Ətraflı axtarış
Baxanların
6094
İnternetə qoyma tarixi: 2011/09/11
Sualın xülasəsi
İctimai yaşayışla tam əlaqəni kəsib və xəlvət bir yerə çəkilməyin hökmü nədir?
Sual
Cəmiyyətin hər yerində pis insanlar var. İnsanın cəmiyyətdə olması günaha düşməkdən qorxuya səbəb olacaq. Belə olduqda ictimai həyatdan tam uzaq olmaq və cəmiyyətdən uzaq və xəlvət bir guşəyə çəkilməyin hökmü nədir?
Qısa cavab

Bir guşəyə çəkilmək bəzən tam və həmişəlik, bəzən də naqis və mövsümi olur.

Tam və həmişəlik bir guşəyə çəkilmək müəyyən cəhətlərə görə iradlıdır. Çünki:

  1. İlahinin tədbir və qaydasının əksinədir. Çünki Haqq- Taalanın zatının iradə və qaydası bəşərin ixtiyar yolu ilə və onun vəsilələrini hazırlamaqla yəni hidayət və zəlalət yolu hazır olmaqla təkamülə yetişməsinə əsaslanır.

  2. İlahi dinlər onu qadağan edib və bir dəstənin içində yaranmış bir bidətdir. Ona görə də İlahi Peyğəmbərlər və onların vəsilərinin insanların ictimai həyatından ümimiyyətlə əlaqəni kəsmələri görünməmişdir.

  3. belə kənara çəkilmək hansı səbəbdən olsa da, din və insanlığın təlimlərinin ruhi ilə, möminlərin hüququnu yerinə yetirmək, ata- ana ilə yaxşı rəftar, din qardaşı ilə görüşmək, möminin hacətini yerinə yetirmək, camaatın arasını düzəltmək və... kimi ilə ziddiyəti yoxdur.

  4. Dini göstəriş və qaydalara riayət etməklə ictimai həyat arasında heç bir ziddiyət yoxdur. İnsan dini göstərişlərə riayət etməklə, yanaşı camaat arasında yaşaya və onlara xidmət etməkdə çalışa bilər. hər çənd sizin kimi bir şəxs cəmiyyətin hər yerində pis insanların və... olmasını fikr etsə də.

İslam nəzərindən belə olduqda, cəmiyyətin ab- havasını paklamaq və onlara xidmət etməkdə mömin insanların məsuliyyəti daha çox olacaq.

Ətreaflı cavab

Özlət, xəlvət ya rahiblik camaatdan uzaq olub və bir guşəyə çəkilmək mənasındadır [1] və onun neçə növü var:

  1. Tam və həmişəlik bir guşəyə çəkilmək.

  2. Naqis və mövsümi bir guşəyə çəkilmək.

Birinci qism bir guşəyə çəkilmək olmaz. Amma haqq- talaya bəndəlik və münacat etmək üçün məhdud vaxtlarda camaatdan uzaq olmağın eybi yoxdur.

Hər Peyğəmbər və Peyğəmbər vəsisi öz ömrünün az bir müddətini camaatdan xəlvət bir yerdə keçirmiş [2] və namaz, münacat, fikir və zikr ediblər.

Birinci qism bir guşəyə çəkilməyin pislənilməsinin səbəbləri:

  1. Zalım hakimlərin məhkumluğunda və azlıqda qalan Musa və İsa (ə)- ın dinin ardıcıllarından bir dəstə,öz din və canlarının qorxusundan camaatdan uzaqlaşıb və ibadətlə məşğul oldular.[3]

Müsəlmanlardan bir dəstə belə bir üslubun bəyənildiyini düşünüb bir guşəyə çəkildilər. Amma Peyğəmbər (s) onları bu işdən çəkindirdi. O həzrət dünyadan gedəndən sonra da müsəlmanların bir dəstəsi sufi adı ilə bir guşəyə çəkilməyi seçdilər və onun üçün qaydalar düzəltdilər ki, Əhli- beyt (ə) tərəfindən təsdiqlənmədi.[4]

  1. İlahi Peyğəmbərlər və onların vəsiləri öz ömürlərinin qısa bir mərhələsini camaatdan uzaq keçirmələrinə baxmayaraq, amma həmin mərhələni İlahi əmrləri daha çox və daha yaxşı qəbul etmək və onları camaata çatdırmaq üçün daha çox hazırlıq əldə etmək məqsədi ilə keçirdilər Ona görə də onların heç biri daimi bir guşəyə çəkilmədilər və zalım hakimlərlə mübarizə edib, camaatın içində onların şad və qəmli günlərində onlara şərik idilər.

  2. Bəşərin həyatı barəsində İlahinin tədbir və qaydası belədir ki, bəndəlik və yolunu azmaq vəsiləsi hazır olmalıdır. Çünki insanın təkamülü onları keçməklə əldə olunur.

