Ətraflı axtarış
Baxanların
9529
İnternetə qoyma tarixi: 2010/04/22
Sualın xülasəsi
Гуран, Аллаһын јолладығы сонунҹу мөҹүзәсидир. Гуранын мөҹүзәси һансы шәкилдәдир?
Sual
Гуран, Аллаһын јолладығы сонунҹу мөҹүзәсидир. Гуранын мөҹүзәси һансы шәкилдәдир?
Qısa cavab

Гуранын мөҹүзәси үчүн үч јол бәјан олунуб; сөз мөҹүзәси, мөвзу мөҹүзәси вә Гуранын ҝәтирилмәси.

  1. Гуранын сөз ҹәһәтдән мөҹүзәси ики гисимдир:

а) Бәлағәт (сөзүн дәрин мәна илә бәјаны) мөҹүзәси;

Гуранын бәјан јолу елә бир бәјандыр ки, һеч бәшәр кәламы, һәтта, Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  өзүнүн сөзләри дә онунла мүгајисә олуна билмәз. Бу ҹәһәтдән алимләр Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  Гуранын алынмасы илә онун јазылмасы арасында һансыса бир сәһвә јол вермәси еһтималыны һеч бир үнванла гәбул етмирләр.

б) Әдәд мөҹүзәси;

Бу ҝүн компјутер техникасы васитәси илә Гуранын кәлмәләри вә һәрфләри арасындан елә таразлыг вә мүнасибәтләр кәшф олунуб ки, бәшәр сөзүндә белә бир ишин баш вермәси гејри-мүмкүндүр.

  1. Гуранын мөвзу мөҹүзәси бир нечә гисмә бөлүнүр;

а) Гуранда ихтилафын олмамасы;

б) Гуранын елм вә маарифи. Гуран елә бир маариф вә елмлә зәнҝиндир ки, ән азы о заманда белә бир мөвзуја бәшәрин әлинин чатмасы гејри-мүмкүндүр. Бу маариф дәрин фәлсәфи, ирфани, әгли вә саир елмләри әһатә едир.

д) Гуранда олан елм вә маарифин сәтһи олмамасы. Он әсрдән чох кечмәсинә бахмајараг Гуранын бәјан етдији бүтүн елми мәсәләләр вә маарф бу ҝүнә кими өз јериндә галыр вә кимсә ону батил едә билмир.

3. Гуранын ҝәтирилмәси ҹәһәтдән мөҹүзәси;

Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  зәманәсиндә һеч кимдән һеч бир јазыб-охумаг дәрси алмамышдыр. Неҹә ола биләр ки, һеч бир елми-мәдәни маарифә малик олмајан Әрәбистан јармадасында Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  өзүндән белә бир дәрин мәналы китаб ҝәтирсин.

Ətreaflı cavab

Гуранын мөҹүзә олмасыны сүбут едән чохлу дәлилләр мөвҹуддур.[1] Онларын хүласәсини үч гисмә бөлмәк олар:

1.     Гуранын сөз мөҹүзәси;

2.     Гуранын мөвзу мөҹүзәси;

3.     Гуранын ону ҝәтирәнә ҝөрә мөҹүзәси;

1-1. Гуранын сөз мөҹүзәси;

Гуранын сөз мөҹүзәси ики мәрһәләдә бәјан олунур; бәлағәт мөҹүзәси вә әдәд мөҹүзәси;

Гуранын бәлағәт мөҹүзәси вә ја Гуран бәлағәти гәдим заманлардан танынмыш бир мөвзу олуб бүтүн ислам мәзһәбләри арасында тәрәддүдсүз гәбул олунмуш бир мәсәләдир. Әлбәттә, бәзиләри Гуранын бәлағәт мөҹүзәсиндән, нәзм вә үслуб кими јоллары ајырмыш вә демишләр: “Гуранын мөҹүзәләриндән бир бәлағәт мөҹүзәси, диҝәри исә нәзм вә үслуб мөҹүзәсидир.” Бәзиләри исә Гуранын бәлағәт, нәзм вә үслуб мәҹмуәсин мөҹүзә адландырырлар.[2]  Лакин бунларын һамысы нүмунәләрин чохалдылмасы үзүндәндир, амма әслиндә бүтүн бу јолларын һамысы Гуранын бәјан ҹәһәтинә бағлы олуб бәлағәт мөҹүзәсинә гајыдыр.

