Ətraflı axtarış
Baxanların
7468
İnternetə qoyma tarixi: 2010/02/25
Sualın xülasəsi
Həzrət İsanın (ə) həyatda olmasını nəzərə alsaq, nə üçün Quran isa (ə) barəsində “mutəvəffik, ölüm” təbirindən istəfadə etmişdir?
Sual
Al- İmran surəsinin 55- ci ayəsində buyurulur: Allahın buyurduğu vaxtı yadına sal! Ya İsa! Həqiqətən, Mən sənin ömrünü tamam edib Öz dərgahıma qaldıraram, səni kafirlərdən pak edərəm. Sənə iman gətirənləri qiyamət gününə qədər kafirlərə qalib edərəm. Sonra isə Mənim hüzurma qayıdacaqsınız.” Bu ayəyə əsasən həzrət İsa ölmşdür. Məgər “qəbze ruh” ölümdən başqa mənaya malik ola bilərmi? Siz ki, İsanın (ə) ölmədiyini deyirsiniz və Allah dərgahındadır. Bu ayəni necə izah edirsiniz?
Qısa cavab

Bu suala səbəb olan bəzi səhv tərcümələrdir. Buna görə əgər ayənin düzgün mənası aydın olarsa mətləb də aydınlaşacaqdır. Bu barədə onu qeyd etmək olar ki, doğrudur ki, Qurani kərimdə (tufi) kəlməsi ölüm mənasında işlədilmişdir, amma Quranın digər yerlərində də bu kəlmə başqa mənada işlədilmişdir. Buna görə bu ayəni həzrət İsanın (ə) ölməsini qəti şəkildə bəyan etdiyini demək olmaz. Bu ayənin düzgün tərcüməsi belə ola bilər:  “Allahın İsaya Mən səni götürəcəyim və Özünmə tərəf qaldıracağam buyurduğu vaxtı yadınıza salın”

“Tufi” kəlməsinin belə mənalandırılması Məsumların (ə) rəvayətlərində də təsdiq edilmişdir. Bu isanın (ə) diri olması ilə heç bir ziddiyyət təşkil etmir.

Ətreaflı cavab

Sual olunmağa səbəb olan bu ayə bir sıra bəzi tərcüməçilərin “mutofiq” sözünü “ölüm” kimi mənalandırmaları olmuşdur. Baxmayaraq ki, bir çox tərcüməçilər bu kəlməni elə tərcümə etmişlər ki, İsanın canlı olması ilə ziddiyyət təşkil etmir. Məsələn: “(Yadınıza salın) Allah buyurduğu zaman: Ya İsa! Mən səni  (yer üzündən və insanların içərisindən) götürürəm və Özümə doğru yuxarı qaldıraram. Səni kafirlərdən pak edərəm.”[1]

Qeyd etmək lazımdır ki, “tufa” “vəfa” kökündəndir və müxtəlif mənalarda istifadə edilmişdir. Məsələn, “ölmək”, “götürmək” “təkmilləşdirmək” və s.[2] Həmçinin əhd və peymana əmələ də vəva deyillər ki, təkmilləşdirmək, yerinə yetirmək mənasındadır. Buna görə əgər kimsə borcunu digərindən kamil şəkildə alarsa, ərəb dilində buna “tufa dinə” deyillər.

Lüğət kitablarından olan “Məcməil bəhreyn” kitabında bu ayəni belə izah etmişdir: “Ey İsa! Mən sənin əcəlini istəyirəm və bu o mənası “səni kafirlərin əziyyətindən qoruyuram ki, səni səlibdən asmasınlar və sənin ölümünü yazılmış təbii əcələ qədər təxirə salıram”- dır.[3]

Buna görə “tufa” sözü doğrudur ki,  bəzi ayələrdə olduğu kimi ölüm mənasında[4] da işlədilə bilər, amma vacib deyil ki, hər zaman bu mənanı daşısın. Digər ayələr də mövcuddur ki, başqa mənalarda da işlədilmişdir. Məsələn:

