Gelişmiş Arama
Ziyaret
7538
Güncellenme Tarihi: 2011/10/30
Soru Özeti
Neden namaz, oruç ve hac gibi farzların eda edilmesinin somut eserleri bulunmamaktadır?
Soru
Neden namaz, oruç ve hac gibi farzların eda edilmesinin somut eserleri bulunmamaktadır?
Kısa Cevap

Namaz, oruç ve hac gibi tüm ibadetler birçok bireysel ve toplumsal esere sahiptir. Namazın en üstün eserlerinden biri, Allah’a yakınlaşmak ve kötülük ve haramlardan sakınmaktır. Oruç da birçok esere sahiptir. Bedensel sağlık, dertleşme hissinin icat edilmesi ve takvalı olmak bunlardandır. Hac da ruhanî ve manevî yolculuk sıfatıyla kendine has adap ve şartlara göre yapılması ve zahiri amel, adap ve ibadetlerin yanı sıra onun batınî ve manevî boyutları da göz önünde bulundurulması durumunda, insanda derin ve bereketli eserler meydana getirmekte ve bazen ömrün sonuna dek insan varlığında yer edinmektedir. Kulluk şekil ve özellikleriyle süslenmek, Allah karşısında teslim ve mutlak itaat boyutunun tahakkuk etmesi, büyük ilahi peygamberler, Allah’ın özel evliyaları ve liyakatli kullarıyla kutsal Mekke ve Medine topraklarında ve de Arafat, Meşer ve Mina gibi görkemli yerlerde beraber olmak ve de ölümü hatırlatan beyaz bir elbise giymek insan varlığında derin eserler yaratır. Ama amellerimiz özel eserlere sahip olmazsa ve davranış ve ahlakımızı etkilemezse, bu eksikliği kendi amel ve niyetlerimizde incelemeli ve onları ıslah etmeye koyulmalıyız.

Ayrıntılı Cevap

Amel ve ibadetlerin insan ahlak ve davranışına etkisi, ruhî ve manevî altyapılar ve ibadetlerin tüm adap ve şartlarla yapılması ile tam ve direkt bir irtibat taşır. Eğer amellerimiz özel eserlere sahip olmazsa ve davranış ve ahlakımızı etkilemezse, bu eksikliği kendi amel ve niyetlerimizde incelemeli ve onları ıslah etmeye koyulmalıyız. Ama her halükarda bu farzları yerine getirmek birey ve toplum üzerinde değişik etkiler yaratır ve her insaflı insan bunu itiraf eder.

Namazın Eserleri

Her ne kadar kâmil bir namaz insan ruh ve şahsiyetinde derin eserler yaratsa ve bu namazdan uzaklaştığımız ölçüde onun eserleri azalsa da sizden soruyoruz: Halis niyet taşımayan günahkâr bir birey namazı tek eder ve namaz kılmazsa, daha iyi bir durum ve hal mi kazanacaktır? Gönlü arı ve aydın mı olacaktır? Kuşkusuz bu kirli ve hatalı bireyde bile namaz bir ölçüye kadar eser sahibidir. Öyle ki; namaz terk edildiği takdirde bu bireyin kirlilik ve günahı daha fazla ve çok olacaktır. Kötülük ve haramların çirkinliğinden sakındırmaktan [1] ibaret olan namazın eseri, bu bireyde az ve naçiz bir düzeyde olsa bile zahir olur ve kendi haddince onu kirlilik ve çirkinliğin fazlasından alıkoyar. Böyle açık eserler nasıl inkar edilebilir?! Bir rivayette şöyle belirtilmiştir: Ensar’dan bir genç namazını Peygamber (s.a.a) ile kılıyordu, ama yanı sıra günah ve haramlara da mürtekip olmaktaydı. Meseleyi Peygambere (s.a.a) bildirirler ve Peygamber (s.a.a) şöyle buyurur: Netice itibariyle namazı bir gün onu kötülük ve çirkinlikten alıkoyacaktır. Bir müddet geçtikten sonra onun tövbe ettiğini ve de kötü ve çirkin işlerden elini çektiğini gördüler. [2] Yine sizden soruyoruz: Arı bir niyet ve temiz bir kalbe sahip namaz kılmayan bir birey, eğer namaz, ibadet, dua, tevessül ve Allah’a münacat etme ehli olursa, kalbi daha temiz ve arı olmayacak mıdır? Daha nurlu ve ak olmayacak mıdır? Herkesin namazının tesiri marifet ve bilgi, niyette ihlâs ve kalp huzuru ölçüsü ve de riayet ettiği diğer şart ve adaplara tabidir. Bu hususlar bireylerde farklılık gösterdiği için, onların namazları ve eserleri de değişiktir. Ama her haliyle eserlerin ölçüsü farklı olsa da hiçbir namaz esersiz değildir. [3]

Orucun Eserleri

Oruç için birçok ruhsal, bedensel ve toplumsal eser ve fayda sayılmıştır. [4] Bunlardan bazılarına işaret ediyoruz:

1. Oruç insan ruhunu latif hale getirir ve onun iradesini güçlendirir ve de güdülerini dengeli kılar. [5]  

2. Oruç fakir ve zengin arasında eşitliği sağlamak içindir; halkın açlığı tadarak yoksul ve mahrumları düşünmesi ve onların hakkını eda etmesi hedeflenir.

