Ətraflı axtarış
Baxanların
6849
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/15
Sualın xülasəsi
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində «وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ...‏» Peyğəmbərin adı açıqlanıbdır? Amma başqa ayələrdə açıqlanmayıb?
Sual
Nə üçün Muhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ وَ ءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلىَ‏ محُمَّدٍ وَ هُوَ الحْقُّ مِن رَّبهِّمْ کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهَمْ başqa ayələr kimi بما انزل علی رسوله deyilməyib, bəlkə Peyğəmbərin (s) adıyla açıqlanıbdır?
Qısa cavab

Sual onunan ayədə Həzrəti Muhəmmədin (s) mübarək adının açıqlanmasının səbəbi, ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlamaq istəyib. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumda sonra xüsusun deyilişi bilirlər. Bu şəkildə ki, ikinci təbir əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir; bu bəyanla ki, Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirilmiş ola.

Bir dəstənin etiqadı budur ki: Peyğəmbərin (s) adının deyilməsi ona görədir ki, Əhli kitab deməsinlər biz ancaq Allaha və öz Peyğəmbərimizə cə səmavi kitablarımıza iman gətirmişik.

Ətreaflı cavab

Peyğəmbərin (s) adının açıqlanmasının səbəbini anlamaq üçün, gərək ayənin bu hissəsi «آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ» hansı mənanı çatdıqmaq istəyib ona diqqət edərək, Peyğəmbərin adının deyilməsinin səbəbini ələ gətirək.

Allah Məhəmməd surəsinin 2- ci ayəsində bir höküm bəyan edir ki, ondan bir neçmət kimi ad aparmaq olar. Bu cür ki, Allah bəzi insanların günahlarını öz məğfirətiylə məhv edir və onların qəlblərində islah edir.[1] Amma hansı kəslər bu neməti ələ gətirir bu haqda iki təbir var ki, ayənin əvvəllərində gəlibdir:

" وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ" və digəri " آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلى‏ مُحَمَّدٍ" indi bundakı, ayənin hər iki hissəsindən birinin digəriylə hansı nisbəti var və hansı mənaya şamil olur. Müfəssirlər arasında bir sıra bəhslər var.

İlk baxışda nəzərə çatır ki, birinci təbirin misdaqları və fərqləri daha ümumidir və ikinci təbirin fərdlərində özündə yerləşdirir. Buna əsasən ikinci təbir sadəcə iman gətirən fərdlərdən bəzisinə təkiddir. Amma bu mətləbi bütün təfçirçilər qəbul etmir və onların bu haqda nəzərləri var ki, ikinci hissənin anlayışında faydalıdır və biz onlardan bir sırasına işarə edirik:

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci təbiri ümumdan sonra xüsusun deyilişi bilirlər.

Bu şəkildə ki, ikinci təbir Əziz Peyğəmbərin (s) təlimatlarına təkiddir: Başqa sözlə desək Allaha iman heç vaxt kamil olmayacaq, məgər əziz Peyğəmbərə nazil olanlara iman gətirmiş ola.[2]

  1. Təfsirçilərdən bir dəstəsi ikinci hissəni etirazi qeyd (qaçılmaz qeyd) bilirlər və deyirlər ikinci hissə, birinci hissəni məhdudlaşdırır və bunu bəyan edir ki, ayənin sonunda gəlmiş hökm və nemət bu dəstəyə bağlılığı var və ikinci hissəni birinci təbirə təkcə bir təkid bilmək olmaz.[3]

  2. Bir dəstə tamamilə ikinci nəzəriyyənin müxalifidirlər və etiqadları bunadır ki, ikinci hissə nə inki xüsusi deyil, bəlkə birinci mənadan ümumidir. Onlar deyirlər " الذین آمنوا" yəni Allaha, Peyğəmbər və Məada iman, amma « آمنوا بما نزل علی محمد » yəni əziz Peyğəmbərə (s) gəlmiş bütün şeylərə iman və bu əvvəldə gəlmiş şeyləri ümumiləşdirir və davamında gələn hökmün fərdlərini daha çox etmişdir.[4]

  3. Brinci cümlə Allaha iman gətirməyə işarədir və etiqadi cəhəti vardır və ikinci cümlə İslamın məzmununa və o həzrətin təlimatlarına iman gətirməyə işarədir və elmi cəhəti vardır. Başqa sözlə desək təkcə Allaha iman kifayət deyil, bəlkə " ما انزل علیه"iman gətirmək lazımdır, yəni ona nazil olmuş Qurana, cihada, namaz oruca və əxlaqi dəyərlərə iman gətirmək lazımdır [5] ki, Allah şəxsin günahlarını bağışlasın və qəlbini islah etsin. Bu halda ayənin hər iki hissəsinin ayrı və fərqli mənası olacaq və artıq bir- birlərinə nisbət ümum və xüsusları olmayacaq.

