Ətraflı axtarış
Baxanların
8788
İnternetə qoyma tarixi: 2011/06/28
Sualın xülasəsi
Əhli- beytin hədəf və rolu nədir?
Sual
Əhli- beytin hədəf və rolu nədir?
Qısa cavab

Peyğəmbər (s)- in Əhli- brytinin fəziləti (ki, həmin beş ali- əbadır, yəni həzrət Məhəmməd (s), Əli, Fatimə, Həsən və Hüseyn (ə) ) Şiə və sünnidən olan çoxlu rəvayətlərdə nəql olunmuşdur. Peyğəmbər (s)- in bu şəxslərin məqam və mövqeyinə təkid etməsinin səbəbi, qohumluq əlaqələrinə görə olmamışdır. Əksinə onların fikir, düşüncə, əməl, hədəf və arzularının böyük olmasından onların ləyaqət və üstünlükləri qaynaqlanır. Onlar Allah və onun razılığından başqa heç bir şey üçün düşünmürdülər. İslam dinin qorunmasında, dinin hökm və göstərişlərinin təfsir və açıqlamasında, həmişə mühüm rolları var idi. Camaatın inkişaf və təkamül yoluna hidayət olması, onların öhdəsində olubdur ki, belə bir mühüm məsuliyyətləri yerinə yetirmək, onların barəsində belə təkidlərin olmasına səbəb olubdur.

Ətreaflı cavab

Əhli- beyt Quran, hədis və kəlam terminində, İslam Peyğəmbəri (s)- in ailəsi mənasınadır. Bu kəlmə həmin mənada Qurani- kərimdə təthir ayəsində (Əhzab surəsinin 33- cü ayəsi) işlənibdir: "Həqiqətən Allah sizdən çirkinliyiaparıb və sizi pak etmək istəyir:"[1]

Təfsir alimləri bu ayənin təfsirində deyirlər: Bu ayədə Allahın iradəsindən məqsəd, Allahın təkvini (xəlq etmə) iradəsidir.[2] Çünki Allahın təşrii (qanun qoyma) iradəsi bütün insanların təharət və paklığa şamil olubdur. Belə ki, bütün insanlar həkim Allahın göstəriş və təlimlərini yerinə yetirməklə, bütün günahlardan pak olmağa yetişə bilərlər. Amma Allahın təharət və paklığa olan təkvini iradəsi yalnız İslam Peyğəmbəri (s)- in Əhli- beytinə məxsusdur. Belə ki, bu ailədə heç bir günah və səhvə yol verilməzdir. Bu yalnız bu ailənin öhdəsinə qoyulan İslamın müqəddəs hədəflərinə yetişmək yolunda onların mühüm roluna görədir.

Bundan əlavə, Qurani- kərim və rəvayətlərin Əhli- beytin seçilən mövqeyini elan etməsinə təkid etməsi, onların fikir, düşüncə, əməl və arzuları kimi böyük ləyaqət və üstünlüklərinə görədir. Onlar Allah və onun razılığından başqa, heç bir şey haqda düşünmürdülər. Qurani- kərim Dəhr surəsində Əhli- beytin isar (digərini özündən qabağa salma) etmələrinə bir nümunə gətirib və onu belə bəyan edir": Yeməklərini ona meyl və ehtiyacları ola- ola, miskin, yetim və əsirə verirlər. (Və deyirlər:) Biz sizə Allaha xatir yemək veririk və sizdən təşəkkür və mükafat istəmirik".[3]

Əhli- beyt (ə)- ın əməli rəftar və həyat tarixi və onların öyrətmələri, onların uca hədəflərinin tövhid kəlməsinin ucalması və bütün şirk və inhirafların inkarından başqa bir şey olmadığına görə ən yaxşı şahiddir.

Əhli- beyt (ə) İslam dini və onun dəyərlərinin qorunub saxlanması, Quranın ayələrinin təfsiri, dinin göstəriş və hökmlərinin açıqlaması, camaata ürək yandırma və onları inkişaf və təkamülə doğru hidayət etməkdə, həmişə böyük rola malik olublar. Onların dinə və onun hökm və məsələlərinə olan xüsusi diqqətləri, camaatın onların uca məqamından xəbərdar olmaları və təkamül və hidayət yolunu getməkdə onlara itaət etmələri üçün, belə bir təkidlərə səbəb olmuşdur.

Çünki, Quranın əsas hədəfi insanların hidayətidir.