  3. İslam Peyğəmbəri (s) buyurubdur ki, mənim ümmətimin rahibliyi hicrət, cihad, namaz, oruc, həcc və ömrədir.[5]

İmam Sadiq (ə) kəlamlarının birində İslam dinin barəsndə buyurur: Camaatdan uzaqlıqda olan bir guşəyə çəkilmək və səhrada gəzmək İslam dinində mövcud deyil.[6]

  1. Camaatdan tam və həmişəlik uzaqlaşmaq möminlərin haqlarını yerinə yetirmək, ata- ana ilə yaxşı rəftar, dini qardaşlarla görüş, möminin ehtiyacını vermək, camaatın arasını düzəltmək, möminə təam vermək, möminin xeyrini istəmək, müsəlmanların işlərinə diqqət etmək, qohumlarla əlaqə və... kimi dini təlimlərin ruhi ilə ziddiyyətlidir.[7]

Sonda diqqət etməli məsələ budur ki, dini göstəriş və qaydalara riayət etməklə ictimai həyat arasında heç bir ziddiyyət yoxdur. Əksinə bir guşəyə çəkilməyin qaydalarına ictimai həyatda riayət edib və onun hədəflərini əldə etmək olar. Çünki camaatdan uzaqlaşmaq və guşəyə çəkilməkdən başqa, bir xəlvətə çəkilməyin əsas qaydaları, daimi dəstəmaz, Quran tilavətinin daimi zikri, az yatmaq, az danışmaq, az yemək, özünü Allahın hüzurunda görmək və...[8]- dən ibarətdir ki, dini ictimai həyatda da onun əsas hissəsinə əməl etmək olar və onun əsas hədəfi dinin sağ qalması, vaxtları abad etmək, nəfsin hallarını araşdırmaq və əməldə ixlasdır ki, bu hədəflərin hamısı dini ictimai həyatda əldə oluna bilər.

Bundan əlavə camaatla olub və cəmiyyətdə yaşamağın bir guşəyə çəkilməyin iradları yoxudur.

Xülasə budur ki, insan hər bir halda və hər bir işdə Allah Taalanı yad edib və nəfsin hallarını araşdıra bilər.



[1] - Baxın: Əl- tərifat, Seyid şərif Əli ibn Məhəmməd Corcani, Babi ğəyn İstilahatus- sufiyyə, Kəmaluddin Əbdür- rəzaq Kaşani, babi xa, Təfsirul- mizan, cild 19, səh 173.

[2] - Meracus- səadə, səh 569.

[3] - Təfsirul- mizan, cild 19, səh 178.

[4] - Baxın: Misbahul- hidayə, səh 115.

[5] - Baxın: Təfsirul- mizan, cild 19, səh 178.

[6] - Usuli- kafi, Kitabi iman və küfr, babi şəraye, cild 1.

[7] - Baxın: Usuli- kafi, kitabi iman və küfr, Kitabud- dua, kitabi muaşirət.

[8] - Baxın: Kimyaye səadət, cild 1, səh 454, Misbahul- hidayə, səh 117, Əvariful- məarif, səh 213- 220.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Mövzui təbəqələşdirmə

