Ətraflı axtarış
Baxanların
6079
İnternetə qoyma tarixi: 2010/02/25
Sualın xülasəsi
Həzrət İsanın (ə) həyatda olmasını nəzərə alsaq, nə üçün Quran isa (ə) barəsində “mutəvəffik, ölüm” təbirindən istəfadə etmişdir?
Sual
Al- İmran surəsinin 55- ci ayəsində buyurulur: Allahın buyurduğu vaxtı yadına sal! Ya İsa! Həqiqətən, Mən sənin ömrünü tamam edib Öz dərgahıma qaldıraram, səni kafirlərdən pak edərəm. Sənə iman gətirənləri qiyamət gününə qədər kafirlərə qalib edərəm. Sonra isə Mənim hüzurma qayıdacaqsınız.” Bu ayəyə əsasən həzrət İsa ölmşdür. Məgər “qəbze ruh” ölümdən başqa mənaya malik ola bilərmi? Siz ki, İsanın (ə) ölmədiyini deyirsiniz və Allah dərgahındadır. Bu ayəni necə izah edirsiniz?
Qısa cavab

Bu suala səbəb olan bəzi səhv tərcümələrdir. Buna görə əgər ayənin düzgün mənası aydın olarsa mətləb də aydınlaşacaqdır. Bu barədə onu qeyd etmək olar ki, doğrudur ki, Qurani kərimdə (tufi) kəlməsi ölüm mənasında işlədilmişdir, amma Quranın digər yerlərində də bu kəlmə başqa mənada işlədilmişdir. Buna görə bu ayəni həzrət İsanın (ə) ölməsini qəti şəkildə bəyan etdiyini demək olmaz. Bu ayənin düzgün tərcüməsi belə ola bilər:  “Allahın İsaya Mən səni götürəcəyim və Özünmə tərəf qaldıracağam buyurduğu vaxtı yadınıza salın”

“Tufi” kəlməsinin belə mənalandırılması Məsumların (ə) rəvayətlərində də təsdiq edilmişdir. Bu isanın (ə) diri olması ilə heç bir ziddiyyət təşkil etmir.

Ətreaflı cavab

Sual olunmağa səbəb olan bu ayə bir sıra bəzi tərcüməçilərin “mutofiq” sözünü “ölüm” kimi mənalandırmaları olmuşdur. Baxmayaraq ki, bir çox tərcüməçilər bu kəlməni elə tərcümə etmişlər ki, İsanın canlı olması ilə ziddiyyət təşkil etmir. Məsələn: “(Yadınıza salın) Allah buyurduğu zaman: Ya İsa! Mən səni  (yer üzündən və insanların içərisindən) götürürəm və Özümə doğru yuxarı qaldıraram. Səni kafirlərdən pak edərəm.”[1]

Qeyd etmək lazımdır ki, “tufa” “vəfa” kökündəndir və müxtəlif mənalarda istifadə edilmişdir. Məsələn, “ölmək”, “götürmək” “təkmilləşdirmək” və s.[2] Həmçinin əhd və peymana əmələ də vəva deyillər ki, təkmilləşdirmək, yerinə yetirmək mənasındadır. Buna görə əgər kimsə borcunu digərindən kamil şəkildə alarsa, ərəb dilində buna “tufa dinə” deyillər.

Lüğət kitablarından olan “Məcməil bəhreyn” kitabında bu ayəni belə izah etmişdir: “Ey İsa! Mən sənin əcəlini istəyirəm və bu o mənası “səni kafirlərin əziyyətindən qoruyuram ki, səni səlibdən asmasınlar və sənin ölümünü yazılmış təbii əcələ qədər təxirə salıram”- dır.[3]

Buna görə “tufa” sözü doğrudur ki,  bəzi ayələrdə olduğu kimi ölüm mənasında[4] da işlədilə bilər, amma vacib deyil ki, hər zaman bu mənanı daşısın. Digər ayələr də mövcuddur ki, başqa mənalarda da işlədilmişdir. Məsələn:

«وَ هُوَ الَّذي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَ يَعْلَمُ ما جَرَحْتُمْ بِالنَّهارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فيهِ لِيُقْضى‏ أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُون»

“O axşamlar yuxuda olduğunuz vaxt ruhunuzu alan və gündüzlər əldə etdiyiniz (pis, yaxşı) şeyləri biləndir. Sonra sizi gündüz (yuxuda ruhunuzu qaytarmaqla) oyandırır ki, müıyyən olunmuş vaxt gəlin yetişin. Sonra onun hüzuruna qayıdacaqsınız və sonra da O sizə etdiyiniz əməllər barəsində xəbər verəcəkdir.”[5] Əminliklə söyləmək olar ki, bu ayədə istifadə edilən “yətufəkum” sözü ölüm mənasında deyildir. Burada “gecə yuxusu” mənasında işlədilmişdir hər gün bu təkrar olunur. Ruhun çıxarılmasını (qəbz ruh) başqa cür də yuxuda müşahidə etmək olar. Buna görə sual edilən bu ayəni İsanın (ə) ölümü kimi qələmə vermək düzgün deyil. Amma İsanın (ə) sonda aqibəti necə olmuşdur?

Sualını öyrənmək üçün aşağıdakı nöqtələrə diqqət etmək lazımdır:

1. Xristiyanlar inanırlar ki, o dara çəkilmiş və düşmənləri tərəfindən öldürülmüşdür. Amma Qurani kərim onun belə ölmünü inkar etmişdir: “Biz, Allahın elçisi Məryəm oğlu İsa əl- Məsihi öldrdük”,- demələridir. Halbuki onlar nə İsanı nə öldürdülər, nə də çarmıxa çəkdilər. Onlar da yalnız belə təsəvvür yarandı əlbəttə şəkk- şübhə içərisindədirlər. Onların buna dair heç bir məlumatı yoxdur. Onlar ancaq zənnə qapılırlar. Həqiqətdə onu (İsanı) öldürməmişlər. “

«وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ ....وَ ما قَتَلُوهُ يَقينا» [6]

2. Quarni- kərim doğrudur ki, İsanın (ə) öldürülməsini inkar etmişdir, amma heç bir ayədə elan etməmişdir ki, o başqa cür vəfat etməmiş və indi də həyatdadır.

3. Sual edilən al- İmaran surəsinin 55 və həmçinin maidə surəsinin 117 ayələrindən İsanın (ə) qəti ölmünü anlamaq mümkün deyil, ama bu onun maddi aləmlə əlaqəsi onun birbaşa həyatda olduğu vaxtdan fərqlidir.

4. Şiə və əhli- sünnət mənbələrində kifayət qədər rəvayət mövcuddur ki, birbaşa şəkildə İsanın (ə) həyatda olduunu bəyan edir. Əgər Qurandan onun həyatda olduğunu dəqiqliklə başa düşə bilmiriksə, rəvayətlərdən istifadə edərək bunu anlaya bilərik. Belə rəvayətlərin bir neçəsini nəzərdən keçirək:

4-1. Allahın Rəsulu (s) Yəhudilərə belə müraciət edərək, buyurur:

«أن عيسى لم يمت و أنه راجع إليكم قبل يوم القيامة»

”İsa ölməmişdir və qiyamət günündənöncə sizin aranıza qayıdacaqdır”[7]

4-2. Allahın Rəsulu (s) buyurur:

«... و من ذريتي المهدي إذا خرج نزل عيسى ابن مريم لنصرته فقدمه و صلى خلفه»

Mehdi mənim ailəmdəndir ki, zühur etdiyi zaman Məryəm oğlu İsa da ona kömək etmək üçün qayıdacaq və onun arxsında namaz qılacaqdır.”[8]

5. Hətta əgər mövcud olan rəvayətlərin əksinə olaraq və həmçinin “tufa” sözünün digər mənasını nəzərdə tutmasaq onun ölmü mütləqdir. Yenə də bu onun hal hazırkı zamanda həyatda olması ilə ziddiyyət təşkil etmir. Çünki Qurani- kərimin ayələrində yüz ildən sonra həyata qayıdan kəsə işarə edilmişdir.[9]  Buna görə Bu İsa (ə) üçün də baş verməsi mümkündür.

