Ətraflı axtarış
Baxanların
6135
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/16
Sualın xülasəsi
Hər kəs ölsə və onun boynunda beyət olmasa və beyət etməmiş ölsə, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölüblər, hədisi Peyğəmbərin (s) özünə də şamil edilirmi?
Sual
Beyət məsələsində əhli sünnənin rəvayət etdiyi (hər kəs ölsə və onun boynunda beyət plmasa, cahiliyyətdə ölənlər kimi ölübdür) hədisi, Peyğəmbərə (s) də şamil olurmu? Mənim sualım budur ki, əgər bu hədis Peyğəmbərin (s) özünə də şamil və aid olsa, nəyə görə öz zamanında bir nəfəri canişin kimi təyin etmədi? Sünnülərin nəzərindən?
Qısa cavab

Beyətin iki tərəfi vardır. Onun bir tərəfi beyət edən , o biri tərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alsaq ki, Peyğəmbər, rəhbər və imamdır, buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil, beyət olunandır. Bu cəhətdən aydındır ki, bu rəvayətin məqsədi (sualda qeyd olunan rəvayət ) təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolunda hərəkət etmək və onlardan itaət etməkdir. Nəticədə bu hədis Peyğəmbərə (s) şamil olmur, çünki, o elə bir şəxsdir ki, beyət etmir , onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyinetmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti və dəqiq dəlillərlə sabit olunubdur ki, Peyğəmbər (s) Əmirəl möminin (ə) öz canişini ünvanına təyin edibdir. Bu barədə daha artıq məlumat üçün ətraflı cavaba müraciət edin.

Ətreaflı cavab

Bu məsələnin aydınlığı üçün bir neçə məqama işarə etmək zəruridir.

1-     Beyətin məfhumu (mənası )

2-     İslamı cəmiyyətdə İslam Peyğəmbərinin (s) yeri

3-     İmamı tanımağın zəruriliyi barəsində əhli beytdən (ə) gələn (söylənilən) rəvayətlər

Bir. Beyətin mənası:

Bəziləri deyiblər: Mubayiə bəyəə kökündəndir və mufailə babında işlədilibdir. Beyət məsələsi beelə izah edilir ki, peyğəmbər ya imamla beyət etmək istəyən zaman bu məsələdə təkid onların əlini tuturdular. Bu əməl, satıcı və alıcının əməlinə oxşayır. Çünki müamilə (alver) zamanı bir birinin əlini tutardılar. Amma ürfdə beyət peyğəmbər və ya imamla bağlanmış əhd peymandan ibarətdir. Belə ki, bütün işlərdə onun əmrlərindən itaət oluna və heç vaxt onunla ixtilaf olunmaya.[1]

İki. Beyətin iki tərəfi vardır:

Onun bir tərəfi beyət edən o biritərəfi isə beyət olunandır (rəsul ya imam). Bunu nəzərə alaraq ki, Peyğəmbər rəhbər və imamdır və Allah taala buyurur: Məhəmməd (s) sizlərdən heç birinizin atası olmayıb və deyil, lakin Allahın rəsulu, peyğəmbərlərin axrıncısı və peyğəmbərliyi sona çatdırandır. Allah hər bir şeyə agahdır.[2]

Buna əsasən peyğəmbər, beyət edən deyil. Beyət olunandır. Bu cəhətdəndir ki, Quran, bu növ beyətdən söz açır: Səninlə beyət edən kəslər (həqiqətdə) Allah ilə beyət eləyirlər və Allahın əli (qüdrəti) onların əlinin üstündədir. Kim beyəti pazsa, ancaq öz əleyhinə pozmuş olar. Bunun zərəri yalnız onun özünə dəyər. Kim Allahla etdiyi əhdi yerinə yetirsə, Allah ona böyük mükafat verər.[3]

Yenə də Allah taala buyurur: Ya peyğəmbər! And olsun ki, hüseybiyyədə ağac altında sənə beyət etdikləri zaman Allah möminlərdən razı oldu. Allah onların ürəklərində olanı, sənə sadiq qalacaqlarını, əhdə vəfa edəcəklərini bildi. Onlara öz dərgahindan arxayınlıq, rahatlıq, səbr, səbat. Mənəvi qüvvə göndərdi və onları yaxın gələcəkdə qazanılacaq bir qələbə ilə mükafatlandırdı.[4]

Üç. Şiə mənbələrindən yetişən rəvayətlər bizim sözümüzü təsdiq edir:

Hər kim ölsə, və zəmanəsinin imamını tanımaya, cahiliyyət zamanında ölənlər kimi ölübdür.[5]

Aydındır ki, bu rəvayətlərin məqsədi təkcə imamı tanımaq deyil, bəlkə peyğəmbər və imamın yolu ilə hərəkət və onlardan itaət etməkdir.