Гуранын бәјан јолу елә бир бәјандыр ки, һеч бәшәр кәламы, һәтта Ислам Пејғәмбәринин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) сөзләри дә онунла мүгајисә олуна билмәз. Изаһда демәк олар ки: Әһли-сүннәт алимләри иддиа едирләр ки, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  һәдис вә сөзләрини јазмағы гадаған етмишдир. Бу мөвзуда Һәзрәтдән рәвајәт дә нәгл едирләр.[3] Белә олан һалда суал гаршыја чыхыр ки, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  нәјә ҝөрә һәдис јазмағы гадаған етмишдир?

Әһли-сүннәт алимләри арасында бу суала верилән ҹаваблардан бири чох мәшһурдур. О да будур ки, мүмүкүн иди Гуранын кәлмәләри илә Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  һәдисләри гарышыг дүшсүн. Әһли-сүннәт алимләринин диҝәр танынмыш мүһәггиг алимләриндән бири исә бу ҹавабы рәдд етмиш вә демишдир: “Гуранын бәлағәт мөҹүзәси, онун кәлмәләринин гејри-Гуран кәлмәләри илә гарышыг дүшмәси иддиасыны рәдд едир.” [4]

Сонра Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  сөз вә данышыг истедады елә бир сәвијјәдә олмалы ки, Гуранын кәлмәләри илә дәјишик дүшмәјин мүмкүнлүјү һаггында ҹаваб верилир: “Бу сөз Гуранын бәлағәт мөҹүзәсинин инкарыдыр.”[5]  Һәр һалда Ислам Пејғәмбәриндән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  һәдис јазылмасыны гадаған етмәси мөвзусу әһли-сүннәт алимләри үчүн бөјүк бир чәтинлик һесаб олунур. Һалбуки, Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  һәдисләри әслиндә вәһјдән вә гејб аләминдән мәншә алмыш вә әҝәр вахтында һифз олунуб Ислам үммәтинә чатдырылсајды, мүсәлманларын чох мүһүм ҝирифтарчылыглары өз һәллини тапарды. Бу ҹәһәтдән, әввәлдән шиә алимләри арасында  Ислам Пејғәмбәри(сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  тәрәфиндән о Һәзрәтдән һәдис јазылмасынын гадаған едилмәси мәсәләсини гәубл етмәмишләр.

Гуранын бәлағәт мөҹүзәләриндән бири дә Гуранын әдәд мөҹүзәсидир. Бу ҹәһәт сон заманларда тапылмыш вә ја компјутер системинин ишә дүшмәси илә дәгигләшмишдир. Кәлмәләр вә һәрфләр арасында хүсуси таразлыг вә бағлылыг елә бир сәвијјәдәдир ки, бәшәр сөзүнүн бу дәрәҹәдә дәгиг ујғунлуг вә бағлылығы гејри-мүмкүндүр.[6]

1-2. Гуранын мөвзу мөҹүзәси;

Гуранын мөвзусунун мөҹүзәлији мүхтәлиф јолларла бәјан олунмушдур. Онларын хүласәси ашағыдыкылардан ибарәтдир:

а) Гуранда ихтилаф јохдур;

Гуранын бу ајәси, “Oнлaр Гур’aн бaрəсиндə (oнун Аллaһ кəлaмы oлмaсы һaггындa) дүшүнмəзлəрми? Əҝəр o, Аллaһдaн гeјриси тəрəфиндəн oлсaјды, əлбəттə, oндa чoxлу зиддијјəт (иxтилaф, ујғунсузлуг) тaпaрдылaр.”[7]  -  ачыг нишан верир ки, Гуранын мөвзусунда ихтилаф олмамасы мөҹүзәси вар.

