Ətraflı axtarış
Baxanların
7137
İnternetə qoyma tarixi: 2008/02/26
Sualın xülasəsi
İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərindən Quranın məqamı necədir?
Sual
“Nəhcul-bəlağə” və imam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərindən Quran hansı məqama malikdir?
Qısa cavab

İmam Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərində Quran çox yüksək məqama malikdir. “Nəhcul-bəlağə”də Quran üçün qeyd olunan xüsusiyyətlərin bəzisi aşağıdakı mövzularda xülasə edilmişdir: 1. Xeyirxah nəsihətçi,  2. Ən yaxşı yol göstərən, 3. Düz danışan natiq, 4. Ən möhkəm və xatircəm sığınacaq yeri, 5. Şəfa verən, 6. Elm və mərifətin mənşəyi, 7. Ən yüksək sərvət, 8. Qəlblərin dirilməsinə və təravətli olmasına səbəb, 9. Ən yüksək şəfaət edən, 10. Hərtərəfli bir kitab və s.

Ətreaflı cavab

Quran və əzəmətli Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) məktəbində tərbiyə alan birinci dərəcəli şəxs – İmam Əli (əleyhis-salam) özünün “Nəhcul-bəlağə”dəki kəlamlarında, xütbələrində və məktublarında müxtəlif əlamətdar hadisələrlə əlaqədar olaraq Quranın bir çox xüsusiyyətlərini bəyan etmiş, onun dəyərlərini camaat üçün sadalamış, bu səmavi kitabı yüksək əzəmətlə vəsf etmiş, camaatı Quranın haqqına riayət və onun barəsində dərindən təfəkkür etmək üçün dəfələrlə təşviq etmişdir. Belə ki, özünün bərəkətli həyatının axırlarında belə, həm maddi, həm də mənəvi övladlarına Qurana əməl etməyi vəsiyyət edərək buyurur: “Allah, Allah! Quran barəsində (diqqətli olun)! Məbada başqaları onun göstərişlərinə əməl etməkdə sizdən qabağa keçə!”[1] Belə təkidlərin hamısı bu asimani kitabın Əli (əleyhis-salam)-ın nəzərində nə qədər əzəmətli olmasını göstərir. Bu kəlmələri aşağıdakı əsas mövzularda və mehvərlərdə təsnif etmək olar:

1. Xeyirxah nəsihətçi: “Bilin ki, bu Quran heç vaxt aldatmayan xeyirxah nəsihətçidir.”[2]

2. Ən yaxşı yol göstərən: “Quran heç vaxt azdırmayan bir yol göstərəndir.”[3]

3. Düz danışan natiq: “Heç vaxt yalan danışmayan bir natiqdir.”[4]

4. Ən möhkəm və etibarlı sığınacaq yeri və pənahgah: “Qurana hökmən əməl edin! Çünki o, möhkəm və sarsılmaz ilahi bir ip, aşkar nur və faydalı dərmandır; (ruhi) susuzluğu yatırır, ona sarılanları (zəlalətdən) qoruyub saxlayır, ona arxalananlara nicat verir. Onda heç bir əyrilik yoxdur ki, düzəldilməyə ehtiyaclı olsun; batilə meyl etmir ki, ondan qaytarılsın.”[5]

5. Şəfa verən: “Öz (ruhi və mənəvi) xəstəlikləriniz üçün Qurandan şəfa alın, çətinliklərinizi həll etmək üçün ondan kömək diləyin! Çünki küfr, nifaq, zəlalət və azğınlıq kimi ən böyük dərdlərin şəfası Qurandadır.”[6]

6. Bütün elm və mərifətin mənşəyi: “...Bütün elm və mərifətin mənşəyi Qurandadır.”[7]

O həzrət başqa yerdə Qurandakı sonsuz elmlərə işarə edərək buyurur: “Allah Quranı alimlərin elm yanğısını söndürən, fəqihlərin qəlbi üçün (nuranilik verən) bahar yağışları, habelə salehlər üçün çox geniş bir yol qərar vermişdir...”[8]

7. Ən yüksək sərvət: “Bilin (və agah olun)! Qurana sahib olduqdan sonra sizlərdən heç birinizin  azacıq belə, ehtiyac və fəqirliyi olmaz. Bir kəs də Qurana sahib olmadan ehtiyacsız olmayacaqdır.”[9]

8. Qəlblərin dirilib təravətli olması səbəbi: “Qəlblərin baharı Qurandadır...”[10]

9. Ən yüksək şəfaət edəndir: “Bilin! Quran şəfaəti qəbul olunan bir kitab, sözü təsdiq olunmuş natiqdir. Qiyamət günü Quran hər kəsə şəfaət etsə,  Quranın onun barəsindəki şəfaəti qəbul olunacaqdır.”[11]

