Ətraflı axtarış
Baxanların
8348
İnternetə qoyma tarixi: 2010/09/29
Sualın xülasəsi
Һансы үстүнлүјә ҝөрә Аллаһ-таала Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам) һөкумәт вә әзәмәтли мүлк әта етмишдир?
Sual
Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) һекајәтиндә Аллаһ-таала бујрур ки, биз она елә бир мүлк әта етдик ки, һеч кимә елә бир мүлк вермәмишдик. Аллаһ-таала һансыса хүсуси бир сәбәбә ҝөрә белә бир әзәмәтли мүлк вә һөкумәти диҝәр пејғәмбәрләрә јох, јалныз Сүлејмана (әлејһиссалам) әта етмишдир?
Qısa cavab

Илаһи пејғәмбәрләрин ҝөндәрилмәсиндән һәдәф дүзҝүн јашајыш вә хошбәхтлик јолуну, илаһи ҝөстәришләри инсанлара чатдырмагдыр. Амма бәзи дини мәсәләләр вар ки, о ҹүмләдән, игтисади ислам ганунлары, ҹиһад вә с... һаким гүдрәт олмадан оналары иҹра етмәк мүмкүн дејил. Белә олан һалда әҝәр ҹәмијјәтин идарә едәнләри пејғәмбәрләрин ҝөстәришләринә табе олмасалар, пејғәмбәрләрин өзләринә ваҹибдир ки, илаһи ганунлары иҹра етмәк үчүн вар гүввәләри илә гүдрәт әлә ҝәтирмәк јолунда чалышсынлар. Һәмчинин, әҝәр пејғәмбәрләр дөвләт башында олмаларына бахмајараг, Аллаһ-таалаја пәрәстишлә мәшғул омасалар вә илаһи горхулары олмаса диҝәр һакимләрә һөҹҹәт тамам олмаз вә иддиа едәрдиләр ки, биз өз хәталарымызда ҝүнаһсызыг, чүнки, һәр ким бизим кими јүксәк вәзифәдә олсајды, өзүнү итирәр, иманы әлдән верәр вә зүлмә әл атарды.

Башга тәрәфдән, һакимләр дә башга инсанлар кими илаһи хитабларын гаршысында гәрар тутмушлар. Онлара да өз мәгамларына мүнасиб ади инсанлар кими нүмунәви шәхсијјәтләр лазымдыр ки, онлара бахыб, өз сәһвләри вә хәталарыны дүзәлдә билсинләр. Буна ҝөрә дә Һәзрәт Сүлејман (әлејһиссалам), Талут (әлејһиссалам), Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) кими илаһи пејғәмбәрләрә һакимијјәт вермәклә пејғәмбәрләрин ҝөндәрилмәсинин әсас һәдәфләри ачыгланыр јәни, әмәли тәблиғдә вә инсанларын Аллаһ-таалаја тәрәф дәвәтиндә пејғәмбәрләр һеч бир манеә илә гаршылашмасынлар.

Амма суал бурдадыр ки, бүтүн пејғәмбәрләрин арасында нәјә ҝөрә Сүлејман пејғәмбәрә (әлејһиссалам) белә бир хүсуси һөкумәт вә мәгам верилмишдир?  Бу суалын ҹавабында мүхтәлиф ҹаваблар вермәк олар. Амма бу мәгамда бир нечә мүһүм мәсәләјә ишарә едирик:

1.Һәр бир пејғәмбәр өз зәманәсиндә өзүнүн һагг олдуғуну сүбут етмәк үчүн елә бир мөҹүзә ҝөстәрмәлидир ки, тарих боју һеч ким ону ҝөстәрә билмәсин. Бу сәбәбдән о заманын шәраитинә ујғун олараг Аллаһ-таала Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам) елә бир һөкумәт вермишдир ки, тарих боју һеч кимә гисмәт олмамышдыр;

2. Хүсуси әһәмијјәтә малик бир һакимијјәтин Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам) әта олунмасы әслиндә онун өзүнүн дуасынын нәтиҹәси иди вә һәр һансы бир пејғәмбәр белә бир һаҹәт диләсәјди, Аллаһ-таала она белә бир һакимијјәти әта едәрди.

3. Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) заманында шејтанлар вә шәр гүввәләр гејри тәбии олараг јер үзүндә фитнә-фәсад төрәтмәклә мәшғул олдугларына ҝөрә Һәзрәт Сүлејман (әлејһиссалам) истәјир ки, гејри-ади гүдрәтлә вә онларын өзләринин ҹинсиндән олан мәхлугатлар васитәси илә онлара гаршы мүбаризә апарсын вә һәтта һејванларын дилини билмәклә дә олса, онлара галиб ҝәлиб ҹинләрә һөкм версин вә күләјин истигамәти ихтијарында олсун вә с.. Бүтүн бунларын һамысы тарихдә мисли олмајан бир һөкумәтин Сүлејман пејғәмбәрин (әлејһиссалам) ихтијарында олмасына сәбәб олур.

4. Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) мүлк вә гүдрәти она верилмиш илаһи мөҹүзәләрдән бири иди.

5. Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) мәгам вә гүдрәт даирәси бүтүн пејғәмбәрләрин гүдрәт вә әзәмәтиндән үстүн олуб.

Ətreaflı cavab

Бу суала ҹаваб вермәздән әввәл мүгәддимә үнваны илә бу мөвзу илә әлагәдар диҝәр бир суалын ҹавабыны вермәк лазымдыр. О суал да будур ки, һамымыз билирик ки, Аллаһ-таала тәрәфиндән пејғәмбәрләрин ҝөндәрилмәсини сәбәб вә һәдәфи һидајәт олунмагдан өтрү лазым олан илаһи кәлам вә сөзләри инсанлара чатдырмаг, онлары төвһидә (Аллаһын јеҝанәлијинә) дәвәт етмәкдир. Белә олан һалда нәјә ҝөрә һәр бир пејғәмбәрин өзүнә мәхсус ганун, шәхсијјәт, мүлк, гүдрәт вә мөҹүзәси олмалы вә ән әсасы нәјә ҝөрә онлара һакимијјәт вә гүдрәт лазымдыр?

Ҹавабында демәк олар ки, бәзи ишләрин вә дини мәсәләләләрин чохунун иҹрасы гүдрәт вә һакимијјәт олмадан һәјата кечирмәк мүмкүн дејилдир. Мәсәлән, ҹиһад вә малијјат вә с... кими ишләр бу гәбилдәндир. Әҝәр һакимләр пејғәмбәрләрин дәвәтләринә мәһәл гојмасалар, онларын еһтирамыны ҝөзләмәсәләр вә дин мәсәләләрин иҹрасында сәһләнкарлаг етсәләр, онларын өзләринә ваҹибдир ки, һакимијјәти өз әлләринә алсынлар вә илаһи һәдәфләрини јер үзүндә иҹра етмәкдән өтрү вар гүввәләриндән истифадә етсинләр.

Икинҹи, Аллаһ-таала тәрәфиндән пејғәмбәрләрә верилән мүлк вә гүдрәт кафирләрин гүдрәтдә олан вахт бәһанәләрини кәсмәкдән өтрүдүр. Чүнки, белә олан һалда онлар сонрадан иддиа едә билмәзләр ки, һәр кәс онларын јериндә олсајды бу гәдәр гүдрәт вә мүлк олан јердә шејтан вәсвәсәләринә ујар вә бунунла да алданыб ҝүнаһ вә зүлм батлаглығында боғулардылар.

Үчүнҹү, пејғәмбәрләрин тәблиғаты тәкҹә ади инсанлардан өтрү јох, бүтүн сәрвәтлиләр вә дөвләтлиләрә дә аиддир. Падшаһлар вә һакимләр дә өз јашајышларында нүмунәви вә адил рәһбәрләрә еһтијаҹлыдырлар ки, бунунла да ҹәмијјәтдә өз һкамијјәтләринин иҹрасында онлары өзләринә өрнәк гәрар версинләр вә дүзҝүн јолдан азмасынлар. Бу сәбәбдән бәзи пејғәмбәрләр өз рисаләтләрини һакимијјәтдә олмагла кечирмиш, гүдрәт вә мүлк саһиби олмушлар. Бунунла да онлар һәм өз зәманәләри вә һәм дә ҝәләҹәк нәсилләр үчүн нүмунә олублар.