б) Гејби хәбәрләр;

Гуранда бәзи шәхсләр һаггында вә ја, ҝәләҹәкдә баш верәҹәк бәзи һадисәләр хәбәр верилир вә һадисә, ајә назил оландан бир мүддәт сонра баш верир. О ҹүмләдән бу ајәни гејд етмәк олар: “Əлиф, Лaм, Мим! 2. Румлулaр (бизaнслылaр ирaнлылaрлa) мəғлуб oлдулaр. 3. (Əрəбистaнa) əн јaxын бир јeрдə. Лaкин oнлaр (бу) мəғлубијјəтлəриндəн сoнрa гaлиб ҝəлəҹəклəр.”[8]

д) Гуранын елмләри вә маарифләри;

Гуранда елә елми мәтләбләр ҝәлиб ки, ән азы о заманда белә маарифин бәшәрин әлинә ҝәлмәси гејри-мүмкүндүр. Әлбәттә, Гуранда бу ҝүндә елә мәсәләләр вар ки, бәшәрин һәлә дә она әли чатмамыш вә бәјан оланлар да јалныз, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  вә мәсум Имамлар (әлејһимссалам) тәрәфиндән бизә чатан рәвајәтләр әсасында әлә ҝәлмишдир.   Белә ки, бу ҝүн бизә чатан һәдисләрин чох һиссәси етигади, әгли мәсләләри, фәлсәфси, кәлами вә ирфани мөвзулары әһатә едир. Һәр һалда бу ҝүн бәшәр һәтта, кечмишдә һеч ҹүр әлә ҝәтирә билмәдикләри Гуран маарифи вә елмләриндән дәрин мәналары да әлә ҝәтирсәләр Гуранын мөҹүзәсиндән бир шеј азалмаз. Гејд етмәк лазымдыр ки, Гуранын бу мөҹүзәләринин исбаты ону ҝәтирән тәрәфиндән бәјан олунмур. Гуранын дәрин маариф вә әзәмәтли мәналары о гәдәр дәрин вә уҹадыр ки, тәфәккүр үфүгүндә һәр әсрин мүтәфәккирләринин билијиндән јүксәкдә вә бәшәрин әлчатмаз тәфәккүр јүксәклијиндә гәрар тутмушдур. Бу да, вәһј нурунун бәшәр тәфәккүрүнә ишыг сачмасы кимидир.

г) Гуранда ҝәлән маариф вә елмләрин нәгд (рәдд вә инкар) олунмасынын гејри-мүмкүнлүјү;

Бәшәр елминин бу ҝүнә гәдәр узун мүддәтли инкишафындан сонра елми вә мәдәни саһәләрдә ирәлиләјишләрә бахмајараг, Гуранын һеч бир елми мәтләби батил елан олунмамышдыр. Бу мөвзунун өзү Гуранын һагг олуб сәмави китаб олмасына дәлаләт едир. Бир мәсәләни дә гејд етмәк јеринә дүшәрди ки, ола билсин дејилсин ки, бәшәр елминдән дә мәнтиг вә ријазијјат кими бәзи дәгиг елмләр дә кечмишдән бу ҝүнә гәдәр дәјишилмәмиш галмышдыр. Ҹавабында дејилир ки, биринҹиси, белә елмләр гәдимдән олмасына бахмајараг, бир дәстә алимләр тәрәфиндән һәмишә ән илк биликләр кими охунмуш вә јазылмышдыр. Белә елмләрин горунмасына чалышанлар әслиндә бу елми ҝәтирәнләр јох, ҹәм едәнләр олмушлар. Икинҹиси, бәшәрин јаздығы китаблар адәтән, хүсуси бир елми мөвзуја аид олур, һалбуки, Гуран елминин вә маарифинин ән мүһүм парлаг хүсусијјәтләриндән бири мөвзуларын мүхтәлифлији вә бир сөздә онларла мәтләбә ишарә олунмасыдыр.

