Ətraflı axtarış
Baxanların
8260
İnternetə qoyma tarixi: 2014/11/03
Sualın xülasəsi
Ayişənin Cəməl döyüşündəki rəftarı Əhzab surəsinin 30-cu ayəsində qeyd olunmuş açıq-aydın günahın nümunəsidirmi?
Sual
İmam Sadiqdən (ələyhissalam) Əhzab surəsinin təfsirində qeyd olunan açıqlamanın sənədi səhihdirmi? İmam Sadiq (ələyhissalam) buyurur: "Ayədəki açıq aşkar günahdan məqsəd Ayişədir."
Qısa cavab
Ərəb dilində "fahişə" sözü çox çirkin günahlara və ya elə günahlara deyilir ki, şəri cəhətdən haram olmağından əlavə, əqli cəhətdən də qəbih sayılır. Əlbəttə, bəzi vaxtlar ərəblər zinakar qadına da fahişə deyirlər. Amma, Quranda gələn bu kəlmə ümumi mənada olub, hər bir günaha aid olur. Bəyyinə kəlməsi isə aşkar və vazeh mənasındadır.
Heç şübhə yoxdur ki, Ayişə Cəməl döyüşündə İmam Əlinin (ələyhissalam)  əleyhinə çıxdığına və Cəməl döyüşündə iştirak etdiyinə görə böyük günaha düçar olmuşdu. O cəhətdən, Ayişə bu ayəyə aid olur. Amma, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcəsi kimi başqa qeyri-şəri günahlara mürtəkib olması təsdiq olunmur.
 
Ətreaflı cavab
Əhzab surəsinin 30-cu ayəsində oxuyuruq: "Siz ey Peəmbərin zövcələri! Sizdən hansı biriniz açıq-aşkar bir çirkin (günah) görsə, onun əza ikiqat olar. Bu, Allah üçün asandır! "
Ərəb dilində fahişə sözü ən pis və çirkin günaha deyilir. İslam Peyğəmğbərini (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) incitmək, töhmət, qeybət və sair günahlara aid olur.[1] Başqa sözlə desək, bəzi günahlar şəri cəhətdən haram olduğuna görə ona "mikər" deyilir və onun müqabilində məruf kəlməsi durur. Amma, elə günahlar var ki, şəri cəhətdən haram olmağından əlavə, əqli cəhətdən də qəbih sayılır. Fahişə sözü belə günahlara aiddir.[2] Bu sözün şahidi budur ki, Allah-Taala Quranda buyurur: "Həqiqətən, Allah (Qur’anda insanlara) ədalətli olmağı, yaxşılıq etməyi, qohumlara (haqqını) verməyi (kasıb qohumqrabaya şəriətin vacib bildiyi tərzdə əl tutmağı) buyurar, zina etməyi, pis işlər görməyi və zülm etməyi isə qadağan edir. (Allah) sizə düşünüb ibrət alasınız deyə, belə öyüd-nəsihət verir! "[3] – bu ayədə fəhşa kəlməsi ilə münkər sözü ayrı-ayırlıqda işlənmişdir.
Fahişeyi mübəyyinə –sözü aşkar və böyük günah mənasındadır.  Bildiyimiz kimi böyük şəxsiyyətlərdən aşkar günah baş verdikdə onun təsiri və fəsadı daha çox olur.
Bəzi rəvayətlərdə faişeyi-mübəyyinədən məqsəd haqq əheyhinə şəmşirlə çıxmaq və ya İmam Əli (ələyhissalam)  ilə döyüşə çıxmaq kimi təfsir olunur.[4]
Beləliklə, bəzilərinin şiələrə nisbət verdiklərinin əksinə olaraq, heç bir rəvayətdə fahişə sözünün məhşur mənası, Ümmul-möminin Ayişəyə nisbət verilməsi yoxdur. Təkcə rəvayətdə bu məna elam olunub ki, fahişə sözü İmam Əlinin (ələyhissalam)  əleyhinə çıxmaq kimi təfsir olunur və bu da aşkar böyük şəri və əqli günahlardan biri sayılır.  Həmin mövzuda diqqətinizi bir neçə məsələyə cəlb etmək istərdik:
Birinci:  Rəvayətdə qeyd edələn fahişə sözünün "döyüş və müharibə" – kimi təfsir olunması, ayədəki fahişə sözünün ümumi mənalarından bir nümunəsini əks etdirir. Amma ayədə bu sözün mənası ümumidir.
