Gelişmiş Arama
Ziyaret
9309
Güncellenme Tarihi: 2011/06/20
Soru Özeti
Dinsel bilgi, dinsel ameller, dinsel duygular, dinsel inançlar ve dinsel etkilerin tanımı nedir?
Soru
Ben öğrencilerin inançsal gelişimi hakkında yazdığım yüksek lisans tezi için aşağıdaki kavramların tanımlanmasına ihtiyaç duymaktayım:
1. Dinsel bilgi
2. Dinsel ameller
3. Dinsel duygular
4. Dinsel inançlar
5. Dinsel Etkiler.
Lütfen bu konularda bana yardımcı olun.
Kısa Cevap

1. Bir grup dinsel bilginin (veya dinsel ilim) şeriat sahibi tarafından yasak kılınmayan ve öte taraftan İslam toplumu için faydalı olan bilgiye dendiğine inanmaktadır.[1] Üstat Mutahhari bu hususta şöyle söylemektedir: “İslam’ın kapsamlılığı ve son din oluşu, İslam toplumu için faydalı ve zorunlu olan her faydalı ilmi dinsel ilim olarak değerlendirmemizi gerektirmektedir.”[2] Mesela “kayıtsız olarak varlıktan” bahseden veya başka bir ifadeyle “varlık” hakkında söz eden felsefe ilmi bunun bir örneğidir ve bu ilim bugünkü toplum için çok faydalıdır.

Elbette bazıları da dinsel ilmin dinsel kaynaklara isnat edilen şey olduğuna inanmaktadır.

2. Dinsel Ameller: Amel, bilinçlice ve düşünerek yapılan her iş manasına gelir.[3] Belirtilen mana ve dinsel eki göz önünde bulundurulduğunda dinsel amel Allah veya onun elçisi tarafından gelen hususlara denir. Başka bir ifadeyle dinsel amel bilinçlice ve düşünülerek yapılan ve dinsel buyruk ve inançlara mutabık olan her iş anlamına gelir. İnsanın namazı şartlarına göre yerine getirmesi bunun bir örneği sayılır.

3. Dinsel Duygular: Duygu yöneliş ve temayül anlamındadır. Duygudan kastedilen şey bir insanın başka bir insana yönelik nefsanî çekim taşımasıdır. Eğer bu duygular doğru, sahih ve dinsel yörüngede olursa, ifrat ile mücadele ederse ve aklın kılavuzluğuna boyun eğerse, dinsel duygular olarak adlandırılırlar. Mesela annenin çocuğuyla olan ilişkisi bunun bir örneğidir. Başkalarına merhamet, bağışlama ve sevgi duyguları beslemek Kur’an perspektifinde beğenilen hallerdir ve bunlar bir insanın dinsel duyguları sayılmaktadır.[4] 

4. Dinsel Etkiler: Etki sözlükte bir şeyden kalan alamete denir.[5] Bundan dolayı dinsel etki dinden ve dine müntesip olan şeylerden kalan alamet ve nişanelere denmektedir. Hatırlatılmalıdır ki dinsel bir ameli yapma sonucunda ortaya çıkan alamet ve nişanelere dinsel amellerin etkileri denir ve bir açıdan bu etkiler dinsel etkiler olarak adlandırılır. Yani din perspektifinde amellere yansıyan hususlardır bunlar. Mesela bir ameli yapma veya terk etme sonucunda Kur’an-ı Kerim ve rivayetlerde belirtilmiş olan sevap, azap ve diğer etkiler bu kabildendir. Örneğin Yüce Allah Ankebut suresinin 45. ayetinde çirkin ve kötü işlerden uzaklaşmayı namazın etkilerinden biri olarak belirtmektedir.

5. Dinsel İnançlar: Dinsel kökeni olan her inanca dinsel inanç denir. Mesela Allah, ahiret ve nübüvvet gibi din usullerine inanmak bu kabildendir.



[1] Sayt-ı Endişe-i Kum, Bahs-i Din Pejuhi, İlm-ı Dini Ve İlm-ı Seküler.

[2] Mutahhari, Mürteza, Deh Goftar, s. 146 ve 147, İntişarat-ı Hikmet, 1356, h.ş.

[3] Cübran Mesud er-Raid, tercüme, Rıza Etrabi Nejad, c. 2, s. 1220, Müessese-i Çap Ve İntişarat-ı astan-ı Kuds Rezevi, çap-ı dovvom, 1376.

[4] Şirvani, Ali, Ahlak-ı İslamî Ve Mebani Nazari An, s. 184-191, İntişarat-ı Daru’l-Fikr, çap-ı çarom, 1384 ş; Misbah Yezdi, Ahlak Der Kur’an, c. 2, s. 293 ve 294, Merkez-i İntişarat-ı Müessese-i Amuzeşi ve Pejuhesi İmam Humeyni, çap-ı evvel, 1374 h.ş.

[5] Cübran Mesud er-Raid, tercüme, Rıza Etrabi Nejad, c. 1, s. 26.

