Ətraflı axtarış
Baxanların
10695
İnternetə qoyma tarixi: 2011/05/31
Sualın xülasəsi
Nə üçün bəzi jele və kisellər haran və ya haladırlar?
Sual
Jelenin və kiselin haram və halal olma səbəblərini açıqlayın.
Qısa cavab

Kiselin müxtəlif növü vardır ki, onların bəziləri halal və bəziləri isə haramdır. Bunun səbəbləri isə onun tərkibidir. Əgər jelenin və kiselin tərkib hissəsi bitkilərdən və bəzi kimyəvi maddələrdən hazırlanıbsa, onun xarici və daxili pak olmaqla yanaşı yeyilməsi və istifadəsi halaldır. Bundan əlavə kiselin və jelenin tərkibinə əti halal olan heyvanın piyini, ətini və sair. vursalar yenə də yuxarıda qeyd etdiyimiz şəkildə kamil surətdə ondan istifadə etmək olar. Amma bunun əksinə olarsa onun yeyilməsi və istifadəsi haramdır.

Deməli, jelenin və kiselin haram və ya halal olması onun tərkib hissəsindən aslıdır.

Ətreaflı cavab

Kiselin müxtəlif növləri vardır. Amma onun halal və haram olmasının onun aksiz markasına və şirkətinə dəxli yoxdur. Əksinə kiselin halal və haram olması onun tərkibinin nədən hazırlanmasından aslıdır. Əgər onun hazırlanmasında təbii bitkilərdən və miniral maddələrdən istifadə olunubsa halal və hər növ istofadəsi icazəlidir. Amma onun tərkib hissəsində haram və əti nəcis olan heyvanlardan istifadə olunmağında ehtimal verilərsə istifadəsi haramdır. Həmçinin əti halal olan heyvandan istifadə olunarsa və heyvan şərii yolla kəsilərsə kisel pak və istifadəsi halaldır.

Əgər kiselin hazırlanmasında əti haram olan heyvanın əczasından istifadə olunarsa və istifadə zamanı o əcza kamil surətdə aradan gedərsə kisel halal olur. Amma aradan getməzsə hələ də onun əsəri onda bilinərsə istifadəsi haram olur. Əti halal və şərii yolla kəsilməyən heyvanlardan istifadə etməyin də hökmü eyni ilə belədir.

Ümumiyyətlə kiselin yeyilməsində əsas şərt onun tərkibindəki maddələrin halal və ya haram olmasından aslıdır.

Amma xarici ölkələrdən kisel və jelelərin tərkib hissəsi məlum olmazsa və ya onda şəkk hasil olarsa aşağıda qeyd olunan surətdə ondan istifadə etmək lazımdır.

1). Onun tərkib hissəsinin bitkilərdən və təbii minerallardan olmasını bilirik. Amma nəcasətin olub- olmamasında şəkk edilir. Bu zaman onun istifadəsi halaldır. Yəni pak hökmündədir.[1]

2). Heyvandan və bitkidən hazırlanması məlum olmayan halda yenə də pak və yeyilməsi halaldır.

3). Heyvan ətindən istifadə olunması məlumdur. Amma heyvanın şəri yolla kəsilməsi məlum deyil. Belə olan halda əgər o heyvanın əsəri onda bilinərsə haram və bilinməzsə (yəni kamil surətdə aradan gedərsə) halal və pakdır.[2] Yəni bu məsələ heyvan ətindən istifadə etdiyiniz kimi hökm verəcəyik. Belə ki, şərii yolla kəsilmiş əti halal olan heyvanın əti halal və bunun əksinə olarsa haramdır.

Sual: Donuz sümüyündən hazırlanmış kisel haramdırmı?

Ayətullah həzrət Xamineyinin cavabı:

Əgər bilsəniz ki, kiselin tərkibində və onun hazırlanmasında donuzun əzalarından istifadə olunub yeyilməsi haramdır. Müsəlman bazarından alınıb satılan və tərkibi halal olan kisellər pak və yeyilməsi caizdir.[3]

Sual: Xarici dövlətdən kisel almışam. Amma tərkibində donuz əczasından olub- olmamasından xəbərimiz yoxdur. Ondan istifadə etmək olarmı?

Ayətullah Sistaninin cavabı:

Əgər məlum olmasa ki, tərkibində hər hansı bir heyvanın əczası var ya yox istifadə etməyin eybi yoxdur.[4]



[1] - Bax: İmam Xomeyninin istiftaatı, cild 1, sual 259, 260, 261, 262 və 263

[2] - Yenə də ora, sual 252, 253, 254, 255 və 256

[3] - http://www.nahad.net/Q_A/questionsDetail.asp?code=8172 

[4] - http://Hozeh.tebyan.net/qa/html/qa/sistani/khordan.html 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Təsadüfi suallar

