Ətraflı axtarış
Baxanların
19793
İnternetə qoyma tarixi: 2011/04/13
Sualın xülasəsi
Bəqərə surəsinin 228- ci ayəsində, kişinin qadından üstün olmasını deməsi, Allahın ədalətli olması ilə ziddiyyəti yoxdurmu?
Sual
Bəqərə surəsinin 228- ci ayəsində kişinin qadından üstün olması bildirilir. Bunun Allahın ədaləti ilə ziddiyyəti yoxdurmu?
Qısa cavab

Bu ayə təlaq verilmiş (boşanmış) qadınlar barəsində olan ayədir və rəci təlaqın hökmlərindən biri yəni iddə zamanında onların ərlərinin qayıtmasıdır. Ümumi bir qanuna yəni qadınların hüquq və vəzifələrinin bərabər olmasına işarədir.

Quran ayələrinin cəmindən və bu ayədən məlum olur ki, Allah üstünlüyü təqvada bilir. Hökmlərdə qadınla kişinin bərabər olmasını qəbul etmir və ədalətə əməl edir. Buna əsasən, ailənin idarəsini, Allahın kişilərdə yaratdığı xüsusiyyətlərə görə, kişilərin öhdəsinə qoyubdur.

Ətreaflı cavab

İşarə etdiyimiz ayə, rəci təlaq barəsindədir.

Buyurur: "... (Bu gözləmə müddəti içərisində) ərləri barışmaq istərlərsə, onları geri almağa (hər kəsdən) daha çox haqlıdırlar. (kişilərin qadınlar) üzərində şəriətə görə güquqları olduğu kimi (qadınların da) onlar (kişilər) üzərində hüquqları vardır. Ancaq kişilər (daha artıq əziyyətə qatlandıqları üçün) onlardan bir dərəcə üstündürlər. Allah yenilməz qüvvət sahibi, hikmət sahibidir."[1]

Bu ayədə işarə olunan bir mühüm qanundur ki, islam nəzərindən qadının haqları və vəzifələri bir- biri ilə uyğunluğu var. (Necə ki, kişinin güquq və vəzifələri bir- biri ilə uyğundur). Yəni qadınların haqları arasında onların vəzifələri ilə bərabərlik var. Əlbəttə onun əksi də doğru olacaq. Yəni əgər bir nəfər üçün haqqlar təyin edilərsə qarşılığında həmin miqdarda vəzifələr də onun boynuna qoyacaqlar. Bu mühüm qaydanın kökü qadınla kişi arasındakı ədalətin mənşəyi və köküdür.

Ümumiyyətlə islam qadınla kişinin bərabər olmasını iddia etmir. Əksinə qadınla kişinin arasında ədalətə iddialıdır. Çünki qadınla kişinin arasında ruhi və cismi və... cəhətdən fərqlərin olmasını heç vaxt inkar etmək olmaz. Həmin fərqlər onların hər birinin fəzilətlərinin fərqlənməsinə səbəb olur. bu da eyni ədalətdir. Əgər fərqlər ola- ola onların hər birindən eyni vəzifələr istənilsə, bu ədalətin əksinədir.[2]

Bu məsələyə diqqət etməklə və həminin müvəffəq və xoşbəxt bir ailənin bacarıqlı bir idarəçiyə ehtiyaclı olmasını nəzərə alaraq, təəssübsüz olan bütün hesablamalar kişinin cismani və... vəziyyəti onun ailəni idarə edən olmasını deyir.[3]

Deməli islam nəzərindən, kişilər bu cəhətdən qadınlardan üstün olsalar da, amma onların bu üstünlüyü, onlar üçün vəzifələrin yaranmsına səbəb olubdur ki, belə vəzifələri qadınlardan istəməyiblər.

Maraqlıdır ki, ayənin sonunda buyurur: "Allah yenilməz qüvvət sahibi hikmət sahibidir. "Bu nurani kəlmələr, hər kəsin cəmiyyətdə yaranış qanunun onun üçün təyin etdiyi və onun bədən quruluşuna uyğun olan vəzifələrə məşğul olmasını tələb edən ilahi qanuna işarədir.[4]

Nəticə budur ki, ayənin məfhumuna və qadınla kişinin yaxşı əməllərinin mükafatı nəzərindən bir- birindən fərqlənməsi[5], təqvanın üstünlük meyarı olması[6] və bu cəhətdən qadınla kişinin heç bir fərqinin olmaması, digər ayələrə diqqət etməklə, yaxşıca məlum olur ki, bu ayə kişilərin üstünlüyünü yalnız ailəni idarə etmə və ona rəhbərlik etmə cəhətdən bəyan etmişdir. Ayənin mənası kişilərin bütün cəhətlərdən üstün olması, deyil.

