Ətraflı axtarış
Baxanların
14655
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/24
Sualın xülasəsi
Allahdan qeyrisindən kömək istəmək tövhid ruhu ilə uyğundurmu?
Sual
Çox yerlərdə “ya Allah!”, “ya Məhəmməd”, “ya Əli!”, “ya Hüseyn!” və s. yazılır və ya deyilir. Bəziləri də deyirlər ki, Allahdan başqa şəxsi köməyə çağırmaq düzgün deyildir. Çünki bu iş Allahdan qeyrisindən kömək istəmək sayılır. Bu söz səhihdirmi?
Qısa cavab

Əgər Allahdan qeyrisindən – ilahi övliyalardan kömək istəmək hacəti rəva qılmaqda o böyük şəxsiyyətlərin və ilahi övliyaların birbaşa təsirli olmasına və Allaha ehtiyaclı olmamasına etiqad əsasında olsa, bu, tam mənada şirk, tövhidlə zidd əqidədir və bu iş caiz deyildir. Lakin əgər bu böyük şəxsiyyətlərin insanın hacətini Allahın izni və qüdrəti ilə, habelə Allahın onlara verdiyi qüdrətlə yerinə yetirdiklərinə etiqad bəsləsələr, bu nəinki şirk deyildir, üstəlik eynilə tövhiddir və heç bir iradı yoxdur.

Ətreaflı cavab

Şirkin məfhumu

Şirk budur ki, insan zatda, xaliqiyyətdə (xəlq etməkdə), malikiyyətdə (malik və sahib olmaqda), rübubiyyətdə (rəbb olmaqda) və ibadətdə hər hansı bir şəxsi Allahın tayı-bərabəri qərar versin və bu işlərin hər hansı birində onu Allah üçün şərik qoşsun. Deməli, əgər Allahdan qeyrisindən kömək diləmək Allaha şərik qoşmağı lazım tutacaq bir səviyyədə olsa, misal üçün, hacətlərin rəva olunmasında Allahdan qeyri bir şəxs üçün müstəqil şən və qüdrət olduğuna inanmaq, bu şirk və haramdır. Amma əgər Allahdan qeyrisindən kömək istəyən zaman onlar üçün təsirdə müstəqil qüdrət olmadığına inansaq, əksinə onları Allahın qüdrətinin davamında və Onun izn və istəyi ilə olduğunu bilsək, bu nəinki şirk deyildir, üstəlik Quran şahidlərinə əsasən, ilahi övliyaların sünnəti və qəbul olunmuş bir rəftar növüdür.

Deməli, əgər Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-dən və Allahın digər saleh bəndələrindən Allahın izni ilə müəyyən işləri yerinə yetirməsini istəyiriksə, bu, şirk deyildir. Çünki onları Allahla bərabər və təsirdə müstəqil qərar verməmişik. Başqalarından kömək istəmək də onlara ibadət etmək mənasına deyildir.

Quranda duanın məfhumu

Mənasını Qurandan düzgün başa düşməmək nəticəsində bəziləri Allahdan qeyrisini çağırmağı və onlardan bir şey istəməyi şirk, bu işi görən şəxsləri isə kafir hesab edərək qanlarını hədər hesab etmişlər. Bu kimi şəxslər Quranın bəzi ayələrinə, o cümlədən, “Məscidlər Allaha məxsusdur, Onunla birlikdə başqasını çağırmayın!”,[1] ayəsinə istinad edirlər. Halbuki Quranda dua kəlməsi müxtəlif mənalarda işlədilmişdir:

1. İbadət mənasına; yuxarıda qeyd etdiyimiz şərif ayədə olduğu kimi.[2]

2. Hər hansı bir şeyə doğru çağırmaq. Burada həzrət Nuh (əleyhis-salam)-ın sözünü misal çəkmək olar: “Pərvərdigara! Mən öz qovmümü gecə-gündüz (haqqa) çağırdım, lakin mənim dəvətim onların (haqdan) qaçmasından başqa bir şey artırmadı.”[3] Bu “dua” onların haqqa və imana çağırışından, dəvətindən ibarətdir. Bu kimi dua nəinki şirk deyil, əksinə eynilə imandır və onu yerinə yetirmək peyğəmbərlərə vacib idi.

3. Hacət istəmək mənası. Bu, bəzən adi yollarla olur, misal üçün: “Şahidlər şəhadət vermək üçün dəvət edildikləri zaman gərək imtina etməsinlər.”[4] Adi işlərdə baş verən bu duanı bir şəxs əncam versə, əsla kafir olmaz.