Бәс, Аллаһ-таала Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам), Талута (әлејһиссалам) вә Ислам Пејғәмбәринә (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) һакимијјәт вермиш вә бунунла да башгаларыны онларын дүзҝүн јолларына бахыб нүмунә ҝөтүрмәләри үчүн шәраит һазырламышдыр ки, инсан һансы мәгамда олмасына бахмајараг илаһи ирадә сајәсиндә гәрар тутсун[1] вә зәиф варлыг олмасы илә јанашы онун варлығы Аллаһ-тааланын фәзл вә мәрһәмәтинә бағлансын. Бу мәсәлә, Гуранда Һәзрәти Сүлејманын (әлејһиссалам) һекајәтиндә она мүлк верилмәси, дуалары вә дүнјадан ҝетмәси әһвалатларында тамамилә ачыгланмыш вә вурғуланмышдыр.

Инди дә суалын әсл гисмәтинә, јәни, нәјә ҝөрә белә бир әзәмәтли һакимијјәт вә мүлкүн мәһз Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам) верилмәсинә ҹаваб вермәк олар:

1.Әҝәр әзәмәтли бир һакимијјәтин вә мүлкүн пејғәмбәрләрдән биринә верилмәси илә Аллаһ-тааланын һәдәфи һәјата кечирсә, онда белә бир мүлк вә һакимијјәтин Аллаһ-таала тәрәфиндән тәзәдән диҝәр бир пејғәмбәрә ејни илә верилмәси тәкрар олар вә мәнтигсиз ҝөрүнәр.

2. Һәзрәт Сүлејман пејғәмбәрә (әлејһиссалам) верилмиш мүлк вә гүдрәт онун өзүнүн васитәси илә Аллаһ-тааладан истәнилдикдән сонра верилмишдир. Дуа васитәси илә Һәзрәт Сүлејман (әлејһиссалам) Аллаһдан истәмишдир: “Илаһи! Мәнә елә бир мүлк вә һакимијјәт вер ки, мәндән әввәл вә сонра һеч кимә верилмәмиш олсун”.[2] Демәли, Сүлејман пејғәмбәрин (әлејһиссалам) белә бир мүнһәсир һакимијјәт вә мүлкүнүн олмасыны әввәлҹәдән онун өзүнүн дуаларында ахтармаг лазымдыр.

3. Илаһи пејғәмбәрләр һеч вахт Аллаһ-тааладан сырф өзләри үчүн бир шеј истәмәзләр, әксинә, бүтүн истәкләри өз мәмуријјәтләрини јеринә јетирмәк јолунда, инсанларын Аллаһ јолуна һидајәт олунмалары јолунда олар. Амма бәзән өз мәмуријјәтләри јолунда бәзи шејтани вә шәр гүввәләрлә, кафирләрлә вә чохлу чәтинликләрлә үзләширләр. Белә бир әсас чәтинликләрдән бири дә Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) јолунда гәрар тутмушдур. Ислам Пејғәмбәриндән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) рәвајәт нәгл олунур ки, “Сүлејман пејғәмбәр (әлејһиссалам) зәманәсиндә шејтанларын төрәтдикләри фитнә-фәсада гәләбә чалмагдан өтрү Аллаһ-тааладан белә бир мүлк вә һакимијјәт истәмишдир.”[3] Дүшмәнләрин фитнә-фәсадларынын гаршысыны алмагдан өтрү онларын өзләринин гүдрәти сәвијјәсиндә бир гүдрәтдән вә планлардан истифадә етмәк лазымдыр. Әлбәттә, бу гүдрәт дүшмәнин гүдрәтиндән дәфәләрлә үстүн олмалыдыр ки, она зәрбә вурмаг мүмкүн олсун вә мөминләрин етигадына вә шәриәтә зәрәр ҝәлмәсин.

