Gelişmiş Arama
Ziyaret
15000
Güncellenme Tarihi: 2009/05/17
Soru Özeti
Acaba Peygamber Efendimiz (s.a.a), Hz. Mehdi’nin (a.f.) gaybet ve kıyamı konusunu açıklamış mıdır?
Soru
Mehdilik konusu Peygamber Ekrem (s.a.a) tarafından açıkça buyrulmuş mu?
Kısa Cevap

İslam dininin ortaya çıkışından beri, mehdeviyet konusu, Müslümanların şek ve şüphe etmeyecekleri bir şekilde açık ve netti. Peygamber Ekrem (s.a.a), Hz. Mehdi (a.f.)’nin varlığını, onun bazı sıfatlarını, tevhit ve adalet hükümeti kurmasını, zulmün kökünü kazımasını, İslam dininin bütün dinlere üstün geleceğini ve Hz. Mehdi (a.f.)’nin eliyle yapılacak olan bazı düzeltmeleri Müslümanların bütün geneline açıklamıştır ve onları bu gibi müjdelerle bu konuya ısındırmıştır.[i]

Hz. Mehdi (a.f.)’nin varlığı, kıyamı ve zuhuru hakkında, Sünni ve Şia’nın naklettiği Peygamber Ekrem (s.a.a)’in birçok hadisi bulunmaktadır. Bu hadisler üzerinde dikkatlice inceleme yapan birisi, Peygamber (s.a.a) zamanında Hz. Mehdi (a.f.) konusunun Müslümanlar arasında çok açık olduğunu, Hz. Mehdi (a.f.)’nin gelecek bir zamandaki varlığı inancının insanlar arasında yaygın olduğunu, sadece onun hakkında bazı ayrıntıların (örneğin: soyu, ismi, künyesi, kıyam zamanı, zuhur alametleri, gaybetin illeti vb.) sorulduğunu ve Peygamber Ekrem (s.a.a)’den cevap alındığını anlayacaktır. Peygamber Ekrem (s.a.a) Hz. Mehdi (a.f.)’nin varlığından haber vererek onun hakkında şöyle buyurmaktaydı: Vaat edilen Mehdi benim soyumdan ve Hz. Fatıma (s.a)’nın oğlu Hz. Hüseyin (a.s)’nin evlatlarından dünyaya gelecektir. Onun ismini ve künyesini açıklamış ve başka özellik ve alametlerini beyan etmişlerdir.[ii]

Bu hadisler, Şia kaynaklarına ilave olarak, Ehl-i Sünnet’in muteber kaynaklarında yer almıştır Hz. Mehdi’inin on ikinci imam olduğu ise Ehl-i sünnetin “Feraidu’simtayn” “Yenabi’ul Meveddet” gibi kitaplarında yer alır.



[i] İbrahim Eminî, Dad Gösteriyi Cihan, s: 92.

[ii] Aynı kaynak, s: 40.

Ayrıntılı Cevap

Hz. Peygamber Ekrem (s.a.a) ve imamların her birisinden, Hz. Mehdi (a.f)’nin doğumu, gaybeti, zuhuru, cihansal kıyamı ve diğer özellikleri hakkında birçok rivayet nakledilmiştir. Aslında, Hz. Mehdi (a.f)’nin doğumundan yıllar önce, onun Hz. Peygamber (s.a.a)’in ailesinden, Hz. Fatıma (s.a)’nın çocuklarından, İmam Hüseyin (a.s)’in soyundan olduğu, cihansal kıyamıyla yeryüzünü adaletle dolduracağı önceden haber verilmişti. Bu rivayetlerin sayısı o kadar çoktur ki; İslamî konuların çok azı hakkında bu kadar rivayet nakledilmiştir.[1] Öyle ki; bu mesele Şia mezhebinin (On iki İmam (s.a) Şiası) gerekliliklerinden sayılmaktadır.[2] Ayetullah Safî Gülpeygânî, bu hadislerin bir kısmını “Muntehab’ul Eser” adlı değerli eserinde bir araya getirmiştir.

