«سبیل» به معنای راه است و «ابن السّبيل» اگرچه معنای اولیه‌اش «فرزند راه» است، اما آنچه در قرآن و روایات و دیگر منابع دینی به این اصطلاح اشاره شده است، مراد از آن، مسافری است که در راه مانده و نيازمند ...

«اهل بیت» اصطلاحی قرآنی، حدیثی و کلامی است که در منابع اسلامی، ابتدا در قرآن کریم در آیۀ تطهیر(آیۀ 33 سورۀ احزاب) به کار رفته است: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا». گرچه «اهل ...

«توبه» یكی از موضوعات مهم و اساسی است كه در مكتب اسلام و دیگر ادیان آسمانی بدان توجه شده و درباره آن فراوان سخن رفته است. واژه «توبه» و مشتقات آن در قرآن هم به معنای «رجوع انسان گناه‌کار»، هم به معنای ...

«حسادت» و یا «حسد»، روحیه خواری و خودکم‌بینی است که فرد حسود در خود می‌بینید و به دنبال آن آرزو می‌کند که نعمت واقعی یا خیالی را که فرد دیگر دارد، از او گرفته شود، حال چه آن نعمت واقعی یا خیالی را خود ...

رجوع کنید: «حسادت».

از نظر برخی لغت‌شناسان و اندیشمندان، واژه‌های «حلم» و «صبر» - گرچه شاید برخی تفاوت‌های اندک میانشان وجود داشته باشد، اما - تقریباً مترادف بوده و به یک معنا می‌باشند. بر این اساس، «حلیم» که به عنوان ...

در چندین آیه از قرآن مجید از همسران بهشتی تعبیر به «حورعین» شده است. در لغت، «حور» جمع «حوراء» به معنای زنی است که سفیدی چشمش بسیار سفید و سیاهی آن نیز بسیار سیاه باشد. و یا به معنای زنی است که دارای ...

«ذکر» که در مقابل «نسیان» و فراموشی قرار دارد، به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آواز، ثنا، دعا، ورد و ... است که يكى از زيباترين جلوه‌هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسی‌‏ترين راه‏‌هاى ...

«صبر»: صبر در لغت، به معنای حبس و در تنگنا و محدودیت قرار دادن نفس است. صبر هم‌چنین به بازداشتن نفس از اظهار بی‌تابی و بی‌قراری نیز معنا شده است. در علم اخلاق برای صبر معانی مختلفی بیان شده است؛ مانند: ...

«ظلم» در لغت، به معنای ‏كار بی‌جا انجام دادن، و خروج از حد میانه‌روی است. ظلم به اين معنا، جامع همه رذايل اخلاقی بوده، و ارتكاب هر يک از زشتی‌های شرعی و عقلی را شامل است و اين، «ظلم به معنای اعم» است. ...

«غفلت» به معنای «ندانستن و جهل» و یا «از یاد بردن و فراموشی» است. خداوند بارها در قرآن این هر دو معنا را از خود نفی می‌کند. اما بشر بگونه‌ای آفریده شده که نسبت به بسیاری از چیزها آگاهی نداشته و برخی ...

خداوند با تعبیر «کتابٌ مکنون»‌ یکی از ویژگی‌های قرآن کریم را آن می‌داند که پوشیده و مستور است؛ چراکه این کتاب مقدس پيش از فرود آمدن در عالم طبيعت، در کتاب مکنونی، مخفى و از نظرها مستور بود. بسیاری از ...

اصحاب کهف گروهى از جوانان با ايمان و موحد بودند كه در يک زندگى پر زرق و برق، در ميان انواع ناز و نعمت به سر می‌‏بردند، ولی براى حفظ عقيده و مبارزه با طاغوت عصر خويش به همه اينها پشت‌‏پا زدند، و با سگی ...

رجوع کنید: «مقام امن».

«یقظه» از ریشه «یقظ» و به معنای بیداری از خواب و توجّه به پیرامون است و در متون عرفانی به معنای بیدارى از خواب غفلت بوده که ناشی از معرفت و تجلّى انوار الهى در قلب‌ها می‌باشد.