Ayrıntılı Cevap
Bu sorunun ayrıntılı cevabı yoktur.
Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Masum olmayan bir kimse Allah’ın halifeliğinin örneği olabilir mi?
    6812 Eski Kelam İlmi 2011/01/20
    Allah’ın halifeliğinin örneklerine değinmeden önce Allah’ın halifesinin kim ve vasıflarının ne olduğunu açıklamak gerekir. Hilafet ve halifelik kavramının batınında halife kılanın halifede zuhur etmesi manası saklıdır ve halife ise halife kılan özneye kimliği bağlı olan kimsedir. Halifenin ondan ayrı bir mana ve hakikati yoktur. ...
  • Ebu Derda’nın şahsiyeti nasıl idi? Ehli Beytin onun hakkındaki görüşü neydi? Ondan nakledilen hadislerin hükmü nedir?
    12435 تاريخ بزرگان 2013/01/14
    Daha çok Ebu Derda lakabıyla tanınan Hazrecin torunlarından olan Uveymir b. Malik, Hz Peygamber’in sahabelerinden idi. O Hazreç kabilesinin bireylerinden bir fert olarak Medine’de yaşıyordu ve Hz Peygamber’in Medine’de ikamet etmeye başlamasından birkaç ay sonra onun yanına gelmiş ve Müslüman olmuştur. İmam Ali’nin (a.s) Muaviye’den üstün olduğuna ...
  • Namazın sonunda verilen üç selamın hikmeti nedir? ikinci ve üçüncü selamın muhatapları kimlerdir?
    19789 Teorik Ahlak 2012/03/11
    Selam, Arapçada iyilik ve esenlik demek olup hem görüşürken, hem de ayrılırken kullanılır. Bu üç selam hadislerde gelmiştir. Ama kimse üçününde farz olduğunu söylememiştir. Bu selamların manasını anlayabilmek için önce tercümelerine bakmak gerekir: Selam olsun sana ey Peygamber! Allah’ın rahmet ve berketi senin ...
  • İmam Hüseyin (a.s) ile Yezidin, Abdullah b. Selam’ın karısı olan Ureyneb’e aynı zamanda elçi
    16527 تاريخ بزرگان 2011/12/20
    Kimi tarih kitaplarında şöyle yazar: Her türlü şehveperestlik imkanına sahip olan Yezid, bu sefer İshak’ın kızı ve Abdullah b. Selam’ın iffetli karısı Ureyneb’e göz koyarak onunla evlenmeyi istiyordu. Babası Muaviye’de düzenbazlıkla bu iffetli Müslüman kadını kocasından ayırıp oğlu Yezidin günah dolu yatağına atmak istiyordu. Hüseyin b. Ali’nin ...
  • Yüce Allah Kur’an’da neden “zorlukla birlikte kolaylık vardır” diye buyurmuş ve zorluktan sonra kolaylık vardır diye buyurmamıştır?
    14290 Tefsir 2012/09/24
    Ayeti şerifede zorluklara tahammül etmek ile kolaylığa ulaşmak arasında bir tür birliktelik ve irtibat mevcuttur; yani insanın tesadüf eseri ile zorluktan sonra kolaylığa ulaşması diye bir şey söz konusu değildir. Bu yüzden zorluk ve kolaylık arasındaki bu ilişkiyi kavratmak için bu mananın yer aldığı bir kelimeye ihtiyaç ...
  • Niçin Hz. Muhammed’e Emin diyorlardı?
    30140 تاريخ بزرگان 2012/02/14
    Emin, hainin karşısında yer alır; yani emanete hıyanet etmeyen ve halkın güvendiği ve itimat ettiği anlamına gelir.Halk arasında Peygamber (s.a.a)’in gençlik dönemindeki ferdi ve toplumsal ahlaki temelleri Emin ve güvenilir unvanında tanınmasından ötürü ona “Emin” diyorlardı.İslam Peygamberi (s.a.a)’nin, hem vahiy konusunda Allah-u Teâlâ’nın itimat etmesi hem de halkın ...
  • İslam neden fakihler aracılığıyla yönetilmelidir?
    6643 Kelam İmi 2010/07/05
    İslam son dindir. Hüküm, kanun ve buyrukları sabit ve ebedi bir özellik taşımaktadır. İlk gün tüm sorunlara cevap verici nitelikte olduğu gibi, her zaman için cevap verici nitelikte kalmalıdır. Öte taraftan, her gün önceki şartlar ile tamamıyla fark eden yeni durum ve şartlar meydana ...
  • Şeytan bizim fikir ve düşüncelerimize nasıl sızmakta ve isteklerini dillendirmektedir?
    13336 Eski Kelam İlmi 2010/11/27
    Şeytanın insana sızma yollarını incelemeye tabi tutmadan önce şeytan denen varlık hakkında kısa da olsa bir bilgi edinmemiz lazımdır. Şeytan sözcüğünün türediği ilk lafız hakkında görüş sahipleri arasında bir takım ihtilaflar mevcuttur. Ama bu kelimenin uzak olmuş anlamındaki “şatan” kavramından türediğini söylememiz daha doğrudur. Dolayısıyla birçok ...
  • İçlerinde birkaç iyi ve takvalı kimse var diye günahkâr bir topluma azabın gelmesi gecikebilir mi veya tümüyle uzaklaşabilir mi?
    6272 Tefsir 2012/02/18
    Kur’an-ı Kerim’de ve rivayetlerde, günahkâr bir topluma azabın gelmesinin gecikmesi veya tümüyle uzaklaşmasının bazı nedenlerine değinilmiştir. Aşağıda onlardan birkaçını örnek olarak getiryoruz:1- Peygamberin ve İstiğfar edenlerin varlığı: ‘Oysa sen içlerinde oldukça onları azaplandırmaz ve yine bağışlanma dilerlerken Allah onlara azap vermez.’
  • Bütün şehirlerde sadece bir yerde mi Cuma namazı kılınmalıdır?
    6803 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2010/01/14
    Her şehirde bir veya daha çok Cuma namazı kılınması konusunda ölçü, iki namaz namazın kılındığı yerler arasındaki belirlenmiş mesafedir. Müçtehitler, iki Cuma namazının kılındığı yerler arasındaki en az ...

En Çok Okunanlar