Ətraflı axtarış
Baxanların
8099
İnternetə qoyma tarixi: 2012/04/18
Sualın xülasəsi
İman və ürək (qəlb) inamının Quranda əlaqəsi hansı şəkildə bəyan olubdur?
Sual
İman və ürək inamının Quranda əlaqəsi hansı şəkildə bəyan olubdur? Aid olan surə və ayəni zikr edin.
Qısa cavab

            İman, lüğətdə ibarətdir: Tərkibetmənin qarşılığında təsdiq etmə. Termində isə iman ibarətdir: Dillə etiraf etmə, qəlbi əhd- peyman və qəsd, bütün bədən üzvləri ilə əməl, amma "inam" lüğətdə, həyəcan və narahatlıqdan sonra olan aramlığa deyillər.

İman və ürəkdən olan inamın (etibar, etimadın) fərqi.

Bəzən mümkündür ki, insan, elmi və məntiqi dəlilin vasitəsinə bir şeyə yəqin tapa və bu dəlil ilə ağlı razılaşa, amma aramlıq tapmağa (azan olmaya). Amma o şeyə nisbət qəlbən inamı olsa, bu inam səbəb olar ki, aramlıq tapa və qəlbi sakitləşə.

Rəvayətlərin birində İmam Rzadan (ə) bu sual olundu ki: İbrahimin (ə) qəlbində şəkk- şübhə varıydı? İmam Rza (ə) buyurdu: Yox, bəlkə İbrahimin qəlbində yəqin varıydı və Allahdan yəqininə artıqlıq istədi.

Ətreaflı cavab

            İman, lüğətdə ibarətdir: Tərkzibetmənin (inkar etmə) qarşılığında təsdiq etmə.[1] Termində isə iman ibarətdir: Dillə etiraf etmə, qəlbi əhd- peyman və qəsd, bütün bədən üzvləri ilə əməl.[2] Amma "iman" lüğətdə, həyəcan və narahatlıqdan sonra olan aramlığa deyillər.[3]

İman və ürəkdən olan inamın fərqi.

Bəzən mümkündür ki, insan, elmi və məntiqi dəlil ilə razılaşa, amma aramlıq tapmaya. Amma o şeyə nisbət qəlbən inamı olsa, bu inam səbəb olar ki, aramlıq tapa və qəlbi sakitləşə. Belə olan halda heç bir vəsvəsə və zehni təsəvvür ona nüfuz edə bilməz. Misal ünvanında: Bizim hamımızın yəqin varımızdır ki, ölmüş insandan heç bir şey gözləmək olmaz. Buna dəlil ilə inanırıq, amma canımıza nüfuz etməyibdir. Çünki, mümkündür ki, nir nəfər məxsusən gecə ölmüş insandan qorxa. Amma bəzi şəxslərin işləri ancaq bu olduğu üçün heç vaxt bu qorxu onlarda baş verməz.[4] Buna əsasən demək olar ki, insan şühud (görmə, müşahidə etmə) mərhələsinə yetişən zaman ürəyi aram olar. İbrahimin (ə) də ölülərin dirilməsinə və besətə xalis və kamil imanı var idi və qəlbində heç bir şəkk yoxuydu, amma istədi qəlbən inama nail ola.

Rəvayətlərdən birində İmam Rzadan (ə) bu sual soruşuldu ki: İbrahimin (ə) qəlbində şəkk- şübhə varıydı?

İmam Rza (ə) buyurdu: Yox, bəlkə İbrahimin qəlbində yəqin varıydı və Allahdan yəqininə artıqlıq istədi.[5]

Rəvayətlərin bəzisi zehnlərdə olan bu təsəvvür ki, İbrahimin (ə) şəkk- şübhə varıydı və bizdə əgər şəkk etsək üzrlüyük, əgər iman və yəqinimiz olmasa da belə bizə irad tutulmaz kimi sözlərin batil olduğunu bildirir və üstündən xətt çəkir.

Bir rəvayətdə söylənibdir: Bir nəfər İmam Kazıma (ə) məktub yazdı və dedi: Mən şəkk halındayam və İbrahimdə (ə) Allaha buyurdu: Ölülərin necə dirilməsi tərzini mənə göstər. Mən də istəyirəm ki, mənə bir şey göstərəsiz.

