Ətraflı axtarış
Baxanların
6762
İnternetə qoyma tarixi: 2011/11/19
Sualın xülasəsi
Hilyətul- müttəqin kitabı qadınların mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı?
Sual
Hilyətul- müttəqin kitabı qadının mövqeyini onların şəninə uyğun açıqlayıbdırmı? Bu kitab barəsində sizin nəzəriniz nədir?
Qısa cavab

Şiənin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusilə hədis kitablarında gələn məsələləri sənəd və dəlalət cəhətindən təhlil etmək lazımdır. Əgər bir məsələ slamın ümumi usuli və Quran təlimləri ilə ziddiyyəti olmasa, qəbul etmək lazımdır. Hilyətul—müttəqin kitabı barəsində, bəzi rəvayətlərin zəif və problemli olmasını qəbul edərək, deyə bilərik ki, bu kitabın Məsumlar (ə)- dan əxlaqi ya hüquqi əlaqələr, ər- arvad həyatını necə olması barəsində nəql etdiyi, ər- arvad arasında məhəbbəti möhkəmləndirmək və rahatlığı təmin etmək məqsədi ilədir ki, bunun qadın barəsində baxışı və onun dəyərləri ilə heç bir ziddiyyəti yoxdur, əksinə hilyətul- müttəqin kitabında qadın daha çox təriflənib və böyük hörmətə malikdir.

Ətreaflı cavab

Hilyətul- müttəqin kitabının qadın cə kişi barəsində nə deməsini izah etməmişdən qabaq, Qurani- kərim və Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) rəvayətlərinin qadın və kişi barəsində baxışını bilməliyik:

Quran və rəvayətlər baxımından qadın və kişi bir cinsdən və hər biri digəri üçün və bir- birinin rahatlığını təmin etmək üçün yaradılıblar. Allah onlar arasında xüsusi bir bağlılıq qərar verib və hər biri o birisinin bəzəyi və libasıdır. Biri digərinin aləti deyil. Onların hər biri öz əməllərinin nəticələrinə malikdirlər. Əgər onların birinin digəri barəsində haqqı varsa, onun qarşısında vəzifəsi də var. Qadın üçün yaxşı haqqları, onun vəzifələri kimi, qərar verilibdir.[1]

Amma sualınız barəsində deməliyik: Şiə və Əhli- beyt məktəbinin nəzərində, Qurandan başqa heç bir kitaba yüz faiz etimad etmək olmaz. Ona görə də, kitablarda xüsusi ilə hədis kitablarında gələn məsələləri, sənəd və dəlalət cəhətdən təhlil olunmalıdır. Əgər bir məsələ İslamın ümumi usulu vəQuran təlimləri ilə ziddiyyətdə olmasa qəbul etmək lazım və əks halda qəbul edilməməlidir.

Hilyətul- müttəqin kitabı barəsində, onun bəzi rəvayətlərində zəif və problemlərin olmasını qəbul etməklə, ümumiyyətlə deyə bilərik ki, bu kitabın[2] mətni (qadın və kişi barəsində) üç cür baxış irəli sürür:

A). Qadın cinsinin tərifi.

B). Kişinin qadına kəramətli baxışı.

C). Qadının kişiyə kəramətli baxışı.

A). Bu kitabda birinci baxışın (Qadın cinsinin tərifi) olmasına sübut, bu cür məsələləri gətirmək və xatırlatmaqdır:

1. Allah- Taala oğlanlardan çox qızlara mehribandır.

2. Qız iylədiyin bir güldür.

3. İslam Peyğəmbəri (s) qızların atası idi.

4. Qız həsənə və oğlan nemətdir. Allah- Taala həsənəyə mükafat verir və nemətdən sual edir.

5. Qızının ölüm arzusunu edən şəxsin əməllərinin heç bir savabı yoxdur və qiyamətdə günahkarlardan olacaq.

B). İkinci nəzərə (Kişinin qadınla yaxşı rəftarı sübut, bu cür məsələlərin olmasıdır:

1. Qadınları sevmək, Peyğəmbərlər (ə)- ın əxlaqındandır. Qadınları çox sevmək, İslam Peyğəmbəri (s)- in sünnəsindən idi. Dünyadan namaz, yaxşı iy (ətir) və qadını bəyənmişdi.

2. Qadınlara məhəbbət etmək, imanın çoxalmasına səbəb olur.

3. Sizin ən yaxşınız qadınla ən yaxşı rəftar edəninizdir.

4. Allah yanında bəndələrin ən sevimlisi, qadına ən çox yaxşılıq edəndir.

5. Qadın güldür, xidmətçi deyil.

6. Qadının razılıq və gözəlliyini qorumaq, ona münasib olmayan işləri ona etdirməməkdir.

7. Gəlin sənin evinə daxil olarkən, oturması üçün ayaqqabılarını al və ayaqlarını yu. Həmin suyu evin qapısından onun sonunadək səp.

