Ətraflı axtarış
Baxanların
 5577
İnternetə qoyma tarixi: 2010/06/12
 
Saytın kodu fa1765 Arxiv kodu 8442
Dəstə Nizamlar hüquq və əhkam
Sualın xülasəsi
Ислам бахымындан сөз азадлығынын мејар вә һәдди нәдир?
Sual
Ислам бахымындан сөз азадлығынын мејар вә һәдди нәдир?
Qısa cavab

 Сөз азадлығы ислам ҹәмијјәтиндә стратежи вә чох мүһүм бир әһәмијјәтә маликдир. Чүнки, һәр бир ҹәмијјәтин вәзијјәти ҝөзләнилмәз һалда дәјишилә биләр. Ҹәмијјәтин тәбиәти буну тәләб едир ки, ондан өтрү һәмишә сабит бир ганун гәрар вермәк олмаз. Ислам һөкумәти дә ҝәрәк бу вәзијјәт вә сифәтләри нәзәрә алараг о һүдудда ҹәрјан етсин. Чох вахт ола биләр ки, ади һалда өлкәнин дахили вә хариҹи сијасәтиндә сөз азадлығы гејри-сабит вә фөвгәладә вәзијјәтләрдә, дахили чахнашма вә мүһарибә шәраитиндәкиндән даһа чох олсун. Буна ҝөрә демәк олар ки, сөз азадлығынын мејарлары гејри-сабит вә дәјишкәндир.  

 Сөз азадлығынын дәјишкән олмасына бахмајараг, мәһдуд гајдасыны белә тәфсир етмәк олар: Сөз азадлығы Ислам аләминдә мүстәгиллик, әдаләт, әмнијјәт, иффәт вә саир кими мүсбәт дәјәрли әмәлләрдән биридир. Бүтүн бу дәјәрләрин бир низамда олмасына ҝөрә сөз азадлығынын һәддини дә диҝәр дәјәрләр чәрчивәсиндә тәрифләндирмәк олар. Јәни, сөз азадлығы о јердә шәри вә дәјәрлидир ки, исламын диҝәр дәјәрләри илә тәзадда олмасын. Бунунла бәрабәр диҝәр сабит мејарлар да вар ки, ислам һөкумәтиндә сөз азадлығынын мејарларыны вә һүдудларыны мүәјјән едир. Онлардан:

1.     Јалан, төһмәт, гејбәт, хәбәрчилик, сирр ачмаг, шајә јајмаг, ... һарама апаран сөзләрин һамысы сөз азадлығы даирәсиндән кәнардадыр;

2.     Инсанлары зәлаләтә чәкән китаблар, јазылы вә јазысыз шәкилдә һаггы зәифләдән вә батил әгидәләрин ҹәмијјәтдә јајылмасына сәбәб олан бүтүн сөзләр сөз азадлығы чәрчивәсиндән кәнардадыр. Белә сөзләрин јајылмасына иҹазә вермәмәкдән әлавә, ислам ҹәмијјәтиндә һәр бир мүсәлмана белә шејләрин гаршысыны алмаг ваҹибдир. Јалныз, мүтәхәссис шәхсләр белә китаблара ҹаваб вермәкдән өтрү онлара мүраҹиәт едә биләрләр.

3.     Дәрк габилијјәти олмајан фәрдләрә һаггын бәјан олунмасы белә ки, бу јолла белә шәхсләр диндән гачыб зәлаләтә дүшәрләрсә, бу нөв сөзләр дә сөз азадлығындан кәнардадыр.

Related Suallar
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Təsadüfi suallar