Беләликлә, бу вәзијјәтин өзү Гуранын мөҹүзәләриндән бири сајылыр ки, өзүндә чохлу саһәдә елми биликләр ҹәм етмишдир. Һансы бәшәр бир-бириндән тамамилә фәргли мүхтәлиф мөвзуда елми мәтләбләри елә бир дәгиглик вә диггәтлә далбадал дүзсүн ки, мөвзунун әввәли вә сону мүхтәлиф олмасына бахмајараг мөвзулар елми ҹәһәтдән тамамилә өз сәһиһлијин горусун. Белә ки, нә сөздән һәдәфә хәләл ҝәлсин, нә сөзләрин нәзм вә мәнасы гатышсын вә нә дә хәтаја јол верилсин. Һәмчинин, бүтүн бунларла јанашы нечә әсрләрлә ҝүн кими парласын вә һеч ким она нәгд вә хәта тута билмәсин.[9]

  1. Гураны ҝәтирән ҹәһәтдән мөҹүзәси;

Бу мөвзу гәдимдән алимләр арасында гәбул олунмуш бир бәһсдир. Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) зәманәсиндә һеч кимдән һеч бир јазыб-охумаг дәрси алмамышды. Неҹә ола биләр ки, һеч бир елми-мәдәни маарифә малик олмајан Әрәбистан јармадасындан Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм)  өзүндән белә бир дәрин мәналы китаб ҝәтирсин.[10]

Гејд етмәк лазымдыр ки, Гуранын мөҹүзә бәһси, Гуран елмләри мөвзусунда бәһс олунмасына бахмајараг әслиндә кәлам елминдә бәһс олунмалыдыр. Бу ҹәһәтдән, бу мөвзу кәлами елмләрдә дә бәһс олунмушдур.[11]

 

Даһа чох мәлумат үчүн:

Һади Теһрани, Мәһди, Мәбани кәлами иҹтиһад, Муәссисеји фәрһәнҝи ханеји хирәд, Гум, биринҹи чап, 1377.



[1] Самәни, Сејјид Мүстәфа, Вуҹуһ еҹаз Гуран, (Бејнәлхалг Гуран елмләри вә маарифи тәһгигат конфрансынын мәгаләләр мәҹмуәси, Гум, Дарул-Гуран) сәһ-168-178.

[2] Һәмән мәнбә, сәһ-169.

[3] Мәһмуд Әбуријә, Изваи әлас-сүннәтил-Мүһәммәдијјә, сәһ-42.

[4] Һәмән мәнбә, сәһ-46.

[5] Һәмән мәнбә, сәһ-47

[6] Бу һагда” Гәдр” үнваны илә доктор Сејјид Әли Гадиринин васитәси илә СД програмы һазырланмышдыр.

[7] Ниса сурәси, 82-ҹи ајә.

[8] Рум сурәси, 1-3.

[9] Әлләмә Тәбатәбаи нәгл едир ки, Гуранын бүтүн маарифини онун һәр бир сурәсиндән чыхарыб әлә ҝәтирмәк олар. Әҝәр бу мүмкүнсә онда бу о мәнададыр ки, Гуранын һәр бир сурәсиндә олан маариф мәҹмуәси онун бүтүн маарифини өзүндә ҹәмләшдириб. Јәни, Гуранын бүтүн маарифи 114 дәфә мүхтәлиф сурәләрдә, мүхтәлиф шәкилдә бәјан олунмушдур. Бу да Гуранын диҝәр (әдәд) мөҹүзәләриндән биридир.