İmam (ə) onun cavabında yazdı: Həqiqətən İbrahim (ə) mğmion idi və ancaq imanının artmasını istəyirdi, amma sən şəkk halındasan və şəkk edən insanda heç bir xeyir yoxdur.[6]

Bunlara əsasən gərək, dinin əsillərinə insanın etiqadı, imanı və yəqini ola. İman və yəqini ələ gətirmək üçün dəlil ilə sabit olunmuş yollar vardır ki, bu yollarla birgə heç vaxt insanda şəkk qalmaz. Təlqin olunan şübhələri aradan qaldırmaq üçün din alimlərinə müraciət etmək olar.

Quran ayələrində bir az dərindən fikirləşmə ilə bu həqiqəti başa düşmək olar ki, ruhi və rəvani nigaranlıqları aradan aparmaq, həkim və ədalətli Allaha imanın gücləndirilməsi və qiyamət günü, behişt və cəhənnəmə iman gətirməklə mümkündür. Həmçinin namaz kimi ibadət sayılan əməllər də insanın bu mərhələyə yetişməsi üçün nəzərdə tutulubdur. Mömin, nə qədər ki, Allahın lütf və himayətini hiss edə, qorxu, həyəcan və qəm- qüssə heç vaxt onun ürəyində yer tapmaz:

«و لا تهنوا و لا تحزنوا و انتم الاعلون ان كنتم مؤمنین»[7]

Süst, qəmgin olmayın, əgər imanınız ola siz üstünsüz.

Allah- Taala bu ayələrdə buyurur: Əgər Allahla olasız, yerin və göyün qüvvəsinin hamısı sizin ixtiyarınızdadır. Allah ehtiyac və çətinliklərinizi bilir. İtaət, çalışma və bəndəliyinizdən xəbərdardır. Bu İlahi müjdələrə iman gətirməklə mümkün deyil aramlıq insanın vücuduna (varlığına) hakim olmaya. Qəti olaraq bu dərk və xasiyyətlə, ruha həyəcan gətirən və nigaran edici işlər insanın canı və qəlbindən çəkilər.

 


[1] - İbn Mənzur, Məhəmməd ibn Mukrim, Lisanul- ərəb, cild 13, səh 21Ş, Dare Sadir nəşriyyatı, Beyrut, üçüncü çap, 1414 hicri qəməri

«الإِيمان: بمعنى التصديق، ضدُّه التكذيب»

[2] - Kuleyni, Kafi, cild 2, səh 27, hədis 1, Darul- kotobil- İslamiyyə, Tehran, 1365 h. ş. İmam Sadiq (ə) buyurub: " الْإِيمَانُ هُوَ الْإِقْرَارُ بِاللِّسَانِ وَ عَقْدٌ فِي الْقَلْبِ وَ عَمَلٌ بِالْأَرْكَانِ" İmanın mənası və onun elm və İslamla olan fərqindən daha çox agah olmaq "İman və İslamın şərtləri, 17125 (sayt: az16843" və "Elm və imanın fərqi, 5383 (sayt: 5651" göstəricilərinə müraciət edin.

[3] - Rağib İsfəhani, Hüseyn ibn Məhəmməd, Mofrədate əffaze Quran, tərcümə və təhqiq, Xosrəvi, Qulamrza, Mortəzəvi nəşriyyatı, Tehran, ikinci çap, 1375 hicri şəmsi.

[4] - Şirazi, Nasir Məkarim, Nümunə təfsiri, cild 2, səh 304, Darul- kotobil- İslamiyyə, Tehran, birinci çap, 1374 hicri . şəmsi.

[5] - Ərusi Huveyzi, əbd Əli ibn Cümə, Nurus- səqəleyn, cild 1, səh 330, Ət- tarixul- ərəbi müəssisəsinin nəşriyyatı, Beyrut, birinci çap, 1412 hicri qəməri.

[6] - Həmin, cild 1, səh 336.

[7] - Ali- imran surəsi, ayə 139.

 

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163682 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158066 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118546 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111444 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104151 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92297 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53952 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48386 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44645 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44043 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...