Ətraflı axtarış
Baxanların
6420
İnternetə qoyma tarixi: 2012/02/12
Sualın xülasəsi
İmam Əlinin(ə) Allahın bəzi hökmləri haqqında sakit qalmasından məqsədi nədir? Və nə üçün buyurdu onları tapmaq üçün özünüzü zəhmətə salmayın?
Sual
Nəhcül- bəlağənin qısa hikmətli kəlmələrində gəlib:
«إِنَّ اللَّهَ افْتَرَضَ عَلَیْکُمُ الْفَرَائِضَ، فَلاَ تُضَیِّعُوهَا؛ وَ حَدَّلَکُمْ حُدُوداً، فَلاَ تَعْتَدُوهَا؛ وَ نَهَاکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ، فَلاَ تَنْتَهِکُوهَا؛ وَ سَکَتَ لَکُمْ عَنْ أَشْیَاءَ وَ لَمْ یَدَعْهَا نِسْیَاناً، فَلاَ تَتَکَلَّفُوهَا»
Bu axırıncı hissə ki, sakit qoyulub hansı növ işlərdəndir? Rəvayətin bu hissəsinin bu sözlə ki, "hər işin və hər bir şəraitin hökmü var" ziddiyyəti yoxdur?
Qısa cavab

İmam Əli (ə) bu sözündə buyurur: Allahın hökmlərindən və maarifdən bəyan etdiyi şeylər, həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir şeylər var ki, Allah onları vəzifə olaraq insanlar üçün təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçibdir; axirət üçün faydasız olan dəqiq məlumatların vəzifəsi kimi: Çünki Allah unutqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanləqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərindən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün olub və buna görə ki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq.

Mümkündür bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə, şer və dəqiq sənaat və s. kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur.

Əlbəttə fəlsəfi və tiəlagi qarşıq məsələlərdən bir çoxunun və ya höikmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün və inki faydalı nəticəsi var bəlkə onların əqidə azğınçılığına səbəb olacaq.

Ətreaflı cavab

İmam Əli (ə) bu sözündə buyurub: Allah sizlərə bir sıra şeyləri vacib edibdir, məbada onları zay edəsiniz və sizin üçün həddlər təyin edibdir, olmaya o həddlərdən təcavüz edəsiniz və sizi bir sıra şeylərdən çəkindirib, məbada onların haramlıq pərdəsini yırtasız və sizin üçün bir sıra şeylər haqqında sakitliyi seçibdir, nə inki onları unudubdur, özünüzü zəhmətə salmayın.

Bu yerdə İmam Əli (ə) hökmlərinin və həddlərin dairəsi barədə ki, Allah dünyada onları insanlara vəzifə təyin edib və ya onlardan çəkinibdir, söz deyir. O həqiqətdə demək istəyir bu haramlar və vaciblər və İlahi həddlər həqiqətin hamısı deyil, bəlkə bir sıra şeylərə var ki, Allah onları sizə vəzifə təyin etməyib və onlar barədə sakitliyi seçib; axirət üçün faydasız dəqiq məlumatları vəzifəsi kimi.

Çünki Allah ununtqanlıq üzündən, sakitçiliyə təyin etməyib; ona görə Allah unutqanlıqdan və yaddan çıxarmadan uzaqdır və bu kimi sifətlərdən pakdır, bəlkə onların insanın axirəti üçün faydasız olduğu üçün və buna görə bki, onlarla məşğul olmaq faydalı məlumatların tərk olunmasına səbəb olacaq, onlardan söz deməyibdir.[1]

Bəziləri də deyirlər; bəzi şeylər haqqında sakitçilikdən məqsəd, nücum elmi, hesab, həndəsə şer və dəqiq sənaat və sair kimi mübah məsələlər olsun və onların tərk olunması sizin üçün onlara qarşı etinasızlığınız cəhətindən olubdur, onları ələ gətirmək üçün özünüzü zəhmətə salmayın.[2]