[10] Бәзи шәргшүнаслар бу мәсәләни рәдд етмишләр. Бу мәнада ки, онларын нәзәринә ҝөрә “Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) савадлы олмуш вә диҝәр дин алимләри илә ҝедиш-ҝәлиши олуб онларын јанында дәрс охујуб. О, (нәузу биллаһ) онлардан алдығы мәлумат әсасында Гураны јазмышдыр. Әҝәр Гуранда Әрәбистан јармадасынын әһалиси савадсыз танытдырылырса, бу онларын илаһи маарифлә ашина олмамалырына ишарәдир. Һеч дә там савадсыз олмајыблар. Әһали һәтта, фөвгәлада елми мәлуматлара да малик олублар. Әҝәр Гуранда Илсам Пејғәмбәриндән (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) “савадсыз” ләгәби кими ад апарылыбса, бу о мәнада дејил ки, о савадсыз вә ја илаһи маарифлә ашина дејилмиш, бәлкә дә, һәдәф будур ки, о, савадсыз бир үммәтин пејғәмбәридир. Јәни, Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әләјһи вә алиһи вә сәлләм) јашадығы ҹәмијјәт илаһи маарифлә јад бир ҹәмијјәт олуб. Әслиндә, бу вәсф ҹәмијјәтә аид олуб.” Амма, инсафлы вә битәрәф мүһәггигләрин тәһгигаты нишан верир ки бу сөзләрин һеч биринин әсасы јохдур. Бүтүн бу сөзләрин һамысы, јалныз Гуранын мөҹүзәсинин инкар олунмасы мәгсәдини дашыјыр. (Доктор Сүбһи Салеһ, Улумул-һәдис вә мүстәләһуһу, сәһ-2-3)