«وَ هُوَ الَّذي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَ يَعْلَمُ ما جَرَحْتُمْ بِالنَّهارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فيهِ لِيُقْضى‏ أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُون»

“O axşamlar yuxuda olduğunuz vaxt ruhunuzu alan və gündüzlər əldə etdiyiniz (pis, yaxşı) şeyləri biləndir. Sonra sizi gündüz (yuxuda ruhunuzu qaytarmaqla) oyandırır ki, müıyyən olunmuş vaxt gəlin yetişin. Sonra onun hüzuruna qayıdacaqsınız və sonra da O sizə etdiyiniz əməllər barəsində xəbər verəcəkdir.”[5] Əminliklə söyləmək olar ki, bu ayədə istifadə edilən “yətufəkum” sözü ölüm mənasında deyildir. Burada “gecə yuxusu” mənasında işlədilmişdir hər gün bu təkrar olunur. Ruhun çıxarılmasını (qəbz ruh) başqa cür də yuxuda müşahidə etmək olar. Buna görə sual edilən bu ayəni İsanın (ə) ölümü kimi qələmə vermək düzgün deyil. Amma İsanın (ə) sonda aqibəti necə olmuşdur?

Sualını öyrənmək üçün aşağıdakı nöqtələrə diqqət etmək lazımdır:

1. Xristiyanlar inanırlar ki, o dara çəkilmiş və düşmənləri tərəfindən öldürülmüşdür. Amma Qurani kərim onun belə ölmünü inkar etmişdir: “Biz, Allahın elçisi Məryəm oğlu İsa əl- Məsihi öldrdük”,- demələridir. Halbuki onlar nə İsanı nə öldürdülər, nə də çarmıxa çəkdilər. Onlar da yalnız belə təsəvvür yarandı əlbəttə şəkk- şübhə içərisindədirlər. Onların buna dair heç bir məlumatı yoxdur. Onlar ancaq zənnə qapılırlar. Həqiqətdə onu (İsanı) öldürməmişlər. “

«وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ ....وَ ما قَتَلُوهُ يَقينا» [6]

2. Quarni- kərim doğrudur ki, İsanın (ə) öldürülməsini inkar etmişdir, amma heç bir ayədə elan etməmişdir ki, o başqa cür vəfat etməmiş və indi də həyatdadır.

3. Sual edilən al- İmaran surəsinin 55 və həmçinin maidə surəsinin 117 ayələrindən İsanın (ə) qəti ölmünü anlamaq mümkün deyil, ama bu onun maddi aləmlə əlaqəsi onun birbaşa həyatda olduğu vaxtdan fərqlidir.

4. Şiə və əhli- sünnət mənbələrində kifayət qədər rəvayət mövcuddur ki, birbaşa şəkildə İsanın (ə) həyatda olduunu bəyan edir. Əgər Qurandan onun həyatda olduğunu dəqiqliklə başa düşə bilmiriksə, rəvayətlərdən istifadə edərək bunu anlaya bilərik. Belə rəvayətlərin bir neçəsini nəzərdən keçirək:

4-1. Allahın Rəsulu (s) Yəhudilərə belə müraciət edərək, buyurur:

«أن عيسى لم يمت و أنه راجع إليكم قبل يوم القيامة»

”İsa ölməmişdir və qiyamət günündənöncə sizin aranıza qayıdacaqdır”[7]

4-2. Allahın Rəsulu (s) buyurur:

«... و من ذريتي المهدي إذا خرج نزل عيسى ابن مريم لنصرته فقدمه و صلى خلفه»

Mehdi mənim ailəmdəndir ki, zühur etdiyi zaman Məryəm oğlu İsa da ona kömək etmək üçün qayıdacaq və onun arxsında namaz qılacaqdır.”[8]

5. Hətta əgər mövcud olan rəvayətlərin əksinə olaraq və həmçinin “tufa” sözünün digər mənasını nəzərdə tutmasaq onun ölmü mütləqdir. Yenə də bu onun hal hazırkı zamanda həyatda olması ilə ziddiyyət təşkil etmir. Çünki Qurani- kərimin ayələrində yüz ildən sonra həyata qayıdan kəsə işarə edilmişdir.[9]  Buna görə Bu İsa (ə) üçün də baş verməsi mümkündür.