Nəticədə bu hədis Peyğənbərə (s) şamil olmur, çünki, O elə bir şəxsdir ki, beyət etmir, onunla beyət olunur. Amma özündən sonra canişin təyin etmək barəsində bunu qeyd etmək lazımdır ki, qəti dəqiq dəlillərlə sabit olubdur ki, Peyəmbər (s) əmirəl möminin (ə) öz canişini təyin edibdir.

Biz bu barədə bundan qabaq oxşar suallarda cavab verdik və daha çox xəbər və məlumat əldə etmək üçün:

6822 saylı- Əlinin (ə) imaməti Qədir xütbəsində (sayt: 6909 )

6889 saylı- Qədir xum barəsində əhli sünnət alimlərinin nəzəri (işgüzar)

7445 saylı- Maidə surəsinin üçüncü ayəsi «الیوم اکملت لکم دینکم» və Qədr hadisəsi (sayt: 8252)

3021 saylı- Əli (ə) ın öz xilafətinin haqqı barədə dəlil gətirməsi (sayt: 3657)

6437 saylı - Həzrət Əli (ə) imamətinə nəhcül bəlağədə işarə (sayt: 6650) və

7277 saylı- Həzrəti Əli (ə) imaməti (sayt: 7554) həmin saytda mövcud olan göstərişə çmüraciət edə bilərsiniz.

 



[1] - Məclisi, Məhəmməd Baqir, Miratul uqul fi şərhi Alir- Rəsul, cild 20, səh 356, Darul kitabul islamiyyə, Tehran- İran, ikinci çap, 1404 hicri qəməri tarixi ilə.

[2] - Əhzab surəsi, ayə 40

[3] - Fəth surəsi, ayə 10

[4] - Fəth surəsi, ayə 18

[5] - Hürr Amuli, Məhəmməd ibn Əl Həsən, Vəsailuş- şiə, cild 16, səh 246, Müəssisətul əlul beyt (ə), Qum, 1409, hicri qəməri tarixi ilə