10. Əbədi kitab: “Quran heç vaxt sönməyən bir nur, işığı məhv olmayan bir çıraq, ənginlikləri dərk olunmayan bir dəryadır; onun yolçuları üçün heç vaxt  azmayan bir yol, nuru sönməyən bir şölədir, haqq ilə batili bir-birindən ayırandır, onun dəlil-sübutlarının nuru heç vaxt sönməz...”[12]

11. Qurani-kərimin hərtərəfli olması barəsində imam Əli (əleyhis-salam) buyurur: “Pərvərdigarın kitabı sizin aranızdadır: o, halal və haramı, vacib və müstəhəbbi, nasix və mənsuxu, mübah və qadağanı, xassı və ammı, öyüd-nəsihət və məsəlləri, mütləq və müqəyyədi, möhkəm və mütəşabehi bəyan edir, özünün mücməl (yığcam və zahirdə dərk olunmayan) ibarələrini təfsir edir və mürəkkəb məsələlərini aydınlaşdırır.”[13]

Həmçinin buyurur: “Quranda keçmişdəkilərin və gələcəkdəkilərin xəbərləri, həyatda ehtiyac duyduğunuz hökmlər mövcuddur.”[14]

Həzrət 198-ci xütbədə Quranın dəyəri barəsində müfəssəl şəkildə söhbət açmışdır. Çox yüksək bəyan üslubuna malik olam bu kəlamlar Quranının dəyər və xüsusiyyətlərini o qədər gözəl şəkildə bəyan edib aydınlaşdırır ki, əlavə heç bir izaha və təfsirə yer qalmır.

Qeyd olunanlar Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-dən sonra ikinci vəhy təfsirçisi olan Əli (əleyhis-salam)-ın kəlamında Quranın vəsfi və məqamı barəsində kiçik nümunələr idi.

Bu barədə əlavə məlumat almaq üçün “Nəhcul-bəlağə”nin 110, 183, 169, 157, 158, 133, 176 və 198-ci  xütbələrinə müraciət edə bilərsiniz.

 


[1] “Nəhcul-bəlağə”, Məhəmməd Dəştinin tərcüməsi, 47-ci məktub, səh. 559

[2]  “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: وَ اعْلَمُوا.أَنَّ هَذَا الْقُرْآنَ هُوَ النَّاصِحُ الَّذِي لَا يَغُشُّ

[3]  “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: وَ الْهَادِي الَّذِي لَا يُضِلُّ

[4]  “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: وَ الْمُحَدِّثُ الَّذِي لَا يَكْذِبُ

[5]  “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 156

[6]  “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176

فَاسْتَشْفُوهُ مِنْ أَدْوَائِكُمْ وَ اسْتَعِينُوا بِهِ عَلَى لَأْوَائِكُمْ فَإِنَّ فِيهِ شِفَاءً مِنْ أَكْبَرِ الدَّاءِ وَ هُوَ الْكُفْرُ وَ النِّفَاقُ وَ الْغَيُّ وَ الضَّلَالُ

[7] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176:  وَ يَنَابِيعُ الْعِلْمِ

[8] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 198

[9] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: وَاعْلَمُوا اَنَّهُ لَيْسَ عَلَى اَحَدٍ بَعْدَ الْقُرْآنِ مِنْ فَاقَةٍ وَ لاَ لِاَحَدٍ قَبْلَ الْقُرْآنِ مِنْ غِنًى

[10] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: فِيهِ رَبِيعُ الْقَلْبِ

[11] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 176: وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ شَافِعٌ مُشَفَّعٌ وَ قَائِلٌ مُصَدَّقٌ وَ أَنَّهُ مَنْ شَفَعَ لَهُ الْقُرْآنُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ شُفِّعَ فِيهِ

