri 2011/11/24
    Quran və rəvayətlərə uyğun olaraq tilavətin ədəb qaydalarından biri də tilavətə başlamazdan qabaq “əuzu billahi minəş-şeytanir-rəcim” deməkdir. Hətta onu “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim”-dən də qabağa salmaq lazımdır. Çünki “Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim” Quranın bir hissəsidir. Əlbəttə, şeytandan Allaha pənah aparmaq təkcə sözdə olmamalı, əksinə insanın ruhunun dərinliklərinə ...
  • Qız və təklif yaşının hansı əsasa başlanmasını bilmək istəyirəm?
    11677 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    İslamda təklif yaşı, yetkinliyin əsasına təyin olunubdur. Yəni, yetkinlik nişanələri (ən azı bu əlamətlər, möhtəlim olma (opllyusiya, şeytani olmaq) oğlanlar və heyz görmə (menstruasiya, aybaşı) qızlar üçün) hasil olan vaxt şəxs təklif yaşına yetişir. Amma İslam dinində təbii əlamətlərdən başqa oğlanlar və qızların yetkinliyi üçün yaş həddi ...
  • Quslun fəlsəfəsi nədir?
    9426 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/17
    Cənabət quslunun səbəbi, nəfsin onun çirkinliklərindən təmizlənməsi və bədəni çirkinliklərdən pak etməkdir. Çünki, cənabət bədənin hamısından xaric olur. Ona görə də, insana bədənin hər yerini paklamaq vacibdir. Alimlərin insanın bədənində apardıqları araşdırmalara əsasən, bədənin bütün fəaliyyətlərini idarə edən iki qism köklü əsəb sistemi var. bəzən bədəndə bəzi ...
  • Үсулиддиндә әдаләтдән мәгсәд нәдир?
    8645 Qədim kəlam 2010/09/29
    Кәлам елминдә әдаләт бәһси ҝениш мәнада арашдырылыр вә тәриф олунур. Амма, алимләр арасында (хүсусилә, имамијјә илә мөтәзилә) әдаләт бәһсиндә ән чох ихтилафлы мәсәлә һәр бир шәхсә мүкафат вә ҹәза верилмәсиндә онун һаггынын нәзәрә алынмасы зәрурәтидир.Әшаирә мәзһәбиндән оланлар әдаләт бәһсиндә бу нәзәријјәни ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    167315 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165632 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120704 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    115333 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    113908 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95564 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    57136 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55533 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47504 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46691 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...