 


[1] - Al- İmran surəsi, ayə 54.

[2] - İbn Mənzur, lisanul ərəb, cild 15, səh 398 və 399. birinci çap, adab nəşriyyatı, Qum hövzəsi, 1405.

[3] - Məcməil Bəhreyn, cild 1, səh 444, “vəfa”, Murtəza kitab mağazası, Tehran 1375.

[4] - Nisa, 97. Muhəmməd, 27. Yunus, 46. Səcdə, 11.

[5] - Ənam surəsi, ayə 60.

[6] - Nisa surəsi, ayə 157.

[7] - İbn əbi Hanəm, təfsiril Quranil əzim, cild 4, səh 1110, h 6232, məktəbətu nizaris stəfa ə- baz, Səudiyyə Ərəbistanı, 1419 h.q.

[8] - Şeyx Səduq, əl- əmali, cild 1, səh 218, İslam kitabxanası nəşriyyatı, Tehran, 1362 h.ş

[9] - Bəqərə surəsi, ayə 259

«فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَه‏»

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiə məzhəbində namaza təkid və onun fəlsəfəsi nədir?
    7488 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/18
    Şübhəsiz ki, İlahi hökmlər dəlil və fəlsəfə əsasındadırlar, amma lazım deyil İlahi əmrlərin hamısında dəlil və fəlsəfə axtaraq. Müsəlman şəxs İlahi göstərişlər qarşısında təslim olmalıdır və bu qəbul və təslim ruhiyyəsi insanın kamil olmasından xəbər verir. Bir sözlə, bəzi İlahi əmrlər ruhum təslim və bəndəlik imtahanı üçündür.
  • Qurani-kərimin qissələri və əhvalatları tarixi gerçəklik əsasında bəyan olunmuşdur, yoxsa gerçəkliyi olmayan təmsillər və simvolik məqsədlər daşıyır?
    11737 Quran elmləri 2012/03/14
    Qurandakı əhvalatlar və qissələr haqq əsasındadır, sadiq və doğru hadisələrdir, onda gerçəkliyin əksinə olan heç bir şey yoxdur. Buna görə də Quran qissələrinin (mətləbi başa düşmək üçün) “xəyali və simvolik əfsanəyə və s.” bölgüsünün heç bir düzgün izahı yoxdur. Çünki Quranda bəyan olunan tarixi hadisələrin hamısı tamamilə ...
  • Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәдијини билдији һалда Муса (әлејһиссалам) нә үчүн Аллаһы ҝөрмәк истәјир?
    6809 Qədim kəlam 2010/07/18
      Бу суала ики ҹаваб вермәк олар: 1.Кәлам елминә әсасән Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәмәси гәтидир. Демәли, Һәзрәти Мусанын (әлејһисслам) Аллаһы ҝөрмәк истәји әслиндә, бәни Исраил өвладларынын тәрәфиндән онун дили илә баш вермишдир. Чүнки, бәни Исраил тәкид едирдиләр ки, ...
  • İmam Hüseyn (ə) üçün sinə vurmağın bir əsası var?
    20135 Qədim kəlam 2012/09/04
    İmam Hüseyn (ə) üçün əzadarlıq şiə məzhəbinin inandıqlarındandır və bir çox dəlillər onu təsdiqləyir. Əzadarlığın keçirilməsi haqqında demək lazımdır: Nə qədər ki, əzadarlığın keyfiyyəti İslamın əsaslarının biriylə və Quran ayəsiylə sünnətə olan hansısa bir rəvayətlə, ziddiyyət təşkil etmirsə heç bir eybi yoxdur. Müxtəlif ürflərin müxtəlif şəkillərdə əzadarlıq ...
  • Gün ərzində bu qədər məşğuliyyətlə ibadətlə necə məşğul olmaq olar?
    6134 Əməli əxlaq 2012/05/21
    Münasib cavab ələ gətirməkdən ötrü bir neçə zəruri məsələyə diqqət etmək lazımdır: 1.İbadət, Allaha bəndəçlik və Onun gstərişlərini yerinə yetirmək mənasındadır.[1] Həmçinin, ibadət namaz və duaya münhəsir olmasada namaz ibadətin ən yüksək mərtəbəsidir. Bəs, hər kəs Allah-Taalanın göstərişlərini yerinə yetirməklə məşğuldursa, deməli ...