3. Oruç sağlık ve tedavi açısından birçok esere sahiptir ve cismin esenlik ve afiyetine neden olur. [6] Rusyalı bilgin Aleksi Sufurin oruç tutmayı kan azlığı, bağırsak problemleri, romatizma, gut hastalığı, göz rahatsızlıkları, şeker hastalığı ve böbrek ve ciğer hastalıkları gibi birçok hastalığın tedavi etme yolu görmektedir. [7]  

4. Resmi rakamlara göre, mübarek Ramazan ayında suç, cinayet ve günah oranı çok azalmaktadır.

Haccın Eserleri

Hac ruhanî ve manevî yolculuk sıfatıyla kendine has adap ve şartlara göre yapılması ve zahiri amel, adap ve ibadetlerin yanı sıra onun batınî ve manevî boyutları da göz önünde bulundurulması durumunda, insanda derin ve bereketli eserler meydana getirmekte ve bazen ömrün sonuna dek insan varlığında yer edinmektedir. Kulluk şekil ve özellikleriyle süslenmek, Allah karşısında teslim ve mutlak itaat boyutunun tahakkuk etmesi, büyük ilahi peygamberler, Allah’ın özel evliyaları ve liyakatli kullarıyla kutsal Mekke ve Medine topraklarında ve de Arafat, Meşer ve Mina gibi görkemli yerlerde beraber olmak ve de ölüm ve göçü hatırlatan beyaz bir elbise giymek, Allah’ın evini ve tevhid merkezini tavaf etmek, Allah’ın gösterişiz ve itaatkâr kullarıyla gönüldeş ve birlik olmak tümüyle hac yapan şahısta derin ve temelli bir değişimin altyapısını teşkil eder. Milyonlarca Müslüman’ın aynı zamanda Mekke ve Medine gibi kutsal bir yerde toplanması, İslam dünyasının birlik ve kudretini sembolize eder. Dinsel metinlerde ibadetler için belirtilmiş olan tüm eser ve faydalara karşın, amellerimiz özel eserlere sahip olmazsa ve davranış e ahlakımızı etkilemezse, bu eksikliği kendi amel ve niyetlerimizde incelemeli ve onları ıslah etmeye koyulmalıyız. Bu nedenle örneğin eğer namaz bir kötülük ve çirkinliklerden alıkoymuyor veya bizi Allah’a yakınlaştırmıyorsa, bunun kâmil bir namazın şart ve özelliklere sahip olmadığına ve sadece görünüş ve şekilde bir ibadet olduğuna dikkat etmeliyiz. Netice itibariyle bu, ilahi yakınlaşma ve haramlardan sakınmayı sağlayan bir ibadetin eserlerini taşımayacaktır. Diğer ibadetler de bu şekildedir.  



[1] Ankebut, 49.

[2] Reyşehri, Muhammed, Mizanü’l-Hikmet, c. 5, s. 371, h. 10254, Çap-ı Defter-i Tabliğat-ı İslamî, 1362.

[3] Namazın diğer eserlerini görmek için, 13683. soruya (site: 13512) (Namaz Eserleri Ve Manası) müracaat ediniz.

[4] Bkz: Kuleyni, Usul-i Kâfi, c. 4, s. 62, Bab-ı Fasl-i Sovm Ve Saim, Daru’l-Kütübi’l-İslamiye, Kum, 1365.

[5] Kur’an şöyle buyurmaktadır: “ Ey iman edenler! Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de farz kılındı.”

[6] Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l-Envar, c. 59, s. 267, Müessesetü’l-Vefa, Beyryt, 1404.

[7] Ba istifade ez nerm efzar-ı Porsiman.