Biz burada, Şia’nın ve Ehl-i Sünnet’in muteber kaynaklarındaki Hz. Peygamber Ekrem (s.a.a)’den Hz. Mehdi (a.f) hakkında rivayet edilen hadislere ve konulara ayrı ayrı işaret edeceğiz.

Şia Kaynaklarında İmam Mehdi (a.f)

Hz. Mehdi (a.f)’nin gaybeti ve kıyamı, İslam dininde öyle kesin ve sabitleşmiş bir konudur ki; onun hakkında birçok kitap yazılmış ve bu kitapların bazılarının yazılma tarihi, Hz. Mehdi (a.f)’nin doğumundan yıllar önceye dönmektedir. Örneğin; Şia’nın güvenilir hadis yazarlarından biri olan Hasan b. Mahmut Zerrad, “El-Meşihe” kitabını, gaybet-i kübradan (büyük gaybet) yüz yıl önce yazmıştır ve İmam Mehdi (a.f)’nin gaybeti ile ilgili olan rivayetleri bu kitabında nakletmiştir.[3] Aynı şekilde İbrahim Eminî, “Dadgösteriyi Cihan” kitabında “Rical-i Neccaşî” den naklen, Hz. Mehdi (a.f)’nin doğumundan önce gaybet hakkında kitap yazmış olan yedi kişinin ismini zikretmiştir.

Allame Muzaffer (r.a) “Akaid’ul İmamiyye” kitabında şöyle yazmaktadır: Eğer mehdeviyyet düşüncesi Hz. Peygamber Ekrem (s.a.a) tarafından Müslümanlara aşikâr olmasaydı ve söz konusu edilmeseydi, Keysaniyye, Abbasiler gibi birinci devrin yalancı iddiacıları, kendilerinin vaat edilen Hz. Mehdi (a.f) oldukları iddiasında bulunmazlardı.[4]

Aynı şekilde Şeyh Saduk (r.a) “Kemal’ud Din ve Temam’un Nimet” adlı değerli kitabında sadece Hz. Resulullah (s.a.a)’dan (diğer masum imamlardan değil) toplam kırk beş rivayet nakletmiştir ve bu rivayetler, Hz. Mehdi (a.f)’nin var olduğunun yanı sıra onun özelliklerine de işaret etmektedir.[5]

Örneğin; Abdullah b. Abbas Hz. Resulullah (s.a.a)’dan şöyle rivayet etmektedir:

"Allah-u Teala yeryüzüne baktı ve onların arasından beni seçti ve peygamber yaptı, daha sonra ikinci kez baktı ve Ali’yi seçti ve onu imam karar kıldı, daha sonra bana, onu kendimin kardeşi, velisi, vasisi ve halifesi olarak karar kılmamı emretti. Buna göre Ali, bendendir ve ben de Ali’denim. O, kızım Fatıma’nın eşi ve iki torunum Hasan ve Hüseyin’in babasıdır. Biliniz ki; Allah-u Teala beni ve onu kullarına hüccet olarak karar kılmıştır ve Hüseyin’in çocuklarından ise benim risaletimi devam ettirmeleri için (benim getirdiğim dini yürütmeleri ve vasiyetimi korumaları için) imamları karar kılmıştır. Onların dokuzuncusu; şekli, sözleri ve davranışları herkesten bana en çok benzeyen, Ehl-i Beyt'imin kaimi ve ümmetimim hidayet edicisidir. O, uzun bir gaybetten ve sapıklığa sebep olan bir şaşkınlıktan sonra zuhur edecek ve Allah-u Teala’nın dinini galip kılacaktır..."[6]