Əlbəttə fəlsəfi tialogi qarşılıq məsələlərdən bir çoxunun ya hökmlərin fəlsəfəsinin dərinliyinə getmək- əlbəttə alimlərdən başqa, ümumi camaat üçün nə kimi faydalı nəticəsi var bəlkə əqidə azğınlığına səbəb olacaq. Buna əsasən İmam Əlinin (ə) sözü buna işarədir ki, Allah insanların hidayət yolunda, səadəti üçün və mənəvi təkamülü üçün və axirəti üçün nəyə ehtiyacı varsa bəyan edibdir, Qurani kərim hidayət ehtiyacların və səadət praqramlarını öhdəsinə alan kitabdır[3] Amma o şeylər ki, bəyan etməyib və onlar barədə sakit qalıb, unutqanlıq cəhətindən olmayıb ki, Allah ondan uzaqdır, bəlkə qalan məsələləri insanın öhdəsinə və çalışmağına buraxıb ki, özü onlara hümmət etsin. Bu ki, buyurub özünüzü zəhmətə salmayın bu mənaya deyil ki, elmi nailiyyətləri ələ gətirməkdə çalışmayın, bəlkə bu mənadadır ki, enerjinizin çoxunu dünya işlərinə və hədər çalışmalara sərf etməyin və dünyəvi məsələlərə o cür bağlanmayınız ki, bu zəhmət sizi yaradılışın əsil hədəfinfən ki, həmiş mənəvi işlərə əhəmiyyət vermək və yetişməkdir saxlasın, əks halda kim bilmir ki, İslam Peyğəmbərinin (s) və İmamların (ə) təlimatları bəşəri elmləri və bilikləri ələ gətirmək üçündür.[4]

Bu məlumatlar ümumidir nəzəri və təcrübi elmlər, iqtisadi, mali, əkinçilik və... kimi çalışmalar.[5]



[1] - Bəhrani, İbni Mesəm, Nəhcül- bəlağənin şərhi, tərcümə, Ətayi, Məhəmməd Rza, cild 8, səh 97, hikmət, 97, bünyadi məjuheşhayi İslamiyi astani Qüdsi Rəzəvi, Məşhəd, birinci çap, 1385 hicri şəmsi.

[2] - Nəvvab Lahici, Mirza Məhəmməd Baqir, Nəhcül- bəlağənin şərhi, səh 301, nəşri ixvani kitabçi, Tehran, bita.

[3] - R. K. Göstərici, camiiyyəti Quran, 3723. (sayt: 4760).

[4] - Peyğəmbər (s) buyurub: Elmi tələb edin çində olsada belə: çünki elmi tələb etmək hər bir müsəlmana vacibdir. Məclisi, Biharul- ənvar, cild 1, səh 180 Əlvəfa müəssisəsi, beyrut 1049 hicri qəməri.

«قَالَ النَّبِیُّ (ص) اطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّینِ فَإِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ»

[5] - İmam Hüseyn (ə) buyurub: dünyan üçün o cür çalış ki, güya həmişə diri qalacaqsan". Hürr Amuli, Vəsailüş- şiə, cild 17, səh 76. Alul- beyt, Qum, 1409 hicri qəməri.

«اعْمَلْ لِدُنْیَاکَ کَأَنَّکَ تَعِیشُ أَبَداً وَ اعْمَلْ لآِخِرَتِکَ کَأَنَّکَ تَمُوتُ غَداً...»

