Ətraflı axtarış
Baxanların
11728
İnternetə qoyma tarixi: 2010/03/10
Sualın xülasəsi
Nə üçün Allah təala Quranda « إنّ مع العسر يسراً » “İnnə məəl usri yusra” buyurmuş « إنّ بعد العسر يسراً » “İnnə bədəl usri yusra” yaxud “mə” sözünün yerinə “bəd” işlətməmişdir?
Sual
Nə üçün Allah təala Quranda « إنّ مع العسر يسراً » “İnnə məəl usri yusra” buyurmuş « إنّ بعد العسر يسراً » “İnnə bədəl usri yusra” yaxud “mə” sözünün yerinə “bəd” işlətməmişdir?
Qısa cavab

Bu ayədə bir növ çətinliklərə dözməklə asanlığa çatmaq arasında əlaqə və bağlılıq mövcuddur. Bu insanın çətinlikdən sonra təsadüfü şəkildə rahatlığa çatması demək deyildir. Buna görə çətinliklə (usr) asdanlığın (yusr) arasında bağlılığı əldə etmək üçün elə bir kəlməyə ehtiyacımız vardır ki, bu mənanı daşısın, bu da “mə” (sonra) sözüdür.

“Mə” (sonra) sözünün işlədilməsi barəsində müxtəlif təfsirlər irəli sürülmüşdür. Bunların bəziləri aşağıdakılardır:

A) Ayə “mə” sözü ilə başa salmaq istəyir ki, asanlıq fasiləsiz əziyyətə dözməklə, (çətinliyə dözmək baxımından) asanlıq tədricən əldə edilir.

B) “Mə” sözündən istifadə etməklə asanlıq çətinliyə yaxındır və bu müvəqqəti dünya keçidində təsəlliverici və qəlbi güclədirən səbəblər yaranmasını göstərmək istəyir.

Hər halda hər bir çətinlik asanlıqla qarışmışdır və bu iki şey həmişə bir yerdə olmuş və olacaqlar. “bəd” sözü bu mənanı ifadə etmir.

Ətreaflı cavab

Allah təala bu ayədə Öz Peyğəmbərinə (s) belə müraciət edir: “həqiqətən (bil), hər bir çətinlikdən sonra asanlıq gələr.”[1] Peyğəmbər o zaman Məkkədə çətinliklərlə üzləşmişdi. Bu Məkkədən sonra Mədinədə asanlığın olması vədənin Allah tərəfindən verilməsi mümkündür. Yaxud da dünyada olan bu çətinlikdən sonra cənnətdə asanlığın olması da ehtimal edilə bilər.

Əlbəttə ayənin geniş mənaya sahib olması bütün bunlara aid edilə bilər. Yəni, bu iki ayə təkcə  Peyğəmbərə və o zamana məxsus deyildir. Bu ayə ümumi şəkildə bütün ixlaslı və çalışqan möminlərə şamil edilir ki, hər bir çətinlikdən sonra asanlıq vardır. [2]

“Mə”- nin işlədilməsi barəsində müxtəlif təfsirlər edilmişdir. Bunların bəzilərini aşağıda qeyd edirik:

A) “Mə”- nin “bəd”- in yerinə işlədilməsi, çətinliklə asanlığın arasında olan bağlılığı bəyan etmək üçündür. [3]Yəni, çətinliklərə dözməklə asanlığa çatmaq arasında əlaqə və bağlılıq mövcuddur. Bu insanın çətinlikdən sonra təsadüfü şəkildə asanlığa çatması demək deyildir. Buna görə çətinliklə (usr) asdanlığın (yusr) arasında bağlılığı əldə etmək üçün elə bir kəlməyə ehtiyacımız vardır ki, bu mənanı daşısın, bu da “mə” (sonra) sözüdür.

Başqa sözlə, mə” sözü asanlıq fasiləsiz əziyyətə dözməklə, (çətinliyə dözmək baxımından) asanlıq tədricən əldə edilməsini başa salmaq istəyir. [4] Hər halda “mə” birliklik nişanəsidir[5] və onların bir- birlərindən ayrılmalarının mümkünsüzlüyünü bəyan edir.