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Naməhrəm qızla oğlanın rabitəsinin qadağan etməsi haqqında neçə hədis istəyirəm?
    10029 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/01/16
    İki naməhrəmin rabitəsi çox genişdir ki, onlardan bəzilərinin eybi yoxdur və nöqsansızdır. Qeyd olunan sual qaranlıqdır amma bu sualı neşə cəhətdən cavab vermək olar. Naməhrəmlər arasında əlaqələr haqqındakı rəvayətin bəyanı:1- Kafi kitabında öz sənədi ilə sədul Əskaf İmam Baqir (ə) dan rəvayət edib ki, buyurdu: Ənsardan olan bir cavan ...
  • Nə üçün az sayda peyğəmbərlərin adları Quranda çəkilmişdir?
    11818 Quran elmləri 2010/12/02
    Qurani- Kərim tarix, əfsanə və lüğət kitabı deyildir ki, orada bütün peyğəmbərlərin tarixçələrini, adlarını və yaşayış tərzlərini arayıb axtaraq.[i] Əksinə Quran insanları hidayət edən, nəfsi saflaşdıran,[ii] insanlar üçün təlim-tərbiyə göstəricisi oan ilahi bir kitabdır. Qurani-Kərimin bu hədəfi bir çox peyğəmbərlərin adlarının çəkilməməsi üçün əsas ...
  • Allah təalanın məkrinin mənası nədir?
    8654 Təfsir 2012/09/01
    Ərəb lüğətində “məkr” kimisə məqsədindən yayındırmaqdır. (istər məqsədi pis yaxud yaxşı olsun). Bu mənaya əsasən məkr hər yerdə pis deyil. Bu mənanın Allaha aid edilməsi ziyanverici planların məhv edilməsi mənasındadır. Bu fasidlər barəsində işlədildikdə isə islah proqramlarının önünü kəsmək mənasında işlədilir. Bu ayənin məqsədi “Məsihin” ...
  • Илаһи истәклә инсанын истәји арасында нә әлагә вар?
    6841 Qədim kəlam 2010/06/13
    Инсан мүмүкүн мөвҹуд олмагла јанашы өз варлығыны тамамилә Аллаһ-тааладан алыр вә Аллаһ-таала өз тәквини (сабит) гануну илә инсаны мүхтар вә ирадә саһиби кими јаратмышдыр. Бу үстүнлүклә дә инсан бүтүн варлаглара үстүн гәрар верилмишдир. Беләликлә, инсан ...
  • Mələklər ismət dərəcəsinə sahibdirlər?
    6503 Qədim kəlam 2012/06/13
    Mələklər və firiştələr çox şərif və lətif varlıqlardırlar. Mələklər çoxlu yaxşı xüsusiyyətlərə sahibdirlər ki, Quran ayələrində bəyan olubdur- o cümlədən heyvani və maddi xüsusiyyətlər onların vücuduna yol tapa bilmir. Mələklərin heç cürə günah etməyə meylləri və qüdrətləri yoxdur. Buna əsasən hər cür günahdan pak ...
  • Нәјә ҝөрә Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә “әл-гурба” сөзүнү Әһли-Бејт мәнасында тәфсир едирсиниз?
    6142 Qədim kəlam 2010/11/22
    Һәр бир ҹүмлә вә ја кәлмәдә данышанын мәгсәд вә һәдәфи мәлум олмаса, кәнарда олан елә әламәт вә шаһидләрә мүраҹиәт етмәк лазымдыр ки, һәмән мәгсәд вә һәдәф мәлум олсун. Гуранын Шура сурәсинин 23-ҹү ајәсиндә охујруг: “Де: "Мән сиздән бунун (рисаләти тәблиғ етмәјимин) мүгабилиндә Әһли-бејтә ...
  • Peyğəmbərin öz həyatında sonrakı xəlifələrin işləri qarşısında sükut etməsinin səbəbi nə idi?
    5948 Qədim kəlam 2011/11/24
    Bu sualın cavabında bir neçə məsələyə diqqət yetirmək lazımdır:1. Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih) öz ilahi risalətini aşkar etdiyini vaxtdan (besətin üçüncü ilindən) etibarən müxtəlif əlamətdar hadisələrlə əlaqədar dəfələrlə Əli (əleyhis-salam)-ın fəzilətlərini və onun xilafət məsələsini camaata çatdırmış, onun müxaliflərinin həqiqi simasını aşkar etmiş və onları camaata tanıtdırmışdı. Bununla ...
  • Мәләкләр мүҹәррәддиләр, ја мадди?
    6111 İslam fəlsəfəsi 2010/06/12
    Ола билсин ајә вә рәвајәтләрдә мәләкләрин сырф мүҹәррәд олмасы ајдын шәкилдә бәјан едилмәјиб. Амма, онларын һаггында әлдә олан мәлуматлар, о ҹүмләдән, онларын рәфтарлары вә вәсфләри мүҹәррәд олмаларына дәлилдир. Чүнки, ајә вә Мәсумларын (әләјһимуссалам) рәвајәтләриндә мәләкләр һаггында бизә чатан һәдис вә кәлмәләрин мәзмуну онларын ...
  • Kimlər cənnətə daxil olacaq?
    11549 Qədim kəlam 2011/02/14
    Bir çox Quan ayələrində tədqiqat aparıldığı zaman, bu nəticəni əldə etmək olur ki, cənnət Allahın insanlara verdiyi bir vədədir. Cənnət o insanlara nəsib olur ki, "müttəqi" "mömin" Allahın və onun rəsulunun göstərişlərini tamamlaya yerinə yetirsin. Bu cür insan səadətə çatmış və xoşbəxt insandır. Allahın və həzrət rəsul əkrəmin ...
  • Əhli-sünnənin namus mal və canı şiə icmasında möhtərəmdirmi?
    4832 Və başqaları 2014/05/18
    Müqəddəs İslam şəriyyətində bütün insanların malı, canı və namusu möhtərəmdir. Bu mövzunun dinə və məzhəbə dəxaləti yoxdur. Bütün bəşəriyyət haqqında ilk üsul və qanun budur.[1] Əlbəttə, çox az və məhdud nümünlərə göstərmək olar ki, bu qanunu ziddinədir. O cümlədən, o nümunələrdən biri kimi müsəlmanlarla ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162769 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    154454 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117604 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109492 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98132 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91137 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53245 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    44711 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43584 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42710 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...