Ətraflı axtarış
Baxanların
8944
İnternetə qoyma tarixi: 2012/01/16
Sualın xülasəsi
Mütəə barəsində olan hədislərin hamısı doğrudurmu?
Sual
Pak imamlar bəzən xüsusi fiqh məsələsi və zaman şəraitinə uyğun hədisləri nəl ediblər, bundan əlavə saxta hədislərdə təəssüflə bizim dini kitablarda gözə çarpır. Təəssüflə bizim dindar dostlarımızdan bəzisi yaxşı iş görmək istəyirdilər. məsələn müvəqqəti əqd məsələsini müzakirə etmək istəyirdilər. Amma bunlar cahillik üzündən o hədislərdən istifadə etdilər ki, bəlağət və sözün deyilişi cəhətdən onlara şəkk etmək lazımdır. Xahiş edirəm bu hədisləri araşdırıb və hədislərin hər biri barəsində öz fikrinizi bizə bildirəsiniz?
1- Əban ibn Təğləb imam Baqir (ə) dan sual edir: Əgər bir nəfər gözəl bir qadın görsə ki, müvəqqəti evliliyə də razıdır, amma ərinin olub- olmamasını bilmir, nə etməlidir? Həzrət buyurdu: Araşdırmaq lazım deyil. Ərim yoxdur deməsi sənə kifayət edir. (Şeyx Müfidin mütəə kitabı, hədis 37)
2- Peyğəmbər (s): bir dəfə mütəə edən şəxsin üçdə biri cəhənnəm odundan azad olur. iki dəfə mütə edənin. Üçdə ikisi cəhənnəm odundan azad olur. Üç dəfə mütəə edənin bütün bədəni cəhənəm odundan azad olur.
3- Zürarə ibn Əyon İmam Baqir (ə) dan rəvayət edir: Möminin baş qarışdırmağı üç işdədir: 1- Qadınlarla mütəə. 2- Dostlar və qardaşlarla zarafat. 3- Gecə namazı. (Müvəqqəti evlilik bu günün ehtiyacı, Müəllif: Abbaszadə)
4- Həmiri İmam Zaman həzrəti Məhdi (ə.c) –yə yazdı və O həzrətdən sual etdi: Şiə olub mütəəni halal bilən , rəcətə inanan və bütün işlərdə ona kömək edən yaxşı həyat yoldaşı olan kişi,onunla əhd edir ki, Onun üstünə başqa bir qadın almayıb və müvəqqəti evlənməyəcək. Xülasə o ola- ola başqa birisini istəməyəcək. O bu əhdinə on doqquz ildir sadiqdir və əhd və sözünə əməl edibdir. Çox vaxtlar səfərə gedib, uzun müddət evindən uzaq olubdur və verdiyisözəsadiq qalıbdır... Əlbəttə o mütəəni haram bilmir, əksinə dindar adamdır, Amma öz həyat yoldaşını istədiyi və onu sevdiyinə görə onu və özünü qorumaq üçün mütəə etmir. O mütəəni tərk etdiyinə görə günah edibdirmi? Həzrət tərəfdən cavab verildi: Allahın günahına and işdiyinə görə, allaha itaət etməsi laımdır və bir dəfə də olsa mütəə etməlidir. (Bihar, cild 100, səh 298: Kitabi mütəə, Şeyx müfid, səh 48)
5- Peyğəmbər: Dünyadan güdib və mütəə etməyən şəxs, görünüşü pis və bədheybət olacaq, burnu kəsilmiş şəxs kimi.
Qısa cavab

Müvəqqəti evlilik, Qurani məciddə caiz olması bildirilən İslam qanunlarından biridir. Bu gözəl sünnə Peyğəmbər (s), birinci Xəlifənin və ikinci xəlifənin zamanından müəyyən və vaxtda, İslam cəmiyyətində ikinci xəlifə onu qadağan edənəcən icra olubdur, Məsum imamlar (ə) camaatı həmişə bu evliliyə həvəsləndirirdilər. Çünki o vaxtki, cəmiyyətdə, bu ilahi sünnə bidətli formada haram olmuşdu. Amma bu barədə olan rəvayətlər, digər rəvayətlər kimi, sənəd və dəlalət baxımından araşdırmağa ehtiyaclıdır ki, ətraflı cavabda işarə edəcəyik. Bundan əlavə onları dəqiq anlamaq üçün , o zamana hakim olan mədəniyyət və rəvayətlərin harda deyilməsi nəzərə alınmalıdır.