B) “Mə” sözündən istifadə etməklə asanlıq çətinliyə yaxındır və bu müvəqqəti dünya keçidində təsəlliverici və qəlbi güclədirən səbəblər yaranmasını göstərmək istəyir. [6]

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, əllamə Təba təbai bu inancda olmuşdur ki, “mə = ba” sözündə məqsəd, onların eyni zamanda baş verməsi deyil, çətinliyin ardınca asanlığın olmasıdır.[7]

Hər halda hər bir çətinlik asanlıqla qarışmışdır və bu iki şey həmişə bir yerdə olmuş və olacaqlar.[8] “bəd” sözü bu mənanı ifadə etmir.

 


[1] - İnşirah surəsi, ayə 5 və 6.

[2] - Məkarim Şirazi, təfsire nümunə, cild 27, səh 127. darul kitabul islamiyyə, Tehran çapı, birinci çap, 1374.

[3] - Taliqani, seyid Mahmud, pərtuye əz Quran, cild 4, səh 157, səhami nəşriyyat şirkəti, Tehran, 1362.

[4] - Qureşi, seyid Əliəkbər, təfsire əhsənul hədis, cild 12, səh 274, besət təşkilatı, Tehran. 1377.

[5] - Təfsire Nümunə, cild 27, səh 127 və 128.

[6] - Təbərisi, Fəzl bn Həsən, təfsirun cəvameil came, cild 4, səh 504, Tehran unveristeti və Qum elmi hövzəsinin müdiriyyəti, Tehran, birinci çap, 1377. İbn Cəzi Ğərnati, Muhəmməd bin Əhməd, kitabut təshili liulumit töənzil, cild 2, səh 493, darul Ərqəm bin əbil Ərqəm şirkəti, birinci çap, 1416.

[7] - Təba təbai, Muhımməd Hüseyn, təfsiri əl- mizan, Musəvi Həmədani, seyid Muhəmməd baqir, cild 20, səh 534, İslam nəşriyyatı ofisi, Qum, beşinci çap, 1374.