Беләликлә, јухарыдакы рәвајәти вә Бәгәрә сурәсинин 102-ҹи ајәсини[4] нәзәрә алмагла белә бир нәтиҹәјә ҝәлмәк олар ки, Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) зәманәсиндә шејтан вә шәр гүввәләрин мәхсус јолла инсанларын вә һејванларын руһијјәләринә сеһр вә ҹаду кими әмәлләрлә нүфузу даһа чох јајылыбмыш вә бунунла да онлары өзләринә табе едирмишләр. Бу ҹәһәтдән Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) бүтүн бу гүввәләрлә мүбаризә апармасындан өтрү онларын өзләринә галиб ҝәләҹәк елә гүдрәти олмалы иди ки, онларын һамысына галиб ҝәлә билсин.

Белә гүдрәтин шәртләриндән бири дә будур ки, Һәзрәт Сүлејман (әлејһиссалам) һејванларын дилини билмәли,[5] гәрибә вә гејби елмләрә јијәләнмәли, ҹинләри әсир кими әлә ҝәтирмәкдән өтрү мәхсус дуалары билмәли вә саир бу кими гүдрәтләрлә һакимијјәтдә там шәкилдә галиб вә гүдрәт саһиби олмалы иди.

4. Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) Аллаһ дәрҝаһында истәдији дуадан башга бир мәнаны да дәрк етмәк олар. О да Аллаһ-тааладан мөҹүзә истәмәкдир. Һәр бир пејғәмбәрин өз пејғәмбәрлијини исбат етмәкдән өтрү башгаларынын дәвәтләринин мүгабилиндә Аллаһ-таала тәрәфиндән өзүнәмәхсус үстүнлүјү вә мөҹүзәси олмалыдыр. Диҝәр тәрәфдән һәр бир пејғәмбәрин мөҹүзәси өз зәманәсинин елмләринә вә шәраитинә ујғун олмалыдыр.

Суалын ҹавабынын үчүнҹү гисминдә ачыгланды ки, Һәзрәт Сүлејман пејғәмбәрин (әлејһиссалам) дөврүндә инсанларын гејби елмләрә тәләби даһа чох олубмуш. Хүсуси мәгама вә гүдрәтә чатмагдан өтрү һәмин елмләрдән гејри-шәри јолла истифадә едирләрмиш. Бу һалда Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) мөҹүзәси белә шәраитдә даһа чох гүдрәтли олмалы вә инсанларын јолларыны азмасынын гаршысыны алмагда сон дәлил кими истифадә олунмалы иди. Она ҝөрә дә Һәзрәт Сүлејман (әлејһиссалам) Аллаһ-тааладан мүнһәсир бир һакимијјәт истәјир вә Аллаһ да онун ҹавабында она елә бир гүдрәт верир ки, бүтүн гүдрәтләрә галиб ҝәлмәклә јанашы һәм дә мөҹүзә сајылырды. Белә ки, күләји онун ихтијарында гојур, ҹинләри онун әсири гәрар верир вә һејванларын дилләрини она өјрәдир.

5. Ислам Пејғәмбәриндән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) чатмыш чохлу сајда рәвајәтләрдә нәгл олунур ки, Һәзрәт бујурур: “Анд олсун Аллаһа ки, бизә Сүлејман пејғәмбәрә (әлејһиссалам) әта олунан, она вә диҝәр пејғәмбәрләрә верилмәјәнләр верилмишдир.”[6]

Бу ҹәһәтдән демәк олар ки, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) бәһрәләндији гүдрәт вә мүлкдән даһа чох бәһрәләнмиш вә даһа чох гүдрәтә малик олмушдур.

Сонда ону да гејд етмәк лазымдыр ки, Һәзрәт Сүлејманын (әлејһиссалам) әһвалатына даир вә ја гүдрәтинин мәншәји вә о гүдрәтдән истифадәдә ади инсанлар арасында бәзи хүрафи мөвзулар јајылмышдыр. Она ҝөрә дә Һәзрәт Сүлејма пејғәмбәрин (әлејһиссалам) һөкумәти, гүдрәти вә һәјаты һаггында даһа дәгиг мәлумат алмагдан өтрү мөтәбәр тарихи вә дини әдәбијјтлара мүраҹиәт етмәк вә мөвзуну дәгигләшдирмәк лазымдыр.