Başka bir yerde İbn-i Abbas Hz. Resulullah (s.a.a)’dan şöyle rivayet etmektedir: "Allah’ın yarattıklarına olan halifeleri, vasileri ve hüccetleri benden sonra on iki kişidir. Onların birincisi benim kardeşim ve sonuncusu benim çocuklarımdandır. Hz. Resulullah (s.a.a)’a kardeşinin kim olduğunu sorulduğunda, Ali b. Ebi Talip’tir cevabını verdi. Çocuğunun kim olduğu sorulduğunda ise şöyle buyurdu: Mehdi’dir. O, yeryüzünü, zulümle dolduğu sırada adaletle dolduracaktır. Beni hak olarak peygamberliğe seçene yemin olsun ki; eğer dünyanın ömrünün bitmesine bir gün kalsa bile, Allah-u Teala o günü oğlum Mehdi (a.f) zuhur edinceye kadar uzatacaktır. O gün İsa b. Meryem gökten yeryüzüne inerek onun arkasında namaza duracaktır ve onun hükümeti bütün batı ve doğuya ulaşacaktır."[7]

Şunu da söylemek gerekmektedir ki; Şia’nın diğer kaynaklarında da bu konuyla ilgili onlarca hadis bulunmaktadır.

Ehl-i Sünnet Kaynaklarında İmam Mehdi (a.f)

Hz. Mehdi (a.f)’nin varlığı ve o hazretin zuhur edeceği konuları, Şia mezhebine has konular değildir. Aksine, Ehl-i Sünnet’in büyük hadis yazarları da Hz. Mehdi (a.f)’ye ait konuları birçok sahabe ve tabiin kanalıyla kendi kitaplarında nakletmişlerdir. Sadece Şia kaynakları değil, aksine diğer İslamî mezheplerin (Hanefî, Şafiî, Malikî ve Hanbelî) kitap ve eserleri de, Peygamber (s.a.a)’den Hz. Mehdi (a.f) ve onun zuhuru ile ilgili nakledilen hadislerle doludur.[8]

Birçok büyük araştırmacının araştırmalarına göre, Ehl-i Sünnet hadis yazarları Hz. Mehdi (a.f) ile ilgili olan hadisleri, Peygamber (s.a.a)’in otuz üç sahabesi kanalıyla kendi kitaplarında nakletmişlerdir. Ehl-i Sünnet’in meşhur âlimlerinden yüz altı tanesi Hz. Mehdi’nin (a.s) zuhuru ile ilgili olan haberleri ve hadisleri kendi kitaplarında nakletmişlerdir ve onlardan otuz iki tanesi Hz. Mehdi (a.f) hakkında ayrıca kitap yazmışlardır.[9]

Müsned-i Ahmet b. Hanbel (vefat: 241 hk.) ve Sahih-i Buharî (vefat: 256 hk.), Hz. Mehdi (a.f) doğmadan önce yazılan ve onun hakkında hadislerin nakledildiği Ehl-i Sünnet’in meşhur kitaplarındandır. Ahmet b. Hanbel’in naklettiği hadislerden birisi şu hadistir: Peygamber (s.a.a) buyurmuştur:

"Eğer dünyanın ömrünün bitmesine bir gün kalsa bile, Allah-u Teala kesinlikle o günde bizden –bizim ailemizden – olan birisini ayağa kaldıracaktır ve o yeryüzünü, zulümle dolduğu sırada adaletle dolduracaktır."[10]

Buhari ve Muslim’de kendi Sahih adli eserlerinde Hz. Mehdi (a.f) hakkında şu hadisi naklederler: Resulullah şöyle buydular: Sizin durumunuz ne olur o zaman ki Meryem’in oğlu (İsa a.s gökten) iner ve imamınız sizden olur [1]

Bu hadis açıkça Hz. Mehdi’nin kıyam edeceği dönemde Hz. İsa’nın da gökten ineceğini ve Hz. Mehdi’ye uyacağına açıklamaktadır. Dikkat edilmesi gereken nokta şu ki bu hadis Hz. Mehdi Hz. İsa (a.s)’nın hazır bulunduğu bir sırada bile imamlık görevinin üstleneceğini açıklaması ve Hz. İsa’nın ona uyacağını göstermesi yönünden de Hz. Mehdi’nin sıradan bir kişi olamayıp yüce bir makama sahip masum imam olduğunu göstermektedir. Çünkü masum olan birisine gayri masumun önder olması asla mümkün olamaz.