Ətreaflı cavab
 

Müvəqqəti evlilik, Qurani məciddə caiz olması bildirilən İslam qanunlarından biridirdir. Bu gözəl sünnə Peyğəmbər, birinci xəlifə və ikinci xəlifənin zamanından müəyyən bir vaxtda, İslam cəmiyyətində , ikinci xəlifə onu qadağan edənəcən icra olubdur. Məsum imamlar (ə) camaatı həmişə bu evliliyə həvəsləndirirdilər. Çünki, o vaxtkı cəmiyyətdə , bu İlahi sünnə bidətli formada haram olmuş və möminlərin bu işi görməsi , bir növ bu bidətlə qarşılaşma olubdur. Buna əsasən, bu evliliyin şiə tərəfdən müstəhəbb olması , bu səbəbdən olubdur. Bu məsələ rəvayətlərdə də xırdalanıbdır.

Amma rəvayət məsələləri çox dəqiq mövzulardır. Rəvayətlərdən istofadə , həm təxəssüs həm də sənəd araşdırmaları tələb edir ki, bu rəvayətlər doğrudur ya yox? Həm də dəlalət yəni fərz edək rəvayətin özü doğrudur, mənası və istifadə oluna bilən məzmunu nədir? Məsələn rəvayətləri anlamaqda mühüm məsələlərdən biri şəni sudurdur. Ayənin şəni nüzuluna oxşar bir şeydir ki, rəvayət hansı zamanda, hansı mövzuda və hansı məsələyə cavabda deyilibdir. Biz də bir növü sizinlə razıyıq. Yəni hədislərin mütəxəssizsiz olmayan və kifayət qədər mütaliəsi olmayan insanlar tərəfindən açıqlanan doğru deyil. Ona görə də imamların zamanından rəvayət icazəli olan şəxslər , hədis nəqli və deməsi haqları varidi. İşarə etdiyiniz rəvayətlərin aydın olması üçün, onların sənəd və mətni diqqətlə araşdırılmalıdır:

Birinci rəvayət:

Bu rəvayət Kafi kitabında bu sənəddə gəlibdir:

«عدة من أصحابنا ، عن أحمد بن محمد بن خالد ، عن محمد بن علی ، عن محمد بن أسلم ، عن إبراهیم بن الفضل ، عن أبان بن تغلب قال : قلت لأبی عبد الله ( علیه السلام ) : إنی أکون فی بعض الطرقات فأرى المرأة الحسناء و لا آمن أن تکون ذات بعل أو من العواهر؟ قال: لیس هذا علیک إنما علیک أن تصدقها فی نفسها»[1]

Bu rəvayətin sənədində, Məhəmməd ibn əli və Məhəmməd ibn Əsləm qalilərdən və hədisləri zəif olanlardandırlar. Və İbrahim ibn Fəzl əl Haşimi məchuldur.

Əlbəttə həmin babda (babi ənnəha musəddiqə əla nəfsiha) bu rəvayətdən sonrakı rəvayət sənəd baxımından doğrudur. Yəni ravilərin hamısı düz danışan və imamidirlər. Sənəd imamacan müttəsil və rəvayətin mətni də elə budur. Amma diqqət edək ki, Bizim rəvayətdə amm və xass, mütləq və müqəyyid və bəzən ziddiyyətli cümlələr var bu bizi rəvayəti anlamaqda çətinə salır. Ona görə də, rəy təfsirinə və ya səhv anlamağa düçar olmamaq üçün, onu dəqiq anlamaq üçün hədisdə mütəxəssis olanlara (müctəhidlərə) müraciət etmək lazımdır. Hər halda bu məsələ təxəssüsün araşdırmalarla isbat olubdur ki, əgər qadın ərinin olmamasını desə, yalan danışmaqdada ittiham olmaması şərhi ilə Onun sözü qəbul olunur.[2]

İkinci rəvayət:

Mövcud mənbələrdə tapılmadı. Ona görə də onun barəsində heç bir nəzər verə bilmərik.

Üçüncü rəvayət:

Rəvayətin öz əsli belədir:

«أبی عن سعد ، عن حماد بن یعلی ، عن أبیه، عن حماد بن عیسى عن زرارة ، عن أبی جعفر (ع) قال : لهو المؤمن فی ثلاثة أشیاء: التمتع بالنساء و مفاکهة الاخوان و الصلاة باللیل»[3]

Bu rəvayətin sənədində də Həmmad ibn yəli və atası yəli ibn həmmad var ki, onların hər ikisi məchuldurlar. Ona görə də rəvayət sənəd cəhətdən zəifdir. Amma məna cəhətdən ona heç bir irad yoxdur. Çünki müvəqqəti evlilik hətta ləzzət almaq üçün də olsa, düzgün və caizdir. Bundan əlavə rəvayətdə ki, təmətu kəlməsini daimi evlilik mənasına vermək olar. Belə olduqdarəvayət bizim mövzuya aid olmayacaq.

