Ətraflı axtarış
Baxanların
6297
İnternetə qoyma tarixi: 2008/01/05
Sualın xülasəsi
İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
Sual
İmam Zaman (əleyhis-salam)-ın yaşayış yeri haradadır?
Qısa cavab

Bu barədə üç cür rəvayətlə qarşılaşırıq:

Bəzi rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yaşayış yeri təqdim etmir. Amma bu qisimdən olan rəvayətlərin bəzilərində o həzrətin yeri “səhralar və dağlardır” deyə deyilir. İkinci qisimdən olan rəvayətlərdə camaat arasında tanınmaz halda yaşaması deyilir. Üçüncü qisim isə Mədinə şəhərindəki Rəzva dağı, yaxud Məkkə, yaxud da  onun ətrafında yerləşən Zi-tuva adlı yerləri o həzrətin yaşayış yeri kimi bəyan edir.

Bu üç qisim rəvayətlər arasında heç bir təzad yoxdur. Çünki o həzrətin həyatı adi bir həyatdır, vaxtın çoxunda Mədinədə və Məkkədə olması, bəzi hallarda isə zərurət üzündən camaatdan uzaqlaşaraq dağlarda və səhralarda yaşaması mümkündür.

Ətreaflı cavab

Bu barədə üç qisim rəvayət vardır ki, ilk baxışda və zahiri görünüşdə bir-biri ilə müxalif nəzərə çarpır:

a) Bəzi rəvayətlər o həzrətin yaşayış məskəni üçün xüsusi bir yer təyin etmir, o həzrətin yerinin çöllər, səhralar və dağlar olduğunu qeyd edir. Bu barədə İbni Məhziyarın rəvayətini qeyd etmək olar ki, Şeyx Tusi (rəhmətullahi əleyh) onu “Qeybət” kitabında nəql etmişdir.[1]

b) Bəzi rəvayətlər o həzrətin həyat və yaşayışı üçün müəyyən məntəqələri bəyan etmişdir. O cümlədən:

1. Mədinə və onun ətraf məntəqələri və ya Mədinənin ətrafında yerləşən Rəzva dağı.[2] Mərhum Şuştəri də bu barədə yazır: Mötəbər rəvayətlərdə deyilir ki, o həzrət böyük və kiçik qeybət dövrlərində Rəzva dağında yaşayır. Məhəmməd ibni Hənəfiyyənin iqamətqahının Rəzva dağında olmasına dair keysaniyyə firqəsinin təsəvvür və etiqadları bu dağın o həzrətin məkanı olmasına dəlil ola bilməz. Çünki keysaniyyə firqəsi Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən eşitdikləri və təvatür şəkilində nəql olunan “Məhdi üçün (uzun) bir qeybət dövrü vardır” hədisinə əsasən onu Məhəmməd ibni Hənəfiyyəyə tətbiq etmişlər. Ümumiyyətlə, hər bir azğınlıq, inhiraf və şübhənin mənşəyi sui-istifadəyə məruz qalan haqq bir mətləbdir.[3]

2. Məkkə və onun ətrafı. Bəzi rəvayətlərdən məlum olur ki, həzrət Məhdi (əleyhis-salam) Məkkənin ətrafında yerləşən Zi-tuva dağında yaşayır və oradan da öz köməkçiləri ilə birlikdə qiyam edəcəkdir.[4]

v) Üçüncü qisimdən olan rəvayətlər o həzrət üçün xüsusi bir yerin adını qeyd etmir, onlarda yalnız deyilir ki, o həzrət camaatla qaynayıb-qarışmışdır və onların arasında tanınmaz şəkildə yaşayır.[5]