«الم، ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین»[4]

Qurani kərimin ayələrinə bir az diqqət edən şəxs, bu sözün doğru olmasını açıqca təsdiqləyə bilər. Şiənin İmamları (ə) ümmətin hidayət edicisi olduqlarına görə, "Əhli- beyt" adı onlara təqlid edilmişdir. Ona görə də, həqiqətdə Qurani- kərimin təfsirçisi və açıqlayanı olan Peyğəmbər (s), özündən sonrakı dini mərcəlik və imamlıq məqamını açıqlamaq istəyən zaman, həmin Əhli- beyt kəlməsindən istifadə edir. Məsələn buyurur:

"Mən sizin aranızda iki bahalı şey qoyuram. Biri Allahın xitabı, o biri isə mənim ailəm və Əhli- beytimdir. Əgər bu iki şeyə bağlansanız, heç vaxt yolunuzu azmayacaqsınız. Bu iki şey qiyamətdə kövsər hovuzunda mənə varid olmayınca bir- birindən ayrılmazlar".[5] Həmçinin həzrət səfinə hədisində buyurur: "Həqiqətən sizin aranızda Əhli- beytimin məsəli, Nuhun gəmisi kimidir. Hər kəs ona minsə nicat tapar və hər kəs ondan üz döndərsə, qərq olar".[6] Buna əsasən, dinin qorunması, dinin göstəriş və hökmlərinin açıqlanması və təfsiri, camaatın rəhbərliyi və onların hidayətində, Əhli- beyt- in rolu o qədər əhəmiyyətli və mühümdür ki, onlardan ayrılmaq və onların əmrlərini tərk etmək, günahlar dəryasında qərq olmağa və insanın məhvinə səbəbdir. Onların Allaha dəvətdən başqa heç bir hədəfləri yoxdur.[7]



[1] - «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا»

[2] - Əl- mizanın tərcüməsi, cild 16, səh 467.

[3] - İnsan surəsi, ayə 8- 9,

«وَ یُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلىَ‏ حُبِّهِ مِسْکِینًا وَ یَتِیمًا وَ أَسِیرًا،إِنمََّا نُطْعِمُکمُ‏ْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنکمُ‏ْ جَزَاءً وَ لَا شُکُورًا»

[4] - Bəqərə surəsi, ayə 1- 2.

[5] - Səhihi Termizi, cild 2, səh 380. Əhməd ibn Hənbəl, Müsnəd, cild 3, səh 17

«انی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی ما ان تمسکتم بهما لن تضلوا بعدی ابداً فانهما لن یفترقا حتی یردا علیّ الحوض»

[6] - Hakim, Müstədrəküs- səhiheyn, cild 2, səh 432, Firuz abadi, Fəzailul xəmsə, cild 2, səh 65,

«انما مثل اهل بیتی فیکم کسفینة نوح من رکبها نجا و من تخلف عنها غرق»