 


[1] - Al- İmran surəsi, ayə 54.

[2] - İbn Mənzur, lisanul ərəb, cild 15, səh 398 və 399. birinci çap, adab nəşriyyatı, Qum hövzəsi, 1405.

[3] - Məcməil Bəhreyn, cild 1, səh 444, “vəfa”, Murtəza kitab mağazası, Tehran 1375.

[4] - Nisa, 97. Muhəmməd, 27. Yunus, 46. Səcdə, 11.

[5] - Ənam surəsi, ayə 60.

[6] - Nisa surəsi, ayə 157.

[7] - İbn əbi Hanəm, təfsiril Quranil əzim, cild 4, səh 1110, h 6232, məktəbətu nizaris stəfa ə- baz, Səudiyyə Ərəbistanı, 1419 h.q.

[8] - Şeyx Səduq, əl- əmali, cild 1, səh 218, İslam kitabxanası nəşriyyatı, Tehran, 1362 h.ş

[9] - Bəqərə surəsi, ayə 259

«فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَه‏»

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • "Həqiqət məcazın körpüsüdür" sözündən məqsəd nədir?" Məcazi eşq" barəsində islamın nəzərini buyurun.
    7473 Əməli irfan 2010/11/08
    1- İslam alimlərinin fikrincə, aləmdə yalnız bir həqiqi eşq var. O, Alllaha olan eşqdir. Digər eşqlər isə yalançı, ya qeyri həqiqi ya məcazi eşqlərdir və hətta Allahdan qeyrisində eşq sözünü işlətmək, doğru deyil. Çünki onlar eşq deyil, meyldirlər. Onların xüsusiyyətləri budur ki, insan qədər ki, onlara sahib ...
  • Sələm verən banklardan işləyən bank işçiləri sələm verməkdə iştirak edən sayılırmı? Onların sələm işində iştirakından nicat yolnu nədi?
    4272 Qərzulhəsənə və riba 2015/05/27
    Sələm və sələmin bütün növləri İslamda haramdır. Təkcə bir neçə yerda istisna olunur: 1.Müsəlmanın İslamın pənahında olmayan kafirdən sələm alması; 2. Ata və övladın bir-birindnə sələm alması; 3. Kişi və həyat yoldaşının bir-birindən sələm alması;[1] Əgər bankda elə bir qismətdə işləyirsiniz ki, sələm verməkdə ...
  • Üzün gözəlliyi üçün zikr varmı?
    24752 Əməli əxlaq 2012/07/18
    İslam nəzərindən gözəllik, maddi və mənəvi gözəlliyə bölünür. Üzün mənəvi gözəlliyi, namaz kimi mənəvi işlərlə əldə olunur. Amma üzün zahiri və maddi gözəlliyi, təbii formada maddi əməllər vasitəsi ilə əldə olunur. Mənəvi gözəllik rəvayətlər nəzərindən: Mənəvi gözəllikdə müxtəlif zikr və əməllər təsirlidir. Məsələn rəvayətlərin birində ...
  • Özünü müdafiə edərkən insanın başqasını yaralamasının və ya qətlə yetirməsinin şəri hökmü nədir?
    4786 Nizamlar hüquq və əhkam 2019/06/12
    Cəmiyyətin ayrı-ayrı fərdləri arasında baş verən ixtilaflarda tərəflərdən heç birinin qarşı tərəfə fiziki güc işlətmək, yaxud savaşmaq haqqı yoxdur.[1] İslam nəzərindən ixtilafların həll edilməsinin və haqqın öz sahibinə qaytarılmasının yeganə yolu xeyirxah insanlara, yaxud islam qazisinin məhkəməsinə müraciət etməkdir. Buna görə də əgər bir ...
  • “Fərəcin intizarında olun və Allahın rəhmətindən ümidsiz olmayın! Çünki Allah yanında ən yaxşı və sevimli iş fərəcin intizarını çəkməkdir” hədisi kimdən nəql olunmuşdur?
    5476 Hədis nəql edənlər 2012/03/14
    Bu hədis Əli (əleyhis-salam)-ın təlimlərindən olan uzun hədisin cüzi bir hissəsidir və o hədis dörd hissədən ibarətdir. Bu uzun hədisdə Əli (əleyhis-salam) müsəlmanların din və dünya məsləhətləri ilə əlaqədar 400 incə nöqtəni bəyan etmişdir.[1] O hədisin bir hissəsi belədir: انْتَظِرُوا ...
  • Bu ibarətdən məqsəd nədur?