İkinci: Əzabın ikiqat olması hökmü əslində, İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrinə məxsus deyil. Bəlkə hər kəsə Allahın höccəti və dəlili tamam olsa və insan bütün dəlilləri bilə-bilə yenə də günaha düşsə, ikiqat əzab və daha şiddətli əzab ala bilər.[5] Başqa sözlə desək, baxmayaraq ki, qeyd etdiymiz ayədə İslam Peyğəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrindən söz gedir ki, əgər Allaha itət etsələr ikiqat savab apararlar və əgər aşkarda günah etsələr ikiqat əzaba düçar oalcaqlar. Amma, bütün bu ikiqat savab və əzabın əslində meyarın insanın ictimai mövqeiyyəti və şəxsiyyəti olduğuna görə bu hökm cəmiyyətdə şəxsiyyəti və xüsusi mövqiyyəti olan hər kəsə sidq edə bilər.
Bu cür şəxsiyyətlər təkcə özlərinə aid deyillər. Bəlkə, onların varlığının iki cəhəti var. Bir cəhəti özlərinə, digər cəhəti isə cəmiyyətə bağlıdır. Onların həyat tərzi və proqramı bütöv bir cəmiyyəti hidayət edər və ya zəlalətə sala bilər. Beləliklə, onların əməl və rəftarlarının iki təsiri var. Birin fərdi, digəri isə ictimaidir. Buna görə də hər bir cəhətin özünəməxsus əzab və mükafatı vardır.[6]  Ona görə də İmam Sadiqdən (ələyhissalam)  rəvayətin birində oxuyuruq, buyurur: "Alimdən bir günah bağışlanınca cahildən yetmiş günah bağışlanacaq."[7]
Son nöqtə: İslam Peybəmbərinin (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) zövcələrinin ikiqat əzabının da dəlili ayıdındır. Çünki, vəhy evində və peyğəmbərlik mərkəzində yaşayış edirlər. İslam Peyğəmbəri (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) ilə daha yaxından əlaqədə olduqlarına görə onların İslamdan agahlığı digərlərinə adi insanlara nisbət daha çoxdur. Bundan əlavə, başqaları onlara baxır və əməllərini özləri üçün sərməşq qərar verirlər.  Beləliklə, günahları Allah dərgahında daha böyükdür. Çünki, əzab və savabın miqdarı,  insanın mərifət, agahlıq dərəcəsindən və cəmiyyətə olan təsirindən asılıdır.
Onların həm cəmiyyətdə və həm agahlıq cəhətdən səhmiyyələri çox olduğuna görə bu qanuna aiddirlər. Digər cəhətdən, onların pis əxlaqları bir tərəfdən İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) əziyyət verir, digər tərəfdən isə O Həzrətin mövqeiyyətinə zərbə vurur. Bunun özü isə başqa bir günah və əzabı vardır.[8]
Bu bəhsi İmam Səccadın (ələyhissalam)  bir hədisi ilə başa vururuq: Bir nəfər İmamdan soruşur: Siz elə bir ailədənsiniz ki, Allah-Taala Sizi xüsusi bağışlanmaq rəhmətinə aid edib. İmam (ələyhissalam)  qəzəblənir və buyurur: "Biz, Allahın Quranda İslam Peyğəmbərinə (səlləllahu ələyhi və alihi və səlləm) xəbərdarlıq etdiyi məsələyə daha layiqlik. Sən deyən kimi də deyil. Yəni, Biz də yaxşı işlərimizə görə iki mükafat, əgər bizdən günah baş versə (mt.məsum İmam günah etməz), ikiqat əzab alarıq." Sonra İmam (ələyhissalam)  yuxarıdakı qeyd etdiymiz iki ayəni tilavət elədi.[9]
 

[1] Təbatəbi, Seyyid Məhəmməd Hüseyn,  Əl-Mizan fi təfsiril Quran; c.16; səh.307; Qum, Dəftər intişarat islami nəşriyyatı, beşinci çap, 1417 h. Qəməri ili
[2] Təyyib, Seyyid Əbdul-Hüseyn,  Ətyəbul-bəyan fi təfsiril-Quran, c.10; səh.498; Tehran, İslam nəşriyyatı, 1378 şəmsi ili
[3]  Nəhl surəsi 90
