Ətraflı axtarış
Baxanların
7116
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/17
Sualın xülasəsi
Firon necə əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsiydi əzab çəkəcək?
Sual
Bəqərə surəsinin 48- ci ayəsi deyir: Yada gətir o vaxtı ki, sizi Fironların sitəmindən nicat verdik ki, onlardan bərk işgəncədə idiniz. O həddə qədər ki, sizin oğlanlarınızı öldürüb qızlarınızı saxlayırdılar və bu böyük bir imtahan və bəla idi. Buna əsasən Firon ki, yoxlanış üçün Allahın əmr olunmuşu idi nə üçün digər tərəfdən Allahın qəzəbinə düçar olur?
Qısa cavab

Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanı və sınağıdır. Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəzi hallarda Allah zalimləri digər kəslərin imtahan vəsiləsi qərar verir.

Bir halda ki, zalim özü bilmir ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalimin imtahan vəsiləsi olması onun pislərindən və əzaba düçar olmasından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bu cür hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir onun həmin zülmü ki, Allahın əmrinin ziddinədir, başqalarının imtahan vəsiləsi olur. Buna əsasən bu zülm bu kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalim ona görə əzab çəkəcək.

Ətreaflı cavab

Allah Taala bu ayədə Bəni İsrailə verdiyi böyük nemətlərdən birinə işarə edir. O nemət zalimlərin cəngindən azadlıqdır ki, Allahın ən böyük nemətlərindəndir:

Sizi Fironların əlindən ki, sizə şiddətli dərəcədə əziyyət verirdilər (oğlanlarınızın başlarını kəsirdilər və qadınlarınızı kənizlik və xadiməçilik üçün diri saxlayırdılar) azad etdi.

Bu hadisədə sizin üçün Rəbbiniz tərəfindən çətin imtahan var idi: O cəhətdən ki, muzari feli adətən davamlı mənanı yetirir başa düşürük ki, Bəni İsrail mütəmadi olaraq Fironların işkəncəsi altında olublar) Öz gözləriylə gördülər ki, günahsız oğlanlarının başını kəsirlər və digər tərəfdən qızlarını kənizliyə aparırlar. Özləri də daimən işgəncə altında olub və Fironun dəstəsinin və qibtilərin xidmətçiləri və qulları hesablanırlar.

Mühüm budur ki, Quran bu hadisəni Bəni İsrail üçün böyük və kiçik bir imtahan sayır. (Bəlanın mənalarından biri imtahandır) həqiqətən bütün bu xoşa gəlməzlərə dözmək çətin imtahan olubdur.[1]

Amma nə üçün Firon bu əməllərinə görə ki, Allahın imtahan vəsiləsi olubdur əzab çəkir?

Cavab aydın olmaq üçün diqqət etmək lazımdır ki, dünyada baş verən hadisələr müxtəlif sahələrə və cəhətlərə sahibdir. Mümkündür bir hadisə biri üçün əzab olsun digəri üçün imtahan və üçüncü nəfər üçün Allah dərgahında dərəcə yüksəkliyinə səbəb olsun. İmam Əli (ə) buyurub: "Baş verən hədislər və bəlalar zalimləri ədəbləndirmək və möminlərin imtahanı üçün vəsilədir. Bəla möminlərin dərəcələrinin yüksəkməyinə və Allah övliyalarının kəramətinə səbəbdir.[2]

Digər tərəfdən Allahın dəyişməyən qanunlarından biri bəndələrin imtahanıdır. Quran Allahın bu qanunu haqqında buyurur: Camaat güman etdilər həmin ki, desələr: "İmam gətirdik" sərbəst buraxılacaqlar və imtahan olunmayacaqlar?! Biz onlardan qabaq olan kəsləri sınadıq (bunlarıda imtahan edəcəyik).[3] Bu imtahan fərqli hadisələr və müxtəlif vəsilələrlə yerinə yetirilir. Bəziləri kasıbçılıqla və başqa bəziləri sərvətə, bəziləri xəstəliklə, bəziləri sağlamlıqla, bəziləri qüdrətlə, bəziləri zəifliklə, bir millət sel və zəlzələ ilə, digər millət asayişlə, bəziləri xeyirlə bəziləri şərlə və... imtahan olurlar. Quran imtahanların müxtəlifliyi haqqında buyurur: "Sizləri pisliklər və yaxşılıqlarla imtahan edirdik və sonda bizim tərəfə qaytarılacaqsınız!"[4]

Habelə başqa yerdə imtahanın keyfiyyəti barədə buyurur".... bu cürə onların bəzilərini başqa bəziləriylə sınadıq"[5]... Yəni sizin bəzilərinizi başqa bəzilərinizin vasitəsiylə imtahan edirik.

