Gelişmiş Arama
Ziyaret
4171
Güncellenme Tarihi: 2012/11/11
Soru Özeti
Eş seçiminde en doğru yol nedir?
Soru
Bir süredir bir kıza aşık olmuş bulunmaktayım. Yapı olarak kolay beğenen bir insan değilim. Ancak onu ilk gördüğüm an kanım kaynadı. İki üç defa onu görmeye gittim ama henüz aklımda. Kendisi benim onu tanıdığımı ve sevdiğimi bilmiyor belkide benden hoşlanmaz. Ne yapacağımı ve onunla nasıl konuşacağımı bilemiyorum ama aklımdan çıkmıyor. Adresinide bilmiyorum belkide mali durumu benden iyidir. Bu kız gördüğüm zaman hayatımı değiştiren tek insan lütfen yardımcı olun.
Kısa Cevap
Şefkatli yaratıcı kadını erkek için, erkeğide kadın için yaratmıştır. Bu ikisi arasında vaki olan ilişkiyide evlilik dairesi içerisinde görmektedir. Bu evlilik tarafların birbirini tanıması ve İslami ölçüler, şartlar dairesinde gerçekleşmelidir. İslami öğretilerde eş seçimi için birçok ölçü ve kriter açıklanmıştır. Bu ölçü ve şartlara riayet etmek aile ve toplum sağlığını güvence altına almaktadır. Bu ölçü ve şartlardan bazıları: İman, ahlak, soylu bir aile, akıl ve ruh sağlığı, güzellik, neşe, yaş ve eğitim denkliği, iffet, kötü alışkanlıklar taşımamak ve ...
Ayrıntılı Cevap
Şefkatli yaratıcı kadını erkek için, erkeğide kadın için yaratmış ve şöyle buyurmuştur: "  Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır."[1]  Bu birliktelik, beraberlik ve ortak yaşam yalnızca şerri ölçüler çerçevesinde olmalıdır. Kutsal İslam dininde evlilik bir ibadet, insanın dininin koruyucusu, kötülüklerden beri olmak ve temiz yaşamak için bir veslile olarak tanıtılmıştır.
Buna rağmen islam dini her türlü evliliği doğru bulmamaktadır. İslam dini sağlıklı bir toplumun ancak sağlıklı ailelere sahip olacağı zaman mümkün olduğunu bildirmektedir. Sağlıklı aile ise tarafların birbirni iyi tanıması ve İslam dininin belirlediği ölçü ve şartları taşımasına bağlıdır.
Açıkca söylemek gerekir; eşlerin hayatında ortaya çıkan sorunların çoğu kadın ve erkeğin eş seçiminde münasip eşi seçmemelerinden kaynaklanır.   Malesef aradan yıllar geçtikten sonra birbirlerine münasip eşler olmadıklarını anlamaktadırlar.
Araştırmalar boşanmalarda etken olan asli unsurların şunlar olduğunu ortaya çıkarmıştır: bağımlılık, yakınların olaylara müdahele etmesi, uyuşmazlık, ekonomik sebepler, kültürel yoksunluk, geleneksel eş seçimi. Malesef seçimlerde sanş ve tesadüf etken olması daha sonra ayrılıklara yol açmaktadır.
Eş seçimi başarılı bir hayatın alt yapısını oluştıran mihenk taşıdır. Malesef ortak hayatta yaşanan başarısızlıklar bu alt yapının doğru temellendirilemesinden kaynaklanmaktadır. Tatlı bir hayatın bir süre sonra yerini acılara ve soğuk rüzgarlara bırakması tarafların her birinin zihninde şu yıkıcı neticeyi doğurur: "Aslında biz en başından birbirimize münasip değildik". Yani eş seçimi aşamasında hata yaptıkları sonucuna varırlar.
Psikologlar ve Aile uzmanları evlilik öncesinde taraflar birbiri hakkında ne kadar doğru ve dakik bilgiler elde edebilirlerse bu evliliğin başarılı olacağı veya başarısız olacağı hakkında daha doğru tahminde bulunabileceğine inanmaktadırlar. Öyleyse bu konu hafife alınamayacak kadar önemli bir konudur. Eş seçimi için vakit ayırmalı ve gerekli incelemeleri dikkatlice yerine getirmeliyiz. Bu bağlamda genç nesli yetiştirmeyi kendilerine görev bilen (inançlı) Psikologlar, Aile uzmanları ve hayrı öğütleyen büyükler kız ve erkeğin ruhsuz ve soğuk bir hayata sahip olup çaresizce ayrılmaya karar vermemeleri için içtenlikle sorunların köküne inerek tarafları uyarmaktadırlar. Bu yolla yanlışları ve hataları en aza indirmeye çalışmaktadırlar. Sorunların önüne geçecek en önemli etkenlerden birisi “münasip eş seçimidir.” Her şeyden önce hayatımızı paylaşmayı düşündüğümüz müstakbel eşimizi iyice tanımamız gerekmektedir. Eğer eş seçimi doğru ve akıllıca gerçekleşecek olursa ister istemez ortak yaşamda meydana gelecek sorunlar dirayet ve bağışlamayla çözülecektir.
