
Please Wait
Baxanların
5635
5635
İnternetə qoyma tarixi:
2015/05/25
Sualın xülasəsi
Quran-Kərimdə və rəvayətlərdə acizlər haqqında nümunələr varmı? Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Sual
Quran-Kərim və rəvayətlərdə aciz və acizlər haqqında nümunələr var. Bu nümunələrin qeyd olunmasının dəlili nədir?
Qısa cavab
Quran ayələrindən müstəzəf kəlməsi öz oxşar kəlmələri ilə istifadə olunub və əksər yerlərdə "zəiflənmişlər və ya aciz mənasındadır. Bu sözün özünün çoxlu mənaları vardır. O cümlədən, əqidədə acizlik, maddi acizlik, cismi acizlik, əqli acizlik və s.. Acizliyin başqa mənası acizlik halına gətirilmişdir. Yəni, bu cür insanlar əslində əql və əqidə cəhətdən qüdrətlidirlər amma, dünya imperalizmi və istemarçılar vasitəsi ilə əl qolları və imkanları bağlanmış ictimai cəhətdən elə vəziyyət gətirilib çıxarılmışdır ki, müxalifət etməyə heç bir qüdrətləri qalmamışdır. Bu son iki məna rəvayətlərdə də qeyd olunmuşdur.
Ətreaflı cavab
İslam maarifi və təlimlərində iki termin "acizlik" və "təkəbbürçülük" xüsusi mənalarda istifadə olunmuşdur. İstikbar (təkəbbürçülük) və istizaf (acizlik) hər iki kəlmə arəb kəlməsi olub, sözün kökü məsdər olaraq istifal vəznindədir. İstikbar haqqında Quranda gələn mövzuları 23068-ci sualın cavabında tanış ola bilərsiniz.
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
İstizaf kəlməsi zəf sözündən olub əslində süstülk və acizlik mənasındadır. İstizaf kəlməsi öz şəklinə görə iki mənadadır. Birini aciz saymaq. Acizlər və Qurnada nümunələri;
1.Əqidə və iman cəhətdən acizlik;
Bir çox Quran ayələrində acizlər kəlməsi təkəbbürçülər (özlərini yuxarı tutanlar) sözünün müqabilində işlənmişdir. Bu ayələrdə acizlərin təkəbbürçülərə tabe olmalarına işarə olunur. Bu mənada ki, özlərini yuxarı tutanlar öz maddi sərvət və imkanatları ilə cəmiyyətdə daha geniş təbliğat aparmış və öz əqidələrini cəmiyyətdə zorla qəbul etdirmişdir. Ona görə də Allah-Taala Quranda bu iki dəstəni Qiyamət günü bir-birin müqabilində qərar verib mücadilə etmələrindən xəbər verir, buyurur:
..وَلَوْ تَرَى اِذِ الظَّالِمُونَ مَوْقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمْ یَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلَى بَعْضٍ الْقَوْلَ یَقُولُ الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا لِلَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا لَوْلَا اَنتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ[3]
"(Ya Rəsulum!) Kaş sən o zalımları (haqq-hesab üçün) Rəbbinin hüzurunda saxlanılıb bir-birinə söz qaytardıqları (bir-birini təqsirləndirib məzəmmət etdikləri) və acizlərin (dünyada) özlərini yuxarı tutanlara (tabe olanların öz rəislərinə): "Əgər siz olmasaydınız, biz mütləq mö’min olardıq!" - dedikləri zaman görəydin."
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
Bəli, Qiyamət günü acizlər bəhanə gətirəcəklər ki, əgər siz özlərini yuxarı tutanlar olmasaydınız, biz iman gətirib mömin olardıq. Biz, sizin batil əqidənizdən tərəfdarılıq etdiymizə görə bu əzaba düçar olmuşuq. Amma, Allah-Taala bu bəhanəni qəbul etmir və cəmiyyətdə yersiz özlərini yuxarı tutanlara zalım adı verdiyi kimi, acizlərə də zalım kimi xitab edir. Beləliklə, bu ayə və buna oxşar ayələrdə
وَاذْکُرُواْ اِذْ اَنتُمْ قَلِیلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِی الاَرْضِ[5]
"(Ey mühacirlər!) Xatırlayın ki, bir zaman siz yer üzündə (Məkkədə) az idiniz; zəif (aciz) sayılırdınız!"
Bu və buna oxşar
Bu və buna oxşar
"Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır."
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
Bu və buna oxşar ayələrdəMələklər öz nəfslərinə zülm edənlərin (Məkkədə kafirlər içərisində qalıb hicrət etməyənlərin) canlarını alarkən (onlara) deyəcəklər: "Siz (hicrət zamanı) nə işdə idiniz?" Onlar söyləyəcəklər: "Biz yer üzərində zəif (aciz) kəslər idik." (Mələklər də onlara: ) "Allahın torpağı geniş deyildimi ki, siz də hicrət edəydiniz?" - deyəcəklər. Onların sığınacaqları yer Cəhənnəmdir. O necə də pis yerdir! Yalnız hicrət etməyə yol və çarə tapmağa qadir olmayan aciz kişi, qadın və uşaqlar müstəsnadır." وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ [12]
"Biz isə istəyirdik ki, o yerdə zəif düşüb əzilənlərə mərhəmət göstərək, onları (xeyirxah işlərdə) öndə gedənlər və varislər edək."
Bu və buna oxşar ayələr
Bu və buna oxşar ayələr
وَنُرِیدُ اَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ
Mövzui təbəqələşdirmə
Təsadüfi suallar
-
Nə üçün bəzi məclislərdə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın məzlumluğu təsvir olunur?