[8] - Təfsire nümunə, cild 27, səh 127 və 128.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Zikrdən məqsəd nədir?
    13129 ذکر 2012/10/06
    Allahı zikir etmək insanın ruhiyyə və əxlqında böyük təsiri vardır ki, qarşılıqlıdır. Allahı yad etmək bəndədən və ürəyin aydın, saf və Allahın əmirlərinə əməl etməmək qorxusu, günahların bağışlanması, elm və hikmətin əta olunması isə Allah tərəfindəndir. Umumi olaraq zikri iki hissəyə bölmüşdürlər dildə və qəlbdə, dildə olan ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95362 Təmkin etməyin həddi və şərayiti 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • “Quran qiraətinin batini ədəb qaydaları” dedikdə məqsəd nədir?
    8169 Quran elmləri 2012/04/09
    Quran Peyğəmbəri-əkrəm (səlləllahu əleyhi və alih)-in əbədi möcüzəsi və böyük Allahın kəlamıdır. Buna görə də islamın əvvəllərindən etibarən müsəlmanların arasında xüsusi ehtiram və dəyərə layiq görülmüşdür. Müsəlmanlar hətta bu asimani kitabın qiraəti ilə əlaqədar Quran ayələrinə və Peyğəmbərin tövsiyə və hədislərinə əsasən öz növbəsində misilsiz olan xüsusi ...
  • Aya qadın edə bilər ailəsinin icazəsi olmadan internetdə başqalarıyla rabitə yaratsın?
    6844 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/07
    Müctəhidlərin bu sual qarşısında olan cavabları ibarətdir: 1.             Xamineyi: Əgər kişinin malından istifadə etmirsə, icazə lazım deyil, amma diqqət etmək lazımdır naməhrəmlə rabitə həmişə fəsadla birlikdədir və ya günaha düşmək qorxusu vardır və caiz deyildir (icazə verilmir).
  • Əhli-sünnət və Bilal Həbəşi
    8583 تاريخ بزرگان 2011/09/12
    Əhli-sünnətin mənbələrində Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in böyük səhabəsi olan cənab Bilal Həbəşi barəsində müəyyən mətləblər qeyd olunmuş və deyilmişdir ki, onu Əbu Bəkr azad etmişdi. Kafirlərin işgəncələri qarşısında müqavimətli bir şəxs olan Bilal Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in azan deyəni, müharibələrdə İslam mücahidi idi və həmişə Peyğəmbərlə yanaşı ...
  • İmam Zaman (ə.c.) barəsində şiə və sünni nəzərləri arasında fərqlər varmı?
    15829 Qədim kəlam 2011/11/09
    Məhdəviyyət inancı və Məhdi (ə)- in zühuru düşüncəsi İslam əqidəsinin mühüm bir hissəsindən sayılır ki, İslam Peyğəmbəri (s)- in müjdə verməsinə əsasən, bütün İslami firqə və məzhəblər arasında formalaşmışdır. Həzrət Məhi (ə)- də aid hədislər əhli- sünnənin məşhur kitablarının çoxunda da gəlibdir. Bu hədislərə yaxşı diqqət etdikdə, imam ...
  • Һансы үстүнлүјә ҝөрә Аллаһ-таала Һәзрәт Сүлејмана (әлејһиссалам) һөкумәт вә әзәмәтли мүлк әта етмишдир?
    8588 Qədim kəlam 2010/09/29
    Илаһи пејғәмбәрләрин ҝөндәрилмәсиндән һәдәф дүзҝүн јашајыш вә хошбәхтлик јолуну, илаһи ҝөстәришләри инсанлара чатдырмагдыр. Амма бәзи дини мәсәләләр вар ки, о ҹүмләдән, игтисади ислам ганунлары, ҹиһад вә с... һаким гүдрәт олмадан оналары иҹра етмәк мүмкүн дејил. Белә олан һалда әҝәр ҹәмијјәтин идарә едәнләри пејғәмбәрләрин ҝөстәришләринә табе олмасалар, ...
  • “Əliyə itaət etmək (Allaha) bəndəlik və xüzu, ona itaətsizlik etmək Allaha küfrdür” hədisi düzdürmü?
    7059 Hədis elmləri 2011/10/20
    Məzmunu mütəvatir olduğuna görə bu hədis (məzmunca) səhihdir. Yəni bu mənaya çoxlu hədislərdə təkid olunmuşdur. Bu hədisdə deyilən “küfr” islamın müqabilində olan küfr yox, imanın müqabilində olan küfrdür. Aydındır ki, kafirin nəcis olması və s. hökmləri iman müqabilində olan küfrə aid ...
  • İslami cəhətdən hindlilər (bütpərəstlər) nəcisdirlərmi və onların rütubətindən çəkinmək lazımdırmı?
    6702 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/10/24
    Bütünmüctehidlərinrəyinəəsasən, kafirnəcisdirvəonunrütubətindənçəkinməklazımdır. MərhumİmamXomeyni (rəhmətullah
  • Sizin Qold-kuist şirkəti barəsində nəzəriniz nədir?
    6309 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/09/12
    Qold-kuist, Qold-mayn şirkətlərinin fəaliyyəti, eləcə də ümumi şəkildə piramida tipli sərmayə yığmağa məşğul olan şirkətlərin ölkə iqtisadiyyatına vurduğu zərər və xəsarətlərə nəzər yetirməklə o şirkətlərin fəaliyyəti qadağandır. O zərərlərdən bəzilərini qeyd edirik:1. Sərmayənin və valyutanın ölkədən xaric olması və onun müqabilində həqiqi əmtəənin ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    166904 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165544 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120577 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    115153 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    113567 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    95362 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    56800 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55448 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    47359 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46553 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...