Ətraflı axtarış
Baxanların
6713
İnternetə qoyma tarixi: 2011/03/10
Sualın xülasəsi
Ümmul- möminin termini necə yarandı?
Sual
Ümmul- möminin termini necə yarandı?
Qısa cavab

Ümmul- möminin ilk dəfə Peyğəmbər (s)- in zamanında, o həzrətin xanımlarının möminlərə nisbəti barəsində Əhzab surəsinin 6- cı ayəsinin nazil olmasıyla termin olubdur. Peyğəmbər (s)- in xanımları ümmətin analarıdır, şərii bir hökmdür və o həzrətə məxsusdur. Bu hökm (Peyğəmbər (s)- in həyat yoldaşlarının möminlərin analarına oxşadılması) analığın bəzi təfsirlərində oxşatmaqdır, nəinki onların hamısında. Bu hökmün dəlillərindən aşağıdakı yerlərə işarə etmək olar:

1.             Peyğəmbər (s)- in xanımlarına hörmət qoymaq.

2.             O həzrətin şəxsiyyətinə hörmət qoymaq.

3.             Bəzi qərəzli şəxslərin sui istifadələrinin qarşısını almaq üçün ki, Peyğəmbər (s)- in vəfatından sonra o həzrətin xanımlarıyla evlənməklə pis viyyətlərinə və siyasi hədəflərinə yetişmək niyyətində idilər.

Ətreaflı cavab

1)              "Ümmul- möminin": Yəni möminlərin anası.

Bu termin övləviyyət ayəsinin nazil olması ilə "Peyğəmbər (s) möminlərə nisbət onların özlərindən daha layiqlidir və onun həyat yoldaşları onların (möminlərin) anaları sayılırlar..."[1] o həzrətin həyat yoldaşları barəsində möminlərə nisbət işlədilmişdir. Allah bu ayədə, Peyğəmbərin həyat yoldaşlarının, bütün möminlər üçün ana dərəcəsində bilibdir ki, əlbəttə ruhani və mənəvi ana. Necə ki, Peyğəmbər (s) ümmətin ruhani və mənəvi atasıdır.

2). Bu hökm (Peyğəmbər (s)- in həyat yoldaşlarının ümmətin anaları olması) şəri hökm və o həzrətə məxsusdur.[2]

Necə ki, Əhzab surəsində, Peyğəmbər (s)- in həyat yoldaşlarının dihər qadınlarla bərabər olması inkar olunmuşdur:" Ey Peyğəmbərin xanımları! Siz adi qadınlardan biri kimi deyilsiniz."[3]

3). Peyğəmbərin həyat yoldaşlarının analara axşadılması, analığın bəzi nəticələrindəndir, hamısında deyil.

Yəni onların övladları qarşısında bəzi haqqları var və onların arasında iki tərəfli hökmlər hakimdir ki, burada o hökmlərin hamısı cari deyil. Burada yalnız iki hökm ki, Peyğəmbərin (s) xanımlarına hörmət etməyin vacibliyi və onlarla evlənməyin haram olması, caridir. Çünki, anaya hörmət etməyin vacibliyi və evlənməyin haram olmasından başqa, digər nəticələri də var. məsələr öz övladından irs aparır, övladı ondan irs aparır, onun üzünə baxmaq caizdir. Onun digər ərindən olan qızlar ilə evlənmək olmaz. Və ... Amma Peyğəmbərin həyat yoldaşları o iki hökmdən başqa (hörmətin vacibliyi və evlənməyin haram olması) digər bir hökmləri yoxlarıdır. Buna əsasən, bu hökmün (Peyğəmbərin həyat yoldaşlarının möminlərin analarına oxşadılması) iki məsələdə təsiri var:

A) Hörmətin vacibliyi.

B). Evlənməyin haram olması.[4]

4). Bu hökm:

Bir: Peyğəmbərin xanımlarına hörmət qoymağa görədir. Ona görə ki, onlar Peyğəmbərin həyat yoldaşları və ona nisbət verilir və müsəlmanlar arsında xüsusi hörmət sahibləridirlər. Aydındır ki, öz cinslərindən olan qadınlardan fərqlidirlər, necə ki, Qurai- kərim buyurubdur.[5]

İki: Peyğəmbər (s)- in özünə hörmətdir. Necə ki, ayənin şəni- nuzulundan istifadə olur ki, müxaliflərin bəzisi, Peyğəmbərə hörmətsizlik və intiqam almaq üçün, o həzrətin rihlətindən sonra onun həyat yoldaşları ilə evlənmək istəyirdilər.