    5429 Hədis elmləri 2012/01/16
    İbarətin mənası budur: Günlərlə düşmənçilik etməyin ki, onlar da sizinlə düşmənçilik edəcəklər. Bu ibarət bəzi hədislərdə Peyğəmbərdən (s) daxil olmuşdur və «ایامکم» dan məqsəd həftənin günləri olur. Bu təbir və ibarə zamanın əhəmiyyətin çatdırır və günləri pis bilib onlar barədə şikayət etmək lazım deyil yoxsa mümkündür pis fal vurduğu şey ...
  • Vəhdəti-vücudda məqsəd nədir?
    12156 İslam fəlsəfəsi 2010/01/25
    Arif və filosofların vəhdəti-vücudda məqsədi bütöv varlıq aləminin Allah olması deyil. Çünki bu bütövün həqiqi varlığı və vəhdəti yoxdur. Məqsəd Allahın digər varlıqlarla birgələşməsi (eyniləşməsi) də deyil. Çünki birgələşmək (yəni iki şeyin öz əşyalığını və ikiliyini əldən verərək yeni bir ...
  • Həccə getməkdən ötrü kimdənsə borc almaq olarmı?
    4046 İstitaətin şərtləri 2015/05/27
    Bu sualın iki bölümdə cavabı ola bilər: A) İslam aləmində həcc əməli elə əzəmətli ibadətlərdəndir ki, ondan otrü borc alıb Həccə getmək olar. Bu haqda Məsum İmamlardan (əleyhimussalam) hədis kitablarında rəvayətlər də nəql olunmuşdur.[1] B) İkinci mövzu budur ki, həccin şəraitlərindən birinin insanın özünün ...
  • Su borularından gələn su şlanqın, su borusunun, yaxud krantın və ya duşun xarici tərəfində olan nəcisə toxunmaqla nəcis (murdar) olurmu?
    4591 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/12
    Krantdan, şlanqdan və ya borudan axan su əgər kürrə birləşmiş olsa, cari (axar) su hökmündədir və nəcis şeyə toxunduqda nəcis (murdar) olmur.Misal üçün, əgər krantın ağzı nəcis olsa və su ondan axanda nəcisə toxunsa, onu (su axmağa davam edən müddətdə) təmizləyib aradan apardıqdan ...
  • Namazda səcdə halında farsca söhbət etməyin hökmü nədir?
    4102 • دیگر احکام مرتبط با نماز 2014/05/20
    1.Namazı batil edən əməllərdən biri namazda qəsdən danışmaqdır. Yəni, namaz qılan şəxs əgər namaz halinda qədsən bir cümlə, bir kəlmə və hətta, iki hərfdən ibraət bir kəlmə də dilinə gətirsə, namaz batildir. Hətta, bəziləri ehtiyat vacib[1] bilirlər ki, mənası olmayan iki hərfdən ibarət bir ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    157364 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    138183 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    113238 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    103439 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    86853 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    78724 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    50900 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    39499 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Saqqal və bədən tüklərini kəsməyin hökmü nədir?
    38953 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/08/09
    Ülgüc və ya üz qırxan maşınla yalnız üz tüklərini (saqqalı) dibindən qırxmaq[1] (belə ki, başqaları - onun üzündə saqqal yoxdur – deyə) ehtiyat vacibə görə caiz deyil.[2] Əlbəttə, saqqalın bir hissəsini belə kəsmək, onu tam kəsmək hökmündədir.
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    38461 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".