[7] - Daha çox məlumat üçün baxın: Bu göstəricilər: Əhli- beyt (ə) və Şura surəsinin 23- cü ayəsi (Məvəddət ayəsi), sual 160, Əhli- beyti neçə nəfərlə məhdudlaşdırmağın səbəbi, sual 243, İslam Peyğəmbəri (s)- in Əhli- beyti, sual 833.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Nə üçün bəzi məclislərdə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın məzlumluğu təsvir olunur?
    7338 Dahilərin sirəsi 2012/04/19
    Qeyd olunmalıdır ki, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadətindən əvvəl və sonra varid olan müsibətlər öz-özlüyündə o həzrətdən məzlum bir çöhrənin təqdim olunmasına səbəb olur. İmam Hüseyn (əleyhis-salam) barəsində işlənən “məzlum” kəlməsinin təhlilindən belə nəticə alırıq ki, o həzrət üçün təsvir olunan məzlumiyyət “zəif və zülmü qəbul edən bir ...
  • Əllahus- səməddə, əs- səməd kəlməsi hansı mənadadır?
    12291 Təfsir 2012/02/15
    Lüğət kitabları, rəvayətlər təfsirçilərin kəlamlsrında "səməd" kəlməsi üçün, çoxlu mənalar qeyd olubdur. Ona görə də bu qısa məqalədə bir neçə nümunə hər üç dəstədən (lüğət, rəvayət və təfsir) açıqlayır.A). Rağib müfrədatda deyir: Səməd ağa və böyük ...
  • Əgər bir kəsə həcc vacib olarsa və getmək zamanı olduqda xəstədir. Bu həcci ümrəyə çevirmək və bir neçə nəfərlə getmək olarmı?
    5537 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Hər bir aqil və həddi bulluğa çatmış şəxsə həccin vacib olması üçün müstəti[1] olmalıdır. Bu şərt ödənildikdə həcconun üçün vacib olur. Yəni, həccin başlanğıc şərtləri ödənilməlidir ki, həcc vacib olsun. [2] Məsələn: Əgər həccə getmək üçün növbəyə yazılma imkanı vardırsa, ilk ...
  • Hər bir insanın ekizinin (həmyaşıdının) olması düzgündürmü?
    6838 Hədis elmləri 2012/01/08
    İnsanların ekizinin olması barədə bir neçə rəvayət vardır.Rəvayətlərdə gəlibdir ki, Allah- Taala İblisə buyurdu: Oxşarını sənə vermədən heç bir adama övlad vermərəm. Hər bir adamın Şeytani oxşarı vardır.[1]Başqa bir rəvayətdə gəlibdir ki, Peyğəmbər (s) ...
  • Rizq (ruzi) barəsində nə kimi rəvayətlər vardır? Halal ruzini hansı yollarla əldə etmək olar? Ruzinin artması üçün hansı dualar vardır?
    18578 Əməli əxlaq 2012/04/09
    Ruzini maddi nümunələrdə həsr edən adi camaatın təsəvvürünün əksinə olaraq, rəvayətlərdə ruzi kəlməsi geniş mənalara malikdir və Allahın verdiyi bütün nemətlərə şamildir – istər maddi nemətlər olsun, istərsə də mənəvi. Bununla belə, maddi ruzilər barəsində də bir çox rəvayətlər vardır ki, ətraflı cavabda onların bir neçəsi qeyd ...
  • İmam camaat namazın rükətlərinin sayında səhv edərlən, məmumların vəzifəsi nədir?
    6827 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05
    Əgər imam camaat namazın rükətlərinin sayında şəkk etsə, ya namazı səhv qılsa və məmun namazın rükətlərinin sayında yəqini olsa, bunu imam camaata anlada və onu rükətlərin sayı və vəzifəsindən xəbərdar edə bilər.[1] Amma bu xəbərdarlıq elə formada olmalıdır ki, namazın batil olmasına səbəb olmamalıdır. Məsələn, əllə işarə, Allahu ...
  • Имам Заманла (әҹ) әлагә вә рабитә јаратмаг олармы?
    7530 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/11/22
    Үмумијјәтлә, бир-бирини танымајан ики нәфәр арасында әлагә вә рабитә өз-өзлүјүндә мүмкүн дејилдир. Әксинә, ики тәрәфдән һәр биринин гаршы тәрәфә елми вә билији олдуғундан сонра бир-биринә әлагә вә мәһәббәт јарандыгдан сонра бу бағлылығын гурулмасы мүмкүндүр. Јәни, ики тәрәфин бир-биринә гаршы олан мәһәббәт вә еһтирамы ...
  • Əli (ə) hansı xütbədə, özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə (xəlifəliyə) yetişməsi keyfiyyətini izah edir?
    9809 Hədis elmləri 2012/01/09
    Əli (ə) Nəhcül- bəlağənin üçüncü xütbəsində özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə yetişməsi keyfiyyəti barədə söz açır və o həzrətin (ə) (xütbənin sonunda) buyurduqlarından istifadə etməklə bu xütbə, "şiqşiqiyyə" adı ilə tanınıbdır.Şiqşiqiyyə xütbəsi, xilafət barəsində imam Əlinin (ə) şikayətlərinə, onun (xilafətin) əldən getməsi qarşılğında İmamın (ə) səbrinə və sonda camaatın ...
  • Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
    6394 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
  • Qadınların məscidlərdə iştirak etməsi barəsində İslamın nəzəri nədir?
    7703 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/18
    Birinci rəvayətdə məqsəd budur ki, məscid namaz qılmaq və sair ibadətlər üçün ən yaxşı yer olsa da, qadınlar üçün ən yaxşı məscid onların evidir. Çünki belə olan halda naməhrəmlərlə qaynayıb-qarışmazlar. Bu rəvayət qadınların məscidlərdə iştirakını haram hesab etmir. İkinci rəvayətdə buyurulur ki, onlar məsciddə iştirak etmək istədikləri zaman mane olmayın. ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164865 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164487 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119919 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113999 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111208 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94274 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54940 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54761 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46365 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45958 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...