Her şeyden önce eş seçmi elbise, hizmetci ve işci seçimi değildir. Zira fert eş seçimiyle kendisine aile hayatını paylaşacağı ve birlikte yaşayacağı bir ortak seçmektedir. Bu hayat arkadaşı ömrümüzün sonuna kadar bizimle ve sır ortağımız olacaktır. Bu birliktelikten kıvanç duymalıdır. Müstakbel eşimiz bizim hayatımızı, malımızı ve her şeyden önce ise sırlarımızı paylaşacağımız insan olacaktır. Sağduyu insanın müstakbel eşi hakkında araştırma yapmasının gerekliliğine ve her türlü oldu bittiye, toleransa yer olmadığına hükmetmektedir. Müstakbel eşinin rusal ve ahlaki özelliklerini tanımalı ve nasıl bir insanı eş seçtiğini bilmelidir. Buna göre eş seçimde araştırma ve tanıma aşaması insan hayatında oldukca önemli bir yere sahiptir. Yaşanan tecrübeler aile arasında yaşanan anlaşmazlıkların, yuvanın yıkılmasının ve boşanmaların kaynağı eş seçiminde aceleci olunması olduğunu göstermektedir.[2]
İşte bu yüzden Masum imamlar (a.s) bu önemli ve belirleyici karar hakkında desturlar vermişlerdir. Eş seçiminde her şeyden önce abdest almalı ve iki rekat namaz kıldıktan sonra Allah Teala’dan ahlaklı, iffetli, insanın izzetini, malını koruyacak, güzel ve hayırlı evlatlar veren layık bir eş nasip etmesini isteyin. Daha sonra eş seçimi için harekete geçin.[3]
Masum İmamların bu desturu sadece fikir ve inceleme ile insanın bu önemli işi yerine getiremeyeceğini insanın hayra ulaşması için Allah Teala’ya sığınması ve ondan yardım dilenmesi gerektiğini göstermektedir.
İslam şeriatı eş seçimi için kriterler ve ölçüler belirlemiştir. Kadın ve erkek eş seçiminde bu kriterlere riayet etmelidir. Böylece eşler ortak yaşamalarında mutlu, sağlıklı, mesut ve istekli olsunlar. Aşağıda bu kriterlere kısaca değinmeye çalışacağız inşallah:
  1. Gerçek iman sahibi olmak. Zira böylesi bir fert AllahTeala ile kurduğu gönül bağı sayesinde güvenilir birisidir.
  2. İyi ahlak üzere olmak. Yani insanın beğenilen özelliklere, alışkanlıklara, huylara ve sıfatlara sahip olması; faziletli, kemal üzere, amel ehli, doğru davranışlı olması demektir. Diğer taraftan kötü sıfatlardan ve ahlaki hastalıklardan uzak olmasıdır. Zira insanın inatcı nefsini, fırtınalar koparan isyankar içgüdülerini dizginleyebilecek tek güç ahlaktır. Bilimin ve sanayiyinin halkın huzuru ve barış içinde yaşamasın için kullanılmasını sağlayacak tek güçte ahlaktır. Bu gerçek ahlak insanın Allah Teala’ya duyduğu hakiki imandan kaynaklanır. İyi ahlak yaşantıda neşeye ve tarafların ve diğer aile fertlerinin genç kalmasına yol açar. Rivayetlerde kötü ahlaklı eşin insanı çabuk yaşlanmaya mubtela ettiği açıklanmaktadır.
  3. Soylu aileden olmak; kasıt insanın eşinin iffetli ve liyakatli bir anne ve babanın eteğinde doğmuş, büyümüş ve yetişmiş olmasıdır. İslam Peygamberi (s.a.a) şöyle buyuruyor: “Çöplükte biten ottan sakının.” [4] ( Yani: kötü ailede yetişmiş güzel kadından uzak durun.)
  4. Akıl ve ruh sağlığına sahip olmak. Aklı başında olmak layık bir eş için önemli etmendir. Zira insanın yaşantısını düzene koyması, hayatında karşılaşacağı sorunları çözmesi, doğruluk ve saadet yolunu kat etmesi oldukca büyük bir iştir. Bu işi başarmak akıl ve fikir sağlığına bağlıdır.
