Gelişmiş Arama
Ziyaret
9217
Güncellenme Tarihi: 2012/03/11
Soru Özeti
‘İnsan öldüğü zaman Allah’a döner’ dediğimizde yaşarken onun Allah’tan uzak olduğunu mu kastediyoruz?
Soru
‘İnsan öldüğü zaman Allah’a döner’ dediğimizde yaşarken onun Allah’tan uzak olduğunu mu kastediyoruz? Allah her şeye yakınken insan nasıl olur Allah’tan uzak olabilir?
Kısa Cevap

Kur’an’daki bazı ayetlerde gelen Allah’a dönüş, yakınlaşmayla aynı manayı taşımıyor. Yakınlaşmanın maddi manası da Allah konusunda geçerli değildir.

İnsanın ölümünden bahseden ayetler, bu dünyada Allah’tan uzaklaşma manasının anlaşılmasına neden olacak olan Ona yakın olma manasını değil, öldükten Allah’a döndüğümüz manasını kastetmektedirler. Allah’a dönüş demek maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulmamız, gerçek sebep ve maliki şeffaf bir şekilde görmemizi sağlayacak olan üzerimizdeki bütün hicapların kalkması demektir. Ve bu dönüş yalnızca insana özgü değildir. Varlıkların tümü kendilerini var edene döneceklerdir.     

Ayrıntılı Cevap

Kur’an’daki bazı ayetlerde gelen Allah’a dönüş, yakınlaşmayla aynı manayı taşımıyor.

Konuya girmeden önce Allah’a yakın ve uzak olmanın manasına kısaca bakalım:

Yakınlık ve uzaklık daha çok maddi manasında kullanılmaktadır. Bu iki sözcüğü cisimler için kullandığımızda ister istemez maddi manayı kastetmekteyiz. Akıl maddi terimlerin meta fizikte kullanılmayacağını ispatlamaktadır. Mesela Allah Teala’nın bir mekanda olduğunu veya maddi bir cisminin olduğunu söyleyemeyiz. Doğal olarak maddi yakınlık ve uzaklık, Onun hakkında düşünülemez. Evet bu kelimelerin maddiyata bağlı olan zahiri manaları kastedilmezse başka.

Dolayısıyla yakınlık ve uzaklık kelimeleri Allah hakkında kullanıldığı zaman hiç bir şekilde maddi manayı içermeyecek ve kendisine tamamen manevi bir mana alacaktır. Şöyle ki Allah’a yakın olmaktan kasıt manevi ve ruhsal olarak yakınlıktır. Uzaklık ise manevi ve ruhsal uzaklıktır.

İşte burada şöyle bir soru karşımıza çıkar: İnsan öldüğünde Allah’a yakın olur mu ki dünyada insandan uzaktır diyebilelim? Bu konuda diyoruz ki, birincisi Kur’an, insan öldüğünde Allah’a yakın olur diye bir şey dememiştir. Kur’an ‘ona döneceksiniz’ demiştir. İkincisi bu dünyada birçok Allah dostunun Allah’a yakın olduklarını biliyoruz. Allah’ın düşmanları ise öldüklerinde bile Ondan uzaktırlar. Demek ki yakınlık ve uzaklık yalnızca insanın ameline bağlı olan bir şeydir.

Kur’an çeşitli ayetlerde, ölümün insanların Allah’a dönüşlerine bir vesile olduğunu buyurmaktadır:

‘Onlar (mü'minler), şüphesiz, Rablerine ulaşacaklarını iyiden iyiye umarlar ve şüphesiz O'na döneceklerini bilirler.’[1]     

‘Onlara (sabredenlere) bir musibet ulaştığında derler ki: Biz Allah'ınız ve şüphesiz O'na dönücüleriz.'[2]

‘Öyle kişilerdir ki onlar verecekleri şeyi verirler ve yürekleri, gerçekten dönüp Rablerinin tapısına varacaklarını bildikleri için korkuyla dolar.’[3]

Kimi müfessirler Allah’a dönüşten maksadın, Allah’tan başka hiç bir malikin olmadığı, fayda ve zararın Allah’tan başka kimsenin elinde bulunmadığının ortaya çıktığı yere dönmek manasına geldiği görüşündeler. Nitekim yaratılışın başlangıcıda öyle idi ve biz yaratılışın başlangıcında olduğumuz şeye dönüyor, maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulup, varlığın kaynağına gidiyoruz.[4]

Başka bir ifadeyle Allah’a dönüş demek maddi yaşamın bütün bağlarından kurtulduğumuz, üzerimizdeki bütün hicapların kalktığı ve gerçek sebep ve maliki açık bir şekilde görmemiz demektir. Ve bu dönüş yalnızca insana özgü değildir. Varlıkların tümü varlık kaynakları olan Allah’a dönecekler. Bu dönüş bütün alemde gerçekleşecek olan değişim vasıtasıyla olacaktır. Kur’an bu konuya şöyle işaret ediyor: ‘Bütün işler, ona dönüp varır, artık ona kulluk ve ona tevekkül et’[5] ‘Muhakkak dönüş yalnızca Rabbinedir’[6]

 

     

 

 

 


[1] -Bakara/46

[2] -Bakara/156

[3] -Müminun/60

[4] -Fahruddin, Razi, Mefatihu’l-Gayb, c.3, s.492, Dar-u İhyai’t-Terasi’l- Arabi, 3. Baskı, Beyrut, HK.1420.