Dördüncü rəvayət:

Cətirdiyiniz dördüncü rəvayətin,

Birincisi: iki sənədi var ki, onların hər ikisi zəifdirlər, Amma bu barədə digər bir hədis var ki, sənəd cəhətdən doğrudur. Yəni onun ravilərinin hamısı düz danışan və imamidirlər. Sənəd də imama qədər müttəsildir. Buna əsasən, fiqhi cəhətdən hədisin məzmununa inanmaq olar.

İkincisi: Onun doğru mənası belədir: Onun üçün müstəhəbdir (nəinki lazım) ki, Allaha mütəəni yerinə yetirməklə itaət etsin və and içdiyi də günah olan andın aradan getməsi üçün, bir dəfə də olsa, mütəə etməlidir.[4]

Beşinci hədis:

Beşinci hədisdə rəvayət kitablarının heç birində görmədim. Buna əsasən ümumiyyətlə mütəənin halal olmasını şiənin bütün alimləri qəbul edir. Hətta yalnız ləzzət və cinsi faydalanmaq üçün olsa da. Bu məsələ qeyd olunan rəvayətlərdən başqa digər rəvayətlərdən ki, sayı da az deyil və kifayət qədər mötəbər də sayılırlar, açıqca əldə olunur.

Daha çox məlumat əldə etmək üçün baxın:

Göstərici: Müvəqqəti evlilik və rahatlıq, say: 2925 (sayt: 3130)

Göstərici: Müvəqqəti evlilik Quranda və məsumların həyatında, say: 2965 (sayt: 3467)

Göstərici: Müvəqqəti evliliyin cayiz olması, Say: 844 (sayt: 915)

Göstərici: Cəmiyyətdə müvəqqəti evliliyi icra etmək üçün olan problemlər. Say: 347 (sayt: 353)

 



[1] - Siqətul İslam Koleyni, Kafi, cild 5, səh 462, darul kütubul İslamiyyə, Tehran, 1365 hicri şəmsi tarixi ilə

[2] - Tövzihul məsail, İmam Xumeyninin haşiyələri, cild 2, səh 499, məsələ 2456, Fazil Lənkərani, Sistani və Məkarim Şirazi kimi mərcəyi təqlidlərin traktatları ilə birgə.

[3] - Şeyx Səduq, Əl- Xisal, cild 1, səh 161, Camieye müdərrisin nəşriyyatı, Qum, 1403 hicri qəməri tarixi ilə

[4] - Ameli, Şeyx Hürr, Vəsailuş- Şiə cild 21, səh 17, Mütənin müstəhəbb olma babı, baxmayaraq ki, onun tərkinə əhdya nəzir edib, bölməsi, Alul beyt müəssiəsi, Qum , 1409 Hicri qəməri tarixi ilə.