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Vaktin başında namaz kılmak mı iyidir yoksa iki doğuş arasında yatmamak mı?
    5640 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/11
    Her şeyden önce bir noktaya dikkat etmeniz lazımdır:Kerahete neden olan uyku ister sabah namazından sonra olsun, ister ondan önce olsun iki doğuş arasındaki uykudur. Bu yüzden sorunuza göre siz iki doğuş arasında uyuduğunuzdan dolayı her iki durumda da kerahete mürtekip olmuş bulunmaktasınız. ...
  • Ahmet ismi İncil’in neresinde gelmiştir?
    26742 Eski Kelam İlmi 2011/11/12
    Bu konuda dikkat edilmesi gereken önemli nokta şudur: Kur’an, İncil’de İslam Peygamber’inin (s.a.a) müjdeleyici olduğunu söylüyorsa, tahrif edilmiş İncil’i değil, Hz. İsa’nın (a.s) getirdiği incili kastetmektedir. Elbette tahrif edilmiş hali hazırdaki İncil’de de, bu meseleye işaret edilmesi dikkate değer bir konudur.Hz. Mesih (a.s), “Farkilit”ın geleceği müjdesini vermişti. Bu kelime ...
  • Bazen kıbleye doğru oturuyor ve temiz imamlar (a.s) ile sohbet ediyorum ve bu esnada bedenimde özel bir hal hissediyorum ve deyim yerindeyse tüm tüylerim ürperiyor. Bu hal neyin işaretidir?
    10283 Pratik Ahlak 2012/01/18
    Bildiğiniz gibi masum hazretler (a.s) bizim amellerimizi gözetlemektedir ve rivayetlerde de bu konuya işaret edilmiştir. Kesinlikle bu ilgi onların haremindeyken veya dikkatle kendilerine sevgi ifadesinde bulunduğumuzda daha çok ve belirgindir. Öte taraftan bedenin heyecanlıyken ve manevi hallerde reaksiyon göstermesi, hepimiz için vuku bulmuştur ve ayet ve rivayetlerde de bunun ...
  • Bankanın halktan geciken taksitten dolayı aldığı “gecikme parası” faiz sayılıyor mu?
    5983 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/09/09
    Banka aracılığıyla gecikmiş taksitten dolayı alınan gecikme parasın hükümü hakkında bazı mercilerin görüşleri aşağıda açıklandığı şekildedir: Ayetullah Uzma Hamenei’nin (Allah onun ömrünü uzun etsin) Defteri: Çalışmalarını “İslami Şura Meclisi’nin” tasvip ettiği kanunlar esasına göre yapan ve “Gözetleme Şurası’nın” teyit ettiği bankanın uygulamasında bir ...
  • İlahi yaşam nasıl bir yaşamdır? Şu andaki yaşamla bir tezaddı var mı?
    7834 Pratik Ahlak 2012/01/05
    Kur’an’a baksak ve ‘’Neden yaratıldık? sorusunu ona sorsak şu cevabı verecektir: ‘Ben, cinleri ve insanları, sadece bana kulluk etsinler diye yarattım.’ İbadet nedir? İbadet yani Allah’a kulluk etmektir. Yani yaptığımız bütün işler, hatta yemek içmek gibi günlük ve çok normal işlerimiz bile ilahi ve ibadi ...
  • Acaba Şia mezhebinden Sünni mezhebine geçmek caiz mi?
    4784 Diğer Konular 2018/12/08
    Esasen din ve inanç insanın akıl ve mantık yoluyla hakikati araştırması ve araması sonucu kendi seçimiyledir. İnsan temel inançlarında araştırma yapmalı ve hakikate ulaştıktan sonra onu seçmelidir. Din ve mezhep insana büyüklerinden miras kalmaz. Buna binaen dinin temel inançlarında taklit caiz değildir.[1] Zira din, ...
  • Rivayetlere göre iyi bir ortağın taşıması gereken özellikler nelerdir?
    3561 Şirket 2020/01/20
  • Anne (kadınlar) yoluyla da seyitli intikal eder mi?
    16105 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/06/20
    Hz. Zehra’nın (a.s) tüm evlatlarının Peygamberin (s.a.a) evlatları olduğu hususunda hiçbir şüphe yoktur. Ama Allah Resulü’nün (s.a.a) evladı olmak sıfatı ile seyit ve Haşimi olmak sıfatı arasında fark bulunduğuna dikkat etmek gerekir. Soyu Fatıma Zehra’ya (a.s) ulaşan herkes İslam Peygamberinin (s.a.a) neslindendir, ama seyitlerden değildir; zira seyit ve Haşimî ...
  • Bilal-i Habeşî Ve Hilafet Meselesi
    9683 تاريخ بزرگان 2011/08/03
    Tarihten anlaşıldığı kadarıyla Bilal-i Habeşî halifeler biat etmemiş, bazı yerlerde onlara itiraz etmiş ve hilafet sistemi için ezan okumaktan uzak durmuştur. Bu yüzden Şam’a sürgüne gönderilmiş ve orada vefat etmiştir. ...
  • “Farz” ve “vacip” hangi manaya gelmektedir? Bu iki kelime arasındaki fark nedir?
    10232 مبانی فقهی و اصولی 2014/01/21
    Farz ve vacip eğer değişik durumlarda ve özellikle ayrı (birlikte değil) bir şekilde kullanılırsa, kesinlik ve belirleme anlamına gelir[1] ve ıstılahtaki manası ise mütealliklerinin zorunlu olmasıdır. Ama bu iki kelime arasında bir farkın olduğu bazı lügat kitaplarında zikredilmiştir. Farz ve vacip arasındaki fark, farzın ...

En Çok Okunanlar