Üç: Peyğəmbərin (s) ölümüdən sonra o həzrətin xanımları ilə evlənib, çirkin niyyətlərinə və siyasi məqsədlərinə yetişmək istəyən düşmənlərin təxribatlarının bəzisinin qarşısını almaq. Ustad Mütəhhərinin fikrincə: Peyğəmbər (s)- in həyat yoldaşları ilə evlənməyin qadağan olunmasının sirri budur ki, yeni ər o qadının hörmət və şöhrətindən (ki, müsəlmanlar arasında xüsusi hörmət sahibidirlər) sui istifadə etməsin. Bəzi vaxtlar o qadınlar siyasi və ictimai məsələlərdə təxribatçı insanların ünsür vəsilələri olmasınlar.[6]



[1] - " النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم و ازواجه امهاتم... " Əhzab surəsi, ayə 6.

[2] - Təba- təbai, Məhəmməd Hüseyn, Əl- mizan, (farsca tərcüməsi), cild 16, səh 414.

[3] - " یا نساء النبی لستن کاحد من النساء..." Əhzab surəsi, ayə 32.

[4] - Təfsiri nümunə, cild 17, səh 205- 207.

[5] - Əhzab surəsi, ayə 32.

[6] - Mütəhhəri, Mürtəza, Əsərlər toplusu, cild 19, səh 431. Həmçinin daha çox məlumat əldə etmək üçün, baxın: Əli- mizan təfsiri, cild 16, Əhzab surəsinin 1- 54- cü ayələri. Təfsiri nümunə, cild 17, həmin ayələr, səh 405- 406.

Başqa dillərdə Q tərcümələr
Baxışlarınız
şərh sayı 0
Dəyəri daxil edin
misal : Yourname@YourDomane.ext
Dəyəri daxil edin
Dəyəri daxil edin