Mütezile âlimlerinden olan İbn-i Ebi’l Hadid, bu konu hakkında şöyle yazmaktadır: Bütün İslamî fırkalar, dünyanın ömrünün Hz. Mehdi (a.f)’nin zuhuruyla son bulacağı konusunda görüş birliği içerisindedirler.[11]

Ehl-i Sünnet’in meşhur âlimlerinden olan Şeyh Süleyman Kundûzî, “Yenabi’ul Meveddet” adlı kitabında şöyle nakletmektedir:

“Ne’sel adında Yahudi bir adam Peygamber (s.a.a)’in yanına gelerek ondan bir takım sorular sordu. Sorularının arasında, ondan sonra kimlerin vasi ve halife olacağını da sordu. Bunun üzerine Peygamber (s.a.a) onları şöyle tanıttı: Benim vasim Ali b. Ebi Talip’tir. Ondan sonra, onun iki oğlu Hasan ve Hüseyin’dir. Hüseyin’den sonra dokuz imam onun neslindendir. Yahudi adam “onların isimleri nedir?” diye sordu. Peygamber (s.a.a) şöyle buyurdu: Hüseyin bu dünyadan gittikten sonra onun oğlu Ali gelecektir ve Hüseyin’in oğlu da bu dünyadan gittikten sonra onun oğlu… ve Hasan bu dünyadan gittikten sonra onun oğlu Hüccet Muhammed’il Mehdi gelecektir. Bunlar on iki imamlardır.”[12]

Şunu da bilmek gerekmektedir ki; Şia’ya en aşırı karşı olan gruplar –Vahhabiler – bile bu konuyu (mehdeviyyet) kabul etmektedirler. Arabistan’ın önemli dinî merkezlerinden biri olan “Rabitat’ul Alem’il İslamî” adındaki kuruluşu, bu konu hakkında bir beyanname yayımlamıştır. Bu beyannamede şöyle geçmektedir:

“O, Peygamber (s.a.a)’in sahih hadislerde haberini verdiği on iki Hulefa’yı Raşidin’in sonuncusudur ve Hz. Mehdi (a.f) hakkında Peygamber (s.a.a)’in birçok sahabesinden hadis nakledilmiştir… Hadis hafız ve yazarlarından olan bir topluluk açıkça, Hz. Mehdi (a.f) ile ilgili olan hadislerin, hem sahih ve hem de hasen hadis türünden ve bunların toplamının kesinlikle mütevatir olduğunu, Hz. Mehdi (a.f)’nin kıyamına inanmanın vacip olduğunu, bu inancın Ehl-i Sünnet’in ve cemaatin kesinleşmiş inançlarından olduğunu ve bunu sadece cahil ve bidat ehli kişiler dışında hiç kimsenin inkâr etmediği bir gerçek olduğunu söylemişlerdir.”[13]

Sonuç olarak bazı İslamî konular araştırmacıları, bu konu hakkında Ehl-i Sünnet kanalıyla ulaşan rivayetlerin sayısının iki yüz hadis olduğunu tahmin etmektedirler. Oysaki bu konu hakkında Şia kanalıyla ulaşan rivayetlerin sayısı belki 500 hadisten daha fazladır.[14]

Şunu da söylemek gerekmektedir ki; bu konu hakkında Ehl-i Sünnet hadislerinin Şia’nın hadislerinden az olmasının nedenlerinden biri de; Şia, Ehl-i Sünnet’in aksine masum imamların rivayetlerini tıpkı Hz. Resulullah (s.a.a)’ın rivayetleri gibi hüccet bilmektedir, ancak Ehl-i Sünnet sadece Hz. Resulullah (s.a.a)’ın rivayetlerini muteber bilmektedir.

Yukarıdaki konuların toplamından elde edilen şudur: Hz. Resulullah (s.a.a) mehdeviyyet konusunu tıpkı İmam Ali (a.s)’nin velayeti konusu gibi Gadir-i Hum’da ümmetine açıkça beyan etmiştir. Ancak Ehl-i Sünnet, tıpkı Hz. Resulullah (s.a.a)’ın ilk halifesi konusunda Şia mezhebiyle ihtilafta oldukları gibi bu konuda da ihtilaftadırlar ve onu başka türlü beyan etmektedirler.