  4. Bir dəstədə bu təkrarın səbəbini o fərdlərin fərqli olmasına görə ki, ayə onların haqqında nazil olubdur, biliblər. Bu mənaya ki, birinci hissə Əbuzər, Salman, Əmmar və Miqdad haqqında nazil olubdur və ikinci hissə həzrəti Əli (ə) haqqında nazil olubdur, fərdlərin fərqli olması ayədə iki təbirin vücuda gəlməsinə səbəb olubdur.[6]

Bütün bu ehtimallara əsasən, ayənin ikinci hissəsinin əhəmiyyətini başa düşmək olur. Buna əsasən bu ayədə həzrəti Muhəmmədin (s) adına işarə olması ayənin bu hissəsinin əhəmiyyətinə görədir və Allah istəyib Peyğəmbərin (s) adını deməklə o həzrətə əzəmət və ehtiram bağışlasın.

Təfsirçilərdə bu səbəbi yazıblar; Buna səbəb ki, həzrəti Muhəmməd (s) ayrıca yad olunub, və onun imanına xüsusi işarə olunub, hədəf o həzrətin əzəmətlənməsi və şərafətlənməsi olubdur".[7]

Bu səbəbə əlavə olaraq, təfsirçilər başqa bir ehtimalda qeyd ediblər ki, diqqətə layiqdir: "Peyğəmbərin adını zikr etdi, ona görə ki, Əhli- kitab deməsinlər: Biz təkcə Allaha Peyğəmbərə və öz səmavi kitablarımıza iman gətirmişik".[8]



[1] - «کَفَّرَ عَنهمْ سَیِّاتهِمْ وَ أَصْلَحَ بَالهمْ .»

[2] - Məkarim Şirazi, Nasir, Təfsiri nümunə, cild 21, səh 394, Darul- kutubul- İslamiyyəh, Tehran, 1374 hicri şəmsi.

[3] - Təba təbai- Seyyid, Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan fi təfsiril- Quran, cild 18, səh 223, came müdərrisin hozeye elmiyyeye Qum, 1417 hicri qəməri.

[4] - Fəxruddin Razi, Əbu əbdillah Muhəmməd ibni Ömər, Məfatihul- ğeyb, cild 28, səh 35, Darul- ehyaut- turasil ərəbi, Beyrut, 1420 hicri qəməri.

[5] - Təfsiri Nümunə, cild 21, səh 394.

[6] - Bəhrani- seyyid Haşim, Əl- burhan fi təfsirul- Quran, cild 5, səh 56, bunyadi besət, Tehran, 1416 hicri qəməri.

[7] - Təbərsi, Fəzl ibni Həsən, Məcməul- bəyan, fi təfsirul- Quran, cild 9, səh 148, Nasir osrov nəşriyyatı, Tehran, 1372 hicri şəmsi.

