Ətraflı axtarış
Baxanların
6401
İnternetə qoyma tarixi: 2012/03/04
Sualın xülasəsi
Əgər şərii and əksinə əməl edilsə (hens), andın özü, öz qüvvəsində qalırmı?
Sual
Əgər Allaha and sındırılsa, and yenidən deyilməli, yoxsa and əbədi qalır?
Qısa cavab

And içməyin şərtləri var ki, o şərtlərin hamısı olduqda, insan onu yerinə yetirməyə vəzifəlidir və onu yerinə yetirmədikdə, kəffarəyə səbəb olacaq. Əgər bir dəfə anda qarşı çıxsa, o and sındırılıb və ona qarşı yenidən çıxmağın kəffarəsi yoxdur. Andın şərii olması üçün, yenilənməlidir (yenidən and içilməlidir).

Ətreaflı cavab

And iki növdür:

A. Gələcəkdə bir işi edib ya etməmək üçün and.

B. Bir şeyi isbat ya inkar etmək üçün and.

Bir şeyi isbat ya inkar etmək üçün and içən şəxsin sözü əgər düz olsa, onun and içməsi məkruh və əgər yalan olsa, haram və böyük günahlardandır. Amma andın kəffarəsi yoxdur. Amma əgər özünü ya digər bir müsəlmanı zalımın şərindən nicat etmək üçün yalan and içsə, iradı yoxdur, əksinə bəzən vacib olur.

Amma əgər tövbə edə bilsə, yəni and içən zaman, vacib ehtiyata əsasən, elə niyyət etsin ki, yalan olmasın.

Əgər bir işi etməyi ya tərk etməyi and içsə, məsələn oruc tutmasını ya siqaret çəkməməsini and içsə, əgər bilərəkdən əksini etsə, kəffarə verməlidir. Yəni bir qul azad etməli ya on kasıbı doyurmağı, ya onları paltarla geyindirsin. Əgər bunları edə bilməsə, üç gün oruc tutsun[1] bu o zaman olur ki, aşağıdakı şərait də olsun:

  1. And içən şəxs həddi buluğa çatmış və ağıllı olmalıdır. (Əgər öz malı üçün and içmək istəsə, həddi- buluğ halında səfeh olmamalı və şərii hakim onu malından istifadə etməyə qadağan etməməlidir). Qəsd və ixtiyar üzündən and içməlidir. Deməli, uşağın, dəlinin, məst insanın və məcbur edilmiş insanın andı, düzgün deyil. Həmçinin hirsli halda qəsdsiz and içən də belədir.
  2. Yerinə yetirməsini and içdiyi iş, haram və məkruh olmamalıdır. Həmçinin tərk etməsini and içdiyi iş, vacib və müstəhəb də, olmamalıdır. Əgər mübah bir işi yerinə yetirməsini and içsə, onu tərk etmək camaatın nəzərində, yerinə yetirməsindən yaxşı olmamalıdır. Həmçinin, əgər mübah işi tərk etməsini and içsə, onu yerinə yetirmək camaatın nəzərində, tərk etməsindən yaxşı olmamalıdır.
  3. Allahın müqəddəs zatından başqasında işlədilməyən. Aləmlərin Allahının adlarından birinə and içsin. "Xoda" və "Allah" kimi. Əgər Allahdan qeyrisinə də deyilən bir ada and içsə, amma o qədər Allahda işlənib ki, hər vaxt insan onu deyəndə, Allahın müqəddəs zatı nəzərə gəlsə, xaliq və raziqə and içmək kimi, düzgündür. Hətta əgər bir kəlməyə içə ki, sübutsuz Allah nəzərə gəlmir, amma o Allahı qəsd etsə, ehtiyata əsasən o anda əməl etməlidir.
  4. Andı dilə gətirməlidir. Əgər yazsa ya ürəyində onu qəsd etsə, düzgün deyil. Amma lal insan əgər işarə ilə and içsə, düzgündür.
  5. Anda əməl etmək onun üçün mümkün olsun. Əgər and içdiyi zaman mümkün olub, sonra and üçün müəyyən etdiyi son vaxta qədər aciz olsa, ya onun üçün çətinliyi olsa, aciz olduğu vaxtdan etibarən, onun andı pozulur.[2]

Amma əgər özünü ya digər bir müsəlman zalımın şərrindən nicat vermək üçün yalan and içsə, iradı yoxdur. Əksinə, bəzən vacib olur. Belə and içmək, qabaqkı məsələlərdə deyilən anddan fərqlənir.[3]

Buna əsasən, əgər insan Allahın adlarından birinə and içib və qeyd olunan şərtlər də mövcud olsa, belə halda o anda qarşı çıxsa, günahkardır və kəffarə barəsində olana uyğun əməl etməlidir.[4] Əgər bir dəfə anda qarşı çıxsa, həmin and sınır və ona təkrar qarşı çıxmağın kəffarəsi yoxdur.[5] Andın şərii olması və andın şərii nəticələrinin olması üçün, yenilənməlidir. (Yenidən and içməlidir).

 


[1] - İzahlı hökmlər (Əl- məhşi lil- imamil Xomeyni) cild 2, səh 623.

[2] - Həmin, səh 624.

[3] - Həmin, səh 628.

[4] - Sual 3495 (sayt: 3731), göstərici: "Qurana and içib və ona əməl etməmək"dən götürülüb.