Buna göre, Hz. Mehdi (a.f) konusu, Hz. Resulullah (s.a.a) tarafından açıkça beyan edilmiştir, bu da, bu konunun oldukça önemli olmasından kaynaklanmaktadır.



[1] Buhari Kitabu Bedu’l-halk c. 4 s. 143; Sahih-i Muslim Bab- Nuzul-i İsa c. 1 s. 94



[1] Pişvayî, Mehdi, Sire-yi Pişvayan, s: 693

[2] Bakınız: Harrazî, Seyit Muhsin, Bidayet’ul Mearif’ul Âlihiyye,

[3] Pişvayî, Mehdi, Sire-yi Pişvayan, s: 695

[4] İçerikten naklen: Bakınız: Harrazî, Seyit Muhsin, Bidayet’ul Mearif’ul Âlihiyye, Akidet’ul Tenafî fi’l Mehdi babı

[5] Şeyh Saduk, Kemal’ud Din ve Temam’un Nimet, 24 ve 25. bablar

[6] Aynı kaynak, 24. bab, 2. hadis

[7] Şargî, Muhammed Ali, Usul-ü Vâfi, s: 226

[8] Pişvayî, Mehdi, Sire-yi Pişvayan, s: 697

[9] Aynı kaynak

[10] Aynı kaynak

[11] Aynı kaynak, s: 700

[12] Mekarim Şirazî, Nasır, Gençler için 50 Usul-ü Akaid dersi, s: 306

[13] Aynı kaynak, s: 320

[14] Mekarim Şirazî, Nasır, Hükümet-i Cihani-yi Hazreti Mehdi, s: 151

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Hangi ayet tevhidin kısımlarını içermektedir? Tevhidin kısımları nelerdir?
    16882 Eski Kelam İlmi 2011/08/14
     Tevhit konusu, Kuranî ve dinî kavramlar içinde en derin ve geniş konulardandır. Çünkü tevhidin çeşitleri ve mertebeleri vardır. Bu yüzden Kuran’da tevhit konusu birçok sure ve ayette genişçe ve derin olarak işlenmiştir. Kuran’ın bu üslup ve tarzı temel kavramlardadır. Bugün bu üslup, Kuran’ın konusal ...
  • Genetik düzeltmenin hükmü ve bu yöntemle dünyaya gelen çocuğun hükmü nedir?
    7251 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2009/07/11
    Genetik düzeltmeler yapmanın birçok çeşidi söz konusudur bu yüzden tabii olarak hükümleri de farklıdır.Ancak genel olarak söylemek gerekir ki genetik düzeltme karı kocanın (eşlerin) sperm ve yumurtalığı üzerinde yapılır ve maksat dünyaya gelecek çocuğun genler ve kalıtımla geçen hastalıklara karşı bağışıklık kazanması olursa ...
  • Niçin bizim mektepte imamlık makamı babadan oğla irsi olarak geçmektedir?
    8827 Eski Kelam İlmi 2010/10/05
    İmamet makamı masum olmak ve bol ilim gibi vasıflara sahip olan kişiye verilir. Bu vasıflara kimin sahip olduğunu yalnız Allah Teala bilir. Bu yüzden imamlar dünyaya gelmeden önce onların isimleri ve özellikleri Allah tarafından Peygambere bildirilmiştir. Ama imamlık veya peygamberlik makamının gereken liyakati taşıdığı için önceki peygamberin soyunda yer ...
  • Acaba İmam Hüseyin(a.s) bir hadisinde, Arap ve Acem arasında fark koymuş ve Acemleri kınamış mıdır?
    9935 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2010/09/04
    Dile getirdiğiniz rivayet Ebu Ebdillah (a.s)'dandır. Yani İmam Sadık (a.s)'tan, İmam Hüseyin (a.s)'den değildir. Şöyle buyurmuşlardır: “Biz Kureyşteniz ve bizim Şialarımız da Araptırlar, acem değil”. Bu rivayetin zahir anlamı dikkate alındığında Arap, acem ve Kureyş'ten maksat bilinen meşhur ırklardır. Ama bu rivayet senet açısından zayıftır. ...
