Ətraflı axtarış
Baxanların
7878
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Sual
"وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى‏ حُبِّهِ مِسْکیناً وَ یَتیماً وَ أَسیراً" ayəsi hansı zamanda nazil olubdur?
Qısa cavab

Şiə və əhli sünnət, tarixçilərinin, hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, insan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən;

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

Ayəsi Allahın Rəsulunun (s) itrəti yəni İmam Əli (ə), Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur. Onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzərin ədasından sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdilər.

İbni Abbas bu barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstə olmuşdurlar, bir cürə ki, Peyğəmbərin (s) bütün səhabələri onlardan iyadət etdilər, onların arasında Əbu Bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Muhəmməd (s) iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mən də boynuma gəlsin. Həmin sən dediyin nəzr, Həsən və Hüseyndə onu eşitdilər və dedilər: Ey ata Allah üçün bizim də boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi və onlar nəzrlərini yerinə yetirmək üçün üç gün oruc tutdular. Birinci gün iftar vaxtı, bir miqdar çörək hazırlamışdılar, o çörəyi fəqirə ki, evin qapısını döydü və yemək istədi, verdilər. İkinci gün yetimə üçüncü gün əsirə verdilər və bu minvalla üç gün ancaq su ilə oruc tutdular ki, bu ayələr nazil oldu.

Ətreaflı cavab

Şiə və əhli- sünnət[1], tarixçilərinin hədisçilərinin və təfsirçilərinin əksəriyyətinin etiqadı budur ki, İnsan surəsinin ayələrindən bir sırası o cümlədən

«وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»

ayəsi Allah Rəsulunun (s0 itrəti, yəni, Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfasın üçün nəzr etmişdilər.

Nəzrin keyfiyyəti və əhli- beytin (ə) miskinə, yetimə və əsirə yemək verməsi haqda iki nəql var:

Bir. Məşhur nəql

İbni Abbas  « وَ یطْعِمُونَ الطَّعامَ...»[2] ayəsi barədə deyir: İmam Həsən və Hüseyn (ə) bərk xəstələnmişdilər, bir cümə ki, Peyğəmərin bütün səhabələri onların görüşünə getdilər, onların arasında Əbu bəkr və Ömər də var idi, dedilər: Ey Əbəl- Həsən Allah üçün nəzr etsəydin (yaxşı olardı) Əli (ə) buyurdu: Nəzr edirəm ki, Allah Peyğəmbəri Məhəmmədin iki nəvəsinə şəfa versin, üç gün oruc tutaram, Fatimə də onu eşitdi və buyurdu: Allah üçün mənimdə boynuma gəlsin sən dediyin nəzr Həsən və Hüseyn də onu eşitdilər və buyurdular: Ey ata Allah üçün bizimdə boynumuzda olsun həmin dediyin.

Allah onlara şəfa verdi, onlar oruc tutdular.[3]

Həsəneyn (ə) şəfa tapandan sonra, həzrəti Əmir (ə) Şəmunun yanına o yəhudi idi ki, onların qonşuluğunda evi var idi, getdi. Şəmun bir miqdar yun verdi ki, əyirsinlər və əvəzində üç sa arpa əl muzdu verdi.

Həzrəti Zəhra (s0 arpanı üyürdü, beş nəfərin[4] iftarı üçün beş çörək hazırladı. Həzrəti Əmir (ə) axşam namazından sonra evə gəldi ki, iftar etsin. Hələ süfrəyə əl uzatmamışdı ki, evin qapısında bir sail səsləndi ki, mən müsəlmanların miskinlərindən biriyəm, mənə yemək verin, Allah sizə cənnət yeməklərindən versin. İmam Əli (ə) öz çörəyini fəqirə verdi. Fatimə (s) Həsən və Hüseyn (ə) Fizzədə tabeçilik edərək hamısı öz çörəklərini fəqirə verdilər və su ilə iftar etdilər.

İkinci gündə oruc tutdular həmin minvalla Fatimə (s) iftar üçün beş çörək hazırladı, iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı: "السّلام علیکم یا اهل بیت النبوة و معدن الرسالة" Mən müsəlman yetimlərindən biriyəm mənə yemək verin, o gecədə hamı öz çörəklərini verdilər və su ilə iftar etdilər. Üçüncü gündə oruc tutdular iftar vaxtı qapıdan səs ucaldı ki, mən əsirəm və acam mənə yemək verin.[5] Yenə hamısı (beş nəfər) öz çörəklərini verdilər və açlığa səbr etdilər.