Təsadüfi suallar

  • " السلام علیک یا حجة الله لا تخفی" "Əssəlamu ələykə ya höccətəllahi la təxfa" cümləsindən məqsəd nədir?
    6468 Qədim kəlam 2012/02/07
    "Əssəlamu ələykə ya höccətəllahi la təxfa",«السلام علیک یا حجة الله لا تخفی» İmam Zamanın (ə.c.) ziyarətlərindən birinin bir fəqərəsidir ki, dua və hədis kitablarında gəlibdir.[1] Onun mənası barədə iki ehtimal vermək olar:
  • İslam israfçılığıa qarşı necə bir nümunə sərgiləyir?
    3374 اسراف و تبذیر 2019/10/09
  • Namaza başlayarkən azan və iqamı demək vacibdirmi? Azan və iqaməni bir dəfə deməklə bir neçə namaz qılmaq olarmı?
    29576 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Bəzi qədim fiqh alimləri, o cümlədən ibni Əqil və ibni Cuneyd namazdan əvvəl azan və iqamənin deyilməsini vacib buyurmuşdurlar.[1] Amma bir çox müctəhidlərin bu barədə nəzərləri belədir ki: "Bütün namaz qılanlar üçün müstəhəbdir ki, gündəlik vacib namazlarının əvvəlində azan və iqamı desinlər".[2] Bundan savayı vacib namazlarda ...
  • Otaqda bir qızla tənha (tək) qalmağın iradı varmı?
    6007 Əməli əxlaq 2012/02/12
    Dini təlimlərdə insanın günahdan hifz olunması üçün qadağan olunan yerlərdən biri naməhrəm ilə xəlvət etməkdir (tənha qalmaqdır).İblisin həzrət Musaya (ə) vəsiyətində oxuyuruq: Ey Musa! Biganə (yad) qızla xəlvət etmə; çünki, hər kim belə edə mənim dostlarım deyil, mən özüm ona köməkçi olaram.
  • Namaz və Allaha qəlbən bağlılıq
    9261 Əməli əxlaq 2011/01/04
    Namaz iki hissədən ibarətdir. Birinci hissə onun zahiri əməlləridir ki, bütün namaz qılanlar onu yerinə yetirirlər. Məsələn: Üzü qibləyə durmaq, paltarın pak olması, dəstəmazlı olmaq və s. bu və digər əməllər namazın şərii hökümlər baxımından düzlüyünə əsas səbəbdir. Belə ki, əgər ilkin mərhələdə bunları yerinə yetirməsək namazımız şərii ...
  • Quranın nəzərində insan cahil zülmkardır, yoxsa Allahın xəlifəsi?
    7135 Təfsir 2011/01/13
    1.     Quranı kərim, müxtəlif ayələrdə insanın uca cə ali məqam sahibi olduğunu bəyan edir. Digər tərəfdən isə onu, bəzi ayələrində, zəif. Zalim, cahil kimi bəyan edərək danlayaraq qınayır.
  • Təqva nədir?
    14730 Nəzəri əxlaq 2012/01/08
    Təqva saxlayan və çəkindirən daxili bir qüvvədir ki, insanın vücudunda yaranır və onu qeyri qanuni işləri yerinə yetirməyin qarşısında qoruyur. Kamil təqva odur ki, haramlar və günahlardan uzaqlaşmaqdan əlavə, günaha və harama oxşarlardanda çəkinilsin. Təqva mərhələlərə, şaxələri və bir sıra nəticələrə malikdir ki, geniş cavabda onlar haqqında məlumat veriləcək. ...
  • Nə üçün şiə məzhəbi ən yaxşı məzhəbdir?
    21688 Qədim kəlam 2011/04/14
    Şiə məzhəbinin üstünlüyü onun haqq olmasına görədir. Haqq din hər bir zamanda yalnız və yalnız bir dindən ibarətdir, sair mövcud dinlər isə ya kökündən batil və əsassızdır, yaxud kökü kəsilib qüvvədən salınmışdır. Hal-hazırda şiə məzhəbi İslamın haqq şəriətidir, həqiqi və düzgün İslam da şiəlik məzhəbi timsalında təcəlli etmişdir, ...
  • İmam Zaman (əleyhis-salam) evlənibdir, ya yox?
    5711 Qədim kəlam 2011/10/20
    Həyat yoldaşına və övlada malik olmasına ehtimal verilsə də, habelə o həzrətin qeybdə olması izdivacdan ibarət olan ilahi bir sünnəti hökmən tərk emtəsini lazım tutmasa da, bu məsələ ilə əlaqədar rəvayətlərdə qənaətbəxş bir dəlillə rastlaşmaq olmaz. Bəlkə də demək olar ki, ilahi təqdir o ...
  • Qurani-kərimin qissələri və əhvalatları tarixi gerçəklik əsasında bəyan olunmuşdur, yoxsa gerçəkliyi olmayan təmsillər və simvolik məqsədlər daşıyır?
    10836 Quran elmləri 2012/03/14
    Qurandakı əhvalatlar və qissələr haqq əsasındadır, sadiq və doğru hadisələrdir, onda gerçəkliyin əksinə olan heç bir şey yoxdur. Buna görə də Quran qissələrinin (mətləbi başa düşmək üçün) “xəyali və simvolik əfsanəyə və s.” bölgüsünün heç bir düzgün izahı yoxdur. Çünki Quranda bəyan olunan tarixi hadisələrin hamısı tamamilə ...