Bəzən isə qeyri-adi və möcüzə yolu ilə baş verir. Bu da iki qisimdir:

a) Bəzən Allahdan qeyrisinin təsirdə müstəqil olmasına etiqadla yanaşı olur. Bu qisim şirkin bir növüdür. Çünki təsirdə müstəqil olan yalnız Allah-taaladır və Ondan qeyrisinin, hətta adi səbəblərin belə, malik olduğu hər bir şey Allah tərəfindəndir və Onun izni ilə təsir qoyur. Quran bu barədə buyurur: “De, Allahdan qeyri məbud hesab etdiklərinizi çağırın! Onlar sizin probleminizi həll edə və nə də onda dəyişiklik yarada bilməzlər.”[5] Heç bir imanlı, agah mömin peyğəmbərlərdən və ilahi övliyalardan hətta birinin barəsində belə bir etiqada malik deyildir.

b) Bəzən bir şəxsdən istəyirik ki, bizim üçün Allahdan bir şeyi diləsin. Bu növ istək kamil insanın tövhididir. Allah dərgahında şəfaətçi və vasitəçi qərar verilən belə bir böyük insan bütün səbəblərin səbəbkarının və həqiqi təsir qoyanın yalnız Allah olduğunu bilir. Lakin şəxs ilahi övliyalara təvəssül etməklə onlardan istəyir ki, Allah yanında hacətinin yerinə yetməsi üçün dua etsin. Bu, eynilə tövhid və yeganəpərəstlikdir. Quran buyurur: “Bəni-israil Musanın yanına gəlib ondan istədilər ki, Allahdan onlar üçün müxtəlif çeşidli yeməklər diləsin. Dedilər: “Ey Musa! Biz bir növ yeməklə qənaətlənə bilmərik, Allahından istə, bizim üçün yer üzərində cücərən şeylərdən – göyərtilərdən və s. yetirsin.”[6]

Musa (əleyhis-salam) da əsla onlara irad tutmadı və “nə üçün mənə “ya Musa” deyə xitab etdiniz?! Nə üçün özünüz birbaşa Allahdan istəmirsiniz?!” və “bu, şirk və küfrdür” demədi?! Əksinə, Musa onların istəyini Allahdan dilədi və onların hacətləri yerinə yetirildi.

Məxluqların təsir qoymaq, təsirlənmək, səbəb və nəticə olmaqdakı roluna inanmaq şirk deyildir. Tövhid dünyadakı səbəbləri inkar etməyi, hər bir təsirin heç bir vasitə olmadan birbaşa Allahın işi bilməyi, səbəblər üçün hətta Allahın qüdrətinin davamında olduğu halda belə heç bir rol olduğuna inanmamağı tələb etmir. Misal üçün inanaq ki, od müəyyən bir şeyi yandırmaqda heç bir rol ifa etmir, su susuzluğu yatırtmaqda, yağış damcıları toxumu cücərtməkdə heç bir rolu ifa etmir və yandıran, susuzluğu yatırdan və cücərdən birbaşa Allahdır. Deməli, məxluqun varlığına etiqad zatda şirkə və ikinci bir məbuda etiqad olmadığı, əksinə yeganə Allahın varlığına etiqadın təkmil edicisi olduğu kimi, səbəblərin təsirinə, məxluqların yaradılış aləmində ifa etdiyi rola inanmaq da şirik deyildir.

Diqqət yetirmək lazımdır ki, varlıqlar istisnasız olaraq nə öz zatda, nə də təsirdə heç bir müstəqilliyə malik deyildirlər. Deməli, tövhidlə şirikin sərhədi Allahdan qeyrisi üçün təsirdə heç bir rol olduğuna inanıb-inanmamaq deyildir; əksinə, şirk budur ki, Allahdan başqa səbəbləri Onunla eyni səviyyədə qərar verək, təsirdə onlar üçün müstəqillik olduğuna inanaq.

Başqa sözlə desək, mələk, peyğəmbər və ya imam kimi bir varlığın təbiətin fövqündə olan təsir və qüdrətinə etiqad, adi səbəblərin təsirinə olan etiqaddakı kimi, şirk deyildir, yəni onlar üçün adi amillər həddindən yüksəkdə olan bir rola inanmaq Allah qarşısında hər hansı bir müstəqil qüdrətin rolu olduğuna inanmaq deyildir. Onlar elə bir varlıqdır ki, bütün zatları Allahın iradəsinə bağlıdır, özündən heç bir istiqlaliyyət yönü və müstəqilliyi yoxdur. Onun malik olduğu fövqəltəbii təsiri də özünə istinad verilməzdən öncə Allaha istinad verilir. Həmin varlıq da ilahi feyzin əşyalara nazil olması üçün vasitədən başqa bir şey deyildir. Necə ki, Cəbrəilin vəhy feyzinin və elmin nazil olma vasitəsi, Mikailin ruzinin verilmə vasitəsi, İsrafilin həyat vermə vasitəsi, Mələkul-movtun ruhların qəbz olunma vasitəsi olmasına etiqad da şirk deyildir.