  5. Güzel ve şen olmak. Bu sıfatlara sahip olan eş genellikle eşini sapmaktan, gözü dışarıda olmaktan alı koyar. Genellikle bu durum huyu suyu güzel olmakla birliktedir. Doğru olan kız isteme merasiminde büyüklerinde razı gelmesiyle  şerri ölçüler dairesinde bir birlerini görmeleri ve gerçekleri birbirlerine anlatmalarıdır. Yada erkeğin annesi, kız kardeşi veya itimat ettiği yakınlarından birisi kız ile görüşmeli iyice tanımalı ve özelliklerini erkeğe anlatmalıdır.
  6. Yaş ve eğitim denkliği. Eş seçiminde yaş uyumu ve denklikte gerekmektedir. Kız ve erkeklerde cinsel olgunluk yaşının farklı olması doğal bir durumdur. Erkek çocuğu dört yıl daha geç cinsel olgunluğa erişmektedir. İşte bu yüzden evlilikte aralarındaki yaş farkı en azından dört yıl olmalı yani erkek daha büyük olmalıdır. Bunun böyle olması daha evladır ancak lüzumen ilzami değildir.
  7. İffetli olmak ve kötü alışkanlıklar taşımamak. Davranışlarda ve söylemde iffetli olmak aileyi kötülüklerden koruyarak sağ salim tutar. Eğer toplumda haya ve iffete tam olarak riayet edilirse, cinsel istekler karı koca arasında yuvada murada erdirilirse gençler evliliğe yüz çevirir ve kurulan yuvalar daha fazla istikrar kazanır. Eğer aksi yaşanır hayasızlik ve iffetsizlik toplumda yaygınlaşır cinsel arzular yuva dışında doyurulmaya başlarsa gençler evliliğin sorumluluklarını kabullenmezler. Dah kötü olan ise kurulan yuvalar sarsılmaya yüz tutar.
Dini öğretilerden ve rivayetlerden başka  ölçü ve kriterlerde anlaşılmaktadır. Burada onları sıralamakla yetineceğiz: bakire olması, zira nesil yetiştirmede ve doğurganlıkta etmendir.  Temiz, namuslu olması, dürüst olması, zikredilen kriterleri taşıması durumunda güzel, hesap kitabını bilen, eşinin malını, şerefini koruyabilen olması gibi. Bunun yanında eşine sevgi besleyen, olan biteni kabullene bilen, eşine yar ve yaver olan biri olmasıda zikredilmiştir. Elbette bunlar eş seçiminde ikinci sırada gelen etmenlerdir. Bunlara sahip olunması hayatı oldukca tatlı ve kıvanç dolu kılar.
Bu söylenilenler çercevesinde böylesi öneme sahip olan bir konuda sokak arkadaşlığı ve tek taraflı bir ilgi ve alakaya dayanmasıyla yetinilirse çok büyük bir pişmanlığa sebebiyet verebilir.
 
 
 
 

[1] Rum/21, “مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ في‏ ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ
[2] Askeri İslampour, Kerimi, Miyarhayı gozineş hemser der amuzehayı İslami, Pasdar İslam dergisi,mehr 1386, sayı 310, 19.s.
[3] Muheddis Nuri, Mustedrek’ul-Mesail, 14.c, 217.s, Muesse’tul-Al’ul-beyt aleyhim’us-selam, Kum, 1408.k.
[4] Siget’ul-İslam Kuleyni, El’kafi, 5.c, 333.s, dar’ul-kutup’ul-İslamiye, Tehran, 1365 Şemsi.
Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Rastgele Sorular

  • Bizzat varlığı mümkün olan şey ve bizzat yokluğu mümkün olan şey ile bizzat mümkün olan şey arasındaki ilişki nedir?
    10760 İslam Felsefesi 2011/11/22
    Bizzat varlığı mümkün olan şey ve bizzat yokluğu mümkün olan şey, bizzat mümkün olan şeyin ta kendisidir. Başka bir tabirle, bizzat mümkün olan her şey, bizzat yokluğu ve bizzat varlığı mümkün olan şeydir. Yani bizzat varlığı ve yokluğu mümkün olan şeyler, bizzat mümkün olan şey için bir sikkenin iki ...
  • Kur’an’da ‘Leyl’ (gece) kelimesi neden hep ‘Nehar’ (gündüz) kelimesinden önce gelmiştir?
    10477 Tefsir 2012/04/04
    Kur’an’da ‘gece’ kelimesinin ‘gündüz’ kelimesinden önce gelmesi konusunda müfessirlerin öne sürdüğü görüşlerin önemlileri şunlardır: 1- Bazılarına göre gecenin gündüzden önce gelmesinin nedeni Hak Teala’nın geceyi gündüzden önce yaratmasından dolayıdır.[1] 2- Bazılarına göre ‘gece’ kelimesinden sonra ve ‘gündüz’ kelimesinden önce gelen ...
  • Allah İle İrtibat Zamanı Ne Zamandır?