Dördüncü gün İmam Əli (ə) Həsən və Hüseyn (ə)- ın əlini yutdu bir halda ki, zəiflikdən titrəyirdilər, onları Allah Rəsulunun (s) hüzuruna apardı. Allah Rəsulunun gözü ki, onlara düşdü çox həyəcanlanıb və narahat oldu. Buyurdu: Qalxın Fatimənin (s) otağına gedək, onlar gələn vaxt Fatimə (s) ibadət mehrabında idi. Aclıqdan əsirdi və içi- için keçmişdi və gözləri çökəyə düşmüşdü; çün Allah Rəsulu itrətinin bu halını gördü dua etmək üçün Allah dərgahına əl qaldırdı və Allahdan kömək istəyib dedi: Ey Allah itrətim aclıqdan lür. Cəbrail gəldi və bu ayələr « یوفُونَ بِالنَّذْرِ» dən «إِنَّ هذا کانَ لَکُمْ جَزاءً وَ کانَ سَعْیکُمْ مَشْکُوراً» [6] qədər gətirdi.[7]

İki. Qeyri məşhur nəql

Başqa nəql odur ki, həzrəti Zəhra (s) iftar üçün bir miqdar yemək hazırladı. İftar vaxtı bir miskin gəldi və yemək istədi; Əli (ə) yeməyin üçdə birini ona verdi, ondan sonra yetim gəldi yeməyin başqa hissəsin ona verdilər. Daha sonra əsir gəldi yeməyin qalanını da ona verdilər. Və hər üç hadisə bir gecədə baş verdi və yemək üç hissəyə bölündü və hər üç hissə onlara verildi. İmam Əli (ə) və ailəsi su ilə iftar etdilər. Burada bu ayələr nazil oldu: Bu sizin mükafatınızdır və sizin çalışqanlığınız təqdirə layiqdir!".

Deyilməlidir bu böyük mükafatlar çalışmağın və özünü düzəltmələrin nəticəsidir və bu bütün möminlərin haqqında ola bilər. Əgər xalis və ancaq Allaha xatir çalışa bilsələr və onların çalışmalarıda Allah yanında itirilməz olacaq.[8]

Buna əsasən şiə və əhli sünnətin əsgər alimlərinin nəzərinə uyğun olaraq, bu ayələr, Peyğəmbərlər (s) itrəti; yəni Həzrəti Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) şənində nazil olubdur, onun nazil olma zamanı zihəccə ayında o nəzəri yerinə yetirəndən sonra idi ki, İmam Əli (ə) və həzrəti Zəhra (s) Həsəneynin şəfası üçün nəzr etmişdirlər.



[1] - Bax: Təbərsi, Məcməul- bəyan fi təfsiril- Quran Mütərciman, cild 26, səh 147- 148, Fərəhani, Tehran, birinci çap, 1360. Hicri şəmsi.

[2] - İnsan surəsi, ayə 8.

[3] - Cəfəri, Yəqub, Quranda İmam Əlinin (ə) siması, səh 364, üsvə, Qum, birinci çap, 1381 hicri şəmsi.

[4] - Nəqlə əsasən Fizzədə o dörd nəfər kimi nəzr etmişdi.

[5] - Mümkündür sual olsun ki, şəni nuzula uyğun əsir kişi iftar vaxtı Əlinin (ə) qapısına gəldi! Məgər əsirlər zindanda deyildilər? Cavabda demək lazımdır: Tarixə əsasən Peyğəmbər (s) zamanında zindan olmayıb, həzrət əsirləri bölüb müsəlmanlara tapşırırdı və buyururdu: Onlardan muğayat olun və onlara yaxşılıq edin, bəzən onları yeməklə təmin edə bilməyəndə digər müsəlmanlardan kömək alırdı, onları özüylə birlikdə hətta təkcə müsəlmanların sorağına göndərdirdi ki, onlara kömək etsinlər; çünki o zaman müsəlmanların vəziyyəti çətin idi. Əlbəttə sonralar İslam hökuməti genişləndi əsirlərin hətta cinayətkarların sayı çoxaldı, zindan yaradıldı əsirlərin və cinayətkarların ərzaqı Beytul- maldan idi". Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir nümunə, cild 25, səh 354, Darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1374.

[6] - İnsan surəsi, ayə 7- 22.

[7] - Əmin, Seyyidə, Nüsrət, Məxzənul- irfan dər təfsiri Quran, cild 14, səh 2387- 2339, nəhzəti zənani müsəlman, Tehran, 1361 hicri şəmsi.