[5] - İmam Xumeyni, suallar, cild 2, səh 456, And, əhd və nəzr hissəsi, səh 1.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Ömər bin Səd bin Əbu Vəqqas kim olub yəni nece bir insan olub?
    15616 Cürbəcür 2013/02/17
    Ömər bin Səd, İbn Vəqqasın oğlu idi. Ömərin atası, Peyğəmbərin (s) məşhur səhabələrindən[1], İslamın ilk qoşun başçılarından və ərəb əmirlərindən idi.[2] O ilk müsəlman olanlardan idi və Peyğəmbər (s)- in zamanında çoxlu döyüşlərdə iştiral etdi. Səd bin Əbi Vəqqas, Bəni Zöhrə ...
  • Fəqih və kəlam alimlərinin panteism nəzəriyyəsi ilə müxalifət etmələrinin səbəbi nədir?
    8725 Nəzəri irfan 2010/11/08
    1.       "Panteism" İrfanda ən əsaslı mənalardandır. İrfan məktəbində, məsələn İbn Ərəbi məktəbində, əsasların əsası sayılır. Bu əsasa istinadən, vücudun vahid və əzəli bir həqiqəti var. O Allahdan qeyrisi deyil. Ondan qeyrisində vücud həqiqi deyil. Gözə çarpan hər şey, əslində, ...
  • Əgər bir şəxs təhqiq etmədən öz mərcəi təqlidini seçmişdirsə, indi onun vəzifəsi nədir?
    7158 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    İnsan ilk addımda lazımdır ki, şəriət hökümləri kitabındakı, müctəhidin təyin edilməsi üçün müəyyən hökümlər əsasında,[1] təhqiq edib ələm müctəhidi tanısın. Ələm müctəhidi təyin etdikdən sonra ondan təqlid etməlidir. Bunun üçün də əgər təqlid şəriət qanunları əsasında olmazsa düzgün deyildir.[2] Başqa sözlə desək, əgər bu yollarla ...
  • Əgər sərvət toplamağı pisləyən rəvayətlər düz olarsa insanların hətta bəzi alimlərin sərvətli olması necə həll olur?
    7328 İqtisad fəlsəfəsi 2011/10/17
    Birinci: Qeyd olunan rəvayətlər düzdür sənəd cəhətindən zəifdir, amma bu haqda başqa rəvayəti nəzərə alanda sənədin zəif olması düzəlir. Məzmun nəzərindən bu rəvayət o sərvət toplamağa işarə edir ki, ya qeyri şəri yollardan ələ gəlib yada o sərvətin xums və zəkat kimi mali və maddi təklifləri ...
  • Arestotelin peyğəmbər olması.
    7107 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Arestotel Yunanlı böyük alim, fizika alimi və filosofu, miladdan 184 il qabaq Yunanistanın şimalında yerləşən İstagira şəhərində dünyaya göz açdı. Atası Niku maxus Makedoniya padşahının saray həkimi idi. Aristotelin yəxminən yeddi yaşı olarkən təhsil almaq üçün Atenə getdi və miladdan 368 il qabaq Əflatunun akademiyasının üzvü oldu. İyirmi il müddətinə ...
  • шиә етигадында виләјәти-фәгиһин һансы мәгамы вар?
    6396 Təzə kəlam 2009/11/10
    Шиә әгидәсинә ҝөрә гејбәт әсриндә вилајәти-фәгиһ мәсум Имамларын (ә) вилајәтинин давамыдыр. Онларын вилајәти, мәсум Имамларын (ә) вилајәтинин Пејғәмбәрин (с) вилајәтинин давамы олдуғу кимидир. ...
  • 12 yaşlı oğlan uşağı camaat namazında kişilər ilə bir cərgədə dura bilərmi?
    7226 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Uşaqların və yeniyetmələrin məscidlərdə və camaat namazında hazır olmaları onların namaza olan əlaqəsinin artmasına səbəb olan halda maneəsi yoxdur. Bəlkə onları gətirmək müstəhəbdir.[1] Amma görəsən həddi büluğa çatmayan, yaxşını pisdən ayıran şəxsin camaat namazının cərgələrində hazır olması, başqa namaz qılanların namazına maneə yaradırmı? İki şəkli vardır:
  • Din vahiddir yoxsa çoxlu?
    7217 Təzə kəlam 2011/02/14
    Əgər dindən məqsəd, Allah tərəfindən nazil olub və peyğəmbərlər (ə) vasitəsi ilə camaata çatdırılan əqaid, əxlaq və qanunlar toplusu olarsa, bu halda din vahid bir şeydir və dinlərin fərqi zaman və məkanların tələbinə əsasən fərdi və tayfa xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq cüzi göstərişlərdə dəyişilir. Əgər dindən məqsəd, dünyadakı mövcud dinlər ...
  • Əgər namaz qılmayan bir şıxsin arxasınca danışılarsa qeybət sayılırmı?
    7981 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Şeyx Ənsari (rəh) qeybətin tərifində: Hədislərdən və Alimlərin qeybətin tərifi barəsində olan sözlərindən nəticə alırıq ki, qeybət ibarətdir: İnsanların arxasınca danışmaq, bir söz ki, qeybəti olunan şəxs o sözləri sevmir.[1] Qeybət (kəbirə) böyük günahlardan sayılır, ayə və rəvayətlərdə onun tərk edilməsinə təkid ...
  • Oynamağın haram olduğunu qeyd edən hədisləri sənədi ilə birlikdə yazın.
    13836 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/03/10
    Sualı cavablandırmazdan öncə bir neçə girişə ehtiyac duyulur. Heç bir hədis kitabında elə bir hədis yoxdur ki, bir başa rəqs etməyi növü ilə birgə haram buyursun. Amma bunu da qeyd edək ki, hədisə istinad edərək ondan hər hansı bir şəri hökmü çıxarmaq və fətva vermək mərcəi- təqlidlərin ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    167448 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165671 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120753 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    115370 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    114046 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95622 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    57264 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55576 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47548 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46743 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...