Daha çox məlumat üçün baxın: Quran və kişilərin qadınlara rəhbərliyi, sual 267 (sayt: 1881).



[1] - Bəqərə surəsi, ayə 228.

[2] - Qadınla kişi arasında ədalət məsələsi, onların bütün şeylərdə bərabər olmaları və birgə hərəkət etmələri mənasında deyil.

Qadın cinsi kişinin vəzifələrindən fərqli vəzifələri yerinə yetirmək üçün yaranıb. Ona görə də fərqli hissləri var. yaranış qanunu çox həssas analıq və güclü nəsilləri tərbiyə etmək vəzifəsini onun öhdəsinə qoyub. Ona görə də mehribanlıq və hisslər payının çoxunu ona veribdir. ,Halbu ki, bu qanuna əsasən, ictimai ağır və çətin vəzifələr kişi cinsinin öhdəsinə qoyulub və düşüncə payının çoxu ona verilibdir. Bunaəsasən, əgər ədaləti icra etmək istəsək, düşüncə, və dözümə daha çox ehtiyaclı olan ictimai vəzifələrin bir hissəsi kişinin öhdəsinə qoyulmalı və çoxlu mehribanlıq və hissləri istəyən vəzifələr, qadınların öhdəsinə qoyulmalıdır. Ona görə də evin idarəçiliyi kişinin öhdəsinə və onun müavinliyi qadının öhdəsinə qoyulubdur. Bu qadınların cəmiyyətdə onların ruh və cismlərinə uyğun işləri və vəzifələri öhdələrinə almalarına və analıq vəzifəsi kənarenda digər həssas vəzifələri də yerinə yetirmələrinə mane olmayacaq. Həmçinin bu fərqlər, mənəvi məqamlar və təqva cəhətdən, qadınların bir dəstəsinin kişilərin çoxundan daha çox inkişaf etmələrinə mane olmayacaq.

Hər halda, təlaq haqqının ya iddədə qayıtmaq, ya məhkəmənin kişilərin əlində olması kimi qanunlar (qadına ya şəriət hakiminətəlaq haqqının verilməsi yerləri istisna etməklə) həmin məsələdənqaynaqlanır və həmin həqiqətlərin bir- başa olan nəticəsidir. Baxın: Təfsiri- nümunə, cild 2, səh 158.

[3] - Bu elə bir məsələdir ki, qadınla kişinin haqlarının bərabər olması iddiasında olanların hamısı onu əməldə təsdiqləyir. Çünki qadınlar kişinin hüquqlarının bərabər olması iddiasında olan ölkələrə baxarkən, bu ölkələrin demək olar hamısının özlərinin mühüm müdirlərini kişilərdən seçmələrini və idarəçilik işlərini kişilərə verdiklərini görürük.

[4] - Baxın: Təfsiri- nümunə, cild 2, səh 161.

[5] - Nəhl surəsi, ayə 97.

[6] - Hücurat surəsi, ayə 13:

«یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى‏ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Peyğəmbərin besəti və meracı bir gündə (rəcəbin 27-də) baş vermişdirmi?
    8924 تاريخ بزرگان 2012/04/10
    Cavabı bəyan etmək üçün Peyğəmbərin besəti və meracı ilə əlaqədar məsələni təfsir kitablarından araşdırırıq. 1. Besətin tarixi ilə əlaqədar müsəlman alimləri arasında iki nəzəriyyə vardır: Birincisi şiələrin nəzəriyyəsidir. Onlar rəcəb ayının 27-ci gününü Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in besət günü hesab edirlər. İkinci nəzər isə ...
  • Türbət suyunu əldə etmək üçün, su, yağış suyu olmalıdırmı? Ona dua da oxunmalıdır yoxsa lazım deyil? Xahiş edirəm tam izah verin.
    8842 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/02
    Türbət suyunu hazırlamaq üçün, pak və gigiyena suyu kifayətdir.[1] Hərçənd, fərat suyu[2] zəmzəm suyu[3], yaxud neysan ayında[4] olan yağış suyu kimi bəzi suların daha çoxImtiyazları var. yağış suyu da çox vaxt saf və təmiz olduğuna görə, bəlkə adi sulardan daha yaxşı ...
  • Günahdan paklanmanın hansı yolları vardır?
    8738 Əməli əxlaq 2011/06/14
    İnsanın günahlarının bağışlanması yolları çox olmasına baxmayaraq biz onların bəzilərini aşağıda qeyd edirik: 1). Tövbə və Allaha tərəf qayıdış (bəzi şərtlərlə) 2). Günahların bağışlanmasına səbəb olan ən gözəl savabları əldə etmək, yəni yaxşı əməllərə qədəm qoymaq. 3). Kiçik günahların ...
  • İbn Ərəbinin İmam Zaman (ə.c) barəsində baxışı nədən ibarətdir?
    11923 تاريخ بزرگان 2011/09/04
    Mühyəddin İbn Ərəbinin əsərlərini mütaliə etdikdə onun İmam Zaman (ə.c) barəsindəki inancı üzə çıxır. O, "Fütuhati-məkkiyyə" kitabının Həzrət Məhdinin axırzamandakı silahdaş və yavərlərnə həsr etdiyi 366-cı babında belə qeyd edir: “Allahın diri, sağ bir xəlifəsi vardır, o, üzə çıxar. Onun zühuru dünya zülm və sitəmlə ...
  • Pişnamazı tanımadığımız halda camaat namazının hökmü nədir?
    9218 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/06/23
    Pişnamazın şərtlərindən biri ədalətli olmaqdır.[1] Pişnamazın bu ədaləti aşkar olunub isbat edilməlidir.[2] Ədalət batində Allahdan bir növ qorxu hissidir ki, insanın böyük günah iş görməsinin və ya kiçik günahları təkrar etməsinin qarşısını alır. Əgər bir şəxslə oturub-dursaq və ondan ...
  • Niyə dəstəmaz ayəsində “mərafiq (dirsəklər)” kəliməsi cəm halında, ancaq “kəbeyn (Ayağın üzərində yerləşən hər iki bənd,çıxıntı)” kəliməsi ikili cəm halında gəlibdir?
    5734 Təfsir 2019/05/05
    Dəstəmazın necə alənmasının keyfiyyətini bəyan edən dəstəmaz ayəsi olan Maidə sürəsinin 6-cı ayəsində Allah taala buyurur: Ey iman gətirənlər! Namaza durduğunuz zaman üzünüzü və dirsəklərə qədər qollarınızı yuyun! Başınızı və hər iki bəndə (oynağa) qədər ayaqlarınızı məsh edin!...[1] Ayədə gələn kəlimələrin mənası “Mərafiq” dirsəklər ...
  • İrfan elmində xət və nöqtə və s.... hansı mənadadır və “ənə nöqtətu təhtül-ba” (Mən ba hərfinin altındakı nöqtəyəm”- rəvayətinin mənası nədi?
    10843 Nəzəri irfan 2014/05/22
    İrafan elmində qeyb aləmindən bəzi həqiqətləri çatdırmaqdan ötrü ədədlər, hərflər və şəkillərin özünəməxsus ilahi rəmzləri vardır. Nöqtədən məqsəd, allah-Taalanın həqiqi vəhdətidir və bu həqiqi vəhdətin şəkli insan qəlbinin dərinlkilərindən qərar tutmuşdur. Ona görə də kamil insan, varlıq aləminin mərkəzi kimi tanıtdırılmışdır. Allah-taalanın yer üzündə həqiqi vəhdətindəki xəlifəsidir. Əmirəl-mömininin (əleyhissalam) ...
  • Xahiş edirik Şeyx Tusinin siyasi nəzəriyyəsini açıqlayasınız.
    6395 Nizamlar (Qurluşlar) 2011/10/04
    Hər bir dövr və əsrdə özünə məxsus suallar yaranırdı ki, elm sahiblərini vadar edir ki, onlara cavab versinlər və bunlardan biri də şeyx Tusidir ki, bu işin öhdəsindən gəlmişdir. Şeyx Tusinin ümumi olaraq siyasi nəzəriyyəsinin əslini, aşağıdakı mərhələlərdə xülasə etmək olar:
  • Lütfən qadının hicabının necəliyi barəsində hədis yazın.
    8634 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/13
    Nur surəsinin 31- ci ayəsi başqa olmaqla çox sayda hədis və ayələr qadının hicabı barəsində söhbət açmışdır.həmçinin Nur surəsinin 31- ci ayəsində buyurulur: "Mömin qadınlara de ki, gözlərini haram buyrulmuş şeylərdən çəkindirsinlər, namuslarını qorusunlar; öz- özlüyündə görünən (əl- az) istisna olmaqla, zinətlərini göstərməsinlər baş örtüklərini yaxalarına çəksinlər; zinətlərini ərlərindən başqasına ...
  • Təşəhhüd və salam halında hansı əməllər müstəbdir?
    9362 Təşəhhüd və salam 2015/04/19
    Namazın salam və təşəhhüdündə müstəhəb sayılan əməllər aşağıdakılardır: Təvərrük halında oturmaq, Yəni namaz qılan adam sol budu üstə otursun, və sağ ayağının üstünü sol ayağının üzərinə qoysun. Təşəhhüddən sonra desin: “Əlhəmdulillah” ya da desin “Bismillah və billah vəlhəmdu lillahı və xəyrul əsmai ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164891 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164578 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119934 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114047 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111311 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94296 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54955 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54848 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46401 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45974 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...