«.... یستحب له أن یطیع الله تعالى بالمتعة لیزول عنه الحلف فی المعصیة و لو مرة واحدة»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • İlahi kitabda hər rətb və yabis var, kitabdan məqsəd, mövcud Quandırmı? Rətb və yabisdən məqsəd nədir? Onlar necə varlıqdır?
    6342 Təfsir 2010/11/10
    Bəzi ayələrdə "kitabi mubin" qeyd olunub və ondan məqsəd Qurani kərim olmasına baxmayaraq, amma bu ayə və buna oxşar ayələrdə ki, ilahi elmin sənədini açıqlayırlar, "kitabi mubindən" məqsəd, varlıqlar yaranmamışdan qabaq, ilahi elmin mərhələsidir ki, onun özü digər kitab və lövhələrə şamildir, onun keyfiyyət və miqdarı, bizə məlum deyil.
  • Qəbrdə müsəlman və qeyri-müsəlman üçün sual-cavab necədir?
    9442 Qədim kəlam 2014/05/20
    Bərzəx sözü ərəbcədən lüğətdə pərdə və iki əşyanın arasında qərar tutan maneəyə deyilir; amma məşhurlar kalamında bərzəx dünya ilə Axirət arasında Allah-taala tərəfindən yaradılmış bir aləmdir. İnsanın ölümündən sonrakı ilk mənzili də oradır. Bərzəx aləmindən məqsəd həmin qəbr aləmidir. Elə bir aləm ki, insan ölümdən sonra Qiyamətə ...
  • منظور از «ادبار النجوم» در قرآن چه زمانی از شبانه‌روز است؟
    1512 Təfsir 2022/11/01
    خدای متعال در بخش پایانی سوره‌ی طور، به بیان احوال مشرکان و عذاب اخروی آنها پرداخته و پس از آن به پیامبر(ص) دستور می‌دهد تا در اجرای فرامین الهی صبر پیشه کند و به عبادت و تسبیح و تقدیس او بپردازد. در آیه ...
  • Modern dünyada dinin yol göstərməsi necə təsəvvür olunur?
    7189 Təzə kəlam 2011/06/12
    "Din" kəlməsi bütün dinlərə istər səmavi olsun istərsə də olmasın, təhrif olmuş olsun və yaxud təhrif olmamış (İslam) olsun, şamil olur. Bizim əqidəmiz budur ki, İslam dini yalnız buna malikdir ki, bütün dövr və əsrlərdə müsbət yol göstərməyə malikdir; Çünki İslam bütün dinlərin sonuncusu və ən kamil İlahi ...
  • Deyilir: Əgər niyyət pak olsa bəsdir və dua və ziyarətə daha ehtiyac yoxdur; bu doğrudurmu?
    9737 Əməli əxlaq 2010/11/10
    Bu şeytanın insanları dua, ziyarət və digər əməllərdən uzaqlaşdırmaq üçün olan bir hiyləsidir, çünki dua və təvəssül imamların vasitəsi və Allahın bir başa olan əmri ilə insanların öhdəsinə qoymuşdur. İnsanlara nümunə və qəlblərinin saf olmasına dualar səbəb olub məsum imamlarla daha çox əlaqə yaratmağa səbəb olmuşdur. Bütün ...
  • Haram yoldan əldə edilmiş və sahibi də məlum olmayan pulun xumsu ödənməlidirmi?
    6494 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/15
    Haram yol ilə əldə edilən pul əldə edənin şəxsi malikiyyətində deyil. Öz əsas maliki və ya maliklərinə qaytarılmalıdır. Əgər bu mümkün deyilsə, Maliki məchul malın hökmündədir. Və xumsu yoxdur. Bəlkə o pulun bütövü Camiuş- şərait bir mərcəi təqlidin ixtiyarında olmalıdır və ya onun icazəsi ilə sahibinin niyyətinə ...
  • Төвбә сурәсинин ики сон ајәсинин сәнәд вә әһвалаты нәдир?
    6853 Təfsir 2010/04/22
    Үмуми олараг суалда гејд олунан “сәнәд”дән мәгсәдин нә олдуғу там ајдын дејил вә заһири белә олан суалларын мүәјјән ҹавабы јохдур. Амма, ола биләр бу сөздән мәгсәд, ајәнин назил олма сәбәби вә ја тәфсири олсун. Јахуд, Гуранын охунушларында олан бәзи ихтилафлара ҝөрә мәсум Имамлардан ...
  • Bəni İsrailin dana pərəstişinin cəzası hikmətli idi?
    6925 Təfsir 2012/04/17
    Təfsirçilər bu ayədə Allahın öldürmək əmrindən məqsədində üç ehtimal veriblər: 1. Bu əmr, imtahan əmri olub və onların tövbəsiylə bu əmr onlardan götürülübdür. 2. Bu ayədə qətldən məqsəd şeytani vəsvəsələri və nəfsani şəhətlər kəsməkdir. 3. Ayədə qətldən məqsəd, həqiqi qətldir yəni bir- birinizi öldürüb həlak ...
  • Fəlsəfə, irfan, ağıl və hikmət arasındakı fərq nədir?
    14299 İslam fəlsəfəsi 2012/04/19
    Fəlsəfə – ən xüsusi mənada varlıq aləmindəki gerçəklikləri dərk etmək üçün zehni, əqli və istidlal yönlü səylər mənasınadır. Hikməti fəlsəfədən fərqli bir məsələ hesab etdiyimiz halda o, fəlsəfədən yüksəkdədir və ilahi və lədünni mənşəyə malikdir. Quranda da “ilahi bir əta və nemət” kimi qeyd olunmuşdur. Belə ki, ...
  • Müsəlmanlar arasında müxtəlif firqələrin yaranmasının səbəbləri nədir?
    10696 Qədim kəlam 2010/12/07
    Müxtəlif məzhəblərin yaranmasında, çoxlu səbəblər var. məsələn, bir dəstənin peyğəmbər (s)- in həzrət Əli (ə)- nin imamlığı barəsində olan vəsiyyət və əmrlərinə diqqət etməmələri, digər dinlərin ardıcıllarinin müsəlmanların içinə yol tapması və mədəniyyət cəhətdən onlarla qarışmaları, islamın əsl təlimlərindən və Əli- beyt (ə)- in maarifindən uzaq düşmək bir əsrə yaxın ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164847 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164435 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119909 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113977 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111163 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94257 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54933 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54704 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46349 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45943 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...