Bu rəvayətlərə qısa şəkildə nəzər saldıqda başa düşürük ki, onların arasında heç bir uyğunsuzluq və təzad yoxdur. Çünki birinci dəstədən olan rəvayətlər o həzrətin camaat arasında adi şəraitdə, heç kəsin tərəfindən həssaslığa səbəb olmayacaq tərzdə yaşadığını qeyd edir. Bu yaşayış tərzi o həzrətin özü üçün də asandır. Əlbəttə, bunun həzrətin bir çox vaxtlarda Məkkədə və Mədinədə olması, bəzən zəruri işlər üçün camaatdan uzaqlaşıb dağlarda və səhralarda yaşaması ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur.[6]

 


[1] Şeyx Tusi, “Qeybət”, səh. 266, “Çeşm be rahi Məhdi (əleyhis-salam)” kitabından nəqlən: səh. 348

[2] Şeyx Tusi, “Qeybət”, “Məktəbətu Bəsirəti” nəşriyyatı,  səh. 102-103; “Biharul-ənvar”, 52-ci cild, səh. 156; “Üsuli kafi”, 1-ci cild, səh. 340

[3] “Həzrət Məhdi (əleyhis-salam) barəsində məqalə və çıxışların məcmuəsi”, səh. 64

[4] Nomani, “Qeybət” kitabı, səh. 182; “Çeşm be rahe Məhdi (əleyhis-salam)” kitabından nəqlən: səh. 350

[5] Nomani, “Qebət” kitabı, səh. 164. Bu rəvayətdən məlum olur ki, o həzrətin qeybdə olması ünvan xarakteri daşiyir.