8. Qadının haqqı budur ki, onu doyurasan, geyim və hər fəslə aid geyimlər və onun bəzək alətlərini hazırlayasan. Həmçinin evə lazım olan şeyləri alasan. Pislik etdiyi zaman, onu bağışlayasan

9. Qadının haqqınıyerinə yetirməməkdə, Allahdan qorx. Amma nazil libas geyməyi istəmək kimi, fəsada səbəb olan şeylərdə onun sözünə baxma.

C). Üçüncü nəzər (Qadının kişi ilə yaxşı rəftarı) barəsində, bu qəbildən olan məsələlər gəlibdir:

1. Qadınların ən yaxşısı, öz ərinə və övladlarına ən mehriban və iffət sahibi olan şəxsdir.

2. Əri üçün özünü bəzəsin və xəlvətdə ona mane olmasın. (İstədiyini ondan əsirgəməsin). Əgər ərinin yaxınlıq istəyini qəbul etməsə, mələklər ona lənət edəcək.

3. Əgər qadın ərini qarşılamağa getsə və ya onu müşaiyət etsə və çətinliklərdə onunla həmdərd olsa, o qadın İlahi içşilərdən olacaq və şəhidin savabının yarısı ona veriləcək.

4. Qadınların ən pisi, ərinə kin bəsləyən,pis işləri görməyə qorxusu olmayan, özünü başqaları üçün bəzəyən, əri üçün özünü örtən və ərinin üzrünü qəbul etməyən şəxsdir.

5. Ərindən heç bir xeyir görmədim deyən qadının əməllərinin heç bir savabı yoxdur.

6. Qadın ərinə itaət etməlidir. Kişi üçün dünya və axirət yaxşılıqlarından biri budur ki, onun arvadı mömin olsun və ona baxmaq kişinin şad olmasına səbəb olsun və kişi evdə olmadıqda onun mal və abrını qorusun.

Nəticə budur ki, hilyətul- müttəqin kitabında qadın və kişinin əlaqələri barəsində gələnlər,qadının kişi qarşısında olan vəzifələrinə məxsus deyil. Əksinə o kitabda kişinin vəzifələri də açıqlanıbdır. Bundan əlavə, qeyd olunan sözlərin çoxu da, qadınların hüquqlarını yerinə yetirmək və onlara hörmət etmək barəsindədir.[3]



[1] - Baxın: Rum surəsi, ayə 21, Bəqərə surəsi, ayə 187, Nisa surəsi, ayə 32, Bəqərə surəsi, ayə 228 və Nəhcül- bəlağədə, Sübhi Saleh və əbduh- xütbə 216.

[2] - Baxın: Hilyətul- müttəqin, bab 4, Fəsl 1- 4 və 7.