[8] - Həmin.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Bizə qarşı pislik edən yaxınlarla ged- gəlimiz necə olsun?
    6879 Əməli əxlaq 2011/10/06
    Yaxın qohum əqraba ilə ged- gəlin mənası ehsan və lütf ilə əlaqə saxlamaq deməkdir. Hamıya qarşı bir şəri vəzifədir və uzun ömürlük, yaxşı əxlaq, ruzinin çoxalması kimi bir çox yaxşı faydaları və əsərləri vardır. Bütün yaxınlarla (qadın kişi, təqvalı təqvasız, müsəlman kafir, zalim saleh) ged- gəl və əlaqə olmalıdır. Həzrəti ...
  • Nəcis paltarlar, iki hissəli yarı ovtomatik paltaryuyan maşınlar vasitəsi ilə pak olurlarmı?
    9309 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/06/27
    Əgər nəcasətin eyni aradan gedəndən sonra, ker su paltarın hər yerinə yetişib və qurudanın fırlanması nəticəsində onun suyu xaric olsa, paltar pak olar.[1] Aşağıda mərcələrin dəftərlərinin cavabını qeyd edirik. Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftəri: Əgər nəcasətin eyni gedəndən sonra, boruya birləşən su paltaryuyan ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94696 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Cövhər və ərəzin arasında fərq varmı?
    8264 İslam fəlsəfəsi 2011/06/21
    Cövhər lehsikologiya nəzərindən gövhər (ərəbləşmiş kəlmə) kəlməsinin tərcüməsidir.Ərəz, peyda olma, üz vermə, ərz etmək və ... mənasındadır.[1]Filosoflar cövhərin tərifində belə deyiblər:«الجوهر ماهیة اذ وجدت فی الخارج وجدت لا فی موضوع مستغن عنها»"Əl- cövhəru mahiyyətun iza vucudət fil- xaric ...
  • Bədr döyüşündə Peyğəmbər (s) kömək edən mələklər, Ühüd döyüşündə qənimət əldə etməyə gedən əsgərlərin qarşısına nə ücün almadılar; Nə ücün imam Həsən və imam Hüseynin (ə) köməyinə getmədilər?
    13603 Qədim kəlam 2012/09/01
    Bədr döyüşü, Müsəlmanların ilk müharibə təcrübələridir ki, tarixdə baş vermişdir. Əlbətdə islam yeni bir din və bir dəstəbüt pərəst və müşrüklərlə qarşı- qarşıya durmuşdu. Onlar islamın məhv olmasından başqa hec bir istəkləri yox idi. Odur ki, müsəlmanların Allah tərəfindən mələklər vasitəsiyləhimayət olunması zəruri idi. Biz inanırıq ki, ...
  • Əhdə əməl etməməyin kəffarəsi nədir?
    7797 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/30
    Əgər bir şıxs (təqlid mərcələrinin izahlı hökümlər risalələrində əhd üçün olan şərtlərlə)[1] Alahla əhd bağlasa və ona əməl etməsə (işi etmək ya onu tərk etməyə əhd etməsi arasında fərq yoxdur) kəffarə verməlidir. Yəni altımış fəqiri doyurmalı, ya iki ay oruc tutmalı,[2] ya da bir ...
  • Məadın əqli və fitri dəlilləri nədir?
    9138 Qədim kəlam 2010/10/13
    Sualın cavabı, fəlsəfədə olan üç məktəbin nəzəriyyəsini yəni Məşşa, işraq və hikməti mütəaliyə və həmçinin kəlami və irfani nəzəriyyəni açıqlamaqla, daha aydın olacaq. Alimlərin əsərlərində bu bəhsin tutumu, imkan, sübut, isbat və məadın cismani, ruhani ya hər iki formada necə baş verə biləcəyi bəhslərin hamısına şamildir. Bu ...
  • Dünyada xeyir və şər, gözəllik və çirkinlik olmasına rəğmən Allahın mehriban olmasını neçə isbat etmək olar?
    26583 Qədim kəlam 2011/09/10
    Allah insanı mümkün olan ən yaxşı halda yaratmış, onun həm bu dünyadakı, həm də o biri dünyadakı ehtiyaclarını, tamamilə, təmin etmişdir. Daha doğrusu, bütün varlıqları insan və ona xidmət etmək üçün yaratmışdır. Bunun özü Allahın insana qarşı nə qədər mehriban olduğunu göstərən ən güclü arqumentdir. Habelə O, başqa varlıqlara qarşı ...
  • Bütün əməlləri xalis niyyətlə necə yerinə yetirmək olar?
    7679 Əməli əxlaq 2011/07/28
    İxlas – işlərin yerinə yetirilməsində və bəndəlikdə başqasının razılığını yox, yalnız Allah-taalanın razılığını əldə etmək, layiqli bəndəlik məqsədində olmaq mənasınadır. Deməli, əvvəlcə ixlasın maneələrini, yəni riyakarlıq, dünyaya ürək bağlamaq, şeytani vəsvəsələri aradan qaldırmaq lazımdır, bundan sonra imanın gücləndirilməsi, Allah-taalanın müqəddəs ...
  • Eramızdan uzun illər qabaq mağaralarda yaşayan insanlarda Adəmin (ə) nəslindən idilərmi?
    7965 Təfsir 2011/05/09
    Adəm (ə) övladının dağlarda və mağaralarda yaşamasını Qurani- kərim də təsdiqləyir. Amma bunu da qeyd edək ki, Adəmdən (ə) öncə insanların yaşaması və mağaraları özlərinə məskən seçmələri inkarolunmazdır. Hətta mağaralardan tapılmış tarixi əsərlərdə onların hansı zamana aid olmalarını da demək olar. Bundan əlavə Adəmin (ə) yaşamaq tarixi çox uzun min ...

Ən çox baxılanlar

  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    165718 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    165191 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    120226 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    114561 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    112278 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94696 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    55831 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    55166 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46859 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    46232 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...