Bəhsin daha aydınlaşması üçün bəzi ayələrə işarə edirik:

1. Quran həzrət İsa (əleyhis-salam)-ın dilincə buyurur: “Allahın izni ilə anadangəlmə korlara, bərəs xəstəliyinə tutulanlara şəfa verirəm, ölüləri Allahın izni ilə dirildirəm.”[7]

2. Yəqub (əleyhis-salam)-ın oğlanları öz işlərindən peşman olduqdan sonra atasının hüzuruna gəlib dedilər: “Ey ata! Allahdan günahlarımızın bağışlanmasını istə, çünki biz xətakar idik.” Atası dedi: “Tezliklə sizin üçün Pərvərdigarımdan bağışlanmaq istəyəcəyəm, çünki O, bağışlayan və rəhm edəndir.”[8]

Gördüyünüz kimi, Yəqubun övladları “ey ata” ifadəsindən istifadə etmişdilər. Həzrət Yəqub (əleyhis-salam) da onları bu sözdən çəkindirmədi və “özünüz birbaşa Allahdan istəyin!” deyə buyurmadı. Deməli, bu işin tövhidlə heç bir ziddiyyəti yoxdur.

Əlavə məlumat almaq üçün aşağıdakı mənbələrə müraciət edə bilərsiniz:

1. “Təvəssül və vasitə olmadan Allahla əlaqə”, sual: 542 (sayt 590)

2. “Quran və sünnətdə təvəssül”, sual 2032 (sayt (2265)

3. “Əhli-beyt (əleyhimus-salam)-a təvəssülün fəlsəfəsi”, sual 1321 (sayt 1316)

4. Mütəhhəri, Mürtəza, “Tövhid dünyagörüşü”, Tehran, “Sədra” nəşriyyatı. 21-ci çap, 1384-cü il

5. Məkarim Şirazi, Nasir, “Vəhhabilik iki yol ayrıcında”, Qum, “İmam Əli ibni Əbi Talib (əleyhis-salam)” adına mədrəsə, birinci çap, 1384-cü il



[1] “Cin” surəsi, ayə: 18

[2] “Cin” surəsi, ayə: 18:

وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدا

[3] “Nuh” surəsi, ayə: 5 və 6

[4] “Bəqərə”surəsi, ayə: 282:

وَ لَا یَأْبَ الشهَُّدَاءُ إِذَا مَا دُعُواْ

[5] “İsra” surəsi, ayə: 56:

قُلِ ادْعُواْ الَّذِینَ زَعَمْتُم مِّن دُونِهِ فَلَا یَمْلِکُونَ کَشْفَ الضُّرِّ عَنکُمْ وَ لَا تحَْوِیلا

[6] “Bəqərə” surəsi, ayə: 61:

وَ إِذْ قُلْتُمْ یَمُوسىَ‏ لَن نَّصْبرَِ عَلىَ‏ طَعَامٍ وَاحِدٍ فَادْعُ لَنَا رَبَّکَ یخُْرِجْ لَنَا ممَِّا تُنبِتُ الْأَرْضُ مِن بَقْلِهَا وَ قِثَّائهَا وَ فُومِهَا وَ عَدَسِهَا وَ بَصَلِهَا