 

Истифадә олунмуш әдбијјатлар;

  1. Әл-Бухари Мәһәммәд ибн Исмајыл, Сәһиһ Бухари, Дарул-фикр нәшијјаты, Бејрут;

  2. Гумми Әбил-Һәсән Әли ибн Ибраһим, тәфсир Гумми, Дарул-китаб нәшријјаты, Гум, он дөрдүнҹү чап, 1367-ҹи ҝүнәш или;

  3. Мәкарим Ширази, тәфсир Нүмунә, Дарул-китабил-исламијјә нәшријјаты, ијирми үчүнҹү чап;

  4. Әлламә Мәҹлиси Мәһәммәд Тәги, Биһарул-Әнвар, Дарул-кутубул-исламијјә, Мәрви чапы, 1361-ҹи ҝүнәш или;



[1] Мәкарим Ширази, Насир, тәфсир Нүмунә, ҹ.19; сәһ.279.

[2] «(Сүлeјмaн дуa eдиб) дeди: "Еј Рəббим! Мəни бaғышлa вə мəнə eлə бир мүлк (сəлтəнəт) вeр ки, мəндəн сoнрa (o ҹүрəсинə) һeч кəс нaил oлa билмəсин.” (Сад сурәси, 35)

[3] Әл-Бухари,Мәһәммәд ибн Исмајыл, Сәһиһ-Бухары, ҹ.2; сәһ.61

[4] “(Јəһудилəр) Сүлeјмaнын сəлтəнəтинə (шaһлығынa) дaир шeјтaнлaрын oxудуглaрынa (сeһр китaблaрa) ујдулaр. Сүлeјмaн (бу китaблaрa ујмaдығы үчүн) кaфир oлмaды, лaкин шeјтaнлaр (билдиклəри) сeһри вə Бaбилдə Һaрут вə Мaрут aдлы ики мəлəјə нaзил oлaнлaры xaлгa өјрəдəрəк кaфир oлдулaр. Һaлбуки (o ики мəлəк): "Биз (Аллaһ тəрəфиндəн ҝөндəрилмиш) имтaһaныг (сынaғыг), сəн ҝəл кaфир oлмa!" - дeмəмиш һeч кəсə сeһр өјрəтмирдилəр. (Бунунлa бeлə јəһудилəр) јeнə дə əр-aрвaд aрaсынa нифaг сaлaн ишлəри oнлaрдaн өјрəнирдилəр. Лaкин oнлaр (сeһрбaзлaр) Аллaһын изни oлмaдaн һeч кəсə зəрəр вeрə билмəзлəр.” ( Бәгәрә сурәси, 102)

[5] Гумми, Әбул-Һәсән, Әли ибн Ибраһим, Тәфсир Гуми, ҹ.2; сәһ.236.