[12] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 198

[13] “Nəhcul-bəlağə”, xütbə 1

[14] “Nəhcul-bəlağə”, qısa kəlamlar, hikmət 313

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiə məzhəbində namaza təkid və onun fəlsəfəsi nədir?
    7488 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/18
    Şübhəsiz ki, İlahi hökmlər dəlil və fəlsəfə əsasındadırlar, amma lazım deyil İlahi əmrlərin hamısında dəlil və fəlsəfə axtaraq. Müsəlman şəxs İlahi göstərişlər qarşısında təslim olmalıdır və bu qəbul və təslim ruhiyyəsi insanın kamil olmasından xəbər verir. Bir sözlə, bəzi İlahi əmrlər ruhum təslim və bəndəlik imtahanı üçündür.
  • Qurani-kərimin qissələri və əhvalatları tarixi gerçəklik əsasında bəyan olunmuşdur, yoxsa gerçəkliyi olmayan təmsillər və simvolik məqsədlər daşıyır?
    11737 Quran elmləri 2012/03/14
    Qurandakı əhvalatlar və qissələr haqq əsasındadır, sadiq və doğru hadisələrdir, onda gerçəkliyin əksinə olan heç bir şey yoxdur. Buna görə də Quran qissələrinin (mətləbi başa düşmək üçün) “xəyali və simvolik əfsanəyə və s.” bölgüsünün heç bir düzgün izahı yoxdur. Çünki Quranda bəyan olunan tarixi hadisələrin hamısı tamamilə ...
  • Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәдијини билдији һалда Муса (әлејһиссалам) нә үчүн Аллаһы ҝөрмәк истәјир?
    6809 Qədim kəlam 2010/07/18
      Бу суала ики ҹаваб вермәк олар: 1.Кәлам елминә әсасән Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәмәси гәтидир. Демәли, Һәзрәти Мусанын (әлејһисслам) Аллаһы ҝөрмәк истәји әслиндә, бәни Исраил өвладларынын тәрәфиндән онун дили илә баш вермишдир. Чүнки, бәни Исраил тәкид едирдиләр ки, ...
  • İmam Hüseyn (ə) üçün sinə vurmağın bir əsası var?
    20135 Qədim kəlam 2012/09/04
    İmam Hüseyn (ə) üçün əzadarlıq şiə məzhəbinin inandıqlarındandır və bir çox dəlillər onu təsdiqləyir. Əzadarlığın keçirilməsi haqqında demək lazımdır: Nə qədər ki, əzadarlığın keyfiyyəti İslamın əsaslarının biriylə və Quran ayəsiylə sünnətə olan hansısa bir rəvayətlə, ziddiyyət təşkil etmirsə heç bir eybi yoxdur. Müxtəlif ürflərin müxtəlif şəkillərdə əzadarlıq ...
  • Gün ərzində bu qədər məşğuliyyətlə ibadətlə necə məşğul olmaq olar?
    6134 Əməli əxlaq 2012/05/21
    Münasib cavab ələ gətirməkdən ötrü bir neçə zəruri məsələyə diqqət etmək lazımdır: 1.İbadət, Allaha bəndəçlik və Onun gstərişlərini yerinə yetirmək mənasındadır.[1] Həmçinin, ibadət namaz və duaya münhəsir olmasada namaz ibadətin ən yüksək mərtəbəsidir. Bəs, hər kəs Allah-Taalanın göstərişlərini yerinə yetirməklə məşğuldursa, deməli ...
  • Мөҹүзәни неҹә тәриф вә исбат етмәк олар?
    8496 Quran elmləri 2010/07/18
       Мөҹүзә гејри ади бир әмәл олуб, мүбаризә илә јанашыдыр вә диҝәр тәрәфдән, мөҹүзә ҝөстәрән тәрәфидән иддиа да олмалыдыр. Гејри-ади иш тәбиәт ганунуна мүвафиг олмадан баш верир.   Мөҹүзәнин гејри-ади бир әмәл олмасы сәбәбијјәт ганунунун ...
  • Bəzi vacib və ya müstəhəb əməlləri yerinə yetirməyə ciddiyyətli olmaq namazın əvəzini verə bilərmi?
    6582 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/22
    Suala cavab verməzdən əvvəl bir məsələni izah etmək zəruridir: İslamın hökmləri və göstərişləri məsləhət və məfsədə əsasında olsa da, bəşərin əqli təklikdə şəriət hökmlərinin bütün faydalarını, eləcə də onların tərk edilməsinin bütün zərərlərini dərk edə bilməz; bu barədə Allahın vəhyinə və məsumların (əleyhimus-salam) sözlərinə tabe olmaq lazımdır. ...
  • Sənədsiz ev alverinin, icra hakimiyyətinin icazəsi olmadan ev tikməyin hökmü nədir?
    5946 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: İslam hökumətinin qayda-qanunlarına riayət etmək vacibdir və bu qanunları pozmaq caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əlaqədar qayda-qanunların əksinə olsa, caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Safi Gülpayqaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası:
  • Ayə və rəvayətlərə diqqət yetirməklə buyurun görək, imamların şən və fəziləti üstündür, yoxsa Quranın?
    6521 Qədim kəlam 2012/01/18
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in buyurduğu müxtəlif rəvayətlərdə, o cümlədən “Səqəleyn” hədisində İtrət (Əhli-beyt) Quranın bərabəri kimi bəyan edilir. Bu hədisin bəzi nəqllərində olduğu kimi, Quran “böyük siql”, İtrət isə “kiçik siql” kimi təqdim olunur.İtrətin nə üçün “kiçik siql” və Quranın “böyük siql” adlandırılmasına gəldikdə isə, demək lazımdır: Quran ...
  • Quranın təhrif olmasına dəlalət edən hədislər barəsində sizin nəzəriniz nədir?
    5833 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/01
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin cavabı belədir: Quranın təhrif olunmasına dəlalət edən hədislər sənəd və ya sadir olması və yaxud da dəlalət cəhətindən qəbul olunmamışdır odur ki, heç bir halda Quranda təhrifə yol verilməmiş və heç bir zaman olmayacaqdır. Əgər bir şəxs Quranın təhrif olmasını qəbul ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164691 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163791 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119761 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113700 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110584 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94055 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54843 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54164 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46155 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45771 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...