[7] “Ali-İmran” surəsi, ayə: 49

[8] “Yusif” surəsi, ayə: 97-98

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Qəbiristanlıqda məscid tikmək olarmı?
    4960 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameneinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əgər sözügedən qəbiristanlıq vəqf ərazisi və bir kəsin xüsusi mülkü deyilsə, habelə müxtəlif əlamətdar hadisələrdə əhalinin istifadə etdiyi və ehtiyac duyduğu ümumi məkanlardan olmasa, eləcə də orada məscid tikmək müsəlmanların qəbirlərinə qarşı hörmətsizliyə və ya qəbirlərin açılmasına səbəb olmasa, ...
  • Ayaqqabı geyməyin qaydaları nədir?
    6855 Əməli əxlaq 2012/04/19
    İslam dini səmavi dinlərin sonuncusu, ən kamili və hər tərəflisidir. Onun təlimləri hər bir zamanda və məkanda insanın fərdi və ictimai yönlərinin hamısına nəzər yetirir, onun bütün ehtiyaclarına qənaətbəxş cavab verir. İslam dinində ayaqqabı geymək barəsində də müəyyən qayda-qanunlar təyin edilmişdir. O cümlədən: Ayaqqabını qəşəng və səliqəli ...
  • Aya sizin nəzərinizdə vəliyi- fəqih məsumdur?
    5389 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/11
    Məsum imamların (ə) hədis və rəvayətlərinə əsasən, məsum olmaq yalnız 14 nəfər- Peyğəmbər (s), həzrət Zəgra (s) və 12 imama məxsusdur. Bunun üçün də vəliyi- fəqih məsumlar sırasında hesab olunmur. Amma bir çox ayə və rəvayətlərə əsasən, İmam Zamanın (ə) qeybəti dövründə vəliyi- fəqihdən itaət etmək vacibdir və lazımdır. İmam ...
  • Nə üçün Əbdullah Cəfər Kərbəla səfərində imam Hüseyn (əleyhis-salam)-la getməmişdir?
    8319 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/19
    Əbdullah ibni Cəfərin Kərbəlada iştirak etməməsi ilə əlaqədar çoxlu dəlillər qeyd etmişlər. Onların bəziləri münaqişəlidir və qəbul etmək olmaz. Amma bəzilərinə etimad etmək olar. Onların ən mühümü və yaxşısı Əbdullahın yaşlı və xəstə olmasıdır. Bu, digər tarixi hadisələrlə, o cümlədən öz ailəsini imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın karvanı ilə göndərməsi, Kərbəlada iştirak ...
  • Бәда, Лөвһ-мәһфуз, Китаби-мубин (ашкар китаб), Лөвһи мәһв вә исбатын мәнасы нәдир?
    6750 Qədim kəlam 2010/03/11
    Бәда, лүғәтдә ҝизлиндән сонра ашкар олан мәнада ишләнир. Гурани-Кәримдә дә һәмин мәнада ишләнмишдир. “Вə (o зaмaн) Аллaһдaн oнлaрa ҝүмaн eтмəдиклəри ҝөрүнəҹəкдир.” [i] Алимләр арасында јарадылыш аләминдә “бәда” сөзү, шәриәтдәки нәсх мәнасына бәнзәр бир мәна вә рәјин ...
  • imam Baqir (ə) İmam Sadiq (ə) dan çoxlu hədislər ola- ola, niyə onların sözləri bir kitabla cəm olmamışdır?
    9416 Hədis elmləri 2012/01/16
    İmam Baqir (ə) və İmam Sadiq (ə) ın yaşadığı zaman və məkan mövqe və şəraitinə diqqət etdikdə, o dövrdə kitabın yazılmaması üzürlü səbəb sayılır. Amma bu hədislər Üsuli ərbəə miə adı altında, sonralar kirabi ərbəə adı altında cəm olubdur ki, sonradan böyük hədisçi cənab Hürr Amili 30 cilddə Vəsailuş- Şiə ...
  • İslam dini kişinin bəzənməsi və təmizliyi üçün nə kimi tövsiyələr edir?
    3837 Nəzəri əxlaq 2019/10/09
  • Peyğəmbərin buyurduğu “qələm-kağız” hədisində “mənim yanımda mübahisə aparmaq rəva deyildir!” dedikdə məqsədi nə idi?
    8281 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/13
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in buyurduğu “mənim üçün qələm-kağız gətirin” cümləsi sünnü və şiə kitablarında müxtəlif sənədlərlə nəql olunan məşhur hədisin bir hissəsidir. Rəyasət aşiqi olan bir dəstə adam Quranda وَمَا یَنْطِقُ عَنِ الْهَوَی “O, heç vaxt havayi-nəfs üzündən danışmır” deyə vəsf edilən Peyğəmbərin hüzurunda olan zaman ...
  • Ümumiyyətlə tato haramdır?
    14239 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/05/04
    Həzrəti Ayətullah ul üzma Sistaninin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Özü- özlüyündə caizdir, icazə verilir. Həzrəti Ayətullah ul üzma Məkarim Şirazinin ofisi (Allah onun ömrün uzun etsin) Əgər bədən üçün xüsusi bir zərəri yoxdursa və əxlaqa zidd şəkillər onda olmasa icazə verilir. Hər halda dəstəmaz və ...
  • Həzrət məriyəmin uca məqama sahib olmasının illəti nədir?
    7950 Təfsir 2012/09/01
    Quran və rəvayətlərdə işarə olmuşdır Məriyəm İmran qızı kasıb bir ailədə dünyayə gəlmiş hətta onu təmin etmək üçün gəlir və məxaric olmamışdır (o dünyayə gəlməmişdən əvvəl atası vəfat etdiyi üçün) Həzrət Zəkəriyya (ə) onu öz himayəsinə götürüb (Məriyəmin xalası əri). Bu xanımın həyatı həmişə çətinliklə, ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162716 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154269 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117520 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109427 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    97819 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91058 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53207 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    44590 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43548 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42647 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...