[3] - Daha çox izah üçün baxın: Qadın və kişinin qarşılıqlı haqları, Mütəhhəri, Murtəza, İslamda qadının haqları, Misbah Yəzdi, Məhəmməd Təqi.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
    6386 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
  • İmam Əli (əleyhis-salam) sübh namazında zərbətlənən zaman İmam Həsənlə Hüseyn orada idilərmi?
    9605 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Əli (əleyhis-salam) zərbətləndiyi zaman Həsənlə Hüseyn (əleyhiməs-salam)-ın onun yanında olması ilə əlaqədar çoxlu rəvayət gəlmişdir. Buna görə də bu bəhsdə bir neçə ehtimal verilir: 1. İmam Əli (əleyhis-salam)-a məsciddən kənarda zərbə vurulmuşdur. Bu ehtimala əsasən demək olar ki, həmin anda Həsənlə Hüseynin Əli (əleyhis-salam)-ın yanında ...
  • Sualın xülasəsi: İmamlar (ə) və alimlər baxımından namazın ilk vaxtında qılınmasının savabını bəyan edin.
    6814 Hədis elmləri 2012/04/18
    Namzın ilkin vaxtında qılınmasının çoxlu sayda savab və təsirləri bəyan edilmişdir. Məsələn: Namzın savabının iki qat olması, İlahi məhəbbətini qazanmaq və s... Alimlər də bu mövzuya diqqət etməklə insanları namzın ilkin vaxtında qılınmasına çağırmışlar. Bunu Allaha yaxınlaşma və seyri sluk üçün ən mühüm əsaslardan hesab ...
  • Seçilmiş dörd qadının və onların atalarının adı nədir?
    14315 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Övliya və saleh insanların arasında elə qadınlar olub ki, bəşərin tarixi boyu, tövhid və İlahi hədəflər yolunda çoxlu fədakarlıq ediblər və onların adı həmişə bəşərin qara tarixində parlayır. Amma İslami rəvayət və mənbələrdə uca dərəcəli, şərəfli və üstün dörd qadının adı qadınların ən üstünü və behişt qadınlarının üstünü olaraq çəkilmiş ...
  • Şəhid Dəstğeybin kitabları etibarlıdırmı?
    8256 تاريخ بزرگان 2011/06/27
    Əzəmətli şəhid Ayətullah Seyyid Əbul- Hüseyn Dəstğeyb Şirazi şiə aləminin alimlərindən və müctəhidlərindən biri olmaqla yanaşı arif bir insan olubdur ki, fiqh, ilahiyyat, əxlaq, irfan və... elmlərdə mütəxəssis olub onun kitabları və əsərləri ümumi şəkildə etibarlı və istifadəyə yararlı eyni zamanda təsirlidir. Əlbəttə bu məsələyə diqqət etmək lazımdır ki, məsum ...
  • Oruc tutumayan müsəlman üçün yemək və içməli su hazırlayıb verməyin hökmü nədir?
    5902 Cürbəcür 2015/05/30
    Əgər oruc tutmayan şəxsin şəri üzürü varsa və ya oruc tutmaq vacib deyilsə (məsələn, xəstəlik üzündən oruc tuta bilmir) bu əməlin iradı yoxdur. Əgər qüdrəti olan halda, qəsdən oruc tutmursa və xeç bir üzrü yoxdursa, bu iş günahdır və imkan həddində o şəxsi orucu tərk etdiyinə görə ...
  • Əbu Əli Sina nə üçün məntiq kitabında sıralamanı əvəz etdi?
    6941 İslam fəlsəfəsi 2011/10/03
    İbn Sina məntiqdə iki növ yenilik etmişdir:1.             Məntiq məsələlərində yenilik2.             Məntiqin yazılış quruluşunda yenilikİkinci növ yenilik məntiqin yazılışında onun iki düşüncə tərzinə dəlalət edir. Birinci düşüncə məntiqin bəzi məsələlərinin ...
  • Həzrət Məryəm (əleyha salam)-ın aləm qadınlarından üstün edilməsinin (ayədə) qeydsiz-şərtsiz olmasına diqqət yetirməklə həmin ayəni rəvayətlə necə məhdudlaşdırmaq olar?
    7192 تاريخ بزرگان 2012/04/09
    “Aləmin” kəlməsinin Qurani-Kərimdə işlədilmə yerlərinə və müfəssirlərin bu barədəki nəzərlərinə diqqət yetirməklə məlum olur ki, bu kəlmə yalnız zamanın bir dövründə olan insanlara məxsus edilir. Əhli-sünnət kitablarının bir çox yerlərində də ayələrə rəvayət vasitəsi ilə qeyd vurulur. Həmçinin həm əhli-sünnət, həm də şiə təfsirlərinin bir çox yerlərində ...
  • Bilmək istərdim sünnülər xüsusiylə də vəhhabilər hansı dəlilə əsasən deyirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy aldıqlarında məsumdurlar nəinki hər bir halda?
    9291 Qədim kəlam 2012/10/09
    Sünnülərdən bəzi tayfaları (Həşəviyyə və Sələfilər kimi) Qurandan dəlil gətirmək həzrət Adəm və onun behiştdən çıxarılmasını bildirən ayələr kimi, dəlil gətirirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy və risalətlərinin təbliği zamanı məsumdurlar və digər hallarda günahkar və səhvə də yol verirlər. O cümlədən, Sələfilər (Vəhhabilər) də bildirirlər ...
  • Əqd xütbəsinin fəlsəfəsin bəyan edin?
    8301 Əxlaq 2011/10/30
    İslam nəzərindənevlənmək ailənin və təbii olaraq ictimaiyyətin təşkili üçün bir müqəddəs əhd və peymandır və bir çox əsərlərə və nəticələrə malikdir o cümlədən: Cinsi meyli təmin etmək, nəslin törənməsi, insanın təkamüli, rahatlıq paklıq və iffət, hisslərin möhkəmlənməsi və bir çox başqa faydalardır. Bu müqəddəs əhdi peyman Allah Taalanın müəyyən etdiyi ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164825 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164349 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119884 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113939 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111088 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94230 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54926 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54632 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46311 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45920 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...