Ətraflı axtarış
Baxanların
8275
İnternetə qoyma tarixi: 2011/10/03
Sualın xülasəsi
Peyğəmbər (s)- dən sonra xilafət və canişinlik məsələsində Şiənin nəzəri nədir?
Sual
Peyğəmbər (s)- dan sonra xilafət və canişinlik məsələsində şiənin nəzəri nədir, onlar Əli (ə)- mı Peyğəmbər (s) dən sonra bir başa xəlifə bilillər və başqa xəlifələri ki, Peyğəmbərin səhabələridirlər qəbul etmirlər?
Qısa cavab

Şiənin əqidəsi budur ki:

1.             Xilafət böyük Allah tərəfindən təyin olunası bir işdir və Peyğəmbər (s) dəfələrlə Allahın fərmanı ilə müsəlmanlar arasında həzrəti Əli (ə)- mı özündən sonra canişin elan edibdir.

2.             Peyğəmbərin canişinləri on iki nəfər olurlar " اثناعشر خلیفه" sözü iki firqə (şiə və sünni) kitablarında gəlibdir ki, onların birincisi Əli ibn Əbutalib (ə) və onların axırıncısı həzrəti Höccət ibnil həsəni Əsgəri (əc) dir.

3.             Həzrəti Əli (ə) baxmayaraq ki, Allah və Allahın Peyğəmbəri tərəfindən təyin olunmuşdu amma o zaman ki, müəyyən qüvvələr o həzrəti bu məqamdan uzaqlaşdırdılar. Buna baxmayaraq o həzrət İslamın və müsəlmanların məsləhətinə xatir özündən qabaqkı xəlifələrə hikmətli məsləhətlər verirdi və onları İslam düşmənləri qarşısında tək qoyurdu.

Ətreaflı cavab

Şiənin əqidəsi Peyğəmbərin canişinliyi və xəlifəliyi məsələsində budur ki:

1.             Peyğəmbərin xəlifəsi və imamı bir sıra vəzifələrə sahibdir. İslam Peyğəmbərinin vəfatından sonra İmamın ən mühüm vəzifəsi aşağıdakılardan ibarətdir: Quran məfhumlarının bəyanı, şəri hökmlərin izahı, cəmiyyəti hər cür azğınlıqdan saxlamaq, əqidə və dini sualları cavablandırmaq, cəmiyyətdə ədaləti bərpa etmək, düşmənlərin qarşısında İslam sərhədlərini qorumaq.

2.             Peyğəmbərin xəlifəsi və İmamı elmi və əxlaqi nəzərdən Allahın xüsusi inayət məqamında olmalıdır və qeybdən gələn tərbiyələrdən bəhrələnməlidir. Yəni Peyğəmbər kimi hər cür səhv və unutqanlıqdan suğortalı və hər cür günah və xətadan məsum olmalıdır.

Bu cəhətdən İmamı seçmək və təyin etmək Allah tərəfindən Peyğəmbər (s) və ya qabaqkı İmam vasitəsi ilə mümkündür.

3.             Peyğəmbər (s) özündən sonra İmam və rəhbəri tanıtdırıbdır. Yəni Əli ibn Əbitalibi (ə) özündən sonra xəlifə adı ilə müxtəlif yerlərdə tanıtdırmaqla öz ağır və məsuliyyətli vəzifəsinə əməl etmişdir. Bu cəhətdən həzrəti Əli (ə) həmişə özünü Peyğəmbərdən sonra qanuni xəlifə və İmam bilirdi. Və müxtəlif yerlərdə bu məsələni İslam cəmiyyətinə və özündən qabaqkı xəlifələrə çatdırırdı ki, xilafət böyük Allah tərəfindən təyin olunası bir işdir və Peyğəmbər vasitəsi ilə dəfələrlə elan olunubdur.

4.             Peyğəmbərin (s) canişinləri on iki nəfərdir " اثناعشر خلیفه" sözü iki firqə (şiə və sünnü) kitablarında gəlibdir ki, onların birincisi Əli ibn Əbutalib və onların sonuncusu həzrəti höccət ibnil- Həsəni Əsgəri (əc)- dir.

5.             Peyğəmbərin canişinlərinin və İmamlarının müqəddəs adları aşağıdakılardan ibarətdir:

1.             Əli ibn Əbu- Talib . Həsən ibni Əli. 3. Hüseyn ibni Əli. 4. Əli ibni Hüseyn. 5. Muhəmməd ibni Əli. 6. Cəfər ibni Muhəmməd. 7. Musa ibni Cəfər. 8. Əli ibni Musa. 9. Muhəmməd ibni Əli. 10. Əli ibni Muhəmməd. 11. həsən ibni Əli. 12. İmam Məhdi[1].

Nəticə budur ki: Peyğəmbərin xəlifəliyi və canişinliyi məsələsində şiənin etiqadı budur ki, Peyğəmbər (s) Allahın göstərişiylə həzrəti Əlini bu məqama təyin edibdir. Amma müəyyən qüvvələr o həzrəti bu məqamdan uzaqlaşdırmışlar. Bunlara baxmayaraq həzrətə ehtiyac olan zaman həzrət İslamın və müsəlmanların taleyinə qarşı laqeyd deyildi. İslamın və cəmiyyətin məxsusən məzlumların məsləhətin nəzərə alaraq öz köməyin edib nəzərini bildirirdi.[2]

6. Peyğəmbərin (s) səhabələri haqqında şiənin etiqadı budur ki, hər adamın şəxsiyyətin araşdırmaq üçün onun bütün rəftarları analiz olunmalıdır və o şəxsin adı və tutduğu pəst bu araşdırmaya mane olmalı deyil. Peyğəmbərin səhabəsi olmaq böyük fəxrdir amma bu onların məsum (günahsız) olmağına və yaxud onların etdikləri səflərdən göz yummağa səbəb ola bilməz. Necə ki, Qurani- kərim bəzi mühacir və ənsari aşkar səflərinə görə danlayıbdır . Gizli münafiqlər kimi ki, tanınmışdırlar.[3] Ya o kəslər ki, imanları zəif və qəlbləri xəstə olubdur.[4]



[1] - 187 göstərici sualından götürülmüşdür: Şiənin xüsusiyyətləri.

[2] - Sual 512, göstərici: İmam Əli (ə) və xəlifələrin başqa ölkələrə qoşun yeridmələri.

[3] - Tövbə surəsi, ayə 101.

[4] - Əhzab surəsi, ayə 11.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163858 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    159318 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118806 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111962 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    105952 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92627 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54170 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    49747 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44998 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44444 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...