Please Wait
9693
1. Dinsel bilgi
2. Dinsel ameller
3. Dinsel duygular
4. Dinsel inançlar
5. Dinsel Etkiler.
Lütfen bu konularda bana yardımcı olun.
1. Bir grup dinsel bilginin (veya dinsel ilim) şeriat sahibi tarafından yasak kılınmayan ve öte taraftan İslam toplumu için faydalı olan bilgiye dendiğine inanmaktadır.[1] Üstat Mutahhari bu hususta şöyle söylemektedir: “İslam’ın kapsamlılığı ve son din oluşu, İslam toplumu için faydalı ve zorunlu olan her faydalı ilmi dinsel ilim olarak değerlendirmemizi gerektirmektedir.”[2] Mesela “kayıtsız olarak varlıktan” bahseden veya başka bir ifadeyle “varlık” hakkında söz eden felsefe ilmi bunun bir örneğidir ve bu ilim bugünkü toplum için çok faydalıdır.
Elbette bazıları da dinsel ilmin dinsel kaynaklara isnat edilen şey olduğuna inanmaktadır.
2. Dinsel Ameller: Amel, bilinçlice ve düşünerek yapılan her iş manasına gelir.[3] Belirtilen mana ve dinsel eki göz önünde bulundurulduğunda dinsel amel Allah veya onun elçisi tarafından gelen hususlara denir. Başka bir ifadeyle dinsel amel bilinçlice ve düşünülerek yapılan ve dinsel buyruk ve inançlara mutabık olan her iş anlamına gelir. İnsanın namazı şartlarına göre yerine getirmesi bunun bir örneği sayılır.
3. Dinsel Duygular: Duygu yöneliş ve temayül anlamındadır. Duygudan kastedilen şey bir insanın başka bir insana yönelik nefsanî çekim taşımasıdır. Eğer bu duygular doğru, sahih ve dinsel yörüngede olursa, ifrat ile mücadele ederse ve aklın kılavuzluğuna boyun eğerse, dinsel duygular olarak adlandırılırlar. Mesela annenin çocuğuyla olan ilişkisi bunun bir örneğidir. Başkalarına merhamet, bağışlama ve sevgi duyguları beslemek Kur’an perspektifinde beğenilen hallerdir ve bunlar bir insanın dinsel duyguları sayılmaktadır.[4]
4. Dinsel Etkiler: Etki sözlükte bir şeyden kalan alamete denir.[5] Bundan dolayı dinsel etki dinden ve dine müntesip olan şeylerden kalan alamet ve nişanelere denmektedir. Hatırlatılmalıdır ki dinsel bir ameli yapma sonucunda ortaya çıkan alamet ve nişanelere dinsel amellerin etkileri denir ve bir açıdan bu etkiler dinsel etkiler olarak adlandırılır. Yani din perspektifinde amellere yansıyan hususlardır bunlar. Mesela bir ameli yapma veya terk etme sonucunda Kur’an-ı Kerim ve rivayetlerde belirtilmiş olan sevap, azap ve diğer etkiler bu kabildendir. Örneğin Yüce Allah Ankebut suresinin 45. ayetinde çirkin ve kötü işlerden uzaklaşmayı namazın etkilerinden biri olarak belirtmektedir.
5. Dinsel İnançlar: Dinsel kökeni olan her inanca dinsel inanç denir. Mesela Allah, ahiret ve nübüvvet gibi din usullerine inanmak bu kabildendir.
[1] Sayt-ı Endişe-i Kum, Bahs-i Din Pejuhi, İlm-ı Dini Ve İlm-ı Seküler.
[2] Mutahhari, Mürteza, Deh Goftar, s. 146 ve 147, İntişarat-ı Hikmet, 1356, h.ş.
[3] Cübran Mesud er-Raid, tercüme, Rıza Etrabi Nejad, c. 2, s. 1220, Müessese-i Çap Ve İntişarat-ı astan-ı Kuds Rezevi, çap-ı dovvom, 1376.
[4] Şirvani, Ali, Ahlak-ı İslamî Ve Mebani Nazari An, s. 184-191, İntişarat-ı Daru’l-Fikr, çap-ı çarom, 1384 ş; Misbah Yezdi, Ahlak Der Kur’an, c. 2, s. 293 ve 294, Merkez-i İntişarat-ı Müessese-i Amuzeşi ve Pejuhesi İmam Humeyni, çap-ı evvel, 1374 h.ş.
[5] Cübran Mesud er-Raid, tercüme, Rıza Etrabi Nejad, c. 1, s. 26.
: ما هو تعریف العلم الدینی، و الأعمال الدینیة، العواطف الدینیة، الاعتقادات الدینیة و الآثار الدینیة؟ 
: تعریف دانش دینی، اعمال دینی، عواطف دینی، باورهای دینی، آثار دینی چیست؟ 
: علم ، اعمال ، جذبات ، اور دینی اعتقادات اور ان کے آثار کیا ھیں ؟