  • لا اله الا هو “la ilahə illa huvə” ilə لا اله الا الله “la ilahə illəllah” cümlələrinin arasında nə kimi fərq vardır?
    17395 Qədim kəlam 2012/02/13
    Bəzi rəvayətlərdə qeyd olunur ki, “ya Huvə”, “ya mən la huvə illa huvə” Allahın ismi-ə’zəmidir (ən böyük adıdır). Aydındır ki, Quranda gələn bu kəlmə لا اله الا هو “la ilahə illa huvə” ilə لا اله الا الله “la ilahə illəllah” arasında olan fərq “Huvə” ilə “Allah” kəlmələri arasındakı fərqə qayıdır.
  • Görmədiyiniz qızla söhbət etməyin iradı varmı?
    7885 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/11
    Müqəddəs İslam şəriəti nəzərindən qızla oğlan arasında evləndikdən qabaq olan hər cür əlaqə, (bir- başa və bir- başa olmayan hər cür əlaqə) əgər (cinsi) ləzzət qəsdi ilə ya o əlaqədə günaha düşmək qorxusu olsa, olmaz və iradı var. Amma təhsil, elm, peşə və işlə bağlı olan əlaqə, əgər ...
  • Vəliye fəqihin vəhdətinə rəvayət dəlili hansıdır?
    5316 Nizamlar (Qurluşlar) 2012/09/01
    Bu sualın cavabında qeyd etmək lazımdır ki, vilayete fəqihin vəhdəti rəvayi dəlillərlə isbat edilmir. Bu rəvayətlər yalnız meyarları bəyan etməklə kifayətlənir və vəliye fəqihin vəhdətinə və sayına işarə vurmamışdır. Bu vəliye fəqihin vəhdəti və sayı bu rəvayətlər əasında icazə verilən və düzgündür və cəmiyyətin dini mütəxəssisləri də ...
  • Səcdəli surələrin tilavətinin yaratdığı çətinlikləri (səcdə etmək mümkün olmayan məkanlarda) necə aradan qaldırmaq olar?
    6362 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/18
    Bütün müctehidlərin fətvalarına əsasən səcdəsi vacib olan ayələri oxuduqdan və ya eşitdikdən sonra insana səcdə etmək vacibdir.Həzrət İmam Xomeyni (r.ə.) bu barədə buyurur: "Dörd surənin hər birində ("Nəcm", "Fussilət", "Ələq" və "Səcdə" surələrində) bir səcdə ayəsi vardır. İnsan bu ayələri oxuduqdan və ya eşitdikdən sonra dərhal səcdə etməlidir. Əgər ...
  • İnsanlara محمد یاسین (یس) “Məhəmməd Yasin” adı qoyulması caizdirmi?
    5950 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/13
    İnsanlara “Yasin” adı qoyulması ilə əlaqədar rəvayətlərdə mövcud olan müəyyən məsələlər imamların belə ad qoyulmasına razı olmadığını göstərir. O cümlədən, imam Sadiq (əleyhis-salam) buyurur: “İnsanlara icazə verilmişdir ki, övladlarına Məhəmməd adı qoysunlar, amma görəsən, onlara kim icazə vermişdir ki, uşaqlarına “Yasin” adını qoysunlar?! Halbuki, bu ad yalnız Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi ...
  • Rizq (ruzi) barəsində nə kimi rəvayətlər vardır? Halal ruzini hansı yollarla əldə etmək olar? Ruzinin artması üçün hansı dualar vardır?
    17471 Əməli əxlaq 2012/04/09
    Ruzini maddi nümunələrdə həsr edən adi camaatın təsəvvürünün əksinə olaraq, rəvayətlərdə ruzi kəlməsi geniş mənalara malikdir və Allahın verdiyi bütün nemətlərə şamildir – istər maddi nemətlər olsun, istərsə də mənəvi. Bununla belə, maddi ruzilər barəsində də bir çox rəvayətlər vardır ki, ətraflı cavabda onların bir neçəsi qeyd ...
  • Başqalarını söymək və təhqir etməyin hökmü nədir?
    16293 خوش رفتاری 2015/08/01
    İslam müsəlmanların və xüsusilə, möminərin abır-həyalarını həmişə yüksək səviyyədə qorumağı tapşırır. İmam Kazimdən (əleyhissalam)nəql olunur ki, bir gün Məkkədə Kəbə evinin qarşısında durub Kəbəyə belə xitab edir: “Ey Kəbə! Sənin haqqın nə qədər böyükdür. Amma, Allaha and olsun ki, möminin haqqı sənin haqqından üstündür.”[1]
  • İslam və xristiyanlıqda mənəviyyatın fərqləri?
    8268 Təzə kəlam 2011/10/04
    Hər bir dində mənəviyyatın dəyər və etibarı, həmin dinin dəyər və etibarı ilə birbaşa əlaqəsi vardır. Xristiyanların özlərinin də etiraf etdiyinə görə xristiyan dininin mənbələri ağıla zidd təlimlərlə zəngindir. Təbii ki, belə mənbələrdən götürülən mənəviyyat bir çox kənara çıxmalarla müşahidə olunacaqdır. Bu islamla xristiyanlıq arasında olan ən mühüm ...
  • Nə üçün şiələr Peyğəmbərlə müqayisədə imamlara daha artıq məhəbbət bəsləyirlər?
    8449 Qədim kəlam 2012/09/24
    Şiələr imamlara Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-dən artıq əhəmiyyət vermirlər, əksinə onların Peyğəmbərə məhəbbəti o həzrətin həyatı ilə bağlı olan bütün şeylərə və sahələrə şamildir. Şiələrin imamlara xüsusi diqqət yetirməsi Peyğəmbərin dəvətini qəbul etməkdən və o həzrətin əmrinə itaət etməkdən başqa bir deyildir və bu məsələ çoxlu ...
  • Ziyarəti Aşuranın ləənlərində, lənət Yəzidin övladınadaki yaxşı adam olub şamil olur, bəs ziyarəti Aşuranın mətni necə mötəbərdir?
    6929 Hədis elmləri 2011/12/25
    Ziyarəti Aşurada bütün bəni Üməyyə o cümlədən Yəzidin oğlu lənətlənibdir. Bu arada bəzi tarixçilər Yəzidin oğlun və bəni Üməyyədən bir neçə nəfər başqasın bəzi xidmətlərinə görə yaxşı insan kimi tanıtdırıblar ki, onların lənətlənməsiylə düz gəlmir. Bu nöqtəni aydınlaşdırmaq üçün ki, bu ikisinin arasında ziddiyət yoxdur demək lazımdır: Bəni Üməyyədən məqsəd ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162903 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    155036 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117790 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109744 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98931 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91343 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53373 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    45317 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43753 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42919 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...

Linklər

Developed by   AfarineshWeb