[4] Əli bin İbrahimin təfsirində Məhəmməd ibn Əhməddən nəql olunur: deyir: Məhəmməd ibn Əbdullah ibn Ğalib, Əbdurrəhmandan, ibn Əbi Nəcran, o da Həmmad ibn Hərizdən nəql edir. Deiyr: Əba ƏBdullahdan (əleyhissalam) bu ayə haqqında soruşdum. İmam (əleyhissalama) buyurdu: Fahişə yəni, "qılıncla çıxmaq"; Ərusi Huveyzi, Əbd Əli ibn Cumə, Təfsir Nur Səqəleyn, c.4; səh.268; Qum, İsmailiyyan nəşriyyatı, dördüncü çap, 1415 h. Qəməri, Məhəmməd ibn Abbas nəql edir:  Hüseyn ibn Əhməd bizə nəql edir, Məhəmməd ibn İsadan, o da Yunisdən, o da Kiramdan, o da Məhəməd ibn Müslimdən, o da Əbi Əbdullahdan (əleyhissalam), nəql edii ki İmam (ələyhissalam)  mənə buyurur:" Bilirsən fahişeyi-mübəyyinə ayədə nədir?" Dedim: yox. İmam (ələyhissalam)  buyurdu: "Əmirəl-mömininlə (əleyhissalam) döyüşmək." Yəni, Cəməl əhli. Bəhrani,Seyyid Haşim ibn Süleyman, Əl-Burhan fi təfsiril-Quran; c.4; səh.441; Tehran. Bunyad besət nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[5]  Təyyib, Seyyid Əbdul-Hüseyn,  Ətyəbul-bəyan fi təfsiril-Quran, c.10; səh.498; Tehran, İslam nəşriyyatı, 1378 şəmsi ili
[6] Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir Nümunə, c.17; səh.283; Tehran,, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[7] Kuleyni, Məhəmməd ibn Yəqub, Kafi, c.1; səh.47; Tehran, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, dördüncü çap, 1407 h.qəməri
[8] Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsir Nümunə,c.17; səh.284-285; Tehran,, Darul-kutubul islamiyyə nəşriyyatı, birinci çap, 1374 şəmsi ili.
[9] Məclisi,  Məhəmməd Baqir, Biharul-Ənvar, c.22; səh.175; Beyrut, darul ehyau turasi ərəbiyyə nəşriyyatı, ikinci çap. 1403 h. Qəməri ili
Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
    6386 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
  • İmam Əli (əleyhis-salam) sübh namazında zərbətlənən zaman İmam Həsənlə Hüseyn orada idilərmi?
    9605 تاريخ بزرگان 2012/03/14
    Əli (əleyhis-salam) zərbətləndiyi zaman Həsənlə Hüseyn (əleyhiməs-salam)-ın onun yanında olması ilə əlaqədar çoxlu rəvayət gəlmişdir. Buna görə də bu bəhsdə bir neçə ehtimal verilir: 1. İmam Əli (əleyhis-salam)-a məsciddən kənarda zərbə vurulmuşdur. Bu ehtimala əsasən demək olar ki, həmin anda Həsənlə Hüseynin Əli (əleyhis-salam)-ın yanında ...
  • Sualın xülasəsi: İmamlar (ə) və alimlər baxımından namazın ilk vaxtında qılınmasının savabını bəyan edin.
    6814 Hədis elmləri 2012/04/18
    Namzın ilkin vaxtında qılınmasının çoxlu sayda savab və təsirləri bəyan edilmişdir. Məsələn: Namzın savabının iki qat olması, İlahi məhəbbətini qazanmaq və s... Alimlər də bu mövzuya diqqət etməklə insanları namzın ilkin vaxtında qılınmasına çağırmışlar. Bunu Allaha yaxınlaşma və seyri sluk üçün ən mühüm əsaslardan hesab ...
  • Seçilmiş dörd qadının və onların atalarının adı nədir?
    14315 تاريخ بزرگان 2011/09/11
    Övliya və saleh insanların arasında elə qadınlar olub ki, bəşərin tarixi boyu, tövhid və İlahi hədəflər yolunda çoxlu fədakarlıq ediblər və onların adı həmişə bəşərin qara tarixində parlayır. Amma İslami rəvayət və mənbələrdə uca dərəcəli, şərəfli və üstün dörd qadının adı qadınların ən üstünü və behişt qadınlarının üstünü olaraq çəkilmiş ...