Bəzi vaxtlar Allah zalimləri başqa kəslərin imtahan vəsiləsi edir bir halda ki, zalimin xəbəri yoxdur ki, Allahın imtahan vəsiləsidir. Zalim imtahan vəsiləsi olmaqla onun pis işlərindən və əzaba laiq olmağından bir şey azalmır: Çünki Allah ona əmr etməyib ki, imtahan vəsiləsi olsun. bəlkə təkvinən şəraiti bir cürə hazırlayıb ki, hər vaxt zalim öz iradəsi və ixtiyarıyla zülm edir, Allah onun həmin zülmüylə başqalarını imtahan edir. Amma digər tərəfdən bu zülm o kəsin ixtiyarı işi olduğu üçün əzabı var və zalım ona görə əzab çəkəcək.

Necə ki, bir çox yerlərdə Allah öz dinini zalimlərin vasitəsiylə təsdiqlətdirib və kömək edir. Əziz Peyğəmbər (s) buyurub: "Allah bu dinə (İslama) səlahiyyəti olmayan adamların vasitəsiylə kömək edir".[6] Baxmayaraq ki, bu kafir ya zalim adamların zalımcəsinə olan işləri dini təsdiqləyir və qüvvələridir.

Amma onlar bu işlərdən heç bir savab və mükafat əldə etmirlər.

Bu izahla qeyd olunan ayənin mənası aydın oldu. Müəyyən oldu ki, bir zalımın işi Allahın imtahan vəsiləsi olmaqla onun əməlinin pisliyini aradan aparmır və əzabından bir şey azaltmır. Çünki Allah ona bu imtahanı etməyə əmr etməyibdir. Bəlkə sadəcə onun zalımcasına olan işi imtahan vəsiləsi olubdur.

 


[1] - Məkarim Şirazi Nasir Təfsir- nümunə, cild 1, səh 248 və 429 (azca fərqlə) darul- kutubul- İslamiyyə nəşri, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[2] - Vəri, Müstədrəkül- vəsail, cild 2, səh 438. 2400- 23 cameul- əxbar,

«قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع إِنَ الْبَلَاءَ لِلظَّالِمِ أَدَبٌ وَ لِلْمُؤْمِنِ امْتِحَانٌ وَ لِلْأَنْبِيَاءِ دَرَجَةٌ وَ لِلْأَوْلِيَاءِ كَرَامَةٌ»

Alul- beyt nəşriyyatı, Qum 1408 hicri qəməri.

[3] - Ənkəbut surəsi, ayə 2- 3.

«أَ حَسِبَ النَّاسُ أَن يُترَْكُواْ أَن يَقُولُواْ ءَامَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ. وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِم‏»

[4] - Ənbiya surəsi, ayə 35

«وَ نَبْلُوكُم بِالشَّرِّ وَ الخَْيرِْ فِتْنَةً  وَ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ»

[5] - Ənam surəsi, ayə 53.

«وَ كَذَالِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ...»

[6] - Kuleyni, Muhəmməd ibni Yəqub, Əl- kafi, cild 5, səh 19

«... إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَنْصُرُ هَذَا الدِّينَ بِأَقْوَامٍ لَا خَلَاقَ لَهُمْ ...»