    9408 Pratik İrfan 2011/08/03
    Her ibadetin ruhu Allah ile irtibat kurmak ve O’na yaklaşmaktır. Bu husus namaz, dua ve Allah’ın dergâhına yalvarma ve yakarma ile müyesser olacaktır. Allah ile irtibat kurmak özel bir zaman ve mekâna has değildir. Elbette gece yarısı gibi bazı zamanlar Allah ile irtibat kurmak için en güzel zamanlardır veya ...
  • Kadınların çalışmasının şer’i ölçüleri nelerdir?
    9401 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/06/12
    Konuya girmeden önce: ‘Acaba İslam çalışmayı ve ticari faaliyetlerde bulunmayı yalnızca erkekler için cevaz vermiş ve kadınları tümüyle bu sahanın dışında mı tutmuştur?’ sorusunun cevabını bulmak zorundayız. Sorunun cevabı ‘hayır’dır. Aşağıda bu cevabın delillerinden ikisini getiriyoruz:1- Kadınlarında kendi malları üzerinde mülkiyet hakları vardır. Kur’an şöyle buyuruyor: ...
  • Hayız kanın özelliklerini görmedim diye kendi adet dönemimin içinde namaz kılabilir miyim?
    47256 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/05/19
    Bu sorunun kısa cevabı yoktur. Ayrıntılı cevap seçeneğini tıklayınız. ...
  • Eğer servet yığmayı kınama hakkında nakledilmiş rivayetler doğruysa, insanların ve bazı âlimlerin servet yığması nasıl açıklanabilir?
    8188 Ekonımi Felsefesi 2012/11/06
    Birincisi, belirtilen rivayet her ne kadar senet açısından zayıf olsa da bu konuda bulunan diğer rivayetler göz önünde bulundurulduğunda senet zaafı giderilmektedir. Muhteva açısından bu rivayet ya meşru olmayan yollardan elde edilmiş veya humus ve zekât gibi mali yükümlülükleri yerine getirilmemiş servet yığmaya işaret etmektedir. İslam’da şer’i ...
  • Muhammed b. el-Hasan el-Saffar, müfevvizenin temsilcilerinden miydi?
    7010 Ricalu’l-Hadis (Ravilerin İncelenmesi) 2010/12/29
    Muhammed b. el-Hasan el-Saffar’ın gulat ve müfevvize olmadığını birkaç delil ve karineye dayanarak söyleyebiliriz:1-Rical alimlerinin onun hakkındaki görüşleri: Şianın büyük rical alimlerinin hepsi onu saygıyla anmış ve bazıları da onun ‘Basair-ud Derecat’ kitabını övmüşlerdir.2-Merhum Muhammed b. el-Hasan el-Saffar’ın kendisinin gulatı reddeden kitabı vardır.
  • Rububiyet yalnız Yüce Allah’a mı özgüdür?
    15955 Teorik İrfan 2010/05/04
    Rububiyet Arapça bir sözcük olan rab kökünden türemiştir, rab; sahip ve eğitici anlamındadır. Allah bütün yaratılış aleminin sahibi olması hasebiyle, bu alemin yöneticiliğini de Ona aittir. O, kendisinden başka her şeyin rabbidir. Yaratılış aleminin tüm varlıkları Allah’ın bir simge ve mazharıdır ama bu mazharların da bir takım temelleri ve ...
  • Tuvalet yerini mescide dönüştürmek mümkün müdür?
    8324 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/12/18
    Eğer tuvaletin bulunduğu arsa tuvalet hizmetini karşılamak hedefiyle vakfedilmemişse, onu mescide eklemek mümkündür. Ama tuvalet hizmeti doğrultusunda kullanılmak üzere vakfedilmişse, onu mescide dönüştürmek olanaksızdır. Lakin orada namaz kılmanın bir sakıncası olmaz. Merhum Ayetullah Uzma Gülpaygani (r.a)’dan şöyle bir soru sorulmuştur: “Mescidin genişletilmesi neticesinde onun eski tuvaleti mescidin hayatına eklenmiş, ...
  • Hz. Nuh (a.s) gemiyi yaptığı sırada Cebrail ona, Peygamberimizin abasının altındaki beş mübarek zatın isimlerinin yazılı olduğu çiviler getirdi mi?
    14174 Eski Kelam İlmi 2012/04/11
    Resul-i Ekrem (s.a.a) ve Ehl-i Beyt’in (a.s) azametini gösteren bu rivayet, Şia’nın bazı hadis kaynaklarında gelmiştir. Rivayetin ravileri içinde ‘Yahya b.Eksem’ gibi Sünni olan kimselerde vardır. Rivayet senet yönünden sıkıntlı olsa da Resul-i Ekrem (s.a.a) ve Ehl-i Beyt’in (a.s) azametleri açısından ele alındığında genel olarak ...

En Çok Okunanlar