  • Müslüman kadınlar camiasından ilmi havzalarda içtihat derecesine ulaşanlar var mı?
    10122 تاريخ بزرگان 2010/06/08
    İslam’ın ilime önem vermesi ve ilimi kadın erkek herkese farz kılması sonucu bazı kadınlar ilim öğrenimine iştigal edip sonunda içtihat derecesine ulaşmışlardır.Örneğin, H. K. 1403 yılında vefat etmiş olan Bayan Müçtehit Emin ve şimdi kadınların ilmi havzalarının değerli üstatlarından ...
  • Ailenin duyarsılığından dolayı tutumadığım oruçları kaza etmek zorunda mıyım?
    5608 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/12/14
    Hz. Ayetullahi’l-uzma Sistaninin (allah yüce gölgesini dahada uaztsın) defteri:Eğer itminanla orucun vacip olmadığına inanarak oruç tutmamışsa (kefaret yoktur ve) kaza yeterlidir.Hz. Ayetullahi’l-uzma Mekarım-i Şirazinin (allah yüce gölgesini dahada uaztsın) defteri:Namaz ve oruçları tedrici bir şekilde kaza ediniz. Kefaretin ile ilgili (niteliği hakkında) tevzihu’l-mesailimizdeki 1301-1402 numaralı meselelerdeki ...
  • Ağzı temizleyen maddelerin içinde genellikle az miktarda alkol bulunur. Bunun hükmü nedir?
    6519 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/06/12
    Sarhoş edici[1] sıvılardan olup olmadığı belli olmayan alkoller temiz hükmündedirler. Onların karıştırıldığı sıvıların alınıp satılması ve kullanılmasının herhangi bir sakıncası yoktur.[2]
  • Ahmet ismi İncil’in neresinde gelmiştir?
    27338 Eski Kelam İlmi 2011/11/12
    Bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli nokta şudur: Kur’an, İncil’de İslam Peygamber’inin (s.a.a) müjdeleyici olduğunu söylüyorsa, tahrif edilmiş İncil’i değil, Hz. İsa’nın (a.s) getirdiği incili kastetmektedir. Elbette tahrif edilmiş hali hazırdaki İncil’de de, bu meseleye işaret edilmesi dikkate değer bir konudur.Hz. Mesih (a.s), “Farkilit”ın geleceği müjdesini vermişti. Bu kelime ...
  • el-Muttali ve el-Mulakkan sıfatlar kemaliye mi yoksa veya cemaliye sıfatlardan mıdırlar?
    7183 Eski Kelam İlmi 2012/05/15
    İster Allah’ın lütfunu, ister kahrını vs. yansıtsın bir sıfatın Allah’ta olduğunu ispat eden bütün sübuti sıfatlar kelam ilminde cemal sıfatları diye bilinmekte ve varlık açısından aralarında herhangi bir fark yoktur. Soruda gelen el-Muttali (Telkin edici) ve el-Mulakkan (Bilen)’da bunlardandır. ...
  • Şia imamlarının Son Peygamber Hz. Muhammed dışında diğer peygamberlerden daha faziletli ve üstün oluşunun sebebi nedir?
    17757 Eski Kelam İlmi 2010/10/05
    Bizim dini öğretilerimizde geldiğine göre Hz. Muhammed dışında hiçbir peygamber, peygamberlik vasfı dışında imamlardan üstün değildir.Yine bazı hadislere göre ism-i azam 73 harften ibarettir ki önceki peygamberler bu harflerin hepsine vakıf değildiler. Örneğin Hz. İbrahim'e yalnız sekiz harf verilmiştir ancak İslam Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.a)'e 72 harf verilmiştir ...

En Çok Okunanlar