Təsadüfi suallar

  • Namaz qılmayan şəxslər qətiyyətlə cəhənnəm əhlidirlərmi? Hətta əgər çoxlu yaxşı işlər görsələr də?
    11833 Qədim kəlam 2012/04/17
    Bizim dini təlimlərə əsasən, dini əməllər arasında namaz ilk ibadət əməli sayılır. İnsanın namazı qəbul olsa, digər ibadət əməlləri də qəbul olar. Digər tərəfdən, Quran ayələrinin buyurduğuna əsasən, kiçik miqdarda yaxşı əməl edən hər kəs, onun savabını alacaq. Məlumdur ki, bu ayələrə əsasən, ölçü tərəzisində əgər xeyir ...
  • İslamın və İmam Xomeyninin (rəhmətullah) istirahət və zarafat haqqınıda nəzəri nədir?
    8457 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/04/16
    İslam baxımından insanın yarnmasından əsl hədər onun kamala yetməsidir. Bütün digər varlıqlar da bu böyük hədəfin həyata keçməyin yolunda yaranmışdır. Çünki, insan bütün yaranmışların ən şərəflisidir. Quranda oxuyuruq: "Mən cinləri və insanları yalnız, Mənə ibadət etmək üçün yaratdım!"[i] Təfsirçilərin açıqlamalarına əsasən, ayədə ibadətdən məqsəd ...
  • Əgər Allah-taala bizi öldükdən sonra yenidən bu dünyaya qaytararsa, biz islah olunarıqmı?
    6153 Qədim kəlam 2011/09/12
    Əvvəla, insanların meyl və istəyi üzündən yenidən bu dünyaya qayıdışı yaradılış sisteminin və ilahi peyğəmbərlərin besətinin əbəs olmasına səbəb olar. İkincisi, bu insanların dünyaya qayıtması fərz olunsa belə, yenidən yaxşı işlər görəcəyi məlum deyildir. Çünki dünya həmin dünya, onlar da hava-həvəslərə malik olan həmin insanlardır. Belə ki, ...
  • Üzün gözəlliyi üçün zikr varmı?
    28601 Əməli əxlaq 2012/07/18
    İslam nəzərindən gözəllik, maddi və mənəvi gözəlliyə bölünür. Üzün mənəvi gözəlliyi, namaz kimi mənəvi işlərlə əldə olunur. Amma üzün zahiri və maddi gözəlliyi, təbii formada maddi əməllər vasitəsi ilə əldə olunur. Mənəvi gözəllik rəvayətlər nəzərindən: Mənəvi gözəllikdə müxtəlif zikr və əməllər təsirlidir. Məsələn rəvayətlərin birində ...
  • Qənaətin həyatda nə kimi təsirləri vardır və onu xəsislikdən necə seçmək olar?
    8495 Əməli əxlaq 2012/04/19
    Qənaətin lüğətdəki mənası “ehtiyac duyulan şeylərin az miqdarı ilə kifayətlənmək”, “insana nəsib olan şeylərə razı olmaq”dır. Hədislərdə qənaət kəlməsi bəzən “mütləq şəkildə olan razılıq” kimi istifadə edilir. Qənaətlə paxıllığın fərqində də demişlər: Qənaət əksər hallarda fərdi əxlaqda irəli çəkilir, onun mənası “həyat və məişət imkanlarından düzgün şəkildə ...
  • İctihad etmək üçün mənbələrin bir olmasını nəzərə alaraq, bəzi Müctəhidlərin oxşar məsələlərdə nəzər ayrılığının illəti nədir?
    8204 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Müctəhidlər arasında fətva və nəzəriyyə vəhdəti bir neçə işdən aslıdır: 1.             İctihad mənbələrinin bir olması. 2.             Elmin ilkin mərhələlərinin birliyi ki, ictihad onlara bağlıdır. 3.             İctihad ...
  • Nə üçün hələ də xanım Zəhranın (s) qəbri gizlin qalmışdır? Amma imam Əlinin (ə) qəbri sonralarda olsa aşkarlandı?
    10916 Qədim kəlam 2011/03/06
    İlk növbədə bunu diqqət yetirməliyik ki, imam Əlinin (ə) və xanım Zəhranın (s) qəbrlərinin gizli qalmaq səbəbləri eyni deyildir. İmam Əlinin (ə) qəbrinin uzun illər gizli qalmaq səbəbi bu idi ki, cahil və ağılsız düşmənlər o həzrətin qəbrinə ehtiramsızlıq edə bilərdilər. amma uzun illər keçdikcə nəzərdə tutulan ...
  • Məsumların yaşadıqları dövründə mömin insanların Quranla rəftarları necə olmuşdur?
    6260 Qədim kəlam 2011/04/16
    Qurani kərim Allah- Taala tərəfindən bəşəriyyət üçün göndərilmişdir ki, insanlar onu oxumaqla, başa düşməklə və əməl etməklə ilahi səadətə və xoşbəxtliyə nail olsunlar. Amma Quranın bütün ayələrini elə də asanlıqla başa düşmək olmur. Əksinə Qurani- kərimin ayələrinin bəzisini başa düşmək asan, bəzisini çətin və bəzisini isə çox çətindir. Yalnız Allahın ...
  • Nəml surəsində “Dabbətul-ərz”dən məqsəd nədir?
    7485 Təfsir 2015/05/27
    “Dabbə” termini məna nöqteyi nəzərindən, hərəkət edən canlı mənasınadır. Həm insan həmdə qeyri insanda işlədilir. Amma mübarək ayədə “yerdəki hərəkət edəndən canlı”dan məqsəd nədir? Və onun proqramı və vəzifəsi necədir? Quran üstüörtülü şəkildə açıqlayıb, və deyir: Canlı və hərəkət edən bir canlıdır ki, Allah onu qiyamət günündən ...
  • İslam dinində də dünya vətəni termini istifadə olunur, yaxud bu termin yalnız qərb ölkələrində istifadə olunan bir termindir?
    5743 Təzə kəlam 2012/10/04
    Dünya vətəni nəzəriyyəsi (Kozmolotism) bildirir ki, dünyada olan bütün insanlar özlərini digər insanlarla vətəndaş və dünyanın bütün yerlərini özlərinə vətən bilməlidirlər. Onların məqsədi dünyada bir ədəbiyyat və maarifin icra olunub və müxtəlif milliyyət və nicatpərəstlikdən uzaq olmaqdır. Amma İslamda bu cür bir nəzəriyyə barəsində demək ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    163712 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    158213 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    118576 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    111503 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    104384 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    92339 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53984 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    48548 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    44688 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    44089 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...