7338 Dahilərin sirəsi 2012/04/19Qeyd olunmalıdır ki, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadətindən əvvəl və sonra varid olan müsibətlər öz-özlüyündə o həzrətdən məzlum bir çöhrənin təqdim olunmasına səbəb olur. İmam Hüseyn (əleyhis-salam) barəsində işlənən “məzlum” kəlməsinin təhlilindən belə nəticə alırıq ki, o həzrət üçün təsvir olunan məzlumiyyət “zəif və zülmü qəbul edən bir ...
-
Əllahus- səməddə, əs- səməd kəlməsi hansı mənadadır?
12291 Təfsir 2012/02/15Lüğət kitabları, rəvayətlər təfsirçilərin kəlamlsrında "səməd" kəlməsi üçün, çoxlu mənalar qeyd olubdur. Ona görə də bu qısa məqalədə bir neçə nümunə hər üç dəstədən (lüğət, rəvayət və təfsir) açıqlayır.A). Rağib müfrədatda deyir: Səməd ağa və böyük ...
-
Əgər bir kəsə həcc vacib olarsa və getmək zamanı olduqda xəstədir. Bu həcci ümrəyə çevirmək və bir neçə nəfərlə getmək olarmı?
5537 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18Hər bir aqil və həddi bulluğa çatmış şəxsə həccin vacib olması üçün müstəti[1] olmalıdır. Bu şərt ödənildikdə həcconun üçün vacib olur. Yəni, həccin başlanğıc şərtləri ödənilməlidir ki, həcc vacib olsun. [2] Məsələn: Əgər həccə getmək üçün növbəyə yazılma imkanı vardırsa, ilk ...
-
Hər bir insanın ekizinin (həmyaşıdının) olması düzgündürmü?
6838 Hədis elmləri 2012/01/08İnsanların ekizinin olması barədə bir neçə rəvayət vardır.Rəvayətlərdə gəlibdir ki, Allah- Taala İblisə buyurdu: Oxşarını sənə vermədən heç bir adama övlad vermərəm. Hər bir adamın Şeytani oxşarı vardır.[1]Başqa bir rəvayətdə gəlibdir ki, Peyğəmbər (s) ...
-
Rizq (ruzi) barəsində nə kimi rəvayətlər vardır? Halal ruzini hansı yollarla əldə etmək olar? Ruzinin artması üçün hansı dualar vardır?
18578 Əməli əxlaq 2012/04/09Ruzini maddi nümunələrdə həsr edən adi camaatın təsəvvürünün əksinə olaraq, rəvayətlərdə ruzi kəlməsi geniş mənalara malikdir və Allahın verdiyi bütün nemətlərə şamildir – istər maddi nemətlər olsun, istərsə də mənəvi. Bununla belə, maddi ruzilər barəsində də bir çox rəvayətlər vardır ki, ətraflı cavabda onların bir neçəsi qeyd ...
-
İmam camaat namazın rükətlərinin sayında səhv edərlən, məmumların vəzifəsi nədir?
6827 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05Əgər imam camaat namazın rükətlərinin sayında şəkk etsə, ya namazı səhv qılsa və məmun namazın rükətlərinin sayında yəqini olsa, bunu imam camaata anlada və onu rükətlərin sayı və vəzifəsindən xəbərdar edə bilər.[1] Amma bu xəbərdarlıq elə formada olmalıdır ki, namazın batil olmasına səbəb olmamalıdır. Məsələn, əllə işarə, Allahu ...
-
Имам Заманла (әҹ) әлагә вә рабитә јаратмаг олармы?
7530 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/11/22Үмумијјәтлә, бир-бирини танымајан ики нәфәр арасында әлагә вә рабитә өз-өзлүјүндә мүмкүн дејилдир. Әксинә, ики тәрәфдән һәр биринин гаршы тәрәфә елми вә билији олдуғундан сонра бир-биринә әлагә вә мәһәббәт јарандыгдан сонра бу бағлылығын гурулмасы мүмкүндүр. Јәни, ики тәрәфин бир-биринә гаршы олан мәһәббәт вә еһтирамы ...
-
Əli (ə) hansı xütbədə, özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə (xəlifəliyə) yetişməsi keyfiyyətini izah edir?
9809 Hədis elmləri 2012/01/09Əli (ə) Nəhcül- bəlağənin üçüncü xütbəsində özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə yetişməsi keyfiyyəti barədə söz açır və o həzrətin (ə) (xütbənin sonunda) buyurduqlarından istifadə etməklə bu xütbə, "şiqşiqiyyə" adı ilə tanınıbdır.Şiqşiqiyyə xütbəsi, xilafət barəsində imam Əlinin (ə) şikayətlərinə, onun (xilafətin) əldən getməsi qarşılğında İmamın (ə) səbrinə və sonda camaatın ...
-
Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
6394 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
-
Qadınların məscidlərdə iştirak etməsi barəsində İslamın nəzəri nədir?
7703 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/18Birinci rəvayətdə məqsəd budur ki, məscid namaz qılmaq və sair ibadətlər üçün ən yaxşı yer olsa da, qadınlar üçün ən yaxşı məscid onların evidir. Çünki belə olan halda naməhrəmlərlə qaynayıb-qarışmazlar. Bu rəvayət qadınların məscidlərdə iştirakını haram hesab etmir. İkinci rəvayətdə buyurulur ki, onlar məsciddə iştirak etmək istədikləri zaman mane olmayın. ...
Ən çox baxılanlar
-
Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
164865 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
-
Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
164487 Əməli əxlaq 2011/06/28Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
-
Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
119919 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
-
Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
113999 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
-
Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
111208 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
-
Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
94274 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
-
Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
54940 Hədis elmləri 2014/05/20Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
-
Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
54761 Əməli əxlaq 2012/09/10"Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
-
Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
46365 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
-
Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
45958 Təfsir 2011/11/03Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...