[5] -Hud/123

[6] -Alak/8

 

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Cemaat namazında saf nasıl tutulur? Hareket etmek namazı batıl eder mi?
    12279 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/03/07
    Karşılaştığınız olay (cemaat namazında saf oluşturmak) fıkıh kitaplarındaşöyle anlatılır:  1- Me’mum imamdan önde olmamalıdır.[1]2- Me’mum bir erkek ise imamın ...
  • Beyin ölümünden sonra organ bağışı hakkında taklit mercilerinin görüşünün ne olduğunu öğrenmek istiyorum.
    5981 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/04/12
    Aşağıdaki cevaplar taklit mercilerinin bürolarından alınmıştır: Hz. Ayetullah Uzma Hamaney’in (Ömrü uzun olsun) Bürosu:Eğer diğer hastaları tedavi etmek için söz konusu hastaların beden organlarından istifade etmek kendilerinin ölümlerini çabuklaştırır ve hayatlarının noktalanmasına neden olursa, caiz değildir. Bu ...
  • Allah bir işi yapamayacak kadar güçsüz müdür ve bir başkasının O’nun işini yapması gerekir mi?
    7555 Eski Kelam İlmi 2012/06/23
    Bu soruda dile getirilen iddia ve varsayım şudur: Her nerede Allah’ın zatı bir işi yapmaya güç yetirebiliyorsa O’nun kendisi bu işi yapar ve eğer buna güç yetiremezse sebeplerden istifade eder. Allah’ın her işe güç yetirebildiğini bildiğimizden dolayı O’nun fillinin nedenler kanalıyla gerçekleşmesi muhaldir ve her kim bir ...
  • Öldürmenin çeşitlerini ayrıntılarıyla anlatınız.
    6619 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/03/03
    Öldürme, çeşitli yönlerden kısımlara ayrılabilir. Aşağıda kısaca onlara değiniyoruz:1- Haklı ve haksız olarak öldürme.2- Öldürmenin ne zaman yapıldığı3- Öldürmenin idamla, silahla veya sopayla olması, yine taşlanmak ve diğer şekillerde cezaları yönünden gerçekleşmesi. 4- Öldürmenin kasıtlı, kasıtlıya ...
  • İnsanın üstünlüğünü tehdit eden amiller nelerdir?
    7493 Pratik Ahlak 2012/01/23
    Kur’an-ı Kerim’in bakışında gerçekte insanın insanî makam ve üstünlükten düşmesine neden olan ahlakî düşüş, değişik etkenlere bağlıdır: Bir grup Kur’an ayeti, insanların gaflet, akıl ve düşünceyi kullanmama ve bunların gerekleriyle amel etmeme nedeniyle insanî üstünlüklerini yitirdiğini beyan etmektedir. Başka Kur’an ayetleri ise nefis hevesi ve dünya sevgisini ...
  • Kur’an’da Hz. Muhammed’in (s.a.a) adı kaç defa zikredilmiştir?
    17590 Kur’anî İlimler 2011/05/21
    Yüce İslam Peygamberi Hz. Muhammed’in (s.a.a) adı Kur’an’da dört defa gelmiş ve aşağıdaki surelerde zikredilmiştir:1. Ali İmran, 144. Ayet: “Muhammed, ancak bir peygamberdir. Ondan önce de peygamberler gelip geçmiştir. Şimdi o ölür veya öldürülürse gerisin geriye (eski dininize) mi döneceksiniz? Kim gerisin geriye dönerse, Allah’a hiçbir zarar ...
  • Hazreti Muhsin Kimdir ve nasıl şehit edildi, onun katili kimdir?
    33885 تاريخ بزرگان 2012/09/20
    Şia ve ehlisünnetin rivayet ve tarihi kaynaklara göre hazreti Muhsin (a.s.) Hz. Ali ve hazreti Fatma’nın çocuklarındandır. Ömer veya Kunfüz hazreti Fatma’yı (a.s.) duvar ile kapı arasına sıkıştırdı ve onun bu işi o kadar şiddetli ve baskısı o denli bastırıcı idi ki o hazretin kaburgalarının kırılmasına ve ...
  • Şüphesine itina etmemesi gereken kesirü’ş-şekk, şüphelerinin hiç birisine mi itina etmemelidir?
    7487 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2012/02/15
    ‘Kesirü’ş-Şekk’in (Çok Şüphe Edenin) şüphesi yoktur.’ kaidesine göre çok şüphe eden kimse şüphesine itina etmemelidir. Fakihlerin çoğuna göre bu kaide sadece namaza özgü olmayıp, abdest, gusül ve teyemmüm gibi namazın mukeddamatını da kapsarken hac, muameleler, itikatlar gibi terkipli ibadetleri de içine almaktadır. Bu görüşte olanlar ‘Kesirü’ş-Şekkin şüphesi ...
  • Bidat ve onun İslam’daki ölçüsü nedir?
    9155 Eski Kelam İlmi 2010/11/08
    “Bidat” sözlükte yeni ve geçmişi olmayan iş manasındadır. Istılahta ise “dinde olmayan bir şeyi dine sokmak” anlamındadır; yani din ve şeraitin bir cüzü olmayan ve de hiçbir İslam kanun ve buyruklarıyla uyuşmayan bir şeyi dine isnat etmektir. Bu yüzden İslam’ın tümel buyruklarını yeni ve modern hususlara ...
  • Peygamberden (s.a.a) gelen kırk hadis ezberleme hakkındaki rivayetler sahih midir? Bu kırk hadisin ölçütlerini söyleyiniz.
    12558 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2012/02/15
    Şii[1] ve bazı sünni[2] kaynaklarda çeşitli ibarelerle İslam Peygamberinden (s.a.a) ‘Erbain’ diye meşhur olan hadiste, kırk hadis ezberlemeye önemle tavsiye edilmiştir. Örneğin: ‘Ümmetimdem kim, halkın ihtiyaç duyduğu hadislerimden kırkını ezberlerse Allah ...

En Çok Okunanlar