darul- kutubul- İslamiyyə, Tehran, 1365- hicri şəmsi.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bizə qarşı pislik edən yaxınlarla ged- gəlimiz necə olsun?
    6879 Əməli əxlaq 2011/10/06
    Yaxın qohum əqraba ilə ged- gəlin mənası ehsan və lütf ilə əlaqə saxlamaq deməkdir. Hamıya qarşı bir şəri vəzifədir və uzun ömürlük, yaxşı əxlaq, ruzinin çoxalması kimi bir çox yaxşı faydaları və əsərləri vardır. Bütün yaxınlarla (qadın kişi, təqvalı təqvasız, müsəlman kafir, zalim saleh) ged- gəl və əlaqə olmalıdır. Həzrəti ...
  • Nəcis paltarlar, iki hissəli yarı ovtomatik paltaryuyan maşınlar vasitəsi ilə pak olurlarmı?
    9309 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/27
    Əgər nəcasətin eyni aradan gedəndən sonra, ker su paltarın hər yerinə yetişib və qurudanın fırlanması nəticəsində onun suyu xaric olsa, paltar pak olar.[1] Aşağıda mərcələrin dəftərlərinin cavabını qeyd edirik. Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftəri: Əgər nəcasətin eyni gedəndən sonra, boruya birləşən su paltaryuyan ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94696 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Cövhər və ərəzin arasında fərq varmı?
    8264 İslam fəlsəfəsi 2011/06/21
    Cövhər lehsikologiya nəzərindən gövhər (ərəbləşmiş kəlmə) kəlməsinin tərcüməsidir.Ərəz, peyda olma, üz vermə, ərz etmək və ... mənasındadır.[1]Filosoflar cövhərin tərifində belə deyiblər:«الجوهر ماهیة اذ وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع مستغن عنها»"Əl- cövhəru mahiyyətun iza vucudət fil- xaric ...
  • Bədr döyüşündə Peyğəmbər (s) kömək edən mələklər, Ühüd döyüşündə qənimət əldə etməyə gedən əsgərlərin qarşısına nə ücün almadılar; Nə ücün imam Həsən və imam Hüseynin (ə) köməyinə getmədilər?
    13603 Qədim kəlam 2012/09/01
    Bədr döyüşü, Müsəlmanların ilk müharibə təcrübələridir ki, tarixdə baş vermişdir. Əlbətdə islam yeni bir din və bir dəstəbüt pərəst və müşrüklərlə qarşı- qarşıya durmuşdu. Onlar islamın məhv olmasından başqa hec bir istəkləri yox idi. Odur ki, müsəlmanların Allah tərəfindən mələklər vasitəsiyləhimayət olunması zəruri idi. Biz inanırıq ki, ...
  • Əhdə əməl etməməyin kəffarəsi nədir?
    7797 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/30
    Əgər bir şıxs (təqlid mərcələrinin izahlı hökümlər risalələrində əhd üçün olan şərtlərlə)[1] Alahla əhd bağlasa və ona əməl etməsə (işi etmək ya onu tərk etməyə əhd etməsi arasında fərq yoxdur) kəffarə verməlidir. Yəni altımış fəqiri doyurmalı, ya iki ay oruc tutmalı,[2] ya da bir ...
  • Məadın əqli və fitri dəlilləri nədir?
    9138 Qədim kəlam 2010/10/13
    Sualın cavabı, fəlsəfədə olan üç məktəbin nəzəriyyəsini yəni Məşşa, işraq və hikməti mütəaliyə və həmçinin kəlami və irfani nəzəriyyəni açıqlamaqla, daha aydın olacaq. Alimlərin əsərlərində bu bəhsin tutumu, imkan, sübut, isbat və məadın cismani, ruhani ya hər iki formada necə baş verə biləcəyi bəhslərin hamısına şamildir. Bu ...
  • Dünyada xeyir və şər, gözəllik və çirkinlik olmasına rəğmən Allahın mehriban olmasını neçə isbat etmək olar?
    26583 Qədim kəlam 2011/09/10
    Allah insanı mümkün olan ən yaxşı halda yaratmış, onun həm bu dünyadakı, həm də o biri dünyadakı ehtiyaclarını, tamamilə, təmin etmişdir. Daha doğrusu, bütün varlıqları insan və ona xidmət etmək üçün yaratmışdır. Bunun özü Allahın insana qarşı nə qədər mehriban olduğunu göstərən ən güclü arqumentdir. Habelə O, başqa varlıqlara qarşı ...
  • Bütün əməlləri xalis niyyətlə necə yerinə yetirmək olar?
    7679 Əməli əxlaq 2011/07/28
    İxlas – işlərin yerinə yetirilməsində və bəndəlikdə başqasının razılığını yox, yalnız Allah-taalanın razılığını əldə etmək, layiqli bəndəlik məqsədində olmaq mənasınadır. Deməli, əvvəlcə ixlasın maneələrini, yəni riyakarlıq, dünyaya ürək bağlamaq, şeytani vəsvəsələri aradan qaldırmaq lazımdır, bundan sonra imanın gücləndirilməsi, Allah-taalanın müqəddəs ...
  • Eramızdan uzun illər qabaq mağaralarda yaşayan insanlarda Adəmin (ə) nəslindən idilərmi?
    7965 Təfsir 2011/05/09
    Adəm (ə) övladının dağlarda və mağaralarda yaşamasını Qurani- kərim də təsdiqləyir. Amma bunu da qeyd edək ki, Adəmdən (ə) öncə insanların yaşaması və mağaraları özlərinə məskən seçmələri inkarolunmazdır. Hətta mağaralardan tapılmış tarixi əsərlərdə onların hansı zamana aid olmalarını da demək olar. Bundan əlavə Adəmin (ə) yaşamaq tarixi çox uzun min ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165718 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165191 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120226 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114561 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    112278 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94696 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55831 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55166 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46859 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46232 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...