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Şiə məzhəbində namaza təkid və onun fəlsəfəsi nədir?
    7488 Əhkam və hüquq fəlsəfəsi 2012/04/18
    Şübhəsiz ki, İlahi hökmlər dəlil və fəlsəfə əsasındadırlar, amma lazım deyil İlahi əmrlərin hamısında dəlil və fəlsəfə axtaraq. Müsəlman şəxs İlahi göstərişlər qarşısında təslim olmalıdır və bu qəbul və təslim ruhiyyəsi insanın kamil olmasından xəbər verir. Bir sözlə, bəzi İlahi əmrlər ruhum təslim və bəndəlik imtahanı üçündür.
  • Qurani-kərimin qissələri və əhvalatları tarixi gerçəklik əsasında bəyan olunmuşdur, yoxsa gerçəkliyi olmayan təmsillər və simvolik məqsədlər daşıyır?
    11737 Quran elmləri 2012/03/14
    Qurandakı əhvalatlar və qissələr haqq əsasındadır, sadiq və doğru hadisələrdir, onda gerçəkliyin əksinə olan heç bir şey yoxdur. Buna görə də Quran qissələrinin (mətləbi başa düşmək üçün) “xəyali və simvolik əfsanəyə və s.” bölgüsünün heç bir düzgün izahı yoxdur. Çünki Quranda bəyan olunan tarixi hadisələrin hamısı tamamilə ...
  • Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәдијини билдији һалда Муса (әлејһиссалам) нә үчүн Аллаһы ҝөрмәк истәјир?
    6809 Qədim kəlam 2010/07/18
      Бу суала ики ҹаваб вермәк олар: 1.Кәлам елминә әсасән Аллаһ-тааланын ҝөрүнмәмәси гәтидир. Демәли, Һәзрәти Мусанын (әлејһисслам) Аллаһы ҝөрмәк истәји әслиндә, бәни Исраил өвладларынын тәрәфиндән онун дили илә баш вермишдир. Чүнки, бәни Исраил тәкид едирдиләр ки, ...
  • İmam Hüseyn (ə) üçün sinə vurmağın bir əsası var?
    20135 Qədim kəlam 2012/09/04
    İmam Hüseyn (ə) üçün əzadarlıq şiə məzhəbinin inandıqlarındandır və bir çox dəlillər onu təsdiqləyir. Əzadarlığın keçirilməsi haqqında demək lazımdır: Nə qədər ki, əzadarlığın keyfiyyəti İslamın əsaslarının biriylə və Quran ayəsiylə sünnətə olan hansısa bir rəvayətlə, ziddiyyət təşkil etmirsə heç bir eybi yoxdur. Müxtəlif ürflərin müxtəlif şəkillərdə əzadarlıq ...
  • Gün ərzində bu qədər məşğuliyyətlə ibadətlə necə məşğul olmaq olar?
    6134 Əməli əxlaq 2012/05/21
    Münasib cavab ələ gətirməkdən ötrü bir neçə zəruri məsələyə diqqət etmək lazımdır: 1.İbadət, Allaha bəndəçlik və Onun gstərişlərini yerinə yetirmək mənasındadır.[1] Həmçinin, ibadət namaz və duaya münhəsir olmasada namaz ibadətin ən yüksək mərtəbəsidir. Bəs, hər kəs Allah-Taalanın göstərişlərini yerinə yetirməklə məşğuldursa, deməli ...
  • Мөҹүзәни неҹә тәриф вә исбат етмәк олар?
    8496 Quran elmləri 2010/07/18
       Мөҹүзә гејри ади бир әмәл олуб, мүбаризә илә јанашыдыр вә диҝәр тәрәфдән, мөҹүзә ҝөстәрән тәрәфидән иддиа да олмалыдыр. Гејри-ади иш тәбиәт ганунуна мүвафиг олмадан баш верир.   Мөҹүзәнин гејри-ади бир әмәл олмасы сәбәбијјәт ганунунун ...
  • Bəzi vacib və ya müstəhəb əməlləri yerinə yetirməyə ciddiyyətli olmaq namazın əvəzini verə bilərmi?
    6582 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/07/22
    Suala cavab verməzdən əvvəl bir məsələni izah etmək zəruridir: İslamın hökmləri və göstərişləri məsləhət və məfsədə əsasında olsa da, bəşərin əqli təklikdə şəriət hökmlərinin bütün faydalarını, eləcə də onların tərk edilməsinin bütün zərərlərini dərk edə bilməz; bu barədə Allahın vəhyinə və məsumların (əleyhimus-salam) sözlərinə tabe olmaq lazımdır. ...
  • Sənədsiz ev alverinin, icra hakimiyyətinin icazəsi olmadan ev tikməyin hökmü nədir?
    5946 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/09
    Ayətullah əl-uzma Xameninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: İslam hökumətinin qayda-qanunlarına riayət etmək vacibdir və bu qanunları pozmaq caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Məkarim Şirazinin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası: Əlaqədar qayda-qanunların əksinə olsa, caiz deyildir. Ayətullah əl-uzma Safi Gülpayqaninin (müddə zilluhul-ali) dəftərxanası:
  • Ayə və rəvayətlərə diqqət yetirməklə buyurun görək, imamların şən və fəziləti üstündür, yoxsa Quranın?
    6521 Qədim kəlam 2012/01/18
    Peyğəmbər (səlləllahu əleyhi və alih)-in buyurduğu müxtəlif rəvayətlərdə, o cümlədən “Səqəleyn” hədisində İtrət (Əhli-beyt) Quranın bərabəri kimi bəyan edilir. Bu hədisin bəzi nəqllərində olduğu kimi, Quran “böyük siql”, İtrət isə “kiçik siql” kimi təqdim olunur.İtrətin nə üçün “kiçik siql” və Quranın “böyük siql” adlandırılmasına gəldikdə isə, demək lazımdır: Quran ...
  • Quranın təhrif olmasına dəlalət edən hədislər barəsində sizin nəzəriniz nədir?
    5833 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/10/01
    Həzrət Ayətullah Məhdi Hadəvi Tehraninin cavabı belədir: Quranın təhrif olunmasına dəlalət edən hədislər sənəd və ya sadir olması və yaxud da dəlalət cəhətindən qəbul olunmamışdır odur ki, heç bir halda Quranda təhrifə yol verilməmiş və heç bir zaman olmayacaqdır. Əgər bir şəxs Quranın təhrif olmasını qəbul ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    164691 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    163791 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    119761 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    113700 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    110584 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    94055 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    54843 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    54164 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    46155 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    45771 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...