[6] “Çeşm be rahi Məhdi (əleyhis-salam)”, səh. 347-351

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Höccətiyyə təşkilatının əqidəsi nədir? Bu günkü gündə fəaliyyət göstərirmi?
    6890 Fiqh tarixi 2011/11/20
    Höccətiyyə təşkilatı, şəmsi iliylə 1332- ci il mordad ayının 28- ci tarixində Şeyx Mahmud Zakirzadə, hələb şəhərində dünyaya göz açmış bir şəxs tərəfindən Bəhaiyyə məzhəbiylə mübarizə məqsədiylə təsis olunmuşdur. Bu təşkilat bir baxımdan qarşılıq ümumi bir təşkilat və şöbələrdən ibarətdir: Tədris, tədqiq, yazıçılıq, hidayət, xarici ...
  • Həzrət Əli (əleyhis-salam) Peyğəmbəri-Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in təkcə dostu, yoldaşı, köməkçisi və qohumu idimi, yoxsa bundan da artıq məqama malik idi?
    6719 Qədim kəlam 2011/05/17
    İmam Əli (əleyhis-salam) Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-lə qohum və dost olmaqdan əlavə, həyatının müxtəlif mərhələlərində o həzrətin özünün və islamın fədakar müdafiəçisi, risalətin təbliğinin bütün səhnələrində onun köməkçisi idi. İmam Əli (əleyhis-salam) o həzrətin kürəkəni olmaqdan əlavə, həm də onun mehriban və hərarətli ağuşunda ...
  • Həsrət eviynən həsrət gününün fərqi nədir?
    6326 Təfsir 2011/11/03
    Quranda və rəvayətlərdə "həsrət evi" ifadəsi gəlməyibdir. Təkcə "həsrət günü" ibarəti (həsrət əldən çıxmış şeylər üçün təəssüflənmə günü mənasına işlənibdir). Quranda bir dəfə rəvayətlərdə isə çox istifadə olunubdur. Quranda və rəvayətlərdə "həsrət günündən" məqsəd qiyamət günüdür çünki Qiyamət günündə cənnət əhli həsrət çəkəcəklər ki, bundanda yaxşı olub yüksək ...
  • Malın bir dəfə xumsunu verməklə, ona daha xums vacib olmurmu?
    5152 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/19
    Bildiyiniz kimi, xüms ibadət və furu- dindən sayılan İslamda mühüm mali vaciblərdən biridir. Ona görə də qürbət qəsdi ilə yerinə yetirilməlidir.Xums düşən mal və sərmayələrin, əgər bir dəfə xumsu verilsə, daha onlara xums düşmür. Hətta həmin sərmayə uzun illər boyu qalsa da. Amma əgər mal o şeylərdən ...
  • Bu doğrdur ki, insanın dörd ruhu var?
    7533 انسان شناسی 2015/05/27
    Ruh kəlməsinin irfan, fəlsəfə və əxlaq mövzusunda müxtəlif mənalarda istifadəsi var; irfan baxımından ariflər bu etiqaddadırlar ki, insan dörd məqamdan yəni, ruh, qəlb, xəyal və təbiət məqamlarından bəhrələnir. Əxlaq baxımından əxlaq alimləri bu nəzərdədirlər ki, insan müxtəlif qüvvələrdən təşkil olunmuş məcundur. Onların arasında dörd əsas qüvvə yəni, ...
  • Нәјә ҝөрә Шејтан оддан јараныб?
    6736 Qədim kəlam 2010/04/22
    Аллаһ-таала мүтләг һикмәт саһиби олуб бүтүн ишләри там шәкилдә һикмәт әсасындадыр. Беләликлә, бүтүн мөвҹудатлар сон дәрәҹә јүксәк илаһи һикмәт әсасында хәлг олунмушлар. Аллаһ-таала һәр бир варлыға ән лајигли вә ҝөзәл сурәти вермишдир.[1] Шејтанын атәшдән јаранмасынын ...
  • Hansı hallarda təyəmmüm almaq olar?
    5830 شرایط انتقال به تیمم 2015/04/16
    İnsan yalnız cənabət qüslü ilə cənabəti özündən götürə bilər. Əlbəttə bəzi hallarda qüslü təyəmmümlə əvəz etmək olar.[1] O hallar aşağıdakılardan ibarətdir: Şəxsin imkanında su olmadıqda. Qüsl üçün kifayət vaxtı olmadıqda, Qüsl almaq onun namazının qəzaya getməsinə səbəb olduqda.
  • Niyə Quranda peyğəmbərlərin günah etmələrini çatdıran ayələr var, amma onların məsumluğunu çatdıran ayələr yoxdur?
    17003 Qədim kəlam 2010/11/10
    Bu suala cavab verməmişdən qabaq, bir neçə şeyi qeyd etmək lazımdır: 1.             Sualın mövzusu müəyyən olduğuna görə, ismətin məna, qism və dəlilləri və sair. Qeyd olunmuşdur. 2.
  • Hansı aylarda və günlərdə İmam Hüseynin (əleyhissalam) ziyarətinin daha çox savabı var?
    5106 عزاداری و زیارت 2015/05/23
    Dini mənbələrdə Məsum İmamların (əleyhimussalam) xüsusilə də, İmam Hüseynini (əleyhissalam) ziyarətinə çox təkid olunub. Üzürsüz olaraq, bu ziyarətləri tərk edən insanlar rəvayətlərdə daha çox məzəmmət olunub. İmam Hüseynin (əleyhissalam) ziyarəti ilin bütün günündə, hansı gündə olarsa, böyük savabı vardır. İmam Sadiq (əleyhissalam) buyurur: "Yaxşı olar ki, imkanı ...
  • İmtina edilmişə hakimin vilayəti qaydasının mənası nədir?
    5111 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/15
    Qaydanın qısa və açıq tərifi budur ki, müsəlmanların hakimi, bir nəfər öhdəsinə olan hüquqları (ümumi mənada) ödəməkdən imtina edən zaman, hakim onu öhdəsində olan haqqı yerinə yetirməyə məcbur edir.Fiqhi əsərlərə qısa və səthi baxışda, insana bu nəticəni qəbul etdirir ki, imtina edilmişə hakimin vilayəti, möcüzə qaydası olaraq ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    161818 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    150919 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    116630 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    108402 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    93717 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    90184 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    52681 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    42727 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    42669 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    41729 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...