Ən çox baxılanlar

  • Oğlan və qızın arasında dügzün cinsi əlaqə necə olmalıdır?
    162906 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/05/31
    Qısa cavab: İslam dininin nəzərinə əsasən qadın və kişi bir- birlərini təkmilləşdirən varlıqdırlar. Allah- Taala bunları elə yaratmışdır ki, bu iki məxluq bir- birlərinin aramlıqlarını bərpa edirlər. həmçinin bununla yanaşı bir- birlərinin bütün cinsi istəklərini təmin etsinlər. İslam dini bu ehtiyacların halal yolla ödənməsi üçün ailə qurmağı (müvəqqəti ...
  • Hacət və diləklərimizə çatmaq üçün ən tez qəbul olunan dua hansıdır?
    155045 Əməli əxlaq 2011/06/28
    Baxmayaraq ki, bir çox dualar İmamlardan hacətlərin qəbul olması üçün rəvayət olunmuşdur ki, onların mətnini burada gətirmək mümkün deyildir. Bunun üçün də onlardan bir neçəsi ki, daha çox əhəmiyyət daşıyır adlarına işarə edirik. Təvəssül duası. Fərəc duası. ...
  • Şiələrin namazı əliaçıq və əhli- sünnənin əlibağlı qılmasının səbəbi nədir?
    117796 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/01/02
    On iki İmama (ə) inanan insanlar Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) sünnəsinə əməl etsinlər deyə, namazı əliaçıq qılırlar. Onların bu şəkildə namaz qılmasına əsas verən çoxlu sayda rəvayətlər vardır. Həmin rəvayətlərdə Peyğəmbər (s) və İmamların (ə) namaz qılarkən əlləri açıq və yan tərəflərə bitişik şəkildə olduğu göstərilir. ...
  • Aya kişinin ixtiyarı vardır ki, istədiyi halda qadının hər hansı bir yerindən istifadə etsin, əgər güc vasitəsiylə olsa belə?
    109750 Nizamlar hüquq və əhkam 2011/04/14
    Səlamun ələykum. Aşağıdakı cavablar müctəhidlərin dəftərxanalarından verimişdir: Həzrət Ayətullah Xamineinin dəftərxanası: Cavab 1 və 2. Qadının tamam olaraq kişini razı salması, o demək deyildir ki, kişi əxlaqa uyğun olmayan, çox məkruh və yaxud bir iş görə ki, qadının əziyyət olmasına səbəb olsun. Qadının tamam şəkildə ərini razı salması o deməkdir ...
  • Həyat yoldaşının öz razılığı ilə onunla arxadan əlaqədə olmağın hökmü nədir?
    98945 Nizamlar hüquq və əhkam 2015/06/29
    Möhtərəm mərcə təqlid alimləri buyurublar: “həyat yoldaşı ilə arxadan əlaqədə olmağın çox şiddətli kərahəti var”[1] Kərahət də bu mənadədər ki, bu əməl Allah dərgahında bəyənilməz bir əməldir. Amma, bu iş görülməsə daha yaxşıdır. Lakin, bu əməli edənə heç bir günah yazılmır. Diqqət etmək lazımdır ...
  • Qadın kişinin cinsi əlaqə istəyini rədd edə bilmərmi?
    91347 Nizamlar hüquq və əhkam 2012/09/01
    Əziz islam Peyğəmbərinin (s) və Əhli- beytin (ə) hədis və rəvayətlərində qadın və kişinin yaxınlığı barəsində mətləblər budur ki, onlar bir- birlərinin haqqlarına riayət etməlidirlər.[1] Bu hüquqlar yaxınlıq etmənin iki tərəfini göstərir. Bir rəvayətdə kişiyə belə deyilir: “Müstəhəbdir ki, kişi yaxınlığı rahatlıq, fasilə və ...
  • Qızdırma xəstəliynə görə oxunan dua var?
    53374 Hədis elmləri 2014/05/20
    Dua mənbələrində Nur duası adı ilə belə bir dua nəql olunur və bu dua qızdırma xəstəliyinin sağamasında çox təsirlidir. Duanın mətni budur: (tər.) “Nur verən Allahın adı ilə; nur verən Allahın adı ilə ki, nur verir; Nurda olan Nur Allahın adı ilə, hər şeyin təqdir və ölçüsünü ...
  • Salam "Əmmən yucibul- muztər" امّن یجیب المضطرّ duası harada gəlibdir?
    45325 Əməli əxlaq 2012/09/10
    "Əmmən yucibul- muztərrə iza dəahu və yəkşifus- su" « أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوء » cümləsi Quranda Nəml surəsinin 62- ci ayəsində gəlibdir. Buyurur: "Əli hər yerdən üzülüb darda qalan birisi ona dua etdiyi zaman onun duasını qəbul buyuran".
  • Müvəqqəti evlənməinin sözləri nədir?
    43759 Nizamlar hüquq və əhkam 2014/05/22
    Müvəqqəti əqdin (mütənin) oxunmasından ötrü bir neçə şərt lazımdır: 1.Müvəqqəti əqdin oxunması; bu mənada ki, müvəqqəti evlənmədə təkcə qadınla kişinin bu əmələ razı olmaları kifayət etməz. Əqdin oxunması xüsusi kəlmələrlə bu əməlin inşa olunmasının niyyəti ilə oxunmalıdır. 2.Ehtiyat vacib budur ki, ərəb dilində düzgün qaydada oxunmalıdır. Əgər ...
  • Hansı yolla göz dəymənin (nəzərin) qarşısı alınır?
    42921 Təfsir 2011/11/03
    Göz dəymə insanın nəfsində olan qəsirdən irəli gəlir və bunun üçün də ağıl dərk edən bir dəlil yoxdur. Bəlkə çox hadisələr vardır ki, göz dəyməylə baş vermişdir. Mərhum Şeyx Abbas Qumi göz dəymənin uzaq olması üçün qələm surəsinin 51- ci ayəsini sifariş etmişdir. Bu ayənin nazil olmasını nəzərə ...