[8] - R. K. Məclisi, Məhəmməd Baqir, Biharul- ənvar, cild 35, səh 243, Əlvəfa müəssisəsi, Beyrut, 1409 hicri qəməri.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiə məzhəbində namaza təkid və onun fəlsəfəsi nədir?
    7488 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/18
    Şübhəsiz ki, İlahi hökmlər dəlil və fəlsəfə əsasındadırlar, amma lazım deyil İlahi əmrlərin hamısında dəlil və fəlsəfə axtaraq. Müsəlman şəxs İlahi göstərişlər qarşısında təslim olmalıdır və bu qəbul və təslim ruhiyyəsi insanın kamil olmasından xəbər verir. Bir sözlə, bəzi İlahi əmrlər ruhum təslim və bəndəlik imtahanı üçündür.
  • Qurani-kərimin qissələri və əhvalatları tarixi gerçəklik əsasında bəyan olunmuşdur, yoxsa gerçəkliyi olmayan təmsillər və simvolik məqsədlər daşıyır?
    11737 Quran elmləri 2012/03/14
    Qurandakı əhvalatlar və qissələr haqq əsasındadır, sadiq və doğru hadisələrdir, onda gerçəkliyin əksinə olan heç bir şey yoxdur. Buna görə də Quran qissələrinin (mətləbi başa düşmək üçün) “xəyali və simvolik əfsanəyə və s.” bölgüsünün heç bir düzgün izahı yoxdur. Çünki Quranda bəyan olunan tarixi hadisələrin hamısı tamamilə ...
  • Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәдијини билдији һалда Муса (әлејһиссалам) нә үчүн Аллаһы ҝөрмәк истәјир?
    6809 Qədim kəlam 2010/07/18
      Бу суала ики ҹаваб вермәк олар: 1.Кәлам елминә әсасән Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәмәси гәтидир. Демәли, Һәзрәти Мусанын (әлејһисслам) Аллаһы ҝөрмәк истәји әслиндә, бәни Исраил өвладларынын тәрәфиндән онун дили илә баш вермишдир. Чүнки, бәни Исраил тәкид едирдиләр ки, ...
  • İmam Hüseyn (ə) üçün sinə vurmağın bir əsası var?
    20135 Qədim kəlam 2012/09/04
    İmam Hüseyn (ə) üçün əzadarlıq şiə məzhəbinin inandıqlarındandır və bir çox dəlillər onu təsdiqləyir. Əzadarlığın keçirilməsi haqqında demək lazımdır: Nə qədər ki, əzadarlığın keyfiyyəti İslamın əsaslarının biriylə və Quran ayəsiylə sünnətə olan hansısa bir rəvayətlə, ziddiyyət təşkil etmirsə heç bir eybi yoxdur. Müxtəlif ürflərin müxtəlif şəkillərdə əzadarlıq ...
  • Gün ərzində bu qədər məşğuliyyətlə ibadətlə necə məşğul olmaq olar?
    6134 Əməli əxlaq 2012/05/21
    Münasib cavab ələ gətirməkdən ötrü bir neçə zəruri məsələyə diqqət etmək lazımdır: 1.İbadət, Allaha bəndəçlik və Onun gstərişlərini yerinə yetirmək mənasındadır.[1] Həmçinin, ibadət namaz və duaya münhəsir olmasada namaz ibadətin ən yüksək mərtəbəsidir. Bəs, hər kəs Allah-Taalanın göstərişlərini yerinə yetirməklə məşğuldursa, deməli ...
  • Мөҹүзәни неҹә тәриф вә исбат етмәк олар?
    8496 Quran elmləri 2010/07/18
       Мөҹүзә гејри ади бир әмәл олуб, мүбаризә илә јанашыдыр вә диҝәр тәрәфдән, мөҹүзә ҝөстәрән тәрәфидән иддиа да олмалыдыр. Гејри-ади иш тәбиәт ганунуна мүвафиг олмадан баш верир.   Мөҹүзәнин гејри-ади бир әмәл олмасы сәбәбијјәт ганунунун ...
  • Bəzi vacib və ya müstəhəb əməlləri yerinə yetirməyə ciddiyyətli olmaq namazın əvəzini verə bilərmi?
    6582 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/22
    Suala cavab verməzdən əvvəl bir məsələni izah etmək zəruridir: İslamın hökmləri və göstərişləri məsləhət və məfsədə əsasında olsa da, bəşərin əqli təklikdə şəriət hökmlərinin bütün faydalarını, eləcə də onların tərk edilməsinin bütün zərərlərini dərk edə bilməz; bu barədə Allahın vəhyinə və məsumların (əleyhimus-salam) sözlərinə tabe olmaq lazımdır. ...
  • Sənədsiz ev alverinin, icra hakimiyyətinin icazəsi olmadan ev tikməyin hökmü nədir?
    5946 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: İslam hökumətinin qayda-qanunlarına riayət etmək vacibdir və bu qanunları pozmaq caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əlaqədar qayda-qanunların əksinə olsa, caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Safi Gülpayqaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası:
  • Ayə və rəvayətlərə diqqət yetirməklə buyurun görək, imamların şən və fəziləti üstündür, yoxsa Quranın?
    6521 Qədim kəlam 2012/01/18
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in buyurduğu müxtəlif rəvayətlərdə, o cümlədən “Səqəleyn” hədisində İtrət (Əhli-beyt) Quranın bərabəri kimi bəyan edilir. Bu hədisin bəzi nəqllərində olduğu kimi, Quran “böyük siql”, İtrət isə “kiçik siql” kimi təqdim olunur.İtrətin nə üçün “kiçik siql” və Quranın “böyük siql” adlandırılmasına gəldikdə isə, demək lazımdır: Quran ...
  • Quranın təhrif olmasına dəlalət edən hədislər barəsində sizin nəzəriniz nədir?
    5833 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/01
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin cavabı belədir: Quranın təhrif olunmasına dəlalət edən hədislər sənəd və ya sadir olması və yaxud da dəlalət cəhətindən qəbul olunmamışdır odur ki, heç bir halda Quranda təhrifə yol verilməmiş və heç bir zaman olmayacaqdır. Əgər bir şəxs Quranın təhrif olmasını qəbul ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164691 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163791 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119761 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113700 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110584 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94055 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54843 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54164 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46155 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45771 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...