  • Şəhid Dəstğeybin kitabları etibarlıdırmı?
    8256 تاريخ بزرگان 2011/06/27
    Əzəmətli şəhid Ayətullah Seyyid Əbul- Hüseyn Dəstğeyb Şirazi şiə aləminin alimlərindən və müctəhidlərindən biri olmaqla yanaşı arif bir insan olubdur ki, fiqh, ilahiyyat, əxlaq, irfan və... elmlərdə mütəxəssis olub onun kitabları və əsərləri ümumi şəkildə etibarlı və istifadəyə yararlı eyni zamanda təsirlidir. Əlbəttə bu məsələyə diqqət etmək lazımdır ki, məsum ...
  • Oruc tutumayan müsəlman üçün yemək və içməli su hazırlayıb verməyin hökmü nədir?
    5902 Cürbəcür 2015/05/30
    Əgər oruc tutmayan şəxsin şəri üzürü varsa və ya oruc tutmaq vacib deyilsə (məsələn, xəstəlik üzündən oruc tuta bilmir) bu əməlin iradı yoxdur. Əgər qüdrəti olan halda, qəsdən oruc tutmursa və xeç bir üzrü yoxdursa, bu iş günahdır və imkan həddində o şəxsi orucu tərk etdiyinə görə ...
  • Əbu Əli Sina nə üçün məntiq kitabında sıralamanı əvəz etdi?
    6941 İslam fəlsəfəsi 2011/10/03
    İbn Sina məntiqdə iki növ yenilik etmişdir:1.             Məntiq məsələlərində yenilik2.             Məntiqin yazılış quruluşunda yenilikİkinci növ yenilik məntiqin yazılışında onun iki düşüncə tərzinə dəlalət edir. Birinci düşüncə məntiqin bəzi məsələlərinin ...
  • Həzrət Məryəm (əleyha salam)-ın aləm qadınlarından üstün edilməsinin (ayədə) qeydsiz-şərtsiz olmasına diqqət yetirməklə həmin ayəni rəvayətlə necə məhdudlaşdırmaq olar?
    7192 تاريخ بزرگان 2012/04/09
    “Aləmin” kəlməsinin Qurani-Kərimdə işlədilmə yerlərinə və müfəssirlərin bu barədəki nəzərlərinə diqqət yetirməklə məlum olur ki, bu kəlmə yalnız zamanın bir dövründə olan insanlara məxsus edilir. Əhli-sünnət kitablarının bir çox yerlərində də ayələrə rəvayət vasitəsi ilə qeyd vurulur. Həmçinin həm əhli-sünnət, həm də şiə təfsirlərinin bir çox yerlərində ...
  • Bilmək istərdim sünnülər xüsusiylə də vəhhabilər hansı dəlilə əsasən deyirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy aldıqlarında məsumdurlar nəinki hər bir halda?
    9291 Qədim kəlam 2012/10/09
    Sünnülərdən bəzi tayfaları (Həşəviyyə və Sələfilər kimi) Qurandan dəlil gətirmək həzrət Adəm və onun behiştdən çıxarılmasını bildirən ayələr kimi, dəlil gətirirlər ki, Peyğəmbərlər yalnız vəhy və risalətlərinin təbliği zamanı məsumdurlar və digər hallarda günahkar və səhvə də yol verirlər. O cümlədən, Sələfilər (Vəhhabilər) də bildirirlər ...
  • Əqd xütbəsinin fəlsəfəsin bəyan edin?
    8301 Əxlaq 2011/10/30
    İslam nəzərindənevlənmək ailənin və təbii olaraq ictimaiyyətin təşkili üçün bir müqəddəs əhd və peymandır və bir çox əsərlərə və nəticələrə malikdir o cümlədən: Cinsi meyli təmin etmək, nəslin törənməsi, insanın təkamüli, rahatlıq paklıq və iffət, hisslərin möhkəmlənməsi və bir çox başqa faydalardır. Bu müqəddəs əhdi peyman Allah Taalanın müəyyən etdiyi ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164825 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164349 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119884 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113939 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111088 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94230 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54926 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54632 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46311 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45920 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...