[6] Әлламә Мәҹлиси, Биһарул-Әнвар, ҹ.14; сәһ.86.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Nə üçün bəzi məclislərdə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın məzlumluğu təsvir olunur?
    7338 Dahilərin sirəsi 2012/04/19
    Qeyd olunmalıdır ki, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadətindən əvvəl və sonra varid olan müsibətlər öz-özlüyündə o həzrətdən məzlum bir çöhrənin təqdim olunmasına səbəb olur. İmam Hüseyn (əleyhis-salam) barəsində işlənən “məzlum” kəlməsinin təhlilindən belə nəticə alırıq ki, o həzrət üçün təsvir olunan məzlumiyyət “zəif və zülmü qəbul edən bir ...
  • Əllahus- səməddə, əs- səməd kəlməsi hansı mənadadır?
    12291 Təfsir 2012/02/15
    Lüğət kitabları, rəvayətlər təfsirçilərin kəlamlsrında "səməd" kəlməsi üçün, çoxlu mənalar qeyd olubdur. Ona görə də bu qısa məqalədə bir neçə nümunə hər üç dəstədən (lüğət, rəvayət və təfsir) açıqlayır.A). Rağib müfrədatda deyir: Səməd ağa və böyük ...
  • Əgər bir kəsə həcc vacib olarsa və getmək zamanı olduqda xəstədir. Bu həcci ümrəyə çevirmək və bir neçə nəfərlə getmək olarmı?
    5537 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Hər bir aqil və həddi bulluğa çatmış şəxsə həccin vacib olması üçün müstəti[1] olmalıdır. Bu şərt ödənildikdə həcconun üçün vacib olur. Yəni, həccin başlanğıc şərtləri ödənilməlidir ki, həcc vacib olsun. [2] Məsələn: Əgər həccə getmək üçün növbəyə yazılma imkanı vardırsa, ilk ...
  • Hər bir insanın ekizinin (həmyaşıdının) olması düzgündürmü?
    6838 Hədis elmləri 2012/01/08
    İnsanların ekizinin olması barədə bir neçə rəvayət vardır.Rəvayətlərdə gəlibdir ki, Allah- Taala İblisə buyurdu: Oxşarını sənə vermədən heç bir adama övlad vermərəm. Hər bir adamın Şeytani oxşarı vardır.[1]Başqa bir rəvayətdə gəlibdir ki, Peyğəmbər (s) ...
  • Rizq (ruzi) barəsində nə kimi rəvayətlər vardır? Halal ruzini hansı yollarla əldə etmək olar? Ruzinin artması üçün hansı dualar vardır?
    18578 Əməli əxlaq 2012/04/09
    Ruzini maddi nümunələrdə həsr edən adi camaatın təsəvvürünün əksinə olaraq, rəvayətlərdə ruzi kəlməsi geniş mənalara malikdir və Allahın verdiyi bütün nemətlərə şamildir – istər maddi nemətlər olsun, istərsə də mənəvi. Bununla belə, maddi ruzilər barəsində də bir çox rəvayətlər vardır ki, ətraflı cavabda onların bir neçəsi qeyd ...
  • İmam camaat namazın rükətlərinin sayında səhv edərlən, məmumların vəzifəsi nədir?
    6827 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05
    Əgər imam camaat namazın rükətlərinin sayında şəkk etsə, ya namazı səhv qılsa və məmun namazın rükətlərinin sayında yəqini olsa, bunu imam camaata anlada və onu rükətlərin sayı və vəzifəsindən xəbərdar edə bilər.[1] Amma bu xəbərdarlıq elə formada olmalıdır ki, namazın batil olmasına səbəb olmamalıdır. Məsələn, əllə işarə, Allahu ...
  • Имам Заманла (әҹ) әлагә вә рабитә јаратмаг олармы?
    7530 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/11/22
    Үмумијјәтлә, бир-бирини танымајан ики нәфәр арасында әлагә вә рабитә өз-өзлүјүндә мүмкүн дејилдир. Әксинә, ики тәрәфдән һәр биринин гаршы тәрәфә елми вә билији олдуғундан сонра бир-биринә әлагә вә мәһәббәт јарандыгдан сонра бу бағлылығын гурулмасы мүмкүндүр. Јәни, ики тәрәфин бир-биринә гаршы олан мәһәббәт вә еһтирамы ...
  • Əli (ə) hansı xütbədə, özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə (xəlifəliyə) yetişməsi keyfiyyətini izah edir?
    9809 Hədis elmləri 2012/01/09
    Əli (ə) Nəhcül- bəlağənin üçüncü xütbəsində özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə yetişməsi keyfiyyəti barədə söz açır və o həzrətin (ə) (xütbənin sonunda) buyurduqlarından istifadə etməklə bu xütbə, "şiqşiqiyyə" adı ilə tanınıbdır.Şiqşiqiyyə xütbəsi, xilafət barəsində imam Əlinin (ə) şikayətlərinə, onun (xilafətin) əldən getməsi qarşılğında İmamın (ə) səbrinə və sonda camaatın ...
  • Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
    6394 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
  • Qadınların məscidlərdə iştirak etməsi barəsində İslamın nəzəri nədir?
    7703 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/18
    Birinci rəvayətdə məqsəd budur ki, məscid namaz qılmaq və sair ibadətlər üçün ən yaxşı yer olsa da, qadınlar üçün ən yaxşı məscid onların evidir. Çünki belə olan halda naməhrəmlərlə qaynayıb-qarışmazlar. Bu rəvayət qadınların məscidlərdə iştirakını haram hesab etmir. İkinci rəvayətdə buyurulur ki, onlar məsciddə iştirak etmək istədikləri zaman mane olmayın. ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164865 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164487 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119919 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113999 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111208 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94274 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54940 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54761 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46365 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45958 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...