[11] Һади Теһрани, Мәһди, Мәбани кәлами иҹтиһад, сәһ -47-51.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Nə üçün bəzi məclislərdə imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın məzlumluğu təsvir olunur?
    7338 Dahilərin sirəsi 2012/04/19
    Qeyd olunmalıdır ki, imam Hüseyn (əleyhis-salam)-ın şəhadətindən əvvəl və sonra varid olan müsibətlər öz-özlüyündə o həzrətdən məzlum bir çöhrənin təqdim olunmasına səbəb olur. İmam Hüseyn (əleyhis-salam) barəsində işlənən “məzlum” kəlməsinin təhlilindən belə nəticə alırıq ki, o həzrət üçün təsvir olunan məzlumiyyət “zəif və zülmü qəbul edən bir ...
  • Əllahus- səməddə, əs- səməd kəlməsi hansı mənadadır?
    12291 Təfsir 2012/02/15
    Lüğət kitabları, rəvayətlər təfsirçilərin kəlamlsrında "səməd" kəlməsi üçün, çoxlu mənalar qeyd olubdur. Ona görə də bu qısa məqalədə bir neçə nümunə hər üç dəstədən (lüğət, rəvayət və təfsir) açıqlayır.A). Rağib müfrədatda deyir: Səməd ağa və böyük ...
  • Əgər bir kəsə həcc vacib olarsa və getmək zamanı olduqda xəstədir. Bu həcci ümrəyə çevirmək və bir neçə nəfərlə getmək olarmı?
    5537 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/18
    Hər bir aqil və həddi bulluğa çatmış şəxsə həccin vacib olması üçün müstəti[1] olmalıdır. Bu şərt ödənildikdə həcconun üçün vacib olur. Yəni, həccin başlanğıc şərtləri ödənilməlidir ki, həcc vacib olsun. [2] Məsələn: Əgər həccə getmək üçün növbəyə yazılma imkanı vardırsa, ilk ...
  • Hər bir insanın ekizinin (həmyaşıdının) olması düzgündürmü?
    6838 Hədis elmləri 2012/01/08
    İnsanların ekizinin olması barədə bir neçə rəvayət vardır.Rəvayətlərdə gəlibdir ki, Allah- Taala İblisə buyurdu: Oxşarını sənə vermədən heç bir adama övlad vermərəm. Hər bir adamın Şeytani oxşarı vardır.[1]Başqa bir rəvayətdə gəlibdir ki, Peyğəmbər (s) ...
  • Rizq (ruzi) barəsində nə kimi rəvayətlər vardır? Halal ruzini hansı yollarla əldə etmək olar? Ruzinin artması üçün hansı dualar vardır?
    18578 Əməli əxlaq 2012/04/09
    Ruzini maddi nümunələrdə həsr edən adi camaatın təsəvvürünün əksinə olaraq, rəvayətlərdə ruzi kəlməsi geniş mənalara malikdir və Allahın verdiyi bütün nemətlərə şamildir – istər maddi nemətlər olsun, istərsə də mənəvi. Bununla belə, maddi ruzilər barəsində də bir çox rəvayətlər vardır ki, ətraflı cavabda onların bir neçəsi qeyd ...
  • İmam camaat namazın rükətlərinin sayında səhv edərlən, məmumların vəzifəsi nədir?
    6827 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/05
    Əgər imam camaat namazın rükətlərinin sayında şəkk etsə, ya namazı səhv qılsa və məmun namazın rükətlərinin sayında yəqini olsa, bunu imam camaata anlada və onu rükətlərin sayı və vəzifəsindən xəbərdar edə bilər.[1] Amma bu xəbərdarlıq elə formada olmalıdır ki, namazın batil olmasına səbəb olmamalıdır. Məsələn, əllə işarə, Allahu ...
  • Имам Заманла (әҹ) әлагә вә рабитә јаратмаг олармы?
    7530 Nizamlar hüquq və əhkam 2010/11/22
    Үмумијјәтлә, бир-бирини танымајан ики нәфәр арасында әлагә вә рабитә өз-өзлүјүндә мүмкүн дејилдир. Әксинә, ики тәрәфдән һәр биринин гаршы тәрәфә елми вә билији олдуғундан сонра бир-биринә әлагә вә мәһәббәт јарандыгдан сонра бу бағлылығын гурулмасы мүмкүндүр. Јәни, ики тәрәфин бир-биринә гаршы олан мәһәббәт вә еһтирамы ...
  • Əli (ə) hansı xütbədə, özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə (xəlifəliyə) yetişməsi keyfiyyətini izah edir?
    9809 Hədis elmləri 2012/01/09
    Əli (ə) Nəhcül- bəlağənin üçüncü xütbəsində özündən qabaq üç xəlifənin xilafətə yetişməsi keyfiyyəti barədə söz açır və o həzrətin (ə) (xütbənin sonunda) buyurduqlarından istifadə etməklə bu xütbə, "şiqşiqiyyə" adı ilə tanınıbdır.Şiqşiqiyyə xütbəsi, xilafət barəsində imam Əlinin (ə) şikayətlərinə, onun (xilafətin) əldən getməsi qarşılğında İmamın (ə) səbrinə və sonda camaatın ...
  • Səcdəyə getdiyimiz zaman hansı üzv əvvəl yerə dəyməlidir?
    6394 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/02/09
    Səcdə namazın vacib hissələrindəndir və vacib və müstəhəm şərait və hissələrə malikdir; o yerlər ki, səcdədə müstəhəb hesab olur, odur ki, kişi səcdəyə getdiyi zaman ilk növbədə əllərini, qadın isə əvvəl dizlərini yerə qoymalıdır.[1]
  • Qadınların məscidlərdə iştirak etməsi barəsində İslamın nəzəri nədir?
    7703 Məsumların (Əleyhimussəlam) sirəsi 2012/02/18
    Birinci rəvayətdə məqsəd budur ki, məscid namaz qılmaq və sair ibadətlər üçün ən yaxşı yer olsa da, qadınlar üçün ən yaxşı məscid onların evidir. Çünki belə olan halda naməhrəmlərlə qaynayıb-qarışmazlar. Bu rəvayət qadınların məscidlərdə iştirakını haram hesab etmir. İkinci rəvayətdə buyurulur ki, onlar məsciddə iştirak etmək istədikləri zaman mane olmayın. ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164865 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    164487 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119919 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113999 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    111208 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94274 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54940 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54761 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46365 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45958 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...