  • Мөҹүзәни неҹә тәриф вә исбат етмәк олар?
    8496 Quran elmləri 2010/07/18
       Мөҹүзә гејри ади бир әмәл олуб, мүбаризә илә јанашыдыр вә диҝәр тәрәфдән, мөҹүзә ҝөстәрән тәрәфидән иддиа да олмалыдыр. Гејри-ади иш тәбиәт ганунуна мүвафиг олмадан баш верир.   Мөҹүзәнин гејри-ади бир әмәл олмасы сәбәбијјәт ганунунун ...
  • Bəzi vacib və ya müstəhəb əməlləri yerinə yetirməyə ciddiyyətli olmaq namazın əvəzini verə bilərmi?
    6582 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/22
    Suala cavab verməzdən əvvəl bir məsələni izah etmək zəruridir: İslamın hökmləri və göstərişləri məsləhət və məfsədə əsasında olsa da, bəşərin əqli təklikdə şəriət hökmlərinin bütün faydalarını, eləcə də onların tərk edilməsinin bütün zərərlərini dərk edə bilməz; bu barədə Allahın vəhyinə və məsumların (əleyhimus-salam) sözlərinə tabe olmaq lazımdır. ...
  • Sənədsiz ev alverinin, icra hakimiyyətinin icazəsi olmadan ev tikməyin hökmü nədir?
    5946 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: İslam hökumətinin qayda-qanunlarına riayət etmək vacibdir və bu qanunları pozmaq caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əlaqədar qayda-qanunların əksinə olsa, caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Safi Gülpayqaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası:
  • Ayə və rəvayətlərə diqqət yetirməklə buyurun görək, imamların şən və fəziləti üstündür, yoxsa Quranın?
    6521 Qədim kəlam 2012/01/18
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in buyurduğu müxtəlif rəvayətlərdə, o cümlədən “Səqəleyn” hədisində İtrət (Əhli-beyt) Quranın bərabəri kimi bəyan edilir. Bu hədisin bəzi nəqllərində olduğu kimi, Quran “böyük siql”, İtrət isə “kiçik siql” kimi təqdim olunur.İtrətin nə üçün “kiçik siql” və Quranın “böyük siql” adlandırılmasına gəldikdə isə, demək lazımdır: Quran ...
  • Quranın təhrif olmasına dəlalət edən hədislər barəsində sizin nəzəriniz nədir?
    5833 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/01
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin cavabı belədir: Quranın təhrif olunmasına dəlalət edən hədislər sənəd və ya sadir olması və yaxud da dəlalət cəhətindən qəbul olunmamışdır odur ki, heç bir halda Quranda təhrifə yol verilməmiş və heç bir zaman olmayacaqdır. Əgər bir şəxs Quranın təhrif olmasını qəbul ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164691 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163791 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119761 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113700 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110584 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94055 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54843 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54164 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46155 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45771 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...