  • Qəbrdə müsəlman və qeyri-müsəlman üçün sual-cavab necədir?
    8700 Qədim kəlam 2014/05/20
    Bərzəx sözü ərəbcədən lüğətdə pərdə və iki əşyanın arasında qərar tutan maneəyə deyilir; amma məşhurlar kalamında bərzəx dünya ilə Axirət arasında Allah-taala tərəfindən yaradılmış bir aləmdir. İnsanın ölümündən sonrakı ilk mənzili də oradır. Bərzəx aləmindən məqsəd həmin qəbr aləmidir. Elə bir aləm ki, insan ölümdən sonra Qiyamətə ...
  • Bizm etiqadımız budur ki, islamda təhrif olunmamışdır və başqa bir tərəfdən də buna etiqadımız var ki, peyğəmbərin canişinləri Quranın təfsirçiləridir. Bəs belə nəticə almaq olar ki, şiədən kənar olan islam təhrif olunmuşdur?
    5730 Qədim kəlam 2010/12/05
    Həqiqətən (Quran kərim) islamın əsas məbnələrindəndir. Ləfzi təhrifdən (cümlə və kəlmələrin yerinin dəyişdirilməsi və ya Quranda bir şeyin əlavə edilib və yaxud azalması) amanda olmuşdur. Bir çox ayənin bunu təyid etməsi, və müsəlmanlar arasında olan zərurət və beləliklə bir çox rəvayətlər ilahi möcüzəyə əlavə edilməsini və yaxud azalmasını inkar ...
  • İnsan qeyri adi işlər görə bilərmi və bunun faydası nədir?
    7310 Əməli irfan 2011/05/30
    Sizin işarə etdikləriniz insanın ruhi gücünün nəticələrindəndir ki, bəzən dinin əmrlərinə əməl etmək və şərii nəfsi saxlamaq nəticəsində yaranır. Yəni insan Allaha yaxınlaşmaqla, Allahın "ismi- əzəminə" sahib olur və təkvini vilayətə əl tapır. Onun nəticəsində elə bir güc əldə edir ki, kainat maddəsində dəyişiklik edə bilər və maddi ...
  • Гуран бахымындан һикмәтин елмлә фәрги вармы?
    6936 Təfsir 2010/04/22
    “Һикмәт” сөзү лүғәтдә һагг вә һәгигәтлә ујғун данышыг вә әмәл, елм вә әгл васитәсилә һагга јетишмәк, ја инсаны һагга чатдыран шејә дејилир. “Елм” исә билмәк, бир шејин һәгигәтини дәрк етмәк, билик вә аҝаһлыг мәналарындадыр.Гуранда “һикмәт” ...
  • Səhih hədisləri saxta hədislərdən ayırıb seçmək üçün hansı yollar vardır?
    12289 Hədis elmləri 2012/06/23
    Hədis saxtalaşdırması və ya hədislərdə “dəss” (hədisin mətnini dəyişdirmək, artırıb azaltmaq) işi təəssüflər olsun ki, islamın əvvəllərində münafiqlərin və inadkarların əli ilə baş vermişdir. Belə adamlar həmişə çalışırdılar ki, bu təhlükəli yollarla islamın köksünə ən ağır və ölümcül zərbələr endirsinlər. Bunun müqabilində Peyğəmbəri-Əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih), ...
  • İslam və xristiyanlıqda mənəviyyatın fərqləri?
    8255 Təzə kəlam 2011/10/04
    Hər bir dində mənəviyyatın dəyər və etibarı, həmin dinin dəyər və etibarı ilə birbaşa əlaqəsi vardır. Xristiyanların özlərinin də etiraf etdiyinə görə xristiyan dininin mənbələri ağıla zidd təlimlərlə zəngindir. Təbii ki, belə mənbələrdən götürülən mənəviyyat bir çox kənara çıxmalarla müşahidə olunacaqdır. Bu islamla xristiyanlıq arasında olan ən mühüm ...
  • Həzrəti Fatimeyi Zəhra (s) öz mehriyyəsini Allahın Rəsulunun ümmətinin şəfaətçisi olmağı istədi. Həzrəti Fatimə (s) və İmamların edəcəyi şəfaət hansı şəxslərə şamil olacaq?
    4582 ویژگی ها و مناقب 2015/05/21
    Mehriyyə ya sidaq kişi tərəfdən qadına, ona olan sevgisini və sədaqətini göstərmək üçün verilən bir hədiyyədir. Onun tarixçəsi də Həzrəti adəmin və Həvvanın evlənməsinə qayıdır ki, Allah Adəmdən istədi Həvva üçün bir mehriyyə versin. O da Adəm tərəfindən Həvvaya dini hökm və göstərişlərin öyrədilməsi idi.
  • Nə üçün Allahın sifətlərinin içərisində yalnız ədalət sifəti üsuliddindən hesab edilir?
    7572 Qədim kəlam 2011/11/14
    Şiənin əqaidi tovhid, ədalət, məad, nübuvvət və imamətdən təşkil olunmuşdur. Baxmayaraq ki, ədalət Allahın sifətlərindən biridir və tovhid bəhsində izah edilmlədir. Lakin böyük əhəmiyyət kəsb etdiyindən ayrıca izah edilir. Amma əhəmiyyətli olmasının səbəb ondan ibarətdir ki, ədalət sifəti ədliyyə (şiə və mötəzilə) kəlamı ...
  • Qadın övladına süd verdiyi üçün ərindən süd vermə muzdunu ala bilərmi?
    6669 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Diqqət eləmək lazımdır ki, islamda fiqhi əhkamlar və əxlaqi üsullar bir- birini kamilləşdirir və onlar arasında heç bir ayrılıq yoxdur.[1]  Buna görə də əhkamlardan bəzilərində fərd üçün sabit əhkam olsa, bu onun haqqı olsa da, mükəlləf ondan fiqhi hökm kimi istifadə edə bilər. Amma ...
  • “Ğəraniq” əfsanəsi nədir?
    6647 Təfsir 2011/09/12
    “Ğəraniq” əfsanəsi islamın inadkar düşmənlərinin və xəbərsiz müxaliflərinin quraşdırdığı bir əfsanədir. Onlar Quran və Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in mövqeyini zəiflətmək üçün belə bir əsassız hədisi quraşdırmışlar. Bu əfsanədə deyilir ki, Allahın Peyğəmbəri Məkkədə “Nəcm” surəsini oxumağa məşğul idi. Müşriklərin bütlərinin adı zikr olunan ayələrə أفَرَءَیْتُمُ اللَّاتَ وَ الْعُزَّى‏ وَ ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162865 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154898 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117737 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109669 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98757 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91284 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53336 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    45174 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43700 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42860 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...