بر اساس شواهد تاریخی، در زمان خلیفهی دوم فرمان منع نگارش حدیث صادر شد و او بود که از نوشته شدن احادیث به شدت منع میکرد. اما آزادسازی تدوین و نگارش احادیث بعد از حدود صد سال و به طور رسمی با فرمان عمر بن عبدالعزیز(از خلفای اموی) به ابوبکر بن عمرو بن حزم آغاز شد، هنگامی که سنن و احادیث پیامبر اسلام(ص)در معرض تلف و نابودی قرار گرفته بود.[1]
اما در دوره حکومت امام علی(ع) احادیث پیامبر اسلام(ص) همچنان به صورت شفاهی نقل میشد، اما برخی راویان سخن خود امام را به نگارش درمیآوردند:
اما اینکه چرا امام علی(ع) با وجود در دست داشتن حکومت، به صورت رسمی لغو ممنوعیت نگارش احادیث پیامبر اسلام(ص) را اعلام نفرمود، میتوان دلایلی را برای آن در نظر گرفت، مانند:
[1]. «منع کتابت حدیث و فرمان عمر بن عبدالعزیز»، 42417؛ «منع نشر حدیث و تشویق پیامبر اسلام(ص) به نگارش حدیث»، 4820.
[2]. حلی، حسن بن علیّ بن داود، الرجال، ص 164، دانشگاه تهران، چاپ اول، 1342ش.
[3]. طوسى، محمد بن حسن، فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنّفین و أصحاب الأصول، ص 202، قم، ستاره، چاپ اول، 1420ق.
[4]. الرجال، ص 112.
[5]. فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنّفین و أصحاب الأصول، ص 306.
[6]. «علل وقوع جنگ صفین و نهروان»، 14676؛ «انحرافات خوارج»، 7299؛ «دلایل جنگ جمل»، 158.
[7]. «شیعه و خواندن نماز با دست باز، تکتف»، 229؛ «حی علی خیر العمل»، 20111.
[8]. «مخالفت امام علی(ع) با بدعتها»، 51539؛ «نماز تراویح در مذهب اهل بیت (ع)»، 6313؛ «بدعتهای خلیفه دوم»، 53893؛ «فلسفه برگزار نکردن نماز تراویح»